Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết học: Ca dao, Dân ca - Những câu hát về tình cảm gia đình

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết học: Ca dao, Dân ca - Những câu hát về tình cảm gia đình

1. Ca dao, Dân ca Những câu hát về tình cảm gia đình
2. I, Giíi thiÖu chung Tõ xa ®Õn nay, nh÷ng c©u h¸t ru ngät ngµo theo n¨m th¸ng cø ®äng l¹i cø ®äng l¹i m·i, nu«i dìng t©m hån chóng ta. Trong ®ã, nh÷ng c©u h¸t vÒ t×nh c¶m gia ®×nh lu«n gi÷ mét vÞ trÝ quan träng. Gia ®×nh lµ c¸i n«i ®Çu tiªn ®Ó trÎ th¬ häc hái vµ còng lµ n¬i cuèi cïng con ngêi ta muèn trë vÒ sau biÕt bao mÖt mái, u phiÒn ngoµi x· héi. T×nh c¶m gi÷a «ng bµ, cha mÑ, anh chÞ em vµ con ch¸u lµ thø t×nh c¶m huyÕt thèng thiªng liªng nhÊt n©ng ®ì t©m hån con ngêi, ®Ó mçi chóng ta sèng tèt h¬n, ®Ñp h¬n
3. Ngã lªn nuéc l¹t m¸i nhµ Bao nhiªu nuét l¹t nhí «ng bµ bÊy nhiªu
4. C©u ca dao nµy nãi vÒ nçi nhí cña con ch¸u ®èi víi «ng bµ. H×nh ¶nh nuét l¹t võa gîi ý nghÜa nhiÒu kh«ng kÓ xiÕt võa gîi cho chóng ta sù bÒn chÆt, g¾n bã, cô thÓ lµ trong gia ®×nh m×nh Lßng nhí ¬n, biÕt ¬n lµ mét t×nh c¶m cao ®Ñp. Lßng biÕt ¬n kh«ng chØ ®îc kh¾c s©u trong t©m hån mµ cßn ph¶i ®îc thÓ hiÖn b»ng hµnh ®éng cô thÓ. Con chÊu hiÕu th¶o víi «ng, bµ, cha, mÑ.Con c¸I ch¨m häc ch¨m lµm, sèng tèt víi mäi ngêi xung quanh, nhí ®Õn céi nguån lµm vÎ vang dßng hä. C©u ôc ng÷ gi¸o dôc chóng ta lßng biÕt ¬n tæ tiªn
5. CÆp tõ so s¸nh: “bao nhiªu - bÊy nhiªu” thÓ hiÖn sù t¬ng ®ång, t¨ng cÊp. Nuéc l¹t m¸i nhµ lµm sao cã thÓ ®o ®Õm còng gièng nh tÊm lßng nhí th¬ng yªu kÝnh cña con ch¸u trong gia ®×nh ®èi víi «ng bµ kh«ng thÓ ®Õm ®îc. Trong câu ca dao trên ta thấy được sự tinh tế của người xưa khi đem so sánh tình cảm của mình đối với gia đình ở đây đặc biệt là tình cảm đối với ông bà. Nuộc lạt mái nhà là những chiếc lạt để làm nên mái nhà của người xưa với lá cọ hay mái gianh người ta thường dùng lạt chẻ bằng tre để buộc chúng và mái nhà đã được hoàn thành như vậy để lợp được những mái nhà nhỏ ấy phải cần rất nhiều nuộc lạt số nuộc lạt ấy nhiều đến nỗi ta không thể nào có thể đếm được. Và đó cũng chính là tình cảm của người cháu đối với ông bà là một tình cảm bao la và vô bờ bến. Tình cảm đó được ví như những chiếc nuộc lạt kia. Nó trắng trong mềm mại mà dẻo dai chặt chẽ biết nhường nào.
6. 4, Anh em nµo ph¶i ngêi xa Cïng chung b¸c mÑ, mét nhµ cïng th©n Yªu nhau nh thÓ tay ch©n Anh em hßa thuËn hai th©n vui vÇy Trong mét gia ®×nh, anh chÞ em lµ nh÷ng ngêi ruét thÞt gÇn gòi nhau nhÊt.Sù hßa thuËn, th¬ng yªu, ®ïm bäc nhau gi÷a nh÷ng ngêi con trong gia ®×nh lµ niÒm vui, h¹nh phóc cña cha mÑ. Anh chÞ em ph¶i g¾n bã víi nhau nh ch©n liÒn víi tay trªn cïng mét c¬ thÓ, kh«ng thÓ t¸ch rêi. §ã chÝnh lµ yÕu tè gióp cho gia ®×nh hßa thuËn, h¹nh phóc.
7. ▪ T×nh c¶m gia ®×nh lµ mét trong nh÷ng t×nh c¶m ®Ñp ®Ï nhÊt cña con ngêi ViÖt Nam, t×nh c¶m Êy ®îc thÓ hiÖn ®»m th¾m ngät ngµo trong ca dao, d©n ca. bªn c¹nh nh÷ng bµi ca dao ca ngîi c«ng cha, nghÜa mÑ ®¹o lµm con, t×nh c¶m vî chång, cßn nh÷ng bµi ca dao ®Æc s¾c nãi ®Õn t×nh c¶m anh em trong gia ®×nh ▪ Trong c©u ca dao Êy, lèi nãi so s¸nh vÝ von ®¬vj sö dông kh¸ hiÖu qu¶. Ch©n vµ tay lµ nh÷ng bé phËn quan träng trong c¬ thÓ con ngêi, kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau. T×nh c¶m anh em còng vËy. Anh em cïng ®îc sinh ra trong cïng mét gia ®×nh ph¶i th¬ng yªu nhau.
8. III, KÕt luËn chung Ca dao d©n ca bao ®êi nay vÉn ch¶y m·i nh÷ng khóc h¸t thiÕt tha, ngät ngµo ngîi ca vÒ t×nh c¶m thiªng liªng trong gia ®×nh. B»ng nghÖ thuËt so s¸nh, ng«n ng÷ , h×nh ¶nh gi¶n dÞ vµ nh÷ng ©m ®iÖu nhÑ ngµng ªm ¸i nh nh÷ng lêi ru, mçi c©u ca ®· ®Ó l¹i trong lßng ngêi t×nh c¶m s©u l¾ng, nh÷ng bµi häc chan chøa nghÜa t×nh, giµu tÝnh nh©n v¨n.
9. Xin chµo c¸c b¹n vµ hÑn gÆp l¹i!