Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài thứ 28: Ca Huế trên Sông Hương

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài thứ 28: Ca Huế trên Sông Hương

1. Chào các em học sinh thân yêu
2. C©u hái kiÓm tra bµi cò Qua văn bản “Những trò lố hay là Va- ren và Phan Bội Châu”, em có thể khái quát như thế nào về hai nhân vật này?
3. §¸p ¸n Truyeän khaéc hoïa tính caùch hai nhaân vaät, ñaïi dieän cho hai löïc löôïng ñoái laäp nhau: Va - ren gian traù, haùch dòch ñaïi dieän cho thöïc daân Phaùp ôû Ñoâng Döông; Phan Boäi Chaâu kieân cöôøng, baát khuaát, xöùng ñaùng laø vò anh huøng, tieâu bieåu cho khí phaùch cuûa daân toäc Vieät Nam.
4. Ñaïi noäi Chuøa Thieân Muï Ñeâm ca Hueá Cầu Traøng Tieàn
5. Tiết 113. Văn bản Hà Minh Ánh
6. TIẾT 113 CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG - Hà Ánh Minh- I. Tìm hiểu chung:  1. Tác giả 2. Tác phẩm:  - Là tác phẩm xuất sắc của Hà Ánh Minh đăng trên báo” Người Hà Nội “ - Là văn bản nhật dụng, thuộc thể loại bút ký - Viết về nét sinh hoạt văn hóa độc đáo của cố đô Huế 3. Từ khó: sgk/102,103  4. Bố cục 
7. 3. Bố cục : 2 phần Bµi v¨n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? X¸c ®Þnh néi dung cña tõng phÇn? - Phần 1: Tõ ®Çu-> “lÝ hoµi nam”: Giíi thiÖu s¬ lưîc vÒ c¸c lµn ®iÖu dân ca HuÕ. - Phần 2: Cßn l¹i: §ªm nghe ca HuÕ trªn s«ng Hư¬ng. Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ.
8. I. Tìm hiểu chung: II. Đọc - hiểu văn bản: 1. Giới thiệu chung về các làn điệu ca Huế  Xét về hình thức, ca Huế có những làn điệu nào? - H×nh thøc:  + C¸c ®iÖu hß: Hß gi· g¹o, hß ru em, gi· v«i + C¸c ®iÖu lÝ: LÝ con s¸o, lÝ hoµi xu©n, lÝ hoµi nam + C¸c ®iÖu Nam: Nam ai, nam b×nh, nam xu©n,
9. II. Đọc - hiểu văn bản: 1. Giới thiệu chung về các làn điệu ca Huế - Hình thức: + C¸c ®iÖu hß: Hß gi· g¹o, hß ru em, gi· v«i + C¸c ®iÖu lÝ: LÝ con s¸o, lÝ hoµi xu©n, lÝ hoµi nam + C¸c ®iÖu Nam: Nam ai, nam bình, nam xu©n, - XÐtNéi vÒdung néi: dung,ThÓ hiÖn c¸clßng lµn ®iÖukh¸t dânkhao ca, nçiHuÕmong cã g× chê®Æchoµi s¾c?väng thiÕt tha cña t©m hån HuÕ. 
10. II. Đọc - hiểu văn bản: 1. Giới thiệu chung về các làn điệu ca Huế - Hình thức: + C¸c ®iÖu hß: Hß gi· g¹o, hß ru em, gi· v«i + C¸c ®iÖu lÝ: LÝ con s¸o, lÝ hoµi xu©n, lÝ hoµi nam + C¸c ®iÖu Nam: Nam ai, nam bình, nam xu©n, - Néi dung: ThÓ hiÖn lßng kh¸t khao, nçi mong chê hoµi väng thiÕt tha cña t©m hån HuÕ. -> Nghệ thuật: Liệt kê sự đa dạng, phong phú của ca Ở đây, t¸c gi¶ sö dông biện pháp nghệ dao –thuậtdân cag× Huế.? T¸c dông như thế nào?
11. II. Đọc - hiểu văn bản: 1. Giới thiệu chung về các làn điệu ca Huế - Hình thức: + C¸c ®iÖu hß: Hß gi· g¹o, hß ru em, gi· v«i + C¸c ®iÖu lÝ: LÝ con s¸o, lÝ hoµi xu©n, lÝ hoµi nam + C¸c ®iÖu Nam: Nam ai, nam bình, nam xu©n, - Néi dung: ThÓ hiÖn lßng kh¸t khao, nçi mong chê hoµi väng thiÕt tha cña t©m hån HuÕ. -> Nghệ thuật: Liệt kê sự đa dạng, phong phú của ca dao – dân ca Huế. => Ca HuÕQua ®a d¹ng ®©y vµ em phong cã thÓ phó kh¸i vÒ h ×qu¸tnh thøc, như s©u s¾c vÒ néi dung vµthế mang nào ®ËmvÒ nÐtca HuÕ?®Æc trưng cña miÒn ®Êt vµ con ngưêi xứ HuÕ.
12. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương a. Thời gian - không gian biÓu diÔn  Ca HuÕ diÔn ra vµo thêi ®iÓm nµo? Kh«ng gian ra sao?
13. - Thêi gian: Ban ®ªm. - Kh«ng gian: Trªn chiÕc thuyÒn rång ®ược trang trÝ léng lÉy, tr«i trªn dßng s«ng Hương.
14. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương a. Thời gian - không gian biÓu diÔn  - Thêi gian: Ban ®ªm. - Kh«ng gian: Trªn chiÕc thuyÒn rång ®ược trang trÝ léng lÉy, tr«i trªn dßng s«ng Hương. -> Yªn tÜnh, th¬ méng, l·ng m¹n b.Nh¹c cụ: еn tranh, ®µn nguyÖt, ®µn t× bµ, đàn nhÞ, ®µn tam, ®µn bÇu, s¸o vµ cÆp sanh.  Phôc vô cho ®ªm ca HuÕ cã c¸c nh¹c cô g×?
15. §µn nguyÖt CÆp sanh §µn bÇu
16. §µn tam S¸o §µn tú bµ
17. Đàn nhị §µn tranh
18. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương a. Thời gian - không gian biÓu diÔn - Thêi gian: Ban ®ªm. - Kh«ng gian: Trªn chiÕc thuyÒn rång ®ược trang trÝ léng lÉy, tr«i trªn dßng s«ng Hương. -> Yªn tÜnh, th¬ méng, l·ng m¹n b.Nh¹c cụ: еn tranh, ®µn nguyÖt, ®µn t× bµ, đàn nhÞ, ®µn tam, ®µn bÇu, s¸o vµ cÆp sanh -> PhongEm phó, cã đanhËn dạng xÐtvíi g nh× vÒ÷ng nh¹c nh¹c côcô cñacæ truyÒn cña dân tộc  ®ªm ca HuÕ?
19. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương a. Thời gian - không gian biÓu diÔn b.Nh¹c cụ: еn tranh, ®µn nguyÖt, ®µn t× bµ, đàn nhÞ, ®µn tam, ®µn bÇu, s¸o vµ cÆp sanh -> Phong phó, đa dạng víi nh÷ng nh¹c cô cæ truyÒn cña dân tộc c. Ca c«ng:  -Nam mÆc ¸o dµi the, quÇn thông, ®Çu ®éi kh¨n xÕp. - N÷: mÆcCa công¸o dµi, được kh¨n miêu®ãng duyªn tả với d¸ng. những chi tiết nào?
20. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương a. Thời gian - không gian biÓu diÔn b.Nh¹c cụ: c. Ca c«ng: -Nam mÆc ¸o dµi the, quÇn thông, ®Çu ®éi kh¨n xÕp. - N÷: mÆc ¸o dµi, kh¨n ®ãng duyªn d¸ng. d. Nh¹c c«ng:  -Dïng c¸c ngãn ®µn trau chuèt: nhÊn, mæ, vç, v¶ -TiÕngCã ®µn g× lóc®Æc khoan, s¾c trong lóc nhÆt nghÖ lµm thuËt xao ®éng biÓu hån diÔn người. cña c¸c nh¹c c«ng?
21. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương a. Thời gian - không gian biÓu diÔn b.Nh¹c cụ: c. Ca c«ng: d. Nh¹c c«ng: -Dïng c¸c ngãn ®µn trau chuèt: nhÊn, mæ, vç, v¶ -TiÕng ®µn lóc khoan, lóc nhÆt lµm xao ®éng hån người. -> LiÖtBiện kª kết pháp hợp nghệvới giải thuật thích.chñ yÕu được sö dông trong ®o¹n nµy lµ g×?
22. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương a. Thời gian - không gian biÓu diÔn b.Nh¹c cụ: c. Ca c«ng: d. Nh¹c c«ng: -Dïng c¸c ngãn ®µn trau chuèt: nhÊn, mæ, vç, v¶ -TiÕng ®µn lóc khoan, lóc nhÆt lµm xao ®éng hån người. -> LiÖt kª kết hợp với giải thích. 3. Ca Huế Ca HuÕ được h×nh thµnh tõ ®©u? -Nguån gèc: Từ nh¹c d©n gian vµ nh¹c cung ®×nh. 
23. Nh¹c cung ®×nh xưa
24. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương 3. Ca Huế:  -Nguån gèc: Từ nh¹c d©n gian vµ nh¹c cung ®×nh. -> Ca HuÕ võa s«i næi, lạc quan,tươi vui võa trang träng, uy nghi.  ChÝnh nguån gèc ®ã t¹o cho ca HuÕ ®Æc ®iÓm g×?
25. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương 3. Ca Huế: - Nguån gèc: Từ nh¹c d©n gian vµ nh¹c cung ®×nh. -> Ca HuÕ võa s«i næi, lạc quan,tươi vui võa trang träng, uy nghi. -Cách thưởng thức: Trùc tiÕp nghe, nh×n c¸c ca c«ng, ca nhi biÓu diÔn.Ng¾m c¶nh HuÕ vÒ ®ªm huyÒn ¶o, th¬ méng.  C¸ch thưởng thøc ca Huế cã g× ®Æc biÖt?
26. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương 3. Ca Huế: - Nguån gèc: Từ nh¹c d©n gian vµ nh¹c cung ®×nh. -> Ca HuÕ võa s«i næi, lạc quan,tươi vui võa trang träng, uy nghi. - Cách thưởng thức: Trùc tiÕp nghe, nh×n c¸c ca c«ng, ca nhi biÓu diÔn.Ng¾m c¶nh HuÕ vÒ ®ªm huyÒn ¶o, th¬ méng  Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch thưởng thøc ca Huế?
27. Nghe ca HuÕ trªn s«ng Hương
28. C¶nh HuÕ vÒ ®ªm hiÖn ra víi nh÷ng nÐt næi bËt nµo? + Thµnh phè lªn ®Ìn như sao sa. + C¶nh vËt mê ®i trong mét mµu tr¾ng ®ôc. + Tr¨ng lªn. + Giã m¬n man. + Dßng s«ng tr¨ng gîn sãng. + Bê bªn kia Thiªn Mô hiÖn ra mê ¶o. + Th¸p Phước Duyªn d¸t ¸nh tr¨ng vµng.
29. Ca HuếCâuthanhhỏitaothảo, lịch sựluận, nhã (nhặncặp, đôi) sang trọng và duyên dáng từ nội dung đến hình thức; từ cách biểu diễn đến cách thưởngTạithứcsao; từcócathểcôngnói: đến nhạcnghecôngca Huế; từ giọnglà mộtcathúđếnvuicáchtao nhã? trang điểm, ăn mặc Chính vì thế, nghe ca Huế quả là một thú tao nhã.
30. 2.Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ca HuÕ trªn s«ng Hương 3. Ca Huế: → Ca Huế thanh tao, lịch sự, nhã nhặn, sang trọng và duyên dáng từ nội dung đến hình thức.Ca Huế là hình thức nghệ thuật văn hóa truyền thống, đáng trân trọng, cần được bảo tồn và phát triễn 
31. LÇn ®Çu tiªn thưëng thøc mét ®ªm ca HuÕ trªn s«ng Hương, t¸c gi¶ cã nh÷ng c¶m xóc g×? - Như mét l÷ kh¸ch thích giang hå víi hån th¬ lai l¸ng, t×nh ngưêi nång hËu. - Tâm trạng chê ®îi rén lßng. - C¶m nhËn: + Kh«ng gian như l¾ng ®äng. + Thêi gian như ngõng l¹i. + Ca HuÕ chÝnh lµ néi t©m con g¸i HuÕ. => Say ®¾m víi nghÖ thuËt ca HuÕ.
32. I. Tìm hiểu chung: II. Đọc - hiểu văn bản: III. Tổng kết  1Em.NghÖ hãy thuËt: hÖ thèng l¹i nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ néi LiÖtdung kª, và lêinghệ v¨n thuật ch©n củathùc, văn giµu bản? hình ảnh, c¶m xóc, nhịp điệu.  2.Néi dung  - Ghi l¹i nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña mét ®ªm ca HuÕ trªn s«ng Hương. -Ca HuÕ lµ mét nÐt sinh ho¹t v¨n ho¸ - âm nhạc thanh lịch và tao nhã, ®Æc s¾c cÇn được bảo tồn vµ ph¸t huy. * Ghi nhớ: Sgk/104
33. V. LuyÖn tËp  Các lànHãy điệu kểdân tên ca cácở địa điệu phương lí, điệu em:Lí hò con ở địasáo, lí ngựa ô, lí dĩa bánhphương bò, lí cây em? bông,
34. V× sao cã thÓ nãi: ca HuÕ võa s«i næi, tươi vui, võa trang träng, uy nghi? A. V× ca HuÕ b¾t nguån tõ dßng nh¹c d©n gian. B. V× ca HuÕ b¾t nguån tõ nh¹c cung ®×nh. C. V× ca HuÕ b¾t nguån tõ nh¹c d©n gian vµ nh¹c cung ®×nh.
35. Hướng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi, n¾m được nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña nghệ thuật, ca HuÕ. - Lµm phÇn luyÖn tËp vµo vë soạn. - So¹n bài: Quan Âm Thị Kính + Tìm hiểu thể loại chèo, tác phẩm + Nội dung phần 3, nhận xét về 2 nhân vật chính
36. Giờ học kết thúc nếm chào các em