Bài giảng Lịch sử lớp 10 - Bài 20: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X-XVIII - Vũ Thúy Quỳnh

Nội dung text: Bài giảng Lịch sử lớp 10 - Bài 20: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X-XVIII - Vũ Thúy Quỳnh

1. BÀI 20:XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV Nhóm 4
2. I. TƯ TƯỞNG, TÔN GIÁO • Ở thời kỳ độc lập Nho giáo,Phật giáo,Đạo giáo có điều kiện phát triển mạnh. • Nho giáo • Thời Lý, Trần, Nho giáo dần dần trở thành hệ tư tưởng chính thống của giai cấp thống trị, chi phối nội dung giáo dục thi cử song không phổ biến trong nhân dân. • Đạo Phật • - Thời Lý - Trần được phổ biến rộng rãi, chùa chiền được xây dựng khắp nơi, sư sãi đông. • - Thời Lê sơ Phật giáo bị hạn chế.
3. II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA HỌC - KỸ THUẬT • 1. Giáo dục: • - 1070 Vua Lý Thánh Tông cho lập Văn Miếu. • - 1075 tổ chức khoa thi đầu tiên ở kinh thành • - Giáo dục được hoàn thiện và phát triển, là nguồn đào tạo quan chức và người tài. • - Thời Lê sơ, cứ ba năm có một kỳ thi hội, chọn tiến sĩ. • - Năm 1484 dựng bia ghi tên tiến sĩ. • - Từ đó giáo dục được tôn vinh, quan tâm phát triển. • - Tác dụng của giáo dục đào tạo người làm quan, người tài cho đất nước, nâng cao dân trí, giáo dục nho học không tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.
4. Khuê Văn Các - Kiến trúc tiêu biểu của Văn Miếu - Quốc Tử Giám Bia tiến sĩ khoa thi nho học năm Nhâm Tuất (1442)
5. • 2. Phát triển văn học • - Phát triển mạnh từ thời nhà Trần, nhất là văn học chữ Hán. Tác phẩm tiêu biểu: Nam quốc sơn hà,Hịch tướng sĩ, Bạch Đằng giang phú, Bình Ngô đại cáo. • - Từ thế kỷ XV văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển. • - Đặc điểm: • + Thể hiện tinh thần dân tộc, lòng yêu nước, tự hào dân tộc. • + Ca ngợi những chiến công oai hùng, cảnh đẹp của quê hương đất nước.
6. 3. Sự phát triển nghệ thuật - Kiến trúc phát triển chủ yếu ở giai đoạn Lý - Trần - Hồ thế kỷ X - XV theo hướng Phật giáo gồm chùa, tháp, đền.Chùa Một cột, chùa Dâu, chùa Phật tích, tháp Phổ Minh - Bên cạnh đó có những công trình kiến trúc ảnh hưởng của nho giáo: Cung điện, thành quách, thành Thăng Long,thành Nhà Hồ, tháp Chăm - Điêu khắc: gồm những công trình chạm khắc, trang trí ảnh hưởng của Phật giáo và Nho giáo song vẫn mang những nét độc đáo riêng. - Nghệ thuật sân khấu ca, múa, nhạc mang đậm tính dân gian truyền thống.
7. Chùa Một Cột hay Chùa Mật, chùa Nhất Trụ, còn có tên khác là Diên Hựu tự hoặc Liên Hoa Đài, là một ngôi chùa nằm giữa lòng thủ đô Hà Nội. Đây là ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam. Tháp Phổ Minh,cạnh Đền Trần
8. Thành Nhà Hồ ( hay còn gọi là thành Tây Đô, thành Tây Giai) thuộc địa phận hai xã Vĩnh Tiến và Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc, ở phía Tây thành phố Thanh Hóa.
9. 4. Khoa học kỹ thuật: • Đạt thành tựu có giá trị. • Bộ Đại Việt sử ký của Lê văn Hưu (bộ sử chính thống thời Trần );Nam Sơn thực lục, Đại Việt sử ký toàn thư (Ngô Sĩ Liên ). • Địa lý: Dư địa chí, Hồng Đức bản đồ. • Quân sự có Binh thư yếu lược. • Thiết chế chính trị:Thiên Nam dư hạ. • Toán học:Đại thành toán pháp của Lương Thế Vinh;Lập thành toán pháp của Vũ Hữu. • Hồ Nguyên Trừng chế tạo súng thần cơ, thuyên chiến có lầu, thành nhà Hồ ở Thanh Hoá.
10. Đại Việt sử ký của Lê văn Hưu Hồng Đức Địa đồ-1490
11. • Câu 1. Tôn giáo nào không được du nhập vào nước ta từ thời Bắc thuộc? • A. Phật giáo B. Nho giáo • C. Đạo giáo D. Hồi giáo
12. • Câu 2. Hệ tư tưởng chính thống của các triều đại phong kiến Việt Nam từ thế kỉ X đến thế kỉ XV là • A. Phật giáo B. Nho giáo • C. Đạo giáo D. Hồi giáo
13. • Câu 3. Luận điểm nào của Nho giáo quy định tôn ti trật tự xã hội phong kiến? A. Tam cương B. Ngũ thường C. Tam tòng, tứ đức D. Quân, sư, phụ
14. • Câu 4. Năm 1070, vua Lý Thánh Tông đã cho xây dựng • A. Chùa Quỳnh Lâm • B. Văn miếu • C. Chùa Một Cột • D. Quốc tử giám
15. • Câu 5. Nho giáo trở thành hệ tư tưởng chiếm vị trí độc tôn ở nước ta từ thế kỉ nào? • A. Thế kỉ XII • B. Thế kỉ XIII • C. Thế kỉ XIV • D. Thế kỉ XV
16. • Câu 6. Dưới thời Lý – Trần, tôn giáo có vị trí đặc biệt quan trọng và rất phổ biến trong nhân dân là • A. Phật giáo B. Nho giáo • C. Đạo giáo D. Kitô giáo
17. • Câu 7. Người đã xuất gia đầu Phật và lập ra Thiền phái Trúc Lâm Đại Việt là • A. Lý Công Uẩn • B. Trần Thái Tông • C. Trần Nhân Tông • D. Trần Thánh Tông
18. • Câu 8. Ý nào không chính xác về biểu hiện đạo Phật luôn luôn giữ một vị trí đặc biệt quan trọng dưới thời Lý – Trần? • A. Nhà sư được triều đình tôn trọng, có lúc cùng tham gia bàn việc nước • B. Khắp nơi trong cả nước, đâu đâu cũng có chùa chiền được xây dựng • C. Nhà nước cấm các tôn giáo khác hoạt động, trừ đạo Phật • D. Vua quan nhiều người cũng theo đạo Phật, đã góp tiền để xây dựng chùa đúc chuông, tô tượng
19. • Câu 9. Quốc gia Đại Việt tổ chức khoa thi đầu tiên tại kinh thành Thăng Long vào năm nào? • A. Năm 1070 B. Năm 1071 • C. Năm 1073 D. Năm 1075
20. • Câu 10. Việc thi cử để tuyển chọn người tài cho đất nước đã hoàn thiện và đi vào nếp dưới triều vua? • A. Lý Nhân Tông • B. Trần Thái Tông • C. Lê Thái Tổ • D. Lê Thánh Tông