Bài giảng Lịch sử lớp 8 - Tiết 40, Bài 26: Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỷ XIX - Năm học 2019-2020 - Nguyễn Trung Nam

Nội dung text: Bài giảng Lịch sử lớp 8 - Tiết 40, Bài 26: Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỷ XIX - Năm học 2019-2020 - Nguyễn Trung Nam

1. Giáo viên : NGUYỄN TRUNG NAM Năm học: 2019-2020
2. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1:Tìm điểm khác nhau cơ bản giữa nội dung hiệp ước Hác-măng (1883) và hiệp ước Pa-tơ-nốt (1884) Hiệp ước Hác-măng (1883) Hiệp ước Pa-tơ-nốt (1884) Triều đình Huế cắt tỉnh Bình Pháp trả lại cho triều Thuận ra khỏi Trung Kì, đình Huế tỉnh Bình nhập vào đất Nam Kỳ thuộc Thuận và ba tỉnh Pháp. Ba tỉnh Thanh-Nghệ- Tĩnh được sát nhập vào Bắc Thanh-Nghệ-Tĩnh. Kì thuộc Pháp.
3. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 2: Hai hiệp ước trên có tác động thế nào đến xã hội phong kiến đương thời ? Chấm dứt sự tồn tại của quốc gia phong kiến, thay vào đó là xã hội thuộc địa nửa phong kiến.
4. Giáo viên : NGUYỄN TRUNG NAM Năm học: 2019-2020
5. I. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI II. NHỮNG CUỘC CHỦ CHIẾN TẠI KHỞI NGHĨA LỚN KINH THÀNH HUẾ. TRONG PHONG VUA HÀM NGHI RA TRÀO CẦN “CHIẾU CẦN VƯƠNG VƯƠNG”
6. I. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ. VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG” 1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7-1885
7. Tôn Thất Thuyết sinh ngày 12 tháng 5 năm 1839, quê ở Xuân Long, TP Huế . ông đã bí mật lập hai đội quân mang tên Phấn Nghĩa và Đoàn Kiệt, ngày đêm luyện tập chờ cơ hội giết giặc. Tôn Thất Thuyết
8. 1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/1885 ? Sau hai Hiệp ước 1883, 1884, phe - Nguyên nhân chủ chiến do Tôn Thất Thuyết đứng đầu có mong muốn gì? + Phái chủ chiến do Tôn Thất Thuyết đứng đầu muốn giành lại chủ quyền từ tay Pháp. Tôn Thất Thuyết (1835-1913)
9. Vua Hàm Nghi có tên húy là Nguyễn Phúc Ưng Lịch, sinh ngày 3/8/1871. Năm 13 tuổi, ông được chọn làm vị vua thứ bảy của triều Nguyễn Ông trong trang phục rất giản dị, đầu quấn khăn đen, mặc áo the như dân thường, nhưng nét mặt lộ rõ vẻ kiên nghị, tính khẳng khái, thông minh và quả cảm. Vua Hàm Nghi
10. 1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/1885 Để chuẩn bị hành động, phe chủ chiến đã làm gì? - Nguyên nhân + Phái chủ chiến do Tôn Thất Thái độ và hành động của thực dân Pháp trước những việc làm của phe Thuyết đứng đầu muốn giành lại chủ chiến như thế nào? chủ quyền từ tay Pháp. Vì saoCuộc cuộc phản phản công công diễn quân ra Pháp như thếcủa nào? + Thực dân Pháp lo sợ, tìm mọi cách phe chủ chiến lại thất bại? để tiêu diệt phái chủ chiến. Lược đồ kinh thành Huế 1885 - Diễn biến + 5.7.1885: Tấn công Tòa Khâm sứ và đồn Mang Cá + Pháp phản công chiếm Hoàng thành, tàn sát người vô tội.
11. I. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ. VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG” 1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7-1885 2. Phong trào Cần vương
12. 2. Phong trào Cần vương - Ngày 13 - 7 - 1885, vua Hàm Sau khi cuộc phản công thất bại, Tôn Thất ThuyếtPhú đã cóGia chủ-nơi trương ban chiếugì ? Cần Nghi ra chiếu Cần vương. vương lần II (20-9-1885) Căn cứ thượng lưu sông Gianh - nơi vua Hàm Nghi bị bắt (11-1888) Tân Sở-nơi ban chiếu Cần vương lần I (13-7-1885) Cuộc rút khỏi kinh thành Huế của phe chủ chiến
13. “Từ xưa kế sách chống giặc không ngoài ba điều: đánh, giữ, hòa. Đánh thì chưa có cơ hội; giữ thì khó định hẹn được sức; hoà thì họ đòi hỏi không biết chán. Nước ta gần đây ngẫu nhiên gặp nhiều việc. Trẫm tuổi trẻ nối ngôi, không lúc nào không nghĩ đến tự cường tự trị. Kẻ phái của Tây ngang bức, hiện tình mỗi ngày một quá thêm. Hôm trước chúng tăng thêm binh quyền đến, buộc theo những điều mình không thể nào làm được ; trong triều đình đắn đo về hai điều: cúi đầu tuân mạng, ngồi để mất cơ hội, sao bằng nhìn thấy chỗ âm mưu biến động của địch mà đối phó trước? Vì bằng việc xảy ra không thể tránh, thì cũng còn có cái việc ngày nay để mưu tốt cái lợi sau này, ấy Vua Hàm Nghi là do thời thế xui nên vậy. Phàm những người cùng dự chia (1870-1943) mối lo này cũng đã dư biết. Biết thì phải tham gia công việc, nghiến răng dựng tóc, thề giết hết giặc, nào ai là không có cái lòng như thế?” (Trích “Chiếu Cần vương”)
14. 2. Phong trào Cần vương - Ngày 13 - 7 - 1885, vua Hàm Mục đích của “Chiếu Cần Vương” là gì Nghi ra chiếu Cần vương. ? - Mục đích: Kêu gọi văn thân cùng nhân dân cả nước đứng Phong trào diễn ra như thế nào ? lên giúp vua cứu nước. - Diễn biến: Sôi nổi và kéo dài đến cuối TK XIX, chia thành 2 giai đoạn: + Giai đoạn 1: Từ 1885 - 1888: Phong trào bùng nổ khắp cả nước, sôi động nhất là các tỉnh ở Trung Kì và Bắc Kì.
15. Ngô Quang Bích Nguyên Thiện Thuật Phạm Bành Nguyễn Văn Giáp Phan Đình Phùng Nguyễn Xuân Ôn Trương Đình Hội Nguyễn Duy Hiệu, Lê Trực, Trần Văn Dự Nguyễn Phạm Tuân Lê Trung Đình, Nguyễn Tự Tân Mai Xuân Thưởng
16. 2. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộng - Ngày 13 - 7 - 1885, vua Hàm Nghi ra chiếu Cần vương. Khởi nghĩa - Mục đích: Kêu gọi văn thân Bãi Sậy cùng nhân dân cả nước đứng lên giúp vua cứu nước. Khởi nghĩa - Diễn biến: Sôi nổi và kéo dài Hương Khê đến cuối TK XIX, chia thành 2 giai đoạn: + Giai đoạn 1: Từ 1885 - 1888: Phong trào bùng nổ khắp cả nước, sôi động nhất là các tỉnh ở Trung Kì và Bắc Kì. + 1889-1896: Phong trào tiếp tực duy trì, quy tụ thành những cuộc khởi nghĩa lớn, có quy mô, trình độ tổ chức cao. Lược đồ phong trào Cần Vương cuối TKXIX
17. II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương 3. Khởi nghĩa Hương Khê (1886 – 1887) a: Địa bàn hoạt động và lãnh đạo • Địa bàn hoạt động - Địa bàn huyện Hương Khê và Hương Sơn (Hà Tĩnh) - Lan rộng ra nhiều tỉnh khác VỤ QUANG - NGÀN TRƯƠI HƯƠNG KHÊ
18. •Lãnh đạo -Phan Đình Phùng - Cao Thắng Trình bày hiểu biết của em về nhân vật Phan Đình Phùng? Phan Đình Phùng (1847 – 1895)
19. b: Diễn biến: Cuộc khởi nghĩa Hương Khê được chia thành mấy giai đoạn? - Giai đoạn 1 (1885 – 1888) + Đây là giai đoạn nghĩa quân xây dựng căn cứ và chuẩn bị lực lượng Lực lượng nghĩa quân được tổ chức như thế nào?
20. Cao Thắng (1864 – 1893)
21. Súng trường kiểu 1874 của Pháp Em có nhận xét gì về súng trường do Cao Thắng chế tạo? Súng trường do Cao Thắng chế tạo
22. - Giai đoạn 2 (1888 – 1895) + Nghĩa quân bước vào giai đoạn ác liệt, đẩy lùi nhiều cuộc càn quét của địch.
23. Để đối phó với lực lượng nghĩa quân, thực dân Pháp đã làm những gì? • Kết quả -Nghĩa quân tồn tại được một thời gian rồi tan rã - Khởi nghĩa thất bại
24. Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê là tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương? Về thời gian Về địa bàn hoạt động GỢI Ý Về tổ chức, trang - thiết bị quân sự Về phương thức tác chiến
25. Tồn tại dài nhất trong các cuộc khởi nghĩa Về thời gian trong phong trào Cần Vương: 10 năm Về địa bàn 4 tỉnh bắc Trung Kỳ: Thanh Hóa, hoạt động Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình. -Về tổ chức: chia làm 4 căn cứ lớn với 15 Về tổ chức, quân thứ. trang – thiết - Về trang thiết bị quân sự: cùng kiểu trang bị quân sự phục, được xây dựng công sự, rèn – đúc – chế tạo vũ khí (đặc biệt là súng trường và chông ) Về phương Dựa vào địa hình hiểm trở, đánh du kích, thức tác sử dụng phương thức tác chiến linh hoạt . chiến
26. • Ý nghĩa -Là đỉnh cao nhất trong phong trào Cần Vương chống Pháp cuối thế kỷ XIX. - Thể hiện tinh thần yêu nước, chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta.
27. CỦNG CỐ BÀI HỌC Em có nhận xét gì về phong trào vũ trang chống Pháp cuối thế kỷ XIX? Lãnh đạo: Tầng lớp văn thân, sĩ phu yêu nước Thời gian : 1885-1896 Lực lượng tham gia: Đông đảo quần chúng nhân dân Tính chất: Yêu nước chống xâm lược, mang màu sắc phong kiến Kết quả: Thất bại (do ý thức hệ phong kiến, lãnh đạo, so sánh lực lượng ) Ý nghĩa : Thể hiện truyền thống yêu nước của dân tộc ta. Có vị trí lớn trong sự nghiệp đấu tranh chống quân xâm lược. Để lại nhiều tấm gương, bài học kinh nghiệm quý báu.
28. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI 1: Học bài cũ, trả lời câu hỏi bài tập cuối bài. Phân tích nguyên nhân thất bại của phong trào Cần Vương. 2: Bài mới: Đọc và soạn bài 27: Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào kháng chiến chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỷ XIX.