Bài giảng môn Lịch sử khối 8 - Tiết 39, Bài 25: Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (1873-1884) (Tiếp theo)

Nội dung text: Bài giảng môn Lịch sử khối 8 - Tiết 39, Bài 25: Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (1873-1884) (Tiếp theo)

1. Tiết 39 KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (Tiếp theo) II) THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884
2. 1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882) ? Sau 8 năm kí Hiệp ước Giáp Tuất (1874) tình hình Pháp và Việt Nam có gì thay đổi? Nước Giai đoạn 1874 - 1882 Kết luận Pháp - Chuyển sang giai đoạn đế - Nhu cầu về thuộc quốc chủ nghĩa phát triển địa phát triển. mạnh. Việt - Kinh tế kiệt quệ, chính trị bất - Rối loạn và suy Nam ổn. yếu. - Khước từ Duy Tân. - Triều đình bất lực.
3. Quân Pháp đánh thành Hà Nội
4. Th¶o luËn nhãm Theo em vì sao thành Hà Nội thất thủ? - Thực dân Pháp đánh bất ngờ, Hoàng Diệu bị động trong việc đối phó - Lực lượng thực dân Pháp mạnh - Nhà Nguyễn không quyết tâm đánh giặc
5. “Thần là một kẻ thư sinh, biết đâu việc binh bị mà Bệ hạ lại giao cho cái chức vụ quá quan trọng. Làm sao tin được lòng giặc, nên thần lo sửa soạn đề phòng. Việc chưa xong thì binh Pháp kéo đến. Thần trộm nghĩ, Hà Nội là cuống họng của Bắc Kì, nên thần thường tâu về triều xin thêm binh, nhưng lại bị Bệ hạ quở trách Một mình hoµng diÖu thề với Long thành, nguyện theo Nguyễn Tri Phưương (1829 - 1882) nơi suối vàng vậy”.
6. Sau khi thành Hà Nội thất thủ, triều đình Huế đã có hành động gì? - Cầu cứu quân Thanh - Cử ngưười ra Hà Nội thương thuyết với Pháp - Ra lệnh cho quân ta phải rút lên mạn ngược
7. 2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp. Thái độ của nhân dân Hà Nội và các địa phương khác như thế nào ngay khi quân Pháp tiến đánh Bắc Kì lần thứ hai? * Tại Hà Nội: - Nhân dân tự đốt nhà, tạo thành bức tường lửa chặn giặc - Hàng nghìn ngưười dân tụ tập thành đội ngũ, gưươm giáo chỉnh tề tại đình Quang Văn (Cửa Nam) chuẩn bị kéo vào thành đánh giặc - Không bán lưương thực cho Pháp, phối hợp với đồng bào các vùng xung quanh đào hầm, đắp luỹ * Tại các địa phương: nhân dân tích cực đắp đập, cắm kè trên sông, làm hầm chông, cạm bẫy chống Pháp
8. 2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp. Cầu Giấy
9. 2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp. Sau chiến thắng Cầu Giấy thứ hai (1883), thái độ của ta và địch như thế nào? Quân ta phấn khởi >< Pháp hoang mang lo sợ
10. Pháp tấn công Thuận An - cửa ngõ Kinh thành Huế CHIẾN TRƯỜNG HUẾ 1883,1885
11. 3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến sụp đổ Hoµn thµnh b¶ng thèng kª Hiệp ước Hoàn cảnh Nội dung Hậu quả - Triều đình chính thức thừa nhận Hác - măng - 18/8/1883, nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Pháp chiếm (25/8/1883) Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra Thuận An khỏi vùng Trung Kì để nhập vào => triều đình đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh Huế xin đình Thanh-Nghệ-Tĩnh được sáp nhập chiến vào Bắc Kì. - Triều đình chỉ được cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế Pa-tơ-nốt (6/6/1884)
12. Nội dung Hiệp ước Hác-măng - Triều đình chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi vùng Trung Kì để nhập vào đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh đưîc sáp nhập vào Bắc Kì. - Triều đình chỉ được cai quản vùng đất §Êt Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế. Vïng ®Êt nöa cai qu¶n - Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì cña triÒu b¶o thường xuyên kiểm soát những công ®×nh HuÕ việc của quan lại triều đình, nắm các hé quyền trị an và nội vụ. - Mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể cả với Trung Quốc) đều do ngưười Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội ở Bắc Kì về Trung Kì.
13. 3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến sụp đổ Hiệp ước Hoàn cảnh Nội dung Hậu quả Hác - măng - 18/8/1883, - Triều đình chính thức thừa nhận nền Việt Nam (25/8/1883) Pháp chiếm bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, là thuộc Thuận An cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi vùng địa của => triều đình Trung Kì để nhập vào đất Nam Kì Pháp Huế xin đình thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh chiến được sáp nhập vào Bắc Kì. - Triều đình chỉ được cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế Pa-tơ-nốt - Pháp làm chủ - Ranh giới khu vực Trung Kì được điều Việt được tình thế chỉnh: sáp nhập thêm 3 tỉnh Thanh- Nam là (6/6/1884) - Nhà Thanh rút Nghệ-Tĩnh ở phía Bắc và tỉnh Bình nước quân khỏi Bắc Kì Thuận ở phía Nam. thuộc theo Quy ước địa nửa Thiên Tân phong (11/5/1884) kiến
14. Hiệp ước Hác -măng Hiệp ước Pa-tơ-nốt Đất bảo hộ Vùng đất Vùng cai đất quản Việt cai Việt Nam của Nam là quản là nước của triều nửa thuộc nước triều đình đình địa phong bảo hộ Huế Huế kiến
15. Tại sao Pháp không giữ nguyên bản Hiệp ước Hác-măng mà lại kí tiếp bản Hiệp ước Pa-tơ-nốt với triều đình? => Nới rộng một số điều khoản để lấy lòng vua quan nhà Nguyễn. => Sự nham hiểm của Pháp: muốn sử dụng nhà nước phong kiến Nguyễn làm tay sai (công cụ thống trị)
16. Trách nhiệm của nhà Nguyễn trong việc mất nước “Nay từ nước mất nhà tan, Cũng vì những lũ vua quan ngu hèn. Năm Tự Đức thập nhất niên Nam Kì đã lọt dưới quyền giặc Tây. Hăm lăm năm sau trận này Trung Kì cũng mất, Bắc Kì cũng tan, Ngàn năm gấm vóc giang san Bị vua nhà Nguyễn đem hàng cho Tây Tội kia càng đắp càng đầy Sự tình càng nghĩ càng cay đắng lòng” (Hồ Chí Minh toàn tập, tập 2)
17. Bài tập củng cố Câu 1: Hãy nối thời gian (cột A) với sự kiện (cột B) sao cho đúng: A B Thời gian Sự kiện lịch sử 1. Ngày 3/4/1882 a) Trận Cầu Giấy, Ri-vi-e bỏ mạng 2. Ngày 25/4/1882 b) Quân Pháp đổ bộ lên Hà Nội 3. Ngày 19/5/1883 c) Hiệp ước Hác - măng 4. Ngày 18/8/1883 d) Hiệp ước Pa-tơ-nốt 5. Ngày 25/8/1883 e) Ri-vi-e gửi tối hậu thư cho Tổng đốc Hoàng Diệu 6. Ngày 6/6/1884 g) Pháp đánh chiếm các pháo đài ở Thuận An.
18. HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG Lập bảng nêu nội dung chủ yếu của các Hiệp ước Hác-măng (1883) và Hiệp ước Pa-tơ-nốt (1884) theo mẫu: Hiệp ước Hác – măng (1883) Hiệp ước Pa-tơ-nốt (1884) Giống - Triều đình chỉ đưược cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế. - Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát những công việc của quan lại triều đình, nắm các quyền trị an và nội vụ. - Mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể cả với Trung Quốc) đều do người Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội ở Bắc Kì về Trung Kì. Khác - Triều đình chính thức thừa nhận - Ranh giới khu vực Trung Kì nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và được điều chỉnh: sáp nhập Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra thêm 3 tỉnh Thanh - Nghệ - khỏi vùng Trung Kì để nhập vào Tĩnh ở phía Bắc và tỉnh Bình đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh Thuận ở phía Nam. Thanh-Nghệ-Tĩnh được sáp nhập vào Bắc Kì.
19. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG - Sưu tầm hình ảnh, tài liệu, nhận định đánh giá về cuộc kháng chiến toàn quốc. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI VÀ CHUẨN BỊ BÀI SAU - Xem lại kiến thức đã học - Nghiên cứu tiếp bài các phần tiếp theo