Bài giảng Lịch sử lớp 9 - Bài 23: Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945 và sự thành lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa - Năm học 2019-2020 - Trần Thị Duyên

Nội dung text: Bài giảng Lịch sử lớp 9 - Bài 23: Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945 và sự thành lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa - Năm học 2019-2020 - Trần Thị Duyên

1. NỘI DUNG I. LỆNH TỔNG KHỞI NGHĨA ĐƯỢC BAN BỐ II. I.GIÀNH DIỄN BIẾNCHÍNH TỔNG QUYỀN KHỞI Ở NGHĨAHÀ NỘI THÁNG TÁM NĂM 1945 III. GIÀNH CHÍNH QUYỀN TRONG CẢ NƯỚC IV.II. ÝÝ NGHĨANGHĨA LỊCHLỊCH SỬSỬ VÀVÀ NGUYÊNNGUYÊN NHÂNNHÂN THÀNHTHÀNH CÔNGCÔNG CỦACỦA CÁCHCÁCH MẠNGMẠNG THÁNGTHÁNG TÁMTÁM
2. Tiết 24 - Bài 23 TỒNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA I. Diễn biến Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945. 1. Hoàn cảnh lịch sử a. Thế giới
3. Đại diện Bộ Tổng tư lệnh Hồng quân Tướng Mĩ Douglas Mac Liên Xô trong buổi lễ tiếp nhận đầu Arthur ký nhận đầu hàng vô hàng không điều kiện của quân đội điều kiện của Nhật. (tháng Đức (tháng 5/1945 ÔÛ Chaâu AÂu ) 8/1945 ÔÛ Chaâu AÙ) 5/11/2021 5
4. Tiết 24 - Bài 23 TỒNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA I. LỆNH TỔNG KHỞI NGHĨA ĐƯỢC BAN BỐ: 1. Hoàn cảnh lịch sử: a. Thế giới: - Châu Âu: phát xít Đức đầu hàng không điều kiện (5/1945). - Châu Á: Nhật đầu hàng Đồng minh không điều kiện (8/1945) b. Trong nước:
5. Quân lệnh số 1 của Uỷ ban khởi nghĩa Hỡi quân dân toàn quốc! 12 giờ trưa ngày 13 tháng 8 năm 1945 phát xít Nhật đã đầu hàng đồng minh, quân đội Nhật đã bị tan rã tại khắp các mặt trận. Kẻ thù chúng ta đã ngã gục. Giờ tổng khởi nghĩa đã đến! Cơ hội có một cho quân dân Việt Nam vùng dậy giành lấy quyền độc lập của nước nhà! Hỡi nhân dân toàn quốc! Chúng ta phải hành động cho nhanh với một tinh thần vô cùng quả cảm, vô cùng thận trọng! Tổ quốc đang đòi hỏi những hi sinh lớn lao của các bạn! Cuộc thắng lợi hoàn toàn nhất định sẽ về ta! Ngày 13 tháng 8 năm 1945, 11giờ đêm UỶ BAN KHỞI NGHĨA ( Văn kiện Đảng 1939-1945 NXB Sự thật Hà Nội-1963)
6. Đình Tân Trào, Sơn Dương Đại hội quốc dân tại đình Tân (Tuyên Quang) nơi diễn ra Đại Trào ngày 16/08/1945 do hội Quốc dân Bác Hồ chủ trì
7. Thư Bác Hồ gửi đồng bào cả nước.
8. Tiết 24 - Bài 23 TỒNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA I. LỆNH TỔNG KHỞI NGHĨA ĐƯỢC BAN BỐ 1. Hoàn cảnh lịch sử Chủ trương của“ HĐảngỡi đồngta bàosáng yêu quý!suốt, kịp thời, Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc đã thể hiện ở việc chớpđếthờin. Toàncơ,thểphátđồng bàolệnhhãy khởiđứng dậnghĩay đem trong cả nước. sức ta mà giải phóng cho ta Nhiều dân tộc bị áp bức trên thế giới đang ganh nhau tiến bước giành quyền độc lập. Chúng ta không thể chậm trễ. Tiến lên! Tiến lên dưới lá cờ Việt Minh, đồng bào hãy dũng cảm đứng lên” (Trích thư Hồ Chủ Tịch gửi cho đồng bào 8- 1945)
9. Lễ xuất quân của 34 chiến sĩ Giải phóng quân tại cây đa Tân Trào ngày 16-8-1945
10. Đại Tướng Voõ Nguyeân Giaùp
11. Tiết 24 - Bài 23 TỒNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA I. DIỄN BIẾN TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM 1. Hoàn cảnh lịch sử a. Thế giới b. Trong nước - 14,15/8/1945: Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào (Tuyên Quang) quyết định phát động Tổng khởi nghĩa trong cả nước - 16/8: Đại hội Quốc dân ở Tân Trào - Chiều 16/8: giải phóng thị xã Thái Nguyên mở đường về Hà Nội.
12. Tiết 24 - Bài 23 TỒNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA 2. Diễn biến * Kh«ng khÝ c¸ch m¹ng s«i sôc ë HN + QuÇn chóng hăng h¸i gia nhËp c¸c tæ chøc cøu quèc vµ tù vÖ chiÕn ®Êu. + Ngµy 15/8: ViÖt Minh tæ chøc diÔn thuyÕt ë c¸c r¹p h¸t trong thµnh phè. + Ngµy 16/8: truyÒn ®¬n,biÓu ngữ kªu gäi khëi nghÜa xuÊt hiÖn ë kh¾p n¬i. + ChÝnh quyÒn bï nhìn th©n NhËt lung lay tËn gèc rÔ. * S¸ng 19.8.1945: Cuéc mÝt tinh khæng lå t¹i Nhµ h¸t lín Hµ Néi,
13. Quần chúng tấn công phủ Khâm sai(Bắc Bộ phủ) 19/8/1945
14. Biểu tình cướp chính quyền 19/8/ 1945 Duyệt đội quân du kích ở các chiến tại Phủ khâm sai Bắc Kỳ khu về Hà Nội ngày 30/8/1945.
15. Địa Diễn biến điểm + Kh«ng khÝ c¸ch m¹ng s«i sôc ë Hà Nội, Việt Minh hoạt động khắp thành phố. Hà + QuÇn chóng hăng h¸i gia nhËp c¸c tæ chøc cøu quèc vµ Nội tù vÖ chiÕn ®Êu. + S¸ng 19.8.1945: Cuéc mÝt tinh khæng lå t¹i Nhµ h¸t lín Hµ Néi. - > khëi nghÜa th¾ng lîi ở Hà Nội.
16. Tiết 24 - Bài 23 TỒNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA II,giµnh chÝnh quyÒn ë hµ néi: - Tõ ®ã cã bµi h¸t nµo ®ưîc vang lªn ?
17. Nhạc sĩ Văn Cao
18. Cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội thắng lợi có ý nghĩa gì? -> Có ý nghĩa quyết định thắng lợi của Cách mạng tháng Tám trong cả nước.
19. Địa Diễn biến điểm + Kh«ng khÝ c¸ch m¹ng s«i sôc ë Hà Nội, Việt Minh hoạt động khắp thành phố. Hà + QuÇn chóng hăng h¸i gia nhËp c¸c tæ chøc cøu quèc vµ Nội tù vÖ chiÕn ®Êu. + S¸ng 19.8.1945: Cuéc mÝt tinh khæng lå t¹i Nhµ h¸t lín Hµ Néi. - > khëi nghÜa th¾ng lîi ở Hà Nội. - > Có ý nghĩa quyết định thắng lợi của cách mạng tháng 8 trong cả nước.
20. Tiết 24 - Bài 23 TỒNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA * Giành chính quyền tại các HẢI DƯƠNG (18/8) địa phương BẮC GIANG(18/8) - Từ 14->18/8: Bốn tỉnh giành chính quyền sớm nhất cả nước. HÀ TỈNH(18/8) - 23/8: Huế giành chính quyền HÀ NỘI (19/8) - 25/8: Sài Gòn gành chính quyền HUẾ(23/8) QUẢNG NAM (18/8)
21. Baûo Ñaïi trao aán kieám BẢO ĐẠI Chieàu 30/8/1945 leã thoaùi vò chính thöùc cöû haønh tröôùc Ngoï Moân, Baûo Ñaïi ñoïc chieáu thoaùi vò, Traàn Huy Lieäu thay maët chính phuû laâm thôøi chaáp nhaän vieäc thoaùi vò cuûa Baûo Ñaïi vaø nhaän aán kieám vaøng töôïng tröng cho söï chaám döùt quyeàn löïc trieàu ñaïi phong kieán cuoái cuøng ôû Vieät Nam.
22. AÁn thôøi Nguyeãn NGỌ MÔN (HUẾ)
23. Địa điểm Diễn biến Hà Nội - Từ 14->18/8: Bốn tỉnh giành chính Các địa quyền sớm nhất cả nước là Bắc Giang, phương Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam. khác - 23/8: Huế giành chính quyền - 25/8: Sài Gòn giành chính quyền
24. Tiết 24 - Bài 23 TỒNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA 3. Kết quả - 28/8: Tổng khởi nghĩa thành công trong cả nước (15 ngày, từ 14 đến 28/8) - 30/8: Vua Bảo Đại thoái vị - 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
25. “Hỡi ñoàng baøo caû nöôùc, taát caû moïi ngöôøi sinh ra coù quyeàn bình ñaúng, taïo hoaù cho hoï nhöõng quyeàn khoâng ai coù theå xaâm phaïm ñöôïc, trong nhöõng quyeàn aáy coù quyeàn ñöôïc soáng, quyeàn töï do vaø quyeàn möu caàu haïnh phuùc. Lôøi baát hủ aáy trong baûn tuyeân ngoân ñoäc laäp 1776 cuûa nöôùc Myõ. Suy roäng ra, caâu aáy coù yù nghóa laø: Taát caû caùc daân toäc treân theá giôùi ñeàu sinh ra bình ñaúng, daân toäc naøo cuõng coù quyeàn soáng, quyeàn sung söôùng vaø quyeàn töï do. Baûn tuyeân ngoân Nhaân quyeàn vaø daân quyeàn cuûa caùch maïng Phaùp 1791 cuõng noùi: Con ngöôøi sinh ra töï do vaø bình ñaúng veà quyeàn lôïi vaø phaûi luoân luoân ñöôïc töï do bình ñaúng veà quyeàn lôïi Ñoù laø nhöõng leõ phaûi khoâng ai choái caõi ñöôïc ”
26. THEO CHÂN BÁC “TỐ HỮU” Tổng khởi nghĩa! Lệnh truyền đêm trước Sáng quân ra giải phóng Thái Nguyên Hà Nội, Huế, Sài Gòn, cả nước Đứng lên ta giành hết chính quyền! Hôm nay sáng mồng hai tháng chín Thủ đô hoa, vàng nắng Ba Đình Muôn triệu tim chờ chim cũng nín Bỗng vang lên tiếng hát ân tình Hồ Chí Minh! Hồ Chí Minh! Người đứng trên đài, lặng phút giây Trông đàn con đó, vẫy hai tay Cao cao vầng trán Ngời đôi mắt Độc lập bây giờ mới thấy đây!
27. - Th¶o luËn Nhãm 1: : Nhãm 1: : Nhãm 2: ?Tr×nh bµy ý nghÜa trong níc ?Trình bµy ý nghÜa trong nưíc ?Trình bµy ý nghÜa quèc tÕ cña C¸ch m¹ng th¸ng t¸m. cña C¸ch m¹ng th¸ng t¸m. cña C¸ch m¹ng th¸ng T¸m. Nhãm 3: Nhãm 4: ?Trình bµy nguyªn nh©n chñ ?Trình bµy nguyªnnh©n kh¸ch quan dÉn ®Õn thµnh c«ng quan dÉn ®Õn thµnh c«ng cña cña C¸ch m¹ng th¸ng t¸m C¸ch m¹ng th¸ng T¸m năm năm 1945. 1945.
28. II. Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của cách mạng tháng Tám a. Ý nghĩa lịch sử * Trong nước: - Phá tan 2 tầng xiềng xích nô lệ thực dân Pháp và phát xít Nhật. Đồng thời lật nhào chế độ chuyên chế tồn tại gần 1000 năm. - Đưa Việt Nam từ một nước thuộc địa trở thành một nước độc lập dưới chế độ DCCH, đưa nhân dân từ nô lệ thành người độc lập, tự do. - CMT8 mở ra kỷ nguyên độc lập tự do cho dân tộc Việt Nam.
29. * Quốc tế: - Cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế giới.
30. b. Nguyên nhân thắng lợi * Chủ quan: - Dân tộc VN có truyền thống yêu nước sâu sắc. - Có khối liên minh công- nông vững chắc. - Biết kết hợp các hình thức đấu tranh (vũ trang- chính trị, đấu tranh du kích-k/n từng phần) * Khách quan: - Chiến tranh thế giới thứ 2 đang đi đến hồi kết: phát xít Đức-Nhật đã bị đánh bại.
31. Trong Tổng khởi nghĩa tháng Tám – 1945, có 4 tỉnh giành được chính quyền sớm nhất (18/8/1945). Đó là những tỉnh nào? A Bắc Cạn, Hải Dương, Hà Tỉnh, Quảng Nam B Bắc Giang, Hải Phòng, Hà Tỉnh, Quảng Nam C Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tỉnh, Quảng Ngãi D Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tỉnh, Quảng Nam
32. Sự kiện đánh dấu thời cơ cách mạng để ĐCS Đông Dương quyết định phát động tổng khởi nghĩa? A Nhật đảo chính Pháp B Nhật tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện Liên Xô tiêu diệt quân Quan Đông của Nhật Bản C đóng ở Mãn Châu. Mỹ ném bom nguyên tử xuống 2 thành phố D Hirosima và Nagasaki của Nhật Bản.
33. Sự kiện nào dưới đây đánh dấu Cách mạng tháng Tám 1945 đã thắng lợi hoàn toàn? A Vua Bảo Đại tuyên bố thoái vị, trao ấn tín cho chính quyền cách mạng. B Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc “Tuyên ngôn Độc lập- khai sinh nước VNDCCH”. Hai địa phương cuối cùng trên cả nước (Đồng Nai C Thượng, Hà Tiên) giành được chính quyền. D Ủy ban dân tộc giait phóng Việt Nam cải tổ thành Chính phủ lâm thời nước VNDCCH.
34. Hội nghị toàn quốc của Đảng Cộng sản Đông Dương họp từ ngày 13 đến 15/8/1945 ở đâu? A Pác Bó (Cao Bằng) B Bắc Sơn (Võ Nhai) C Tân Trào (Tuyên Quang) D Phay-Khắt (Cao Bằng)
35. Chiều ngày 16/8/1945 theo lệnh của ủy ban khởi nghĩa, một đội giải phóng quân do đồng chí Võ Nguyên Giáp chỉ huy, xuất phát từ Tân Trào về giải phóng thị xã nào? A Thị xã Cao Bằng. B Thị xã Thái Nguyên. C Thị xã Tuyên Quang. D Thị xã Lào Cai.
36. Cách mạng giành chính quyền ở Hà Nội nổ ra vào ngày tháng năm nào? A 18/8/1945. B 19/8/1945. C 20/8/1945. D 21/8/1945.
37. Tổng khởi nghĩa đã nhanh chóng thành công trong cả nước trong vòng bao nhiêu ngày? A 10 ngày. B 11 ngày. C 14 ngày. D 15 ngày.
38. “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến, toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta ” Đó là lời kêu gọi của: A Quân lệnh số 1. B Hội nghị toàn quốc của Đảng (14/8/1945). C Đại hội quốc dân ở Tân Trào (16/8/1945). Thư Hồ Chí Minh gửi đồng bào cả nước kêu D gọi nổi dậy Tổng k/n giành chính quyền.
39. Cuûng coá vaø luyeän taäp Ñieàn söï kieän lòch söû vaøo oâ troáng cho phuø hôïp vôùi thôøi gian: Thôøi gian Söï kieän 14 -18/ 8/ 45 4 tænh ñöôïc giaûi phoùng: Baéc Giang, Haûi Döông , Haø Tónh, Quaûng Nam 16/08/1945 Giaûi phoùng thò xaõ Thaùi Nguyeân 19/08/1945 Giaønh chính quyeàn ôû Haø Noäi 23/08/1945 Giaønh chính quyeàn ôû Hueá 25/08/1945 Giaønh chính quyeàn ôû Saøi Goøn 02/09/1945 Tuyeân ngoân ñoäc laäp, thaønh laäp nöôùc Vieät Nam daân chuû coäng hoaø.
40. 1325 NgàyChủTrongNêu tịchmốc19cách-8Hồ-thời1945mạngChígiandiễnMinhthángđánhrađọcsự8dấukiệnbảnnămcuộclịchTuyên1945sửkhởi,gì?ngônnhữngnghĩađộctỉnhthànhlậpnàovàocônggiànhthờiở 64 ThờiLệnhgiantổngđánhkhởidấunghĩacáchtrongmạngcảthángnướcTámđượcthànhbancôngbốtrongở đâu?cả nước? gianđượcHuế,nào?SàichínhGòn?quyền sớm nhất? Ngôi nhà số 48 hàng Ngang 1 2 quận Hoàn Kiếm Hà Nội, nơi Bác Hồ ở Trả lời câu 5:2: trongTrả những lời câu 1:3: Huế:CáchTrả 23 mạng lời- 8 câu-1945 tháng6:4: 8 ngàyBắcchiềuGiang đầu 2, Hải- 9về-1945Dương Hà , 3 4 SàiTânthành Gòn:Trào công Tuyên25 ở- 8Hà Quang-1945 Nội NộiHà28Tĩnh và– 8,là Quang – nơi1945 Nam Bác viết Bản tuyên ngôn độc 5 6 lập.
41. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 1. Học bài và làm bài tập trong sách giáo khoa và câu hỏi nâng cao: Trong cách mạng tháng Tám, sự lãnh đạo kịp thời, sáng tạo của Đảng cộng sản Đông Dương và của lãnh tụ Hồ Chí Minh thể hiện ở những điểm nào? 2. Đọc và tìm hiểu trước Lịch sử địa phương : Bài 10. Quá trình đấu tranh giành chính quyền của nhân dân An Giang từ 1930 đến 1945, trả lời những câu hỏi sau: - Chi boä Ñaûng CS ñaàu tieân ôû AG ñöôïc thaønh laäp taïi ñaâu? coù yù nghóa ntn? - PTCM dieãn ra ntn? Keát quaû? Nhaän xeùt veà quy moâ vaø hình thöùc? - Neâu nhöõng söï kieän cho thaáy ñeán 1932-1935 löïc löôïng CM ñaõ ñöôïc phuïc hoài? - Cuoäc vaän ñoäng daân chuû 1936-1939 ôû AG dieãn ra ntn? - Taïi sao chæ trong voøng 1 tuaàn leã maø nhaân daân AG giaønh thaéng lôïi trong CM Thaùng Taùm 1945?YÙ nghóa LS CM Thaùng Taùm 1945 ôû AG?
42. Bài học kết thúc. Kính chúc các thầy cô mạnh khoẻ, hạnh phúc. Xin trân trọng cảm ơn!