Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 88: Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 88: Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo)

1. CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP 7.1 GV thực hiện: Lê Thị Mai Trang
2. KIỂM TRA BÀI CŨ Caâu 1: Tr¹ng ng÷ lµ g× ? A Lµ thµnh phÇn chÝnh trong c©u. B Lµ biÖn ph¸p tu tõ cña c©u. C Lµ thµnh phÇn phô trong c©u. Lµ mét trong sè c¸c tõ lo¹i cña TiÕng ViÖt. Ồ ! Tiếc quá. Bạn thử lầnChúcnữamừngxem bạn! ! Sai rồi !
3. C©u 2: Cã thÓ ph©n lo¹i tr¹ng ng÷ theo c¬ së nµo ? A Theo thµnh phÇn chÝnh mµ chóng ®øng trưíc hay ®øng sau. B Theo vÞ trÝ ®øng cña chóng trong c©u. C Theo néi dung mµ chóng biÓu thÞ. D Theo môc ®Ých nãi cña c©u. Ồ ! Tiếc quá. Bạn thử lần nữa xem ! Sai rồi ! Chúc mừng bạn !
4. C©u 3: Trạng ngữ có thể đứng ở vị trí nào trong câu? A Đầu câu B Giữa câu C Cả A+B+D D Cuối câu Ồ ! Tiếc quá. Bạn thử lần nữa xem ! Sai rồi ! Chúc mừng bạn !
5. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 4. Điền từ thích hợp. Giữa trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ thường có một quãng ngắt khi nói hoặc một khi viết. A. dấu chấm than B. dấu phẩy ĐÚNG RỒI
6. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 5: Xác định trạng ngữ và chỉ ra tác dụng của nó trong các câu sau? a. Mùa thu, gió thổi mây về cuối cửa sông. b. Bằng chiếc xẻng nhỏ, Nam xúc hết đống cát.
7. KIỂM TRA BÀI CŨ CÁC TRẠNG NGỮ LÀ: a. Mùa thu, gió thổi mây về cuối cửa sông. → TN chỉ thời gian. b. Bằng chiếc xẻng nhỏ, Nam xúc hết đống cát. →TN chỉ phương tiện.
8. Tiết 88: thªm tr¹ng ng÷ cho c©u (tiếp theo)
9. Chó thÝch: - BiÓu tưîng lµ biÓu thÞ ý nghÜa lµ häc sinh ghi bµi. - BiÓu tưîng lµ träng t©m cña bµi cÇn ghi nhí.
10. a. Nhöng toâi yeâu muøa xuaân nhaát laø vaøo khoaûng sau ngaøy raèm thaùng rieâng [ ]. Thöôøng thöôøng, vaøo khoaûng ñoù trôøi ñaõ heát noàm, möa xuaân baét ñaàu thay theá cho möa phuøn, khoâng coøn laøm cho neàn trôøi ñuøng ñuïc nhö maøu pha leâ môø(1). Saùng daäy, naèm daøi nhìn ra cöûa soå thaáy nhöõng veät xanh töôi hieän ôû treân trôøi, mình caûm thaáy raïo röïc moät nieàm vui saùng suûa(2). Treân giaøn hoa lí, vaøi con ong sieâng naêng ñaõ bay ñi kieám nhò hoa(3). Chæ ñoä taùm chín giôø saùng, treân neàn trôøi trong trong coù nhöõng laøn saùng hoàng hoàng rung ñoäng nhö caùnh con ve môùi loät(4). (Vuõ Baèng)
11. b. Veà muøa ñoâng, laù baøng ñoû nhö maøu ñoàng hun.
12. a1. Thường thường, vào khoảng đó →+BổThườngsung về thường,thời gian vào khoảng đó→ Bổ a2sung. Trênvềgiànthờithiêngianlí →+BổTrênsunggiànvề địathiênđiểmlí →Bổ sung về địa điểm a3. Sáng dậy + Sáng dậy → Bổ sung về thời gian → Bổ sung về thời gian + Chỉ độ tám chín giờ sáng→ Bổ sung về a4. Chỉ độ tám chín giờ sáng →thờiBổ giansung về thời gian a5+. Ttrênrên nềnnềntrờitrờitrongtrongtrongtrong →Bổ sung về →địaBổđiểmsung về địa điểm b.+VềVềmùamùađôngđông → TN thời gian → TN thời gian
13. * Ta không nên lược bỏ vì: Tr+¹ngCácngtrạng÷ kh«ngngữ bổ sungph¶i lµ thµnhý nghĩaphÇnvềb¾tthờibuécgiancña, c©u. Nhkhư«ngng vgian× saogiúptrongnội dungc¸c c©u miêu tả chính xác hơn. v¨+n Cáctrêntrạng, ta kh«ngngữ cònnªncóhoÆc kh«ngtác dụngthÓliênlưkếtîc . bá tr¹ng ng÷? → NÕu bá th× c©u v¨n g©y khã hiÓu vµ kh«ng cã t¸c dông liªn kÕt.
14. Trong v¨n nghÞ luËn th× em ph¶i s¾p xÕp c¸c luËn cø theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh (thêi gian, kh«ng gian ). Theo em, tr¹ng ng÷ cã vai trß g× trong viÖc thÓ hiÖn tr×nh tù lËp luËn Êy ?
15. → LuyÖn tËp Bài tập 1: Nªu c«ng dông cña tr¹ng ng÷ trong BT: a. Keát hôïp nhöõng baøi naøy laïi, ta ñöôïc chieâm ngöôõng moät böùc chaân dung tinh thaàn töï hoïa raát roõ neùt vaø sinh ñoäng cuûa nhaø thô. ÔÛ loaïi baøi thöù nhaát, ngöôøi ta thaáy trong thô Hoà Chuû Tòch coù nhaø baùo Nguyeãn AÙi Quoác heát söùc saéc saûo trong buùt phaùp kí söï, phoùng söï vaø ngheä thuaät chaâm bieám. ÔÛ loaïi baøi thöù hai, ta thaáy ôû nhaø thô caùch maïng söï tieáp noái truyeàn thoáng thi ca laâu ñôøi cuûa phöông Ñoâng, cuûa daân toäc, töø Lí Baïch, Ñoã Phuû, ñeán Nguyeãn Traõi, Nguyeãn Bænh Khieâm, Nguyeãn Du, Nguyeãn Khuyeán - Ở loại bài thứ nhất (Theo Nguyeãn Ñaêng Maïnh) - Ở loại bài thứ hai → Trạng ngữ chỉ trình tự lập luận
16. Bài tập 1b: §· bao lÇn b¹n vÊp ng· mµ kh«ng hÒ nhí. LÇn ®Çu tiªn chËp ch÷ng bưíc ®i, b¹n ®· bÞ ng·. LÇn ®Çu tiªn tËp b¬i, b¹n uèng nưíc vµ suýt chÕt ®uèi ph¶i kh«ng? LÇn ®Çu tiªn ch¬i bãng bµn, b¹n cã ®¸nh tróng bãng kh«ng ? Kh«ng sao ®©u v× ( ). Lóc cßn häc phæ th«ng, Lu-i Pa-xt¬ chØ lµ häc sinh trung b×nh. VÒ m«n Hãa, «ng ®øng thø h¹ng 15 trong sè 22 häc sinh cña líp. - Đã bao lần - Lần đầu chập chững bước đi - Lần đầu tiên tập bơi - Lần đầu chơi bóng bàn - Lúc còn học phổ thông - Về môn hoá → Trạng ngữ chỉ trình tự lập luận
17. Trong v¨n nghÞ luËn th× em ph¶i s¾p xÕp c¸c luËn cø theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh (thêi gian, kh«ng gian ). Theo em, tr¹ng ng÷ cã vai trß g× trong viÖc thÓ hiÖn tr×nh tù lËp luËn Êy ? Trạng ngữ giúp cho việc sắp xếp các luận cứ trong văn nghị luận theo trình tự thời gian, không gian hoặc quan hệ nguyên nhân - kết quả giúp đoạn văn rõ ràng, dễ hiểu.
18. Ghi nhí: Sgk (tr 46) Công dụng của trạng ngữ: - Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu, góp phần làm cho nội dung được đầy đủ, chính xác. - Nối kết các câu, các đoạn với nhau, góp phần làm cho đoạn văn, bài văn được mạch lạc.
19. Sau ®©y lµ mét sè bµi tËp phô
20. Dßng nµo sau ®©y nãi sai vÒ c¸c HÕt10234567891 giê lo¹i tõ cã thÓ lµm tr¹ng ng÷ ? A Danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ B Côm danh tõ, ®éng từ, tÝnh từ C C SèSètõtõ, ,l ưlưîngîngtõtõ D C¶ B, C ĐÁP ÁN
21. Trong c©u: Trên cây cầu, mọi người đi lại tấp nập. HÕt10234567891 giê T×m tr¹ng ng÷ vµ cho biÕt biÓu thÞ ý g× ? A Tn: Trªn cây cầu / chØ thêi gian BB TnTn:: TrªnTrªncâycâycầucầu/ /chØ chØ®®ÞaÞa®®iÓmiÓm C Tn: Trªn cây cầu / chØ môc ®Ých D Tn: đi lại tấp nập/ chØ ®Þa ®iÓm ĐÁP ÁN
22. C3: Tr¹ng ng÷ “Trªn dßng s«ng §µ” trong c©u: Trªn dßng s«ng §µ, «ng xu«i ngưîc h¬n tr¨m lÇn råi, chÝnh tay l¸i ®é s¸u chôc lÇn cho nh÷ng chuyÕn thuyÒn then ®u«i Ðn s©u chÌo biÓu thÞ néi dung g× ? A. Thêi gian diÔn ra hµnh ®éng ®ưîc nãi ®Õn. B. Nơi chèn diÔn ra hµnh ®éng ®ưîc nãi ®Õn. C. Nguyªn nh©n cña hµnh ®éng ®ưîc nãi tíi. D. Môc ®Ých cña hµnh ®éng ®ưîc nãi tíi. ĐÚNG RỒI
23. Ngưêi ViÖt Nam ngµy nay cã lÝ do ®Çy ®ñ vµ v÷ng ch¾c ®Ó tù hµo víi tiÕng nãi cña m×nh. Vµ ®Ó tin tưëng h¬n n÷a vµo tư¬ng lai cña nã. C©u in ®Ëm ®ã cã g× ®Æc biÖt ? A C©u trªn ng¾n gän. B C©u trªn dÔ hiÓu. C C©u trªn bÞ t¸ch ®i Sai rồi ! D C©u trªn nßngChúc cètmừngc©u bạnchÆt ! chÏ, dÔ hiÓu Ồ ! Tiếc quá.
24. * NhËn xÐt: + TN1: để tù hµo víi tiÕng nãi cña mình. + TN2: Vµ ®Ó tin tưëng h¬n nữa vµo tư¬ng lai cña mình. Gièng: ĐÒu lµ tr¹ng ngữ chØ môc ®Ých. Kh¸c: + TN1 ®øng cuèi c©u 1. + TN2 t¸ch thµnh c©u riªng.
25. C©u in đậm ®Æc biÖt v× c©u bÞ t¸ch ®i, kh«ng ®ưîc liÒn m¹ch víi c©u trªn mÆc dï 2 c©u cã cïng mét ý. - Có thể gộp: Ngưêi ViÖt Nam ngµy nay cã lÝ do ®Çy ®ñ vµ v÷ng ch¾c ®Ó tù hµo víi tiÕng nãi cña m×nh(TN 1) vµ ®Ó tin tưëng h¬n n÷a vµo tư¬ng lai cña nã.(TN2)
26. * NhËn xÐt: + TN1: để tù hµo víi tiÕng nãi cña mình. + TN2: Vµ ®Ó tin tưëng h¬n nữa vµo tTheoư¬ng laiemcña, viÖcmình. t¸ch c©u ®ã cã t¸c dông gì ? Gièng: ĐÒu lµ tr¹ng ngữ chØ ĐÓ nhÊn m¹nh ý môc ®Ých. cña tr¹ng ngữ Kh¸c: + TN1 ®øng cuèi c©u 1. ®øng sau (®Ó tin tưëng h¬n nữa + TN2 t¸ch thµnh c©u vµo tư¬ng lai cña riªng. nã).
27. Ghi nhí: SGK (tr 47) Để nhấn mạnh ý, chuyển ý hoặc thể hiện những tình huống, cảm xúc nhất định, người ta có thể tách trạng ngữ, đặc biệt là trạng ngữ đứng cuối câu thành những câu riêng.
28. C1. T¸ch trạng ngữ thµnh c©u riªng, ngưêi nãi(viÕt) nh»m môc ®Ých g× ? A Lµm cho c©u ng¾n gän. B §Ó lµm cho nßngC¸ccèt c©u emchÆt lµmchÏ. C NhÊn m¹nh ý, chuyÓnbµi ýtËp phô D Lµm cho c©u v¨n dÔ hiÓusau. Sai rồi ! Chúc mừng bạn ! Ồ ! Tiếc quá. Bạn thử lần nữa xem !
29. C2: ë vÞ trÝ nµo trong c©u th× tr¹ng ng÷ cã thÓ t¸ch ra lµm c©u riªng ®Ó ®¹t nh÷ng môc ®Ých tu tõ nhÊt ®Þnh ? A. §Çu c©u B. Gi÷a chñ ng÷ & vµ vÞ ng÷ C.C. CuèiCuèi c©uc©u D. C¶ A,B, C ®Òu sai
30. C3: G¹ch ch©n c¸c bé phËn tr¹ng ngữ trong c©u sau vµ cho biÕt bé phËn tr¹ng ngữ ë c©u nµo kh«ng thÓ t¸ch thµnh c©u riªng? A. Lan vµ HuÖ ch¬i rÊt th©n víi nhau tõ håi cßn häc mÉu giáo B. Ai còng ph¶i häc tËp thËt tèt ®Ó cã vèn hiÓu biÕt phong phú, vµ ®Ó t¹o dùng cho mình mét sù nghiÖp. C. Qua c¸ch nãi năng, t«i biÕt nã ®ang cã ®iÒu gì phiÒn muén trong lßng. D. MÆt trêi ®· khuÊt phÝa sau rÆng nói.
31. III → LuyÖn tËp Bài tập 2. ChØ ra nh÷ng trưêng hîp t¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng trong c¸c chuçi c©u dưíi ®©y. Nªu tác dụng cña nh÷ng c©u do tr¹ng ng÷ t¹o thµnh. a) Bè ch¸u ®· hi sinh. N¨m 72. (B¸o V¨n nghÖ) b) Bèn ngưêi lÝnh ®Òu cói ®Çu, tãc xâa gèi. Trong lóc tiÕng ®ên vÉn kh¾c kho¶i v¼ng lªn nh÷ng ch÷ ®ên li biÖt, bån chån. (Anh §øc)
32. a) Bè ch¸u ®· hi sinh. N¨m 72. - Trạng ngữ được tách: Năm 72 → Tác dụng nhấn mạnh thời điểm hi sinh của nhân vật b) Bèn ngưêi lÝnh ®Òu cói ®Çu, tãc xâa gèi. Trong lóc tiÕng ®ên vÉn kh¾c kho¶i v¼ng lªn nh÷ng ch÷ ®ên li biÖt, bån chån. - Trạng ngữ được tách: “Trong lúc bồn chồn” → Nhấn mạnh thông tin ở nòng cốt câu.
33. Bài tập 3. ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n tr×nh bµy suy nghÜ cña em vÒ sù giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt. ChØ ra c¸c tr¹ng ng÷ vµ gi¶i thÝch v× sao cÇn thªm tr¹ng ng÷ trong nh÷ng trưêng hîp Êy Về nhà c¸c em tù viÕt vµo vë
34. Vẽ tiếp sơ ồ tư duy
35. 1. Nắm ghi nhớ (sgk). 2. Làm bài tập 3. 3. Hoàn thành sơ đồ tư duy 4. Chuẩn bị bài: Kiểm tra Tiếng Việt.
36. §iÒn tõ ng÷ thÝch hîp vµo chç chÊm ®Ó hoµn chØnh ®o¹n v¨n: Trong mét sè trưêng hîp, ®Ó , chuyÓn ý hoÆc thÓ hiÖn nh÷ng t×nh huèng, c¶m xóc nhÊt ®Þnh, ngưêi ta cã thÓ t¸ch , ®Æc biÖt lµ tr¹ng ng÷ ®øng , thµnh nh÷ng c©u . Tõ ng÷ tr¹ng ng÷ riªng chung cuèi c©u nhÊn m¹nh ý nhÊn m¹nh c©u ®Çu c©u chñ ng÷ vÞ ng÷