Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 95: Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 95: Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh

1. ngữ văn Lớp 7
2. Kiểm tra bài cũ ? Em hãy nêu bố cục và phơng pháp lập luận trong bài văn nghị luận ?
3. TIẾT 95
4. I- Mục đích và phơng pháp chứng minh. 1/ Trong đời sống Tình huống: a- Em đi học về muộn do bạn em bị ốm nên em phải đa bạn về nhà, nhng khi em trình bày lí do thì mẹ em lại không tin. Trong tình huống đó em làm thế nào ? Em nhờ mẹ xác nhận sự thật qua gia đình ngời bạn hoặc cô giáo chủ nhiệm b- Trong khi đi tàu, lên xe buýt , khi nhân viên trên tàu, xe kiểm tra vé của hành khách, emChứng phải làm minhgì để chứng là tỏđ am ìranh đã nh chấpững hành bằng đúng ?chứng để Em đa véchứng cho nhân tỏ viên một trên điềutàu ( xe) g kiểmì đó tra. là đáng tin. c- Em khoe với các bạn là mình mới học đợc cách gấp một chiếc hộp giấy rất đẹp. Các bạn không tin. Em phải làm gì để các bạn tin lời mình? Em sẽ tự gấp chiếc hộp cho các bạn xem. => Để chứng tỏ cho ngời khác tin lời của em là sự thật, em phải đa ra những bằng chứng để thuyết phục ( Bằng chứng là những nhân chứng, vật chứng, sự việc, số liệu )
5. 2- Trong văn nghị luận Văn bản: Đừng sợ vấp ngã -Luận điểm chính: Đừng sợ vấp ngã Nhận xét -Lí lẽ: chính xác, sát với vấn đề cần -Các luận cứ ( lí lẽ và dẫn chứng): chứng minh, định hớng cho dẫn * Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề chứng xuất hiện. nhớ . - Lần đầu tập đi bị ngã. Dẫn chứng: Chân thực, tiêu biểu đ- - Lần đầu tập bơi suýt chết đuối ợc thừa nhận, có sự lựa chọn, thẩm - Lần đầu chơi bóng không trúng tra, phân tích => có tác dụng làm * - Oan Đi-xnây từng bị sa thải sáng tỏ luận điểm. Dẫn chứng đóng - Lu i Pa-xtơ chỉ là một học sinh vai trò chính trong bài văn . trung bình -Cách chứng minh từ gần đến xa , từ - -L.Tôn-xtôi bị đình chỉ học đại bản thân đến ngời khác.Trình tự học các ý hợp lý. - Hen-ri-Pho thất bại , 5 lần - Ca sĩ En-ri-cô Ca-ru-xô bị cho là => Lập luận chặt chẽ, rõ ràng, dẫn thiếu chất giọng không thể hát đợc. chứng nổi bật. * Chớ lo thất bại, đáng sợ hơn là không cố gắng hết mình.
6. * Trong văn nghị luận, chứng minh là một phép lập luận dùng những lí lẽ, bằng chứng tiêu biểu, chân thực, đã đợc thừa nhận để chứng tỏ vấn đề cần đợc chứng minh là đúng, đáng tin cậy. *Các lí lẽ, bằng chứng phải đợc lựa chọn, thẩm tra, phân tích thì mới có sức thuyết phục.
7. - Ghi nhớ - Trong đời sống, ngời ta dùng sự thật( chứng cứ xác thực) để chứng tỏ một điều gì đó là đáng tin. -Trong văn nghị luận, chứng minh là một phép lập luận dùng những lí lẽ, bằng chứng chân thực,đã đợc thừa nhận để chứng tỏ luận điểm mới( cần đợc chứng minh) là đáng tin cậy. - Các lí lẽ, bằng chứng dùng trong phép lập luận chứng minh phải đợc lựa chọn, thẩm tra, phân tích thì mới có sức thuyết phục.
8. Bài tập 1/ Đọc đoạn văn và chỉ ra dấu hiệu nhận biết kiểu nghị luận chứng minh. a/ “Tai nạn giao thông trong 10 năm qua tăng liên tục.Năm 1990, số ngời bị chết vì tai nạn giao thông là 2.268 ngời. Đến những năm giữa thập niên, số ngời bị chết vì tai nạn giao thông khoảng 6.000 ng- ời.Và đến năm 2001, số ngời bị chết vì tai nạn giao thông đã lên đến 10.866 ngời. Trong 10 tháng đầu năm 2002 đã xảy ra 23.632 vụ tai nạn giao thông làm chết 10.556 ngời và bị thơng 26.529 ngời.Đây là những con số biết nói, rung lên hồi chuông báo động nhằm cảnh tỉnh toàn xã hội phải tìm ra giải pháp ngăn chặn tai hoạ khủng khiếp này.” (Dựa theo số liệu thống kê của Bộ GTVT-2002))
9. Luận điểm: Tình trạng tai nạn giao thông tăng nhanh Các dẫn chứng: - Năm 1990, số ngời bị chết vì tai nạn giao thông là 2.268. - Giữa thập niên khoảng 6.000 ngời - Năm 2001 tăng đột biến 10.866 ngời. - 10 tháng đầu năm 2002 là 10.566 ngời chết và bị thơng 26.529 ngời. Lí lẽ: đây là những con số biết nói, rung lên hồi chuông báo động nhằm cảnh tỉnh toàn xã hội phải tìm ra giải pháp ngăn chặn => Các dẫn chứng là những số liệu cụ thể, tin cậy giàu sức thuyết phục, đợc sắp xếp theo trình tự thời gian, làm sáng tỏ luận điểm ở câu 1.Đồng thời là cơ sở để nêu lí lẽ nhận xét đánh giá ở câu cuối.
10. b/ Đoạn văn trích văn bản “ Tinh thần yêu nớc của nhân dân ta”từ “ Đồng bào ta ngày nay . nồng nàn yêu nớc” Nhận xét: Luận điểm: Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trớc” Các dẫn chứng đợc liệt kê theo tuổi tác, vùng miền, công việc, hành động, tầng lớp => biểu hiện của lòng yêu nớc. Lí lẽ: Những hành động, cử chỉ tuy khác nhau nơi việc làm nhng đều giống nhau nơi lòng yêu nớc.
11. 2- Cho luận điểm sau: “ Đến với tục ngữ, ta có thể tìm thấy những lời khuyên quý báu về phẩm chất, lối sống của con ngời.” Hãy chọn những dẫn chứng phù hợp để minh hoạ cho luậnđiểmtrên. Dẫn chứng: Khuyên về lòng nhân ái, tình cảm cộng đồng: - Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ. - Lá lành đùm lá rách. Khuyên về lòng biết ơn: - Uống nớc nhớ nguồn - Ăn quả nhớ kẻ trồng cây Khuyên về đức tính kiên trì nhẫn nại - Có chí thì nên - Có công mài sắt có ngày nên kim .
12. Hớng dẫn về nhà 1/ Học thuộc phần “ ghi nhớ”(SGK) 2/ Chuẩn bị bài tập tiết 88 Tìm hiểu văn bản “ Không sợ sai lầm”