Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài dạy số 28: Ca Huế trên Sông Hương

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài dạy số 28: Ca Huế trên Sông Hương

1. Toàn cảnh cố đô Huế
2. Sông Hương và núi Ngự Bình
3. Chïa Thiªn Mô
4. Cầu Tràng Tiền
5. §¹i néi vÒ ®ªm
6. - Lµ t¸c phÈm xuÊt s¾c cña Hµ ¸nh Minh, ®¨ng trªn b¸o “Ngưêi Hµ Néi”. - Là văn bản nhật dụng, thuộc thể loại bút ký.
7. - §o¹n 1: Tõ ®Çu-> lÝ hoµi nam: Giíi thiÖu s¬ lưîc vÒ c¸c lµn ®iÖu dân ca HuÕ. - §o¹n 2: Cßn l¹i: §ªm nghe ca HuÕ trªn s«ng Hư¬ng. Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ.
8. II. Phân tích: a. Giới thiệu chung về các làn điệu ca Huế Xét về hình thức, ca Huế có những làn điệu nào? * H×nh thøc: + C¸c ®iÖu hß: Hß gi· g¹o, hß ru em, gi· v«i + C¸c ®iÖu lÝ: LÝ con s¸o, lÝ hoµi xu©n, lÝ hoµi nam + C¸c ®iÖu Nam: Nam ai, nam b×nh, nam xu©n, tư¬ng tư khóc, hành vân
9. XÐt vÒ néi dung, c¸c lµn ®iÖu dân ca HuÕ cã g× ®Æc s¾c? * Néi dung: ThÓ hiÖn lßng kh¸t khao, nçi mong chê hoµi väng thiÕt tha cña t©m hån HuÕ.
10. Ở đây, t¸c gi¶ sö dông biện pháp nghệ thuật g×? T¸c dông như thế nào? -> Nghệ thuật: Liệt kê => Sự đa dạng, phong phú của ca dao – dân ca Huế.
11. Qua ®©y em cã thÓ kh¸i qu¸t như thế nào vÒ ca HuÕ? => Ca HuÕ ®a d¹ng vµ phong phó vÒ h×nh thøc, s©u s¾c vÒ néi dung vµ mang ®Ëm nÐt ®Æc trưng cña miÒn ®Êt vµ con ngưêi xứ HuÕ.
12. b. Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña đêm ca HuÕ trªn s«ng Hư¬ng * Thời gian - không gian biÓu diÔn Ca HuÕ diÔn ra vµo thêi ®iÓm nµo? Kh«ng gian ra sao?
13. - Thêi gian: Ban ®ªm. - Kh«ng gian: Trªn chiÕc thuyÒn rång ®ưîc trang trÝ léng lÉy, tr«i trªn dßng s«ng Hư¬ng.
14. Em có nhận xét gì về không gian, thời gian biểu diễn đêm ca Huế? -> Yªn tÜnh, th¬ méng, l·ng m¹n.
15. Phôc vô cho ®ªm ca HuÕ cã c¸c nh¹c cô g×? * Nh¹c cụ: еn tranh, ®µn nguyÖt, ®µn t× bµ, đàn nhÞ, ®µn tam, ®µn bÇu, s¸o vµ cÆp sanh.
16. §µn nguyÖt CÆp sanh §µn bÇu
17. §µn tam S¸o §µn tú bµ
18. Đàn nhị §µn tranh
19. Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh¹c cô cña ®ªm ca HuÕ? -> Phong phó, đa dạng víi nh÷ng nh¹c cô cæ truyÒn cña dân tộc.
20. Ca công được miêu tả với những chi tiết nào? * Ca c«ng: + Nam mÆc ¸o dµi the, quÇn thông, ®Çu ®éi kh¨n xÕp. +N÷: mÆc ¸o dµi, kh¨n ®ãng duyªn d¸ng.
21. Cã g× ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt biÓu diÔn cña c¸c nh¹c c«ng? * Nh¹c c«ng: + Dïng c¸c ngãn ®µn trau chuèt: nhÊn, mæ, vç, v¶ + TiÕng ®µn lóc khoan, lóc nhÆt lµm xao ®éng hån ngưêi.
22. Biện pháp nghệ thuật chñ yÕu ®ưîc sö dông trong ®o¹n nµy lµ g×? -> LiÖt kª
23. Ca HuÕ ®ưîc h×nh thµnh tõ ®©u? * Nguån gèc: H×nh thµnh tõ dßng ca nh¹c d©n gian vµ ca nh¹c cung ®×nh, nhã nhạc.
24. Nh¹c cung ®×nh xưa
25. ChÝnh nguån gèc ®ã t¹o cho ca HuÕ ®Æc ®iÓm g×? -> Ca HuÕ võa s«i næi, lạc quan, tư¬i vui võa trang träng, uy nghi.
26. * C¸ch thưëng thøc C¸ch thưëng thøc ca HuÕ cã g× ®Æc biÖt? - Trùc tiÕp nghe, nh×n c¸c ca c«ng, ca nhi biÓu diÔn. - Ng¾m c¶nh HuÕ vÒ ®ªm huyÒn ¶o, th¬ méng.
27. Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch thưëng thøc ca Huế? -> Võa d©n d·, võa sang träng.
28. Nghe ca HuÕ trªn s«ng Hư¬ng
29. * Khung cảnh thành phố Huế C¶nh HuÕ vÒ ®ªm + Thµnh phèhiÖn lªn ®Ìnra víi nh ưnhsao÷ng sa. nÐt + C¶nh vËt mênæi ®i bËt trong nµo? mét mµu tr¾ng ®ôc. + Tr¨ng lªn. + Giã m¬n man. + Dßng s«ng tr¨ng gîn sãng. + Bê bªn kia Thiªn Mô hiÖn ra mê ¶o. + Th¸p Phưíc Duyªn d¸t ¸nh tr¨ng vµng.
30. Câu hỏi thảo luận: Tại sao có thể nói: nghe ca Huế là một thú tao nhã?
31. Ca Huế thanh cao, lịch sự, nhã nhặn, sang trọng và duyên dáng từ nội dung đến hình thức; từ cách biểu diễn đến cách thưởng thức; từ ca công đến nhạc công; từ giọng ca đến cách trang điểm, ăn mặc Chính vì thế, nghe ca Huế quả là một thú tao nhã.
32. Sông Hương, núi Ngự được xem là biểu tượng cho cảnh đẹp thơ mộng xứ Huế. Còn gì thú vị bằng một đêm trăng được buông thuyền trên dòng sông tĩnh lặng để nghe những điệu hò mênh mông, những câu Nam ai, Nam bình sâu lắng chỉ có ở đất cố đô
33. c. C¶m xóc cña nh©n vËt tr÷ t×nh LÇn ®Çu tiªn thưëng thøc mét ®ªm ca HuÕ trªn s«ng Hư¬ng, t¸c gi¶ cã nh÷ng c¶m xóc g×?
34. - Như mét l÷ kh¸ch thích giang hå víi hån th¬ lai l¸ng, t×nh ngưêi nång hËu. - Tâm trạng chê ®îi rén lßng. - C¶m nhËn: + Kh«ng gian như l¾ng ®äng. + Thêi gian như ngõng l¹i. + Ca HuÕ chÝnh lµ néi t©m con g¸i HuÕ. => Say ®¾m víi nghÖ thuËt ca HuÕ.
35. III. Tổng kết Em hãy hÖ thèng l¹i nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ néi dung và nghệ thuật của văn bản?
36. * Néi dung: Ghi l¹i nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña mét ®ªm ca HuÕ trªn s«ng Hư¬ng: kh«ng gian, thêi gian, nghÖ sÜ biÓu diÔn ®Õn c¸ch thưëng thøc -> Ca HuÕ lµ mét nÐt sinh ho¹t v¨n ho¸ ®Æc s¾c cÇn ®îc tr©n träng vµ ph¸t huy. * NghÖ thuËt: LiÖt kª, lêi v¨n ch©n thùc, giµu hình ảnh, c¶m xóc, nhịp điệu.
37. IV. LuyÖn tËp V× sao cã thÓ nãi: ca HuÕ võa s«i næi, tư¬i vui, võa trang träng, uy nghi? A. V× ca HuÕ b¾t nguån tõ dßng nh¹c d©n gian. B. V× ca HuÕ b¾t nguån tõ nh¹c cung ®×nh. C. V× ca HuÕ b¾t nguån tõ nh¹c d©n gian vµ nh¹c cung ®×nh.
38. Hướng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi, n¾m ®îc nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña nghệ thuật ca HuÕ. - Lµm phÇn luyÖn tËp vµo vë bµi tËp. - So¹n bài: "Quan ¢m ThÞ KÝnh"