Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 49: Văn bản: Tiếng gà trưa

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 49: Văn bản: Tiếng gà trưa

1. Chào mừng các thầy, cô giáo đến dự giờ thăm lớp HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP HUYỆN TRƯỜNG THCS LÊ DANH PHƯƠNG Giáo viên: Phạm Thị Châm 11/10/2021
2. KIỂM TRA BÀI CŨ 1. Đọc thuộc lòng bài thơ của Bác mà em thích nhất. 2. Chọn đáp án đúng. Dòng nêu không đúng nét chung của hai bài thơ Cảnh khuya và Rằm tháng giêng là: A. Hai bài thơ cùng được viết trong thời gian Bác sống và làm việc tại Trung Quốc B. Hai bài thơ được viết theo thể thất ngôn tứ tuyệt C. Hai bài thơ đều thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu trăng tha thiết D. Hai bài thơ toát lên phẩm chất thi sĩ yêu trăng và chiến sĩ, yêu nước nồng nàn. 2
3. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích 1.Tác giả: - Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942-1988) Quê: La Khê - Hà Đông - Hà Tây. - Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam. - Thơ bà gần gũi, thường viết về những điều bình dị; một hồn thơ trẻ trung, sôi nổi chân thành, tha thiết. - Tác“XuânphẩmQuỳnhchínhlà: Tơmộttằmnhà–thơchồibẩmbiếcsinh, , một nhà thơ vút lên từ số phận, từ tình yêu không bao Hoagiờ vơidọccạnchiến. Tronghàocuộc, GióđờiLàongắncátngủitrắngcủa ,mình , Lờichịruđãtrênđi trọnmặtvẹnđấttrên, Sâncon gađườngchiềulớnemcủađithi ca. Con đường đi từ trái tim và ở lại giữa những trái * timCácngườitác phẩmđời.” viết cho thiếu nhi: Bầu trời trong quả trứng, Chú gấu trong vòng đu quay, Mùa xuân trên cánh đồng, Vẫn có ông trăng khác
4. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích 1.Tác giả: 2. Tác phẩm - Hoàn cảnh ra đời: viết trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ. In lần đầu trong tập thơ Hoa dọc chiến hào (1968) và in lại trong tập thơ Sân ga chiều em đi (1984) 3. Từ khó (SGK)
5. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích Hướng dẫn đọc II. Đọc – hiểu văn bản ➢ Giọng đọc vui tươi, bồi hồi, phân biệt 1. Đọc lời mắng yêu của bà với lời kể, tả, biểu cảm của nhà thơ trong vai anh bộ đội hành quân xa đang nhớ bà, nhớ nhà, nhớ quê Chú ý mô phỏng âm thanh tiếng gà giọng cao hơn. ➢ Đọc với nhịp 3/2, 2/3; đọc nhấn mạnh các điệp từ (nghe, này, vì ), điệp ngữ “Tiếng gà trưa” ở đầu các khổ 2,3,4,7. 5
6. Trªn ®êng hµnh qu©n xa TiÕng gµ tra Dõng ch©n bªn xãm nhá ¤i c¸i quÇn chÐo go TiÕng gµ ai nh¶y æ: TiÕng gµ tra èng réng dµi quÐt ®Êt “ Côc côc t¸c côc ta” Tay bµ khum soi trøng C¸i ¸o c¸nh tróc b©u Nghe xao ®éng n¾ng tra Dµnh tõng qu¶ ch¾t chiu §i qua nghe sét so¹t Nghe bµn ch©n ®ì mái Cho con gµ m¸i Êp * Nghe gäi vÒ tuæi th¬ * * Cø hµng n¨m, hµng n¨m TiÕng gµ tra TiÕng gµ tra Khi giã mïa ®«ng tíi Mang bao nhiªu h¹nh phóc æ r¬m hång nh÷ng trøng Bµ lo ®µn gµ toi §ªm ch¸u vÒ n»m m¬ Nµy con gµ m¸i m¬ Mong trêi ®õng s¬ng muèi GiÊc ngñ hång s¾c trøng Kh¾p m×nh hoa ®èm tr¾ng §Ó cuèi n¨m b¸n gµ Nµy con gµ m¸i vµng Ch¸u ®îc quÇn ¸o míi Ch¸u chiÕn ®Êu h«m nay L«ng ãng nh mµu n¾ng V× lßng yªu Tæ quèc V× xãm lµng th©n thuéc TiÕng gµ tra Bµ ¬i, còng v× bµ Cã tiÕng bµ vÉn m¾ng V× tiÕng gµ côc t¸c -Gµ ®Î mµ mµy nh×n æ trøng hång tuæi th¬ Råi sau nµy lang mÆt! Ch¸u vÒ lÊy g¬ng soi ( Xu©n Quúnh ) Lßng d¹i th¬ lo l¾ng
7. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích II. Đọc – hiểu văn bản 1. Đọc 2. Tìm hiểu chung - Thể thơ: Ngũ ngôn (biến thể) - PTBĐ:biểu cảm, miêu tả, tự sự 7
8. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích II. Đọc – hiểu văn bản BỐ CỤC 1. Đọc 2. Tìm hiểu chung - Thể thơ: Ngũ ngôn (biến thể) Phần 3: Phần 1: Tiếng Phần 2: Tiếng Tiếng gà trưa - PTBĐ:biểu cảm, miêu tả, tự sự gà trưa khơi gà trưa gọi về gợi niềm suy nguồn cảm kỉ niệm tuổi thơ - Bố cục: 3 phần ngẫm (khổ xúc (khổ 1) (khổ 2,3,4,5,6) 7,8) Hồi tưởng quá khứ, suy nghĩ về hiện tại. 8
9. Trªn ®êng hµnh qu©n xa TiÕng gµ tra Dõng ch©n bªn xãm nhá ¤i c¸i quÇn chÐo go TiÕng gµ ai nh¶y æ: TiÕng gµ tra èng réng dµi quÐt ®Êt “ Côc côc t¸c côc ta” Tay bµ khum soi trøng C¸i ¸o c¸nh tróc b©u Nghe xao ®éng n¾ng tra Dµnh tõng qu¶ ch¾t chiu §i qua nghe sét so¹t Nghe bµn ch©n ®ì mái Cho con gµ m¸i Êp * Nghe gäi vÒ tuæi th¬ * * Cø hµng n¨m, hµng n¨m TiÕng gµ tra TiÕng gµ tra Khi giã mïa ®«ng tíi Mang bao nhiªu h¹nh phóc æ r¬m hång nh÷ng trøng Bµ lo ®µn gµ toi §ªm ch¸u vÒ n»m m¬ Nµy con gµ m¸i m¬ Mong trêi ®õng s¬ng muèi GiÊc ngñ hång s¾c trøng Kh¾p m×nh hoa ®èm tr¾ng §Ó cuèi n¨m b¸n gµ Nµy con gµ m¸i vµng Ch¸u ®îc quÇn ¸o míi Ch¸u chiÕn ®Êu h«m nay L«ng ãng nh mµu n¾ng V× lßng yªu Tæ quèc V× xãm lµng th©n thuéc TiÕng gµ tra Bµ ¬i, còng v× bµ Cã tiÕng bµ vÉn m¾ng V× tiÕng gµ côc t¸c -Gµ ®Î mµ mµy nh×n æ trøng hång tuæi th¬ Råi sau nµy lang mÆt! Ch¸u vÒ lÊy g¬ng soi ( Xu©n Quúnh ) Lßng d¹i th¬ lo l¾ng
10. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích - Hoàn cảnh: Trên đường hành quân II. Đọc – hiểu văn bản Bên xóm nhỏ 1. Đọc 2. Tìm hiểu chung Buổi trưa vắng - Thể thơ: Ngũ ngôn (biến thể) - Tiếng gà“:Cục cục tác cục ta” - PTBĐ:biểu cảm, miêu tả, tự sự  Âm thanh quen thuộc, bình dị, của làng - Bố cục: 3 phần quê; dự báo điều tốt lành; gắn bó với kỉ 3. Tìm hiểu chi tiết niệm tuổi thơ, gợi nhớ quê hương. a) Tiếng gà trưa khơi nguồn - Cảm giác: Nghe xao động nắng trưa cảm xúc Nghe bàn chân đỡ mỏi Thảo luận Nghe gọi về tuổi thơ. nhóm (Thời Trong 3 câu gian 3 phút) thơ trên tác giả đã sử dụng các biện ? pháp tu từ nào? 10 Nêu tác dụng?
11. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích - Hoàn cảnh: Trên đường hành quân II. Đọc – hiểu văn bản Bên xóm nhỏ 1. Đọc 2. Tìm hiểu chung Buổi trưa vắng - Thể thơ: Ngũ ngôn (biến thể) - Tiếng gà: “Cục cục tác cục ta” - PTBĐ: biểu cảm, miêu tả, tự sự  Âm thanh quen thuộc, bình dị, của làng quê; - Bố cục: 3 phần dự báo điều tốt lành; gắn bó với kỉ niệm tuổi 3. Tìm hiểu chi tiết thơ, gợi nhớ quê hương. a) Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc - Cảm giác: Nghe xao động nắng trưa (Thị giác) ▪ T©m tr¹ng: V C Nghe bàn chân đỡ mỏi (Xúc giác) - Xóc ®éng, båi håi, xao xuyÕn. - Nçi nhí trµo d©ng. Nghe gọi về tuổi thơ. (Tâm hồn) V C - B©ng khu©ng khi kØ niÖm trµn vÒ. . Điệp từ, đảo ngữ: ▪ T×nh c¶m s©u nÆng, th¾m thiÕt víi . Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: quª h¬ng, víi kØ niÖm tuæi th¬.  Giäng th¬ ngät ngµo tha thiÕt, ©m hưëng11  Nhµ th¬ cã t×nh yªu lµng quª th¾m ng©n vang lay ®éng lßng ngưêi; diÔn t¶ sù båi thiÕt s©u nÆng; t©m hån tinh tÕ, håi xao xuyÕn trong t©m hån ngưêi lÝnh trÎ. nh¹y c¶m, thiÕt tha yªu cuéc ®êi.
12. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích II. Đọc – hiểu văn bản 1. Đọc 2. Tìm hiểu chung - Thể thơ: Ngũ ngôn (biến thể) .Tiếng gà văng vẳng gáy trên bom - PTBĐ: biểu cảm, miêu tả, tự sự Oán hận trông ra khắp mọi chòm. - Bố cục: 3 phần 3. Tìm hiểu chi tiết (Hồ Xuân Hương) a) Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc Mỗi lần nắng mới hắt bên song ▪ T©m tr¹ng: Xao xác gà trưa gáy nào nùng. - Xóc ®éng, båi håi, xao xuyÕn. (Lưu Trọng Lư) - Nçi nhí trµo d©ng. Nghe b¹n ®äc TiÕng gµ tra - B©ng khu©ng khi kØ niÖm trµn vÒ. Trong t«i nh thÊy tuổi thơ cïng vÒ. ▪ T×nh c¶m s©u nÆng, th¾m thiÕt víi quª h¬ng, víi kØ niÖm tuæi th¬. Em hãy so sánh tiếng gà trong thơ của  Nhµ th¬ cã t×nh yªu lµng quª th¾m Xuân Quỳnh với tiếng gà trong thơ của Hồ thiÕt s©u nÆng; t©m hån tinh tÕ, nh¹y c¶m, thiÕt tha yªu cuéc ®êi. Xuân Hương và Lưu Trọng Lư. LuyÖn tËp
13. Chủ đề 12: THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Tiết 49: Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA (Tiết 1) (Xuân Quỳnh) I. Đọc – hiểu chú thích II. Đọc – hiểu văn bản Híng dÉn vÒ nhµ 1. Đọc 2. Tìm hiểu chung - LuyÖn ®äc diÔn c¶m bµi th¬. - Thể thơ: Ngũ ngôn (biến thể) - Ghi l¹i c¶m xóc cña em vÒ mét h×nh ¶nh th¬ - PTBĐ: biểu cảm, miêu tả, tự sự hoÆc c©u th¬ em yªu thÝch. -TiÕp tôc t×m hiÓu bµi th¬ chuÈn bÞ tiÕt 2 - Bố cục: 3 phần 3. Tìm hiểu chi tiết a) Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc ▪ T©m tr¹ng: - Xóc ®éng,båi håi, xao xuyÕn. - Nçi nhí trµo d©ng. - B©ng khu©ng khi kØ niÖm trµn vÒ. ▪ T×nh c¶m s©u nÆng, th¾m thiÕt víi quª h¬ng, víi kØ niÖm tuæi th¬.  Nhµ th¬ cã t×nh yªu lµng quª th¾m thiÕt s©u nÆng; t©m hån tinh tÕ, nh¹y c¶m, thiÕt tha yªu cuéc ®êi. LuyÖn tËp
14. TIẾNG GÀ TRƯA Tiếng gà trưa Ôi cái quần chéo go Có tiếng bà vẫn mắng: Ống rộng dài quét đất - Gà đẻ mà mày nhìn Trên đường hành quân xa Rồi sau này lang mặt! Cái áo cánh trúc bâu Dừng chân bên xóm nhỏ Cháu về lấy gương soi Đi qua nghe sột soạt. Tiếng gà ai nhảy ổ : Lòng dại thơ lo lắng “Cục cục tác cục ta” Tiếng gà trưa Mang bao nhiêu hạnh phúc Nghe xao động nắng trưa Tiếng gà trưa Nghe bàn chân đỡ mỏi Đêm cháu về nằm mơ Tay bà khum soi trứng Giấc ngủ hồng sắc trứng Nghe gọi về tuổi thơ Dành từng quả chắt chiu Cho con gà mái ấp Tiếng gà trưa Cháu chiến đấu hôm nay Ổ rơm hồng những trứng Vì lòng yêu Tổ quốc Này con gà mái mơ Cứ hàng năm hàng năm Vì xóm làng thân thuộc Khắp mình hoa đốm trắng Khi gió mùa đông tới Bà ơi, cũng vì bà Này con gà mái vàng Bà lo đàn gà toi Vì tiếng gà cục tác Lông óng như màu nắng Ổ trứng hồng tuổi thơ. Mong trời đừng sương muối 14 Để cuối năm bán gà Cháu được quần áo mới