Bài giảng môn Ngữ văn 6 - Tiết 123: Cầu Long Biên - Chứng nhân lịch sử

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn 6 - Tiết 123: Cầu Long Biên - Chứng nhân lịch sử

1. 1. T¸c gi¶: Thuý Lan 2. T¸c phÈm: lµ mét Văn b¶n nhËt dông. 3. ThÓ lo¹i: lµ mét bµi bót kÝ mang nhiÒu yÕu tè håi kÝ. 4. Gi¶i nghÜa tõ: Chøng nh©n: ngêi lµm chøng, ngêi chøng kiÕn. Ép-phen: KiÕn tróc s ngêi Ph¸p, ngêi thiÕt kÕ th¸p Ðp-phen næi tiÕng ë thñ ®« Pa-ri, níc Ph¸p.
2. T×m hiÓu mét sè kh¸i niÖm cã liªn quan Kh¸i niÖm V¨n b¶n nhËt dông: lµ nh÷ng bµi viÕt cã néi dung gÇn gòi, bøc thiÕt ®èi víi cuéc sèng tríc m¾t cña con ngêi vµ céng ®ång x· héi hiÖn ®¹i nh: thiªn nhiªn, m«i trêng, n¨ng l- îng, d©n sè, quyÒn trÎ em, ma tuý vµ c¸c tÖ n¹n x· héi Kh¸i niÖm vÒ thÓ lo¹i bót kÝ: lµ mét lo¹i kÝ ghi l¹i nh÷ng sù viÖc, c¶nh vËt mµ nhµ v¨n ®· m¾t thÊy, tai nghe cïng nh÷ng c¶m nghÜ cña m×nh, ®îc tr×nh bµy kh«ng chÆt chÏ vÒ mÆt cèt truyÖn nh trong kÝ sù, kh«ng phãng tóng nh trong tïy bót.
3. • Cầu Long Biên là cây cầu thép đầu tiên bắc qua sông Hồng tại Hà Nội, do Pháp xây dựng (1899-1902) • Đặt tên là cầu Doumer (đọc như đu-me) (tên Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer). • Dân gian còn gọi là cầu sông Cái. • Hiện trên đầu cầu vẫn còn tấm biển kim loại có khắc chữ: Gustave Eiffel 1899 - 1902 tác giả Cầu Long Biên Daydé & Pillé Paris (Thông tin được truy cập trên mạng Internet)
4. Bµi v¨n cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n? Nªu néi dung, ý nghÜa cña mçi ®o¹n? 5. Bè côc • §o¹n 1: tõ ®Çu ®Õn thñ ®« Hµ Néi. Tæng qu¸t vÒ cÇu Long Biªn trong mét thÕ kØ tån t¹i. • §o¹n 2: CÇu Long Biªn v÷ng ch¾c. CÇu Long Biªn nh mét nh©n chøng sèng ®éng, ®au th¬ng vµ anh dòng cña thñ ®« Hµ Néi. • §o¹n 3: phÇn cßn l¹i. Kh¼ng ®Þnh ý nghÜa lÞch sö cña cÇu Long Biªn trong x· héi hiÖn ®¹i.
5. CÇu Long Biªn
6. Dùa vµo v¨n b¶n vµ nh÷ng hiÓu biÕt cña em, h·y nªu qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ®Æc ®iÓm cña cÇu Long Biªn? 1. Giíi thiÖu Kh¸i Qu¸t vÒ cÇu Long Biªn. a. Qu¸ tr×nh x©y dùng cÇu: • X©y dùng tõ n¨m 1899 ®Õn1902 hoµn thµnh. do kiÕn tróc s ngêi Ph¸p Ðp-phen thiÕt kÕ. • CÇu khi míi kh¸nh thµnh mang tªn Toµn quyÒn Ph¸p: §u-Me. • §îc x©y dùng b»ng må h«i vµ x¬ng m¸u cña bao con ngêi VN.
7. So s¸nh víi t liÖu qua 2 ®äan ®äc thªm vÒ cÇu Th¨ng Long vµ cÇu Ch¬ng D¬ng, em h·y nhËn xÐt vÒ quy m« vµ tÝnh chÊt cña cÇu Long Biªn? b. §Æc ®iÓm cÇu: • CÇu Long Biªn b¾c qua s«ng Hång, dµi 2290m, nÆng 17 ngh×n tÊn. Toµn bé cÇu gåm 9 nhÞp dµi, 10 nhÞp ng¾n. • So víi cÇu Th¨ng Long vµ cÇu Ch¬ng D¬ng th× quy m« vµ tÝnh chÊt hiÖn ®¹i cña cÇu Long Biªn kh«ng b»ng. • CÇu lµ kÕt qu¶ cña cuéc khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø nhÊt. • §îc coi lµ 1 thµnh tùu quan träng trong thêi v¨n minh cÇu s¾t.
8. Cầu Long Biên thời xưa
9. Tõ n¨m 1902 ®Õn n¨m 2002, cÇu Long Biªn gi÷ vai trß: chøng nh©n, ngêi lµm chøng sèng ®éng cña Thñ ®« Hµ Néi, mét thÕ kØ ®Çy ®au th¬ng vµ anh hïng cña ND ViÖt Nam.
10. Cầu Long Biên năm 1925
11. §äc ®o¹n v¨n: “N¨m 1945 nhng vÉn dÎo dai, v÷ng ch¾c.” H·y nªu lªn nh÷ng c¶nh vËt vµ sù viÖc ®· ®îc ghi l¹i. C¶nh vËt vµ sù viÖc ®ã ®· cho ta biÕt nh÷ng g× vÒ lÞch sö? 2. CÇu Long Biªn qua nh÷ng chÆng ®êng lÞch sö. a. Sau n¨m 1945: • CÇu ®îc ®æi tªn thµnh cÇu Long Biªn. • CÇu cã 1 tuyÕn ®êng s¾t ch¹y gi÷a, 2 bªn lµ ®êng « t«, hµnh lang ngoµi cïng dµnh cho ngêi ®i bé.
12. b. Nh÷ng n¨m th¸ng hoµ b×nh ë miÒn B¾c sau 1954: • Tõ trªn cÇu nh×n xuèng: mµu xanh cña b·i mÝa, n¬ng d©u, b·i ng«, vên chuèi gîi bao yªu th¬ng, yªn tÜnh trong t©m hån. • Nh×n vÒ phÝa Hµ Néi: ¸nh ®Ìn mäc lªn nh sao sa, gîi bao quyÕn rò, kh¸t khao. • Nh×n xuèng phÝa ch©n cÇu: nhí l¹i kØ niÖm mïa ®«ng 1946, h×nh ¶nh c¸c chiÕn sÜ Trung ®oµn Thñ ®« bÝ mËt rót qua s«ng Hång. -> Chøng minh thªm tÝnh nh©n chøng lÞch sö cña c©y cÇu, t¨ng ý vÞ tr÷ t×nh bµi viÕt.
13. Qu©n ta tiÕn vÒ Thñ ®« Hµ Néi 10-1954
14. Thùc d©n Ph¸p rót qu©n khái Hµ Néi 10-1954
15. c. C©y cÇu Long Biªn thêi chèng MÜ oanh liÖt vµ oai hïng • CÇu trë thµnh môc tiªu nÐm bom cña ®Õ quèc MÜ. • §ît thø nhÊt: cÇu bÞ ®¸nh 10 lÇn, háng 7 nhÞp vµ 4 trô lín. • §ît thø hai: cÇu bÞ b¾n ph¸ 4 lÇn, 1000m bÞ háng, 2 trô lín bÞ c¾t ®øt. • LÇn cuèi cïng vµo n¨m 1972, cÇu bÞ kh«ng qu©n MÜ nÐm bom la-de. C©y cÇu r¸ch n¸t gi÷a trêi, c©y cÇu sõng s÷ng gi÷a mªnh m«ng trêi níc, nh÷ng nhÞp cÇu t¶ t¬i nh øa m¸u
16. Trung đoàn 235 pháo cao xạ chiến đấu bảo vệ cầu Long Biên
17. Chiến đấu bảo vệ cầu Long Biên ngày 16/5/1967
18. d. Nh÷ng n¨m th¸ng lò lôt: • Níc lªn cao mÊp mÐ th©n cÇu. • Dßng s«ng Hång ®á rùc, níc cuån cuén ch¶y nhÊn ch×m bao mµu xanh th©n th¬ng, bao lµng m¹c trï phó. • ChiÕc cÇu nh chiÕc vâng ®ung ®a, nhng vÉn dÎo dai, v÷ng ch¾c. -> Ca ngîi tÝnh chøng nh©n lÞch sö ë ph¬ng diÖn chèng chäi thiªn nhiªn.
19. So s¸nh c¸ch kÓ cña ®o¹n nµy víi ®o¹n ®· ph©n tÝch ë trªn? V× sao ë ®©y, t×nh c¶m cña t¸c gi¶ l¹i béc lé râ rµng vµ tha thiÕt h¬n? • VÒ ng«i kÓ: ng«i thø nhÊt (dïng tõ t«i 10 lÇn) • VÒ ph¬ng thøc biÓu ®¹t: miªu t¶ vµ biÓu c¶m • VÒ c¸ch sö dông tõ ng÷: danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ mang s¾c th¸i biÓu hiÖn t×nh c¶m.
20. H·y so s¸nh gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña c©u cuèi bµi v¨n? V× sao nhÞp cÇu b»ng thÐp cña cÇu Long Biªn l¹i cã thÓ trë thµnh nhÞp cÇu v« h×nh nèi nh÷ng con tim? 3. CÇu Long Biªn – nhÞp cÇu v« h×nh nèi nh÷ng con tim • HiÖn t¹i: cÇu Long Biªn ®· rót vÒ vÞ trÝ khiªm nhêng. • T¬ng lai: cÇu Long Biªn sÏ trÎ l¹i, sèng m·i vµ trë thµnh ®iÓm dõng ch©n cña kh¸ch du lÞch n¨m ch©u khi ®Õn th¨m ®Êt níc VN.
21. §äc ®o¹n ®Çu vµ ®o¹n cuèi cña bµi v¨n. V4.× T¸csao t¸cdônggi¶cña l¹i ®phÐpÆt tªnnh©ncho bµihãav¨trongn lµ: bµi v¨n. CÇu Long Biªn – chøng nh©n lÞch sö Cã thÓ thay tõ "chøng nh©n" b»ng "chøng tÝch" (dÊu tÝch• PhÐp, hiÖn vËtnh©ncã gihãa¸ trÞ®·lµm®chøngem l¹ichosùsùsèngviÖc ,®·linh qua) hån®- îc kh«ngcho sù? vËt v« tri, v« gi¸c: CÇu Long Biªn nh mét nh©n chøng sèng ®éng, ®au th¬ng vµ anh dòng • CÇu Long Biªn ®· trë thµnh ngêi ®¬ng thêi cña bao thÕ hÖ, nh nh©n vËt bÊt tö chÞu ®ùng, nh×n thÊy, xóc ®éng tríc bao ®æi thay, bao nçi th¨ng trÇm cña thñ ®«, cña ®Êt níc cïng víi con ngêi.
22. Tæng kÕt. • Néi dung: H¬n mét thÕ kØ qua, CÇu Long Biªn ®· chøng kiÕn bao sù kiÖn lÞch sö hµo hïng, bi tr¸ng cña Hµ Néi. HiÖn nay, tuy ®· rót vÒ vÞ trÝ khiªm nhêng nhng cÇu Long Biªn m·i m·i trë thµnh mét chøng nh©n lÞch sö. Nã lµ c¶ mét viÖn b¶o tµng sèng ®éng vÒ ®Êt níc vµ con ngêi ViÖt Nam. • NghÖ thuËt: PhÐp nh©n ho¸ ®îc dïng ®Ó gäi cÇu Long Biªn cïng víi lèi viÕt giµu c¶m xóc b¾t nguån tõ nh÷ng hiÓu biÕt vµ kØ niÖm vÒ cÇu ®· t¹o nªn søc hÊp dÉn cña bµi v¨n.
23. Luyện tập: • H·y tãm t¾t nh÷ng sù kiÖn lÞch sö mµ cÇu Long Biªn ®· chøng kiÕn. • Nªu ý nghÜa cña c¸c tÝnh tõ: sèng ®éng, ®au th- ¬ng, anh dòng. • H·y t×m ë ®Þa ph¬ng em nh÷ng di tÝch hoÆc danh lanh th¾nh c¶nh cã thÓ gäi lµ nh©n chøng lÞch sö?
24. V¨n miÕu Quèc Tö Gi¸m
25. Cầu Hiền Lương, giới tuyến tạm thời chia cắt hai miền Nam Bắc Việt Nam. (Ảnh tư liệu)
26. Toµn c¶nh cÇu hiÒn l¬ng (ảnh chụp ngày 2/9/1959).
27. DÆn dß: 1. Trong ngµy nghØ em h·y ®i tham quan cÇu Long Biªn vµ viÕt thu ho¹ch. 2. ViÕt mét ®o¹n v¨n giíi thiÖu danh lam hoÆc di tÝch ë ®Þa ph¬ng em. • Häc kÜ bµi • ChuÈn bÞ bµi sau: ViÕt ®¬n