Bài giảng Lịch sử khối 8 - Tiết 45, Bài 27: Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỷ XIX

Nội dung text: Bài giảng Lịch sử khối 8 - Tiết 45, Bài 27: Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỷ XIX

1. Bài 27: KHỞI NGHĨA YÊN THẾTỉnh VÀBắc GiangPHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913): 1) Căn cứ: Vùng đất Yên Thế Em hãy xác định vị trí Yên Thế
2. Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn Yªn ThÕ VÜnh Yªn B¾c Ninh Hµ Néi H¶I Phßng B I Ó n § « n g LƯỢC ĐỒ CĂN CỨ YÊN THẾ
3. CĂN CỨ YÊN THẾ
4. HÌNH CHỤP BÊN TRONG CĂN CỨ YÊN THẾ
5. Tiết 45. Bài 27: KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913): 12)) CănNguyêncứ: nhân bùng nổ: YênThựcThdânế nằmPháởp bphVìTìnhìnhíasaotâyđ ịhìnhnhbắcngườiYên kinhtỉnhTh dântếBê ́.ắc Giang. - Địa hình đất đYênồnôngi, hiểThế mnghiệptrở.đứng dưới lênthời - Để bảo vệ cuđấuộNguyễn?c stranh?ống của mình, nhân dân Yên Thế đứng lên đấu tranh.
6. Tiết 45. Bài 27: KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913): 1) Căn cứ: 2) Nguyên nhân bùng nổ: 3) Diễn biến:
7. 3) Diễn biến: Câu hỏi: Khởi nghĩa Yên Thế chia làm mấy giai đoạn? Chia làm 3 giai đoạn: • Giai đoạn 1: 1884-1892 • Giai đoạn 2:1893-1908 • Giai đoạn 3:1909-1913.
8. a) GIAI ĐOẠN 1: 1884-1892 TUYÊN QUANG LẠNG SƠN THÁI NGUYÊN HỐ CHUỐI BỐ HẠ VĨNH YÊN NHÃ NAM KÉP BẮC GIANG SƠN TÂY ĐÁP CẦU BẮC NINH CHÚ THÍCH Pháp tấn công HẢI PHÒNG Quân ta chống trả BIỂN ĐÔNG LƯỢC ĐỒ CĂN CỨ YÊN THẾ
9. ĐỀ THÁM (HOÀNG HOA THÁM) 1858-1913
10. ANH HÙNG BA BIỀU- CÁNH TAY PHẢI ĐẮC LỰC CỦA ĐỀ THÁM
11. BÀ BA CẨN-VỢ THỨ 3 CỦA ĐỀ THÁM
12. NGHĨA QUÂN YÊN THẾ
13. LÍNH PHÁP BỊ THƯƠNG
14. BÀI GHI I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913): 1) Căn cứ: - Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang. - Địa hình đất đồi, hiểm trở. 2) Nguyên nhân khởi nghĩa: Thực dân Pháp cướp đất nông dân, họ vùng lên đấu tranh. 3) Diễn biến: a) Giai đoạn 1: 1884-1892: Nhiều toán nghĩa quân hoạt động riêng rẽ dưới sự chỉ huy của Đề Nắm. b) Giai đoạn 2: 1893-1908:
15. b) Giai đoạn 2: 1893-1908: ? Câu hỏi: “Em hãy cho biết cách đánh thông minh và sáng tạo của Đề Thám thể hiện ở chỗ nào?” “Nhận thấy tương quan lực lượng chênh lệch, Đề Thám tìm cách giảng hòa. Nghĩa quân phục kích bắt được tên điền chủ người Pháp là Secnay để nắm thế chủ động trong cuộc giảng hòa với Pháp.” ? Câu hỏi: “Tại sao Đề Thám lại xin giảng hòa lần thứ 2?” “Thời gian hòa hoãn chưa được bao lâu, quân Pháp đã bội ước, lại tổ chức tấn công. Để bảo toàn lực lượng, Đề Thám lại xin giảng hòa lần 2 (Tháng 12-1897).” ? Câu hỏi: “Trong thời gian đình chiến lần 2, nghĩa quân và Pháp đã có kế hoạch gì?” “Nghĩa quân vừa khai khẩn đồn điền Phồn Xương, vừa sản xuất tự túc lương ăn, vừa tăng cường sắm sửa vũ khí, ra sức luyện tập. Về phía Pháp, trong thời gian này, chúng cũng ráo riết lập đồn bót, mở đường giao thông, tạo mọi điều kiện cần thiết để đánh đòn quyết định vào nghĩa quân.”
16. PHÁP CHUẨN BỊ TẤN CÔNG VÀO YÊN THẾ
17. PHÁP CHUẨN BỊ TẤN CÔNG VÀO YÊN THẾ
18. BÀI GHI I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913): 1) Căn cứ: - Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang. - Địa hình đất đồi, hiểm trở. 2) Nguyên nhân khởi nghĩa: Thực dân Pháp cướp đất nông dân, họ vùng lên đấu tranh. 3) Diễn biến: a) Giai đoạn 1: 1884-1892: Chưa có chỉ huy thống nhất, Đề Nắm hy sinh→Đề Thám thay thế. b) Giai đoạn 2: 1893-1908: Nghĩa quân vừa xây dựng cơ sở vừa chiến đấu dưới sự chỉ huy của Đề Thám. c) Giai đoạn 3: 1909-1913:
19. c) GIAI ĐOẠN 3: 1909-1913 GiữaCâunăm hỏi1908: “,Txảyại saora vụ thđầuực độcdânlính Pháp ở Hà Nội có sự tham gia của Đề ThámPháp. Nhânmở cucơộhộic tấnày,n côngthực dânquyPháp mô tập trung lựclênlượng Yêntiêu Thdiệtế?nghĩa quân TUYÊN QUANG LẠNG SƠN THÁI NGUYÊN HỐ CHUỐI BỐ HẠ VĨNH YÊN NHÃ NAM KÉP BẮC GIANG SƠN TÂY ĐÁP CẦU BẮC NINH CHÚ THÍCH Pháp tấn công Quân ta chống trả HẢI PHÒNG Quân ta rút lui BIỂN ĐÔNG LƯỢC ĐỒ CĂN CỨ YÊN THẾ
20. c) Giai đoạn 3: 1909 – 1913: • Câu hỏi: Nhờ vào đâu Đề Thám lẩn tránh được vòng vây của kẻ thù suốt 4 năm? • Do được sự che chở của bạn bè cũ và nhân dân tận tình giúp đỡ nên Đề Thám vẫn sống yên ổn trong núi rừng Yên Thế. • Thực dân Pháp tìm kế hại Đề Thám. Chúng mua chuộc những tên thủ hạ của ông. Đêm ngày 9 rạng sáng ngày 10/2/1913, chúng đã dùng cuốc bổ chết Đề Thám khi ông đang ngủ, cắt đầu ông đem lĩnh thưởng. Đề Thám bị giết hại. Sự kiện này đánh dấu sự thất bại hoàn toàn của phong trào nông dân Yên Thế.”
21. BÀI GHI I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913): 1) Căn cứ: - Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang. - Địa hình đất đồi, hiểm trở. 2) Nguyên nhân khởi nghĩa: Thực dân Pháp cướp đất nông dân, họ vùng lên đấu tranh. 3) Diễn biến: a) Giai đoạn 1: 1884-1892: Chưa có chỉ huy thống nhất, Đề Nắm hy sinh→Đề Thám thay thế. b) Giai đoạn 2: 1893-1908: Nghĩa quân vừa xây dựng cơ sở vừa chiến đấu dưới sự chỉ huy của Đề Thám. c) Giai đoạn 3: 1909-1913: Pháp tấn công lớn vào Yên Thế, lực lượng nghĩa quân hao mòn. 10/2/1913 Đề Thám hy sinh→Phong trào tan rã.
22. 4. Nguyên nhân thất bại – Ý nghĩa: Câu hỏi: “Nguyên nhân thất bại của khởi nghĩa Yên Thế?” “Cuộc khởi nghĩa thất bại do so sánh lực lượng giữa ta và địch quá chênh lệch, khởi nghĩa nổ ra trong một vùng rừng núi hẻo lánh, ít liên hệ với phong trào chung. Thực dân Pháp đã cấu kết với quan lại, địa chủ phong kiến đàn áp phong trào.” NHỮNG NGHĨA QUÂN BỊ XỬ TỬ
23. BÀI GHI 4. Nguyên nhân thất bại – Ý nghĩa: a. Nguyên nhân thất bại: - Pháp còn mạnh, câu kết với phong kiến đàn áp phong trào. - Lực lượng nghĩa quân còn mỏng và yếu. Tổ chức, lãnh đạo còn nhiều hạn chế. b. Ý nghĩa lịch sử: - Thể hiện tinh thần yêu nước chống Pháp của giai cấp nông dân. - Góp phần làm chậm quá trình bình định của Pháp.
24. THẢO LUẬN: Câu hỏi: Khởi nghĩa Yên Thế có những đặc điểm gì khác so với các cuộc khởi nghĩa của phong trào Cần Vương? “Khởi nghĩa Yên Thế là phong trào đấu tranh tự phát của nông dân lớn nhất trong những năm cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Nguyên nhân trực tiếp làm bùng nổ cuộc khởi nghĩa là nhu cầu bảo vệ lợi ích của nông dân địa phương. Vì vậy, cuộc khởi nghĩa không chịu sự chi phối của tư tưởng tôn quân, không bị ảnh hưởng bởi những bước thăng trầm của phong trào Cần Vương.”
25. PHONG TRÀO NÔNG DÂN PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG YÊN THẾ - Lòng yêu nước, chống -Lòng yêu nước, chống Pháp xâm lược. Pháp xâm lược. -Bảo vệ ngôi vua, lập lại MỤC TIÊU - Bảo vệ lợi ích trước mắt chế độ phong kiến. của nông dân địa phương. LÃNH ĐẠO - Nông dân - Văn thân, sĩ phu yêu nước - Phong phú: đánh du kích, - Phòng ngự, đánh du PHƯƠNG THỨC phục kích bắt cóc, biết hòa kích, đào hào, đặt cạm TÁC CHIẾN hõan đúng lúc bẫy - Cuộc khởi nghĩa dài nhất THỜI GIAN - Gần 30 năm: 1884-1913 là 10 năm
26. CẢ GIA ĐÌNH ĐỀ THÁM BỊ BẮT
27. NHỮNG NGHĨA QUÂN BỊ ĐI ĐÀY
28. CẢNH HỎI CUNG MỘT TÙ NHÂN
29. NHỮNG NGHĨA QUÂN BỊ PHÁP XỬ TỬ
30. CẢNH GIAM CẦM NGHĨA QUÂN
31. NGHĨA QUÂN BỊ ĐƯA ĐI ĐÀY
32. NHỮNG NGƯỜI THAM GIA VỤ ĐẦU ĐỘC BỊ PHÁP XỬ TỬ
33. NHỮNG NGHĨA QUÂN BỊ XỬ TỬ
34. KHÂM SAI LÊ HOÀNG-KẺ THÙ TRUYỀN KIẾP CỦA ĐỀ THÁM
35. Nhà thờ Đề Thám và nghĩa quân tại Khu di tích Yên Thế
36. Tượng đài cụ Hoàng Hoa Thám tại khu di tích Yên Thế
37. Bµi 27. Khëi nghÜa Yªn ThÕ vµ phong trµo chèng Ph¸p cña ®ång bµo miÒn nói cuèi thÕ kØ XIX. I. Khởi nghĩa Yên Thế(1884- 1913): THẢO LUẬN NHÓM: 3 PHÚT Cuộc khởi nghĩa Yên Thế và phong trào Cần Vương có điểm gì khác nhau? Nội dung Phong trào Khởi nghĩa so sánh Cần vương Yên Thế Thời gian 1885-1896 1884-1913 Chống Pháp, bảo vệ cuộc Mục tiêu Giúp vua cứu nước. sống của mình. Những nông dân kiệt Lãnh đạo Văn thân, sĩ phu yêu nước. xuất, tài năng, có uy tín. Lực lượng Các tầng lớp nhân dân Nông dân
38. ĐĐ ÀÀ NN ẴẴ NN GG ĐĐ ỀỀ NN ẮẮ MM S ẾÉ TT NN AA YY HH ÀÀ MM NN GG HH II G II ÁÁ PP TT UU ẤẤ TT Q Ú YY MM ÙÙ II Ô khóa: Đây là nhân vật được mệnh danh là Hùm Thiêng ThựcTênVàoNgườiHiệp điềnTên nămdân ước thủ chủcủa Pháp1874 Háclĩnh ngườiông triềunổ Măngđầu vua súng Pháp tiênđình kiên (1883) xâm củabị Huếquyết nghĩa lượcphongcòn kí chống cóvới nướcquân tràotên Pháp thựctaYênlà? Yên đầu hiệp Thếdân Thế tiên ước bắtPháp. là ở nào?ai?đâu? được. Yên Thế, ông là ai ?
39. LÔ héi t¹i ®Òn thê Hoµng Hoa Th¸m (B¾c Giang)
40. Hoàng Hoa Thám
41. CỦNG CỐ Câu 1: Hãy lựa chọn những sự kiện ở Cột B sao cho phù hợp mốc thời gian ở CộtA. Cột A Cột B 1.Giai đoạn a.Ngày 10-2-1913, Đề Thám bị sát hại. Phong 1884-1892 trào tan rã. 2.Giai đoạn b.Nhiều toán nghĩa quân đoàn kết hoạt động 1893-1908 dưới sự chỉ huy của Đề Nắm. 3.Giai đoạn c.Nhiều toán nghĩa quân hoạt động riêng lẽ dưới 1909-1913 sự chỉ huy của Đề Nắm. d.Pháp tập trung lực lượng tấn công lên Yên Thế. e.Nghĩa quân vừa xây dựng, vừa chiến đấu dưới sự chỉ huy của Đề Thám.