Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 54: Tiếng gà trưa

Nội dung text: Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 54: Tiếng gà trưa

1. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 Ngày soạn 01/ 11/ 2017 Ngày dạy 04/ 11/ 2017 Lớp: 7A2 - Trường THCS Thắng Thủy – Vĩnh Long Tiết 54 TIẾNG GÀ TRƯA ( Xuân Quỳnh ) A. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT/MỤC TIÊU. I. Về kiến thức: Thông qua bài học, học sinh nắm được: - Sơ giản về tác giả Xuân Quỳnh. - Cơ sở của lòng yêu nước, sức mạnh của người chiến sĩ trong cuộc kháng. chiến chống Mĩ: những kỉ niệm tuổi thơ trong sáng, sâu nặng nghĩa tình. - Nghệ thuật sử dụng điệp từ, điệp ngữ, điệp câu trong bài thơ. II. Về kĩ năng: Thông qua bài học, học sinh nắm được các kỹ năng cơ bản: - Đọc - hiểu, phân tích văn bản thơ trữ tình có sử dụng các yếu tố tự sự. - Phân tích các yếu tố biểu cảm trong văn bản. - Cảm nhận, phân tích thơ hiện đại. III. Về thái độ: - Thông qua bài học, góp phần bồi dưỡng cho học sinh thái độ say mê trong học tập. - Giáo dục lòng thương yêu, kính trọng bà, tình cảm quê hương, đất nước. IV. Định hướng góp phần hình thành năng lực. - Năng lực giao tiếp (nghe, nói, đọc, viết) - Năng lực thẩm mĩ (cảm thụ và sáng tạo) - Năng lực hợp tác. - Năng lực tự học. B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH. I. Chuẩn bị của giáo viên: - Thiết kế dạy (giáo án). - Các phiếu học tập, bao gồm: các sơ đồ để HS điền thông tin, các bài tập dùng để kiểm tra, đánh giá HS trong quá trình đọc hiểu. - Thiết kế bài tập trắc nghiệm, câu hỏi thảo luận nhóm. - Các slides trình chiếu, các đoạn video clip tư liệu phục vụ bài dạy. II. Chuẩn bị của học sinh: Chuẩn bị bài ở nhà theo các yêu cầu sau: - Đọc và soạn bài trước ở nhà. - Tìm hiểu thông tin về tác giả Xuân Quỳnh và văn bản “ Tiếng gà trưa” của nữ thi sĩ. C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: Bước 1: Ổn định lớp. Bước 2: Kiểm tra bài cũ ( 5’) Kiểm tra lồng ghép trong tiết dạy ( phần giao chuẩn bị ở nhà). Bước 3: Tổ chức dạy và học bài mới. Hoạt động 1: Khởi động. - Thời gian: 1 phút. - Phương pháp: nêu và giải quyết vấn đề. 1
2. - Kỹ thuật: động não. Thầy Trò Chuẩn KT, KN, năng lực - GV tạo tâm thế học tập cho - HS hát tập thể bài hát - Tình huống có vấn đề. HS, giới thiệu dạy bài mới. " Cháu yêu bà- Xuân Giao". - HS ghi bài mới. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức. 1.Tri giác. - Thời gian: 8’ - Phương pháp: đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: động não, kỹ thuật đọc tích cực. Thầy Trò Chuẩn KT, KN, năng lực I. Hướng dẫn tìm hiểu I. Tìm hiểu chung. I. Đọc – hiểu chú thích. chung. - GV giao cho HS chuẩn bị - HS chuẩn bị theo 1. Đọc trước ở nhà: Trình bày ngắn nhóm ở nhà. gọn về tác giả, tác phẩm bằng ( Đại diện nhóm trình 2. Chú thích một đoạn văn ngắn. bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung) - GV chốt kiến thức về tác giả, - HS chốt KT: tác phẩm. a. Tác giả ( 1942 – a. Tác giả. ( nhấn mạnh, liên hệ mở rộng 1988 ) qua kênh hình, video được là nhà thơ nữ xuất sắc, trình chiếu PowerPoint ) viết về những tình cảm gần gũi bình dị về gia đình, cuộc sống hàng ngày. b. Bài thơ sáng tác vào b. Bài thơ đầu những năm kháng chiến chống Mĩ 2.Phân tích, cắt nghĩa. - Thời gian: 14’ - Phương pháp: đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: động não, đọc tích cực, phân tích. Thầy Trò Chuẩn KT, KN, năng lực II. Hướng dẫn tìm hiểu chi II. Tìm hiểu chi tiết. II. Đọc - hiểu văn bản. tiết. - GV hướng dẫn HS xác định - HS chốt được các ý: phương thức biểu đạt; thể thơ ; + Miêu tả, tự sự, nhân vật trữ tình của bài thơ; phương thức chính là cách đọc bài thơ. biểu cảm. + Thể thơ: 5 tiếng + Nhân vật trữ tình: người cháu (người 2
3. lính). - GV hướng dẫn HS tìm mạch - HS tìm mạch nguồn nguồn cảm xúc xuyên suốt bài cảm xúc xuyên suốt bài thơ, bố cục bài thơ, nội dung thơ, bố cục bài thơ, nội chính của từng phần? dung chính của từng (trình chiếu PowerPoint) phần ( qua bài tập được trình chiếu PowerPoint) - Mạch cảm xúc xuyên suốt là hình ảnh âm thanh “Tiếng gà trưa” - Bố cục của bài thơ cú thể chia làm 3 phần: 1.Tiếng gà trưa - Những cảm xúc được khởi nguồn (khổ 1) 2. Tiếng gà trưa - Kí ước tuổi thơ ( từ khổ 2 đến khổ 7) 3. Tiếng gà trưa - Lời - GV chốt và chuyển mạch bài nhắc nhở trách nhiệm ( giảng. khổ cuối) - GV định hướng cho HS đọc - HS plhân tích, cảm 1.Tiếng gà trưa - Những hiểu phần 1: Tiếng gà trưa - nhận, cảm nghĩ về khổ cảm xúc được khởi Những cảm xúc được khởi 1) nguồn (khổ 1) nguồn (khổ 1). -Nghệ thuật: Điệp từ, - GV hướng dẫn HS hoạt động phép ẩn dụ chuyển đổi nhóm theo bàn. cảm giác. ? Đoạn thơ sử dụng biện pháp - Tác dụng (nội dung): nghệ thuật cơ bản nào? Nêu Tiếng gà trưa biểu tác dụng của biện pháp nghệ tượng của làng quê, đã thuật đó? gắn bó thân thiết, khơi - GV chốt và chuyển ý. gợi biết bao cảm xúc về tuổi thơ. - GV định hướng cho HS đọc * Tiếng gà trưa - Kí 2. Tiếng gà trưa - Kí ức hiểu phần 2:Tiếng gà trưa - Kí ước tuổi thơ ( từ khổ 2 tuổi thơ ( từ khổ 2 đến ước tuổi thơ ( từ khổ 2 đến đến khổ 7) khổ 7) khổ 7). - GV hướng dẫn HS hoạt động - Mẫu bảng thông tin, nhóm ( dự kiến 3 nhóm). thảo luận ( trình chiếu PowerPoint). HS phát hiện tín hiệu nghệ thuật nổi bật, tác dụng của biện pháp nghệ thuật - GV chốt và chuyển ý. đó → làm nổi bật kí ức tuổi thơ 3
4. - GV định hướng cho HS đọc * Tiếng gà trưa - Lời 3. Tiếng gà trưa - Lời hiểu phần 3: Tiếng gà trưa - nhắc nhở trách nhiệm ( nhắc nhở trách nhiệm ( Lời nhắc nhở trách nhiệm ( khổ cuối) khổ cuối) khổ cuối) - HS làm việc độc lập - GV hướng dẫn HS hoạt động suy nghĩ trả lời: nghệ độc lập. thuật điệp từ, nhấn Khổ cuối tác giả sử dụng biện mạnh ý cháu lớn lên, pháp nghệ thuật gì? Biệp pháp trưởng thành là nhờ có nghệ thuật đó nhấn mạnh điều bà nuôi dưỡng; có quê gì của cháu đối với bà? Đối hương nuhôi dưỡng, từ với xóm làng, tổ quốc? đó người cháu ý thức được mình sống phải có tránh nhiệm biết ơn - GV liên hệ mở rộng yêu từ công lao của bà, sẽ có cái bình dị đến cái lớn lao ( trách nhiệm với bà, với Lòng yêu nước của I-li-a-Ê quê hương, đất ren bua) nước Tác giả( nhân vật trữ tình có ) là - GV chốt và chuyển ý. người yêu quý, kính trong bà, yêu làng xóm, quê hương , đất nước . - GV hướng dẫn HS luyện tập - HS làm bài tập trắc ( làm bài tập trắc nghiệm) để nghiệm để củng cố nội củng cố nội dung và nghệ dung và nghệ thuật thuật. (trình chiếu - GV chốt và cho HS ghi nhớ PowerPoint) KT. 3. Đánh giá khái quát. - Thời gian: 1 phút - Phương pháp: vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: động não, trình bày một phút. Thầy Trò Chuẩn KT, KN, năng lực * GV hướng dẫn HS ghi nhớ - HS ghi nhớ: nội dung * Ghi nhớ ( SGK/ 151) kiến thức. và nghệ thuật. * Nêu KT trọng tâm của bài - HS trình bày KT học về nội dung và nghệ thuật trọng tâm trong thời chính của bài học. gian 1 phút. Hoạt động 3: Luyện tập. - Thời gian: 4’ - Phương pháp: vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: động não, phân tích mẫu. Thầy Trò Chuẩn KT, KN, năng lực III. Hướng dẫn luyện tập. III. HS luyện tập III. Luyện tập. - Hướng dẫn HS làm bài tập 3 - HS về nhà làm bài tập - Bài tập 3 (theo tiến theo tiến trình của bài giảng? 3: Học thuộc bài thơ trình của bài giảng) 4
5. Học thuộc bài thơ trên (về nhà trên. học thuộc). - GV hướng dẫn HS làm bài - HS làm bài tập củng - Bài tập: Trò chơi ô chữ tập củng cố kiến thức thông cố kiến thức thông qua qua trò chơi ô chữ. (trình trò chơi ô chữ (trình chiếu PowerPoint) chiếu PowerPoint) Hoạt động 4: Vận dụng. - Thời gian: 4’ - Phương pháp: vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kĩ thuật: động não, phân tích mẫu. Thầy Trò Chuẩn KT, KN, năng lực IV.Vận dụng. IV.Vận dụng. IV.Vận dụng. - Hướng dẫn HS làm bài tập 4 - HS làm bài: nêu một - Bài tập 4 (theo tiến trình của bài giảng). vài suy nghĩ về người Từ bài thơ: “Tiếng gà trưa”, bà kính yêu của em em hãy nêu một vài suy nghĩ như công lao của bà, về người bà kính yêu của em. giúp đỡ con cháu Cháu phải có trách nhiệm với bà . Hoạt động 5: Tìm tòi mở rộng. - Thời gian: 5’ - Phương pháp: vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kĩ thuật: động não, phân tích mẫu. Thầy Trò Chuẩn KT, KN, năng lực V.Tìm tòi mở rộng. V. Tìm tòi mở rộng. V. Tìm tòi mở rộng. - Hướng dẫn HS làm bài tập - HS làm bài 5. - Bài tập 5 5(theo tiến trình của bài Cảm nghĩ của em về giảng). tình bà cháu trong bài Cảm nghĩ của em về tình bà thơ “Tiếng gà trưa”. cháu trong bài thơ “Tiếng gà - HS làm theo dàn bài. trưa”. Bước 4: Hướng dẫn tự học ở nhà ( 2’) 1. Học bài cũ: - Học thuộc lòng bài thơ trên, nêu nội dung và nghệ thuật chính của bài. - Tiếp tục làm bài tập 5: dựa vào dàn bài đã lập viết thành bài văn hoàn chỉnh. 2. Chuẩn bị bài mới. - Đọc và soạn bài: Điệp ngữ. * Rút kinh nghiệm tiết dạy Giáo viên Bùi Văn Nhân 5