Bài giảng Lịch sử lớp 7 - Tiết 30, Bài 16: Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV - Trường THCS Phước Thành

Nội dung text: Bài giảng Lịch sử lớp 7 - Tiết 30, Bài 16: Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV - Trường THCS Phước Thành

1. Lịch sử 7
2. Vào nửa sau thế kỉ XIV có 9 lần vỡ đê lụt lớn. Nhiều năm vừa bị hạn vừa bị lụt. Có hơn 10 nạn đói lớn. Nguyễn Phi Khanh đỗ thái học sinh thời Trần, đã mô tả tình cảnh dân chúng bấy giờ như sau: Đồng lúa ngàn dặm đỏ như cháy Đồng quê than vãn trông vào đâu Lưới chài quan lại còn vơ vét Máu thịt nhân dân cạn nửa rồi Qua đoạn tư liệu trên em thấy tình cảnh của nhân dân ta cuối TK XIV như thế nào? Theo em ngyên nhân nào dẫn đến tình trạng này?
3. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). - Cuối thế kỉ XIV, các cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra. → Nhà Trần không còn đủ sức giữ vai trò lãnh đạo của EmCuối hãy nêuTK vàiXIV nét về mình. nhâncuộc vậtđấu Hồ Quýtranh Ly? - Năm 1400, Hồ Quý Ly, một viên quan của nhân dân giữ chức vụ cao nhất trong triều, phế mạnh mẽ đã nói truất vua Trần, lên làm vua, lập ra nhà Hồ. lên điều gì?
4. - Hồ Quý Ly (1336 – 1407). Về dòng dõi Hồ Quý Ly, sách Đại Việt Sử ký toàn thư chép: “ Tổ tiên Hồ Quý Ly là Hồ Hương Dật, vốn là người Triết Giang bên Trung Quốc. Thời Hậu Hán, được vua Hán cử sang làm Thái thú châu Diễn (tức vùng Diễn Châu- Nghệ An). Đến thời loạn mười hai xứ quân, họ Hồ dời vào hương Bào Đột (nay là xã Quỳnh Lâm, Quỳnh Lưu, Nghệ An) và trở thành một trại chủ. Đến thời Lý thì trong họ có người lấy công chúa Nguyệt Đích, sinh ra công chúa Nguyệt Đoan. Đời cháu thứ 12 của Hồ Hưng Dật là Hồ Liêm dời đến ở hương Đại Lại, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa. Hồ Liêm là con nuôi của Tuyên úy Lê Huấn rồi lấy họ Lê làm họ của mình. Hồ Quý Ly là cháu bốn đời của Lê Liêm, khi lên làm vua thì đổi lại họ Hồ. Mẹ Hồ Quý Ly là con gái Phạm Bân, một thầy thuốc giỏi người huyện Vĩnh Hồ Quý Ly Lộc, là quan Thái y dưới triều vua Trần Anh Tông. Ông là người có tài năng, lại có hai người cô là phi tần của vua Trần Minh Tông và sinh hạ được ba vị vua cho nhà Trần: Trần Hiến Tông, Trần Nghệ Tông và Trần Duệ Tông, nhờ đó ông rất được vua Trần trọng dụng.
5. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). - Cuối thế kỉ XIV, các cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra. → Nhà Em hiểu Đại Trần không còn đủ sức giữ vai trò Ngu có nghĩa lãnh đạo của mình. là gì? - Năm 1400, Hồ Quý Ly, một viên quan giữ chức vụ cao nhất trong triều, phế truất vua Trần, lên làm vua, lập ra nhà Hồ. - Quốc hiệu Đại Việt đổi thành Hồ Quý Ly Đại Ngu.
6. Bản đồ TÂY ĐÔ nước ĐẠI NGU thời Hồ
7. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly.
8. NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY CHÍNH XÃ TRỊ HỘI CẢI CÁCH KINH TẾ VĂN HÓA TÀI CHÍNH GIÁO DỤC QUÂN SỰ
9. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: Nhóm 1: Trình bày những cải cách của Hồ Quý Ly trên lĩnh vực chính trị?
10. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: - Cải tổ hàng ngũ võ quan - Đổi tên một số đơn vị hành chính cấp trấn. - Cử quan triều đình về thăm hỏi đời sống nhân dân
11. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: Quá trình hoạt động chính trị của Hồ Quý Ly: - Năm 1371: giữ chức Khu Mật đại sứ - một - Cải tổ hàng ngũ chức vụ quan trọng trong triều trông coi Cấm võ quan quân. - Năm 1375: giữu chức Tham mưu quân sự - Đổi tên một số - Năm 1379: được thăng Tiểu tư không kiêm đơn vị hành chính Khu Mật đại sứ. - Năm 1380: giữ chức Nguyên nhung Hải tây cấp trấn. đô thống chế. - Năm 1387: giữ chức Đồng bình chương sự, - Cử quan triều quyền ngang tể tướng cùng vua bàn việc nước. đình về thăm hỏi - Năm 1395: được phong Nhập nội phụ chính đời sống nhân dân thái sư bình chương quân quốc trọng sự, tước Tuyên trung vệ quốc đại vương. Quyền hành hầu hết nằm trong tay Hồ Quý Ly.
12. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: - Cải tổ hàng ngũ võ quan - Đổi tên một số đơn vị hành chính cấp trấn. - Cử quan triều đình về thăm hỏi đời sống nhân dân * Kinh tế- tài chính: Nhóm 2: Trên lĩnh vực kinh tế- tài chính Hồ Quý Ly đã có những cải cách nào?
13. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: * Kinh tế- tài chính: ĐểNhàkiểmnướctraquyviệcđịnhthực, aihiệnlàm chủtiềntrươnggiả phảihạntộiđiềnchết,, năm1 quan - Phát hành tiền giấy thay 1398,tiền đồng Hồ Quýđổi đượcLy cho1 cácquan 2 cho tiền đồng. quantiền giấyvề địa; aiphươngcòn dùnglàmtiềnlại sổđồngruộng, bị đấtbắt. cũngAi cóphảiruộngtộitư - Ban hành chính sách hạn phải kê khai rõ số ruộng và điền. như làm giả. Nhà Hồ cũng cắmđặt rathẻchứcghi tênthị củagiámmình, ban trên mảnhTIỀN GIẤYruộng THỜI. Sau HỒ 5 năm - Quy định lại biểu thuế -Loạimẫu10 đồngvềcócânhìnhthướcvẽ rau dong, thưng đinh, thuế ruộng -Loạisổ 30sáchđồng phảicó hìnhlàmvẽ thủyxongba , ruộng -Loạiđấu1 tiền. có hình vẽ đám mây -Loạinào2 tiềnkhôngcó hìnhcóvẽ conairùanhận thì -Loạisung3 tiền côngcó hình vẽ con lân -Loại 5 tiền có hình vẽ con phượng -Loại 1 quan có hình vẽ con rồng
14. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: * Kinh tế- tài chính: - Phát hành tiền giấy thay cho tiền đồng. - Ban hành chính sách hạn điền. - Quy định lại biểu thuế đinh, thuế ruộng * Xã hội: Nhóm 3: Những cải cách của Hồ Quý Ly trên lĩnh vực Xã hội ?
15. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: * Kinh tế- tài chính: Năm 1041, nhà Hồ cho các lộ làm * Xã hội: Năm 1043, sau khi đánh chiếm lạiđượcsổvùnghộ, đấtbiêntừ Hóahết Châutên những - Ban hành chính sách “hạn nô”. ngườiđến CổtừLũy2 (tuổiBắc Quảngtrở lênNgãi. Những), dânnhàphiêuHồ đưatán“nhữngđều bị loạingườiracóngoài - Năm đói kém bắt nhà giàu phải sổ, dân kinh thành trú ngụ ở các bán thóc cho dân đói. của mà không có ruộng” vào, phiênbiên làmtrấnquânphảingũtrở, ởvề lạiquêtrấnquán. - Tổ chức nơi chữa bệnh cho dân. Khigiữsổlâulàmdàixong. Sau, đósố dânkêu gọitừ 15nhà– 60 tuổigiàutăngnộplêntrâugấpđể2đưalầnvào. đây. Quảng tế thự: Một loại bệnh viện công,chữa bệnh bằng châm cứu.
16. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: * Kinh tế- tài chính: * Xã hội: - Ban hành chính sách “hạn nô”. - Năm đói kém bắt nhà giàu phải bán thóc cho dân đói. - Tổ chức nơi chữa bệnh cho dân. * Văn hóa- giáo dục: * Quân sự: Nhóm 4: Trên các lĩnh vực văn hóa-giáo dục và quân sự Hồ Quý Ly đã tiến hành các cải cách như thế nào?
17. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Chính trị: CHỮ HÁN CHỮ NÔM * Kinh tế- tài chính: * Xã hội: * Văn hóa- giáo dục: - Bắt nhà sư dưới 50 tuổi phải hoàn tục. - Cho dịch chữ Hán ra chữ Nôm, yêu cầu mọi người NămHồ Quý1396Ly, dịchHồ thiênQuý Ly“Vôchodật”sửa(khôngđổi phải học. chếlườiđộbiếngthi )cửtrong, đặtsáchkì thiThượngHươngthưở địađể phươngdạy cho vàvuathiTrầnHộiThuậnở kinhTôngthành, dịch. -Sửa đổi chế độ thi cử, học Nhữngsách KinhngườiThi đãđể chođi thicácHộinữ phảiquanlàmdạy tập. thêmcác phimộttầnbài, cungvăn nữsách. HồdoQuývuaLyđềcònra đểlàmđịnhnhiềuthứthơbậcNôm
18. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Văn hóa- giáo dục: * Quân sự: - Làm lại sổ đinh. - Chế tạo một loại súng mới- súng thần cơ, lâu thuyền. - Phòng thủ nơi hiểm yếu. - Xây dựng thành kiên cố.
19. Súng thần cơ của Hồ Nguyên Trừng có đầy đủ các bộ phận cơ bản của loại súng thần công ở những thế kỉ sau này. Nòng súng là một ống đúc bằng sắt hoặc bằng đồng. Phía đuôi súng được đúc kín có bộ phận ngòi cháy ở chỗ nhồi thuốc nổ. Đạn pháo là mũi tên bằng sắt lớn. Khi bắn, người ta nhồi thuốc súng vào phía đáy rồi đặt mũi tên vào giữa và nhồi loại đạn ghém bằng sắt và chì. Súng thần cơ có nhiều loại: loại nhỏ dùng cho bộ binh bắn xa ứng chừng 700 mét. Hồ Nguyên Trừng đặc biệt SÚNG THẦN CƠ cho chế tạo nhiều loại thần cơ lớn gọi là "thần cơ pháo".
20. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY TIẾT 30: NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. * Văn hóa- giáo dục: * Quân sự: - Làm lại sổ đinh. - Chế tạo một loại súng mới- súng thần cơ, lâu thuyền. - Phòng thủ nơi hiểm yếu. - Xây dựng thành kiên cố. Lâu thuyền nhà Hồ
21. Nội dung 1: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV VÀ NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 2. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY a. Nhà Hồ thành lập (1400). b. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. c. Ý nghĩa, tác dụng và hạn chế trong cải cách của Hồ Quý Ly. * Ý nghĩa,tác dụng: - Đưa nước ta bước đầu thoát khỏi khủng hoảng. - Hạn chế tập trung ruộng đất NhữngNhữngcảicảicáchcáchcủa của quý tộc, địa chủ. củaHồHồQuýQuýLyLy có có - Làm suy yếu thế lực nhà Trần nhữngý nghĩahạnvàchếtácgì? - Tăng nguồn thu nhập cho nhà nước dụng gì? - Cải cách văn hóa, giáo dục có nhiều tiến bộ. * Hạn chế: - Các chính sách chưa triệt để, chưa phù hợp với tình hình thực tế và chưa được nhân dân ủng hộ.
22. Em có nhận xét,đánh giá gì về nhân vật Hồ Qúi Ly? Hồ Qúy Ly là một con người yêu nước,tiến bộ và tài giỏi.Ông thực hiện những cải cách với những quyết tâm cao,tài năng xuất chúng và một bản lĩnh phi thường.Tuy nhiên với những hạn chế trong cải cách đã làm ông thất bại.Cái mà ông làm ra không bằng những bài học ông để lại.Bài học lớn nhất, dẫn đến thất bại của ông là để mất lòng dân.Đương thời cũng có người cho rằng ông là người “gian giảo”
23. 1 H Ạ N Đ I Ề N 2 N H À H Ồ 3 H Ọ C Q U A N 4 T H U Ế Đ I N H 5 Q U Ý T Ộ C U Y Ề N 6 L Ũ Y T I Ế N 7 T Â Y Đ Ô Câu Hỏi CâuCâu 6:7: TênChính 5:3: VềMột gọi sáchgiáo sốkhác người kinhdục, của nămtế thuộc thành tài 1397 chính, tầng nhà Hồ Hồlớpthuế Quý lànào được gì? Ly của đềđánh nhà nghị Trầntheo đặt phép mưuchức giếtgì? gì ở Hồ các Quýlộ?CâuCâu Ly 4: 1: nămVề Về kinh 1399? kinh tế tài tế chính,tài chính, Hồ Quý Hồ Ly Quý cho Lyquy banđịnh hànhbiểu gì? chính sách gì?