Bài giảng Ngữ văn 6 - Bài 115: Câu trần thuật đơn

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Bài 115: Câu trần thuật đơn

1. Thế nào là thành phần Thành phần chính của câu là chính, thành phần phụ những thành phần bắt buộc có của câu? mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt được một ý trọn vẹn. Xác định thành phần Thành phần không bắt buộc có chính và thành phần mặt được gọi là thành phần phụ. phụ trong câu sau: Gió nồm vừa thổi,/ dượng Gió nồm vừa thổi, TN CN dượng Hương Thư nhổ Hương Thư/nhổ sào. sào. VN
2. Tiết: 115- Tiếng Việt
3. Tiết 113 - Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN I. Câu trần thuật đơn là gì? Đoạn trích có tất cả bao nhiêu 1. Ví dụ: câu? Em hãy xác định các câu đó. Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng: - Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ? Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa rầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết! Tôi về, không một chút bận tâm. ( Tô Hoài )
4. Tiết 113 - Phần Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN I. Câu trần thuật đơn là gì? Các câu trong đoạn trích trên 1. Ví dụ: dùng để làm gì? * Đoạn văn có 9 câu (1) Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. (2) Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng: - (3) Hức! (4) Thông ngách sang nhà ta? (5) Dễ nghe nhỉ? (6) Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. (7)Thôi, im cái điệu hát mưa rầm sùi sụt ấy đi. (8) Đào tổ nông thì cho chết! (9)Tôi về, không một chút bận tâm. ( Tô Hoài )
5. Tiết 113 - Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN Các câu trong đoạn văn Mục đích nói Câu 1: Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì Kể một hơi rõ dài. Câu 2: Rồi, với một bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng. Tả, kÓ Câu 3: Hức! Bộc lộ cảm xúc Câu 4: Thông ngách sang nhà ta? Hỏi Câu 5: Dễ nghe nhỉ! Bộc lộ cảm xúc Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào Nêu ý kiến chịu được. Câu 7: Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Cầu khiến Câu 8: Đào tổ nông thì cho chết! Bộc lộ cảm xúc Câu 9: Tôi về, không một chút bận tâm. Kể và nêu ý kiến
6. Tiết 113 - Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN Các câu trong đoạn văn Mục đích nói Kiểu câu Câu 1: Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì Kể một hơi rõ dài. Câu trần thuật Câu 2: Rồi, với một bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng. Tả, kÓ Câu trần thuật Câu 3: Hức! Bộc lộ cảm xúc Câu cảm thán Câu 4: Thông ngách sang nhà ta? Hỏi Câu nghi vấn Câu 5: Dễ nghe nhỉ! Bộc lộ cảm xúc Câu cảm thán Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào Câu trần thuật chịu được. Nªu ý kiÕn Câu 7: Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Cầu khiến Câu cầu khiến Câu 8: Đào tổ nông thì cho chết! Bộc lộ cảm xúc Câu cảm thán Câu 9: Tôi về, không một chút bận tâm. Kể và nêu ý kiến Câu trần thuật
7. Tiết 113 - Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN 1. Ví dụ - Câu trần thuật(câu kể): Câu 1,2,6,9 Trong các câu - Câu nghi vấn (câu hỏi): 4 trên câu nào là - Câu cảm thán: câu 3,5,8 - Câu cầu khiến: câu 7 câu trần thuật?
8. Tiết 113 - Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN I. Câu trần thuật đơn là gì? Thảo luận nhóm (3’) xếp các câu vừa X¸ctìm được®Þnh thành chñ ng2 loại:÷, vÞ Câu ng do÷ cña2 hoặc c¸c 1. Ví dụ c©unhiều trÇn cụm thuËt C-V tạovõa thành? t×m được Câu do.` 1 - Câu do 2 hoặc nhiều cụm C-V cụm C-V tạo thành (1) Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch tạo thành : Câu 6 CN VN - Câu do 1 cụm C-V tạo thành: răng lên, xì một hơi rõ dài. Câu: 1, 2, 9 (2) Rồi với diệu khinh khỉnh tôi mắng. CN VN (6) Chú mày hôi như cú mèo thế này, CN1 VN1 ta nào chịu được. CN2 VN2 (9) Tôi về, không một chút bận tâm. CN VN
9. Tiết 113 - Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN I. Câu trần thuật đơn là gì? 1. Ví dụ: 2. Ghi nhớ Em hãy cho biết Câu trần thuật đơn là loại câu do một thế nào là câu trần cụm C – V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để thuật đơn? nêu một ý kiến. * Ghi nhớ SGK/ 101
10. Tiết 113 Phần Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN BT nhanh: Xác định chủ ngữ - I. Câu trần thuật đơn là gì? 1. Ví dụ: vị ngữ trong các câu sau: 2. Ghi nhớ: Lưu ý - Mai, Hoa, Thảo đều là C1 C2 C3 Câu trần thuật đơn có học sinh chăm ngoan. thể có một hay nhiều chủ V ngữ hoặc một hay nhiều - Tre trông thanh cao, vị ngữ. C V1 giản dị, chí khí như người. V2 V3 - Lớp 6/1 học Toán, lớp 6/2 học Văn C1 V1 C2 V2
11. Dựa vào bức hình, đặt câu trần thuật đơn? Chúng em chăm sóc cây xanh.
12. Dựa vào bức hình, đặt câu trần thuật đơn? Lượm đeo cái xắc xinh xinh.
13. Dựa vào bức hình, đặt câu trần thuật đơn? Hà Nội Hà Nội là thủ đô của nước Việt Nam
14. Tiết 113 Phần Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN I. Câu trần thuật đơn là gì? II. Luyện tập: Bài tập 1: Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới (1)Ngày thứ 5 trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, đây? Cho biết những câu trần thuật đơn ấy được dùng làm sáng sủa. (2) Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô gì? mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần giông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy.(3) Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đậm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa.(4) Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong một ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẽ cá giã đôi. (Nguyễn Tuân)
15. Tiết 113 Phần Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN II. Luyện tập: Bài tập 1: Các câu trần thuật đơn (1) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo sáng sủa. →Giới thiệu vẻ đẹp của Cô Tô (2)Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi có quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. → Nªu ý kiÕn nhËn xÐt vÒ vÎ ®Ñp trong s¸ng cña C« T« sau trËn b·o.
16. Tiết 113 Phần Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN Bài tập 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì? a. Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long nữ, tên là Lạc Long Quân. (Con Rồng, cháu Tiên) → Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh: Lạc Long Quân b. Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. (Ếch ngồi đáy giếng) → Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh: con ếch c. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. → Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh: bà đỡ Trần
17. Tiết 113 Phần Tiếng Việt CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN II. Luyện tập Bài tập 3: (SGK/102) So s¸nh c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh ë bµi tËp 3 víi c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt ë trong bµi tËp 2 (T102).
18. So s¸nh c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh ë 2 bµi tËp BT Câu /đoạn văn Cách giới thiệu nhân vật 2 b. Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng Giới thiệu ngay nọ. nhân vật chính c. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. 3 a. Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Hai ông bà ao ước có một đứa con. Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân rất to, Giới thiệu nhân vật liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kém bao nhiêu. phụ trước rồi từ Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rất khôi ngô. những việc làm b. Hùng Vương thứ mười tám có một người con của nhân vật gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết phụ mới giới thiệu hiền dịu. Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng. Một nhân vật chính hôm có hai chàng trai đến cầu hôn.
19. -Học thuộc ghi nhớ, xem lại bài tập và làm hoàn chỉnh vào vở. -Vận dụng kiến thức, đặt câu trần thuật đơn Soạn bài “ Lòng yêu nước” + Đọc kĩ tác phẩm + Trả lời các câu hỏi trong sách