Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài thứ 22: Thêm trạng ngữ cho câu tiếp theo

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài thứ 22: Thêm trạng ngữ cho câu tiếp theo

1. TRƯỜNG THCS PHÚ LA MÔN NGỮ VĂN LỚP 7 Năm học 2019-2020
2. KiÓm tra bµi cò 10 Câu hỏi: Em hãy nêu đặc điểm của trạng ngữ? Xác định và gọi tên các trạng ngữ trong câu văn sau: “Buổi sáng, trên cây gạo ở đầu làng, những con chim hoạ mi, bằng chất giọng thiên phú, đã cất lên những tiếng hót thật du dương”. Đáp án: *Đặc điểm của trạng ngữ: -Về ý nghĩa: Trạng ngữ được thêm vào câu để xác định thời gian, nơi chốn, nguyên nhân, mục đích, phương tiện, cách thức diễn ra sự việc nêu trong câu. -Về hình thức: + Trạng ngữ có thể đứng ở đầu câu, cuối câu hay giữa câu; + Giữa trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ thường có một quãng nghỉ khi nói hoặc một dấu phẩy khi viết. * Xác định và gọi tên các trạng ngữ - Buổi sáng: trạng ngữ chỉ thời gian. - trên cây gạo đầu làng: trạng ngữ chỉ nơi chốn. - bằng chất giọng thiên phú : trạng ngữ chỉ phương tiện.
3. * Xét ví dụ: ( sgk trang 45-46) a. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng { }. Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay TNTG TNTG thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện TNTG ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn TNĐĐ hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín TNĐĐ TNTG giờ sáng, trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung TNTG TNĐĐ động như cánh con ve mới lột. (Vũ Bằng) b. Về mùa đông, lá bàng đỏ như màu đồng hun. (Đoàn Giỏi) TN TG
4. * Xét ví dụ: a. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng { }. Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột. (Vũ Bằng) b. Về mùa đông, lá bàng đỏ như màu đồng hun. ( Đoàn Giỏi) * Đoạn văn đã bị lược bỏ trạng ngữ: a. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng { }. . đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. . nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. . vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. , có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột. (Vũ Bằng) b . , lá bàng đỏ như màu đồng hun. ( Đoàn Giỏi) Nhận xét: -Nếu lược bỏ trạng ngữ thì nội dung của câu sẽ không rõ ràng,thiếu thông tin đầy đủ hoặc thiếu chính xác, mơ hồ, khó hiểu, thậm chí làm cho nội dung của câu bị sai. Ví dụ ngữ liệu b: lá bàng chỉ có màu đỏ vào mùa đông; còn các mùa khác là màu xanh - Nếu lược bỏ trạng ngữ thì câu văn, đoạn văn không có tác dụng liên kết
5. CÔNG DỤNG CỦA TRẠNG NGỮ Về nội dung Về hình thức * LƯU Ý:
6. * Ghi nhớ 1: SGK/46 Trạng ngữ có những công dụng như sau: - Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu, góp phần làm cho nội dung của câu được đầy đủ và chính xác. - Nối kết các câu, các đoạn với nhau, góp phần làm cho đoạn văn, bài văn được mạch lạc.
7. Bài tập1 :Tìm và nêu công dụng của trạng ngữ trong đoạn trích sau: a. Kết hợp những bài này lại, ta được chiêm ngưỡng một bức chân dung tinh thần tự hoạ rất rõ nét và sinh động của nhà thơ. ỞTNlo chỉại nơibà ichốn thứ nhất, người ta thấy trong nhà thơ Hồ Chí Minh có nhà báo Nguyễn Ái Quốc hết sức sắc sảo trong bút pháp kí sự, phóng sự và nghệ thuật châm biếm. Ở loại bài thứ hai, ta lại thấy ở nhà thơ cách mạng sự tiếp nối truyTN chỉề nnơi th chốnống thi ca lâu đời ở phương Đông, của dân tộc, từ Lí Bạch, Đỗ Phủ, đến Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến (Theo Nguyễn Đăng Mạnh) Đáp án: Trạng ngữ vừa có tác dụng bổ sung những thông tin tình huống; vừa có tác dụng liên kết các luận cứ trong mạch lập luận của đoạn văn, giúp đoạn văn trở nên rõ ràng, dễ hiểu.
8. Bài tập 1b/47: Tìm và nêu công dụng của trạng ngữ trong đoạn trích sau? b. Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ. Lần đầu tiên chập chững biết đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi bạn uống nước suýt chết đuối phải không? Lần đầu tiên chơi bóng bàn, phải bạn có đánh trúng bóng không? Không sao đâu vì Lúc còn học phổ thông, Lu-i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình. Về môn Hoá, ông đứng hạng 15 trong số 22 học sinh của lớp. ->Các trạng ngữ trên vừa bổ sung thông tin về thời gian diễn ra sự việc nêu ở nòng cốt câu; vừa có tác dụng liên kết các luận cứ nhằm chỉ rõ trình tự của các lập luận . -> Trạng ngữ: Về môn Hóa – chỉ rõ phương diện mà câu văn bàn tới.
9. * Ghi nhớ 2: SGK/47 Trong một số trường hợp: - Để nhấn mạnh ý - Chuyển ý - Thể hiện những tình huống, cảm xúc nhất định ->Có thể tách trạng ngữ, đặc biệt là trạng ngữ đứng cuối câu, thành những câu riêng.
10. TRẠNG NGỮ Về đặc điểm Về công dụng Tách trạng ngữ Về ý nghĩa Về hình thức Về nội dung Về hình thức
11. - Học bài - Làm bài tập 2,3/48. - Học công dụng của trạng ngữ thành câu riêng. - Viết đoạn văn ngắn có sử dụng các loại TN (có chủ đề, có liên kết, có trạng ngữ).