Bài giảng Ngữ văn 6 - Cô tô - Trần Văn Cát

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Cô tô - Trần Văn Cát

1. Tiết 98, 99 Văn bản: Hå G¬m Th¸c níc - Nguyễn Tuân - GV thực hiện: Trần Văn Cát
2. - Nguyễn Tuân - I. TÌM HIỂU CHUNG ? Nêu vài nét chính về tác giả? 1. Tác giả - Nguyễn Tuân (1910 – 1987), Quê ở Hà Nội. Là cây bút xuất sắc của nền văn xuôi hiện đại Việt Nam, sở trường của ông là viết tùy bút và ký. - Ông được tặng giải thưởng HCM về VHNT năm 1996.
3. MỘT SỐ TÁC PHẨM CHÍNH CỦA NGUYỄN TUÂN
4. - Nguyễn Tuân - I. TÌM HIỂU CHUNG Nêu hoàn cảnh ra đời của tác 2. Tác phẩm phẩm? - Được viết vào tháng 4 – 1976 Cho biết vị trí của văn bản nhân chuyến nhà văn ra thăm đảo trong tác phẩm? Cô Tô. - Nằm ở phần cuối của bài ký Cô Tô được in trong cuốn “Nguyễn Tuân toàn tập”
5. - Nguyễn Tuân - I. TÌM HIỂU CHUNG Đọc - Giải thích một số từ Đá đầu sư: đá có khó Ngấnđầubể: đườngtròn, tiếpnhẵngiáp giữathườngmặt biểnquầnvà chântụtrời theothànhtầm nhìnbãi của mắt Hải sâm: động vật biển có Cáthânhồngtròn: cá, biểndài, sốngmềm, ởda tầngcó đáygai, thân, là thựchìnhphẩmbầu dụcquý, có màu đỏ.
6. - Nguyễn Tuân - I. TÌM HIỂU CHUNG + Phần1: “Ngày thứ năm sóng ở đây” → Vẻ đẹp của Cô Tô sau cơn bão - Bố cục: 3 phần Điểm nhìn: Từ trên nóc đồn Biên phòng + Phần 2: “Mặt trời là là nhịp cánh” → Cảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô Điểm nhìn:Từ nơi đầu mũi đảo + Phần 3: Đoạn còn lại → Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên đảo Cô Tô ChoĐiểm biếtnhìn:vịTừtrí giếngquan nướcsát củangọt nhàở rìavăn đảo khi miêu tả các cảnh trên?
7. Vẻ đẹp trong sáng của đảo Cô Tô sau trận bão. Hình ảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô. Cảnh sinh hoạt và lao động trong một buổi sáng trên đảo.
8. - Nguyễn Tuân - I. TÌM HIỂU CHUNG - Thể loại: bút kí – tùy bút. Ghi chép một cách sinh động, chân thực về con người và cuộc sống. - Phương thức biểu đạt: Miêu tả kết hợp tự sự, biểu cảm.
9. - Nguyễn Tuân - II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Vẻ đẹp của Cô Tô sau trận bão. + Ngày: trong trẻo, sáng sủa + Bầu trời: trong sáng + Cây cối: xanh mượt Nước biển lam biếc đặm đà Cát: vàng giòn + Nước biển: lam biếc đặm đà + Cát: vàng giòn Vẻ đẹp Cô Tô sau trận bão được tác giả miêu tả như thế nào ?
10. - Nguyễn Tuân - Theo em hiểu xanh mượt, lam II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN biếc, vàng giòn là như thế nào ? 1. Vẻ đẹp của Cô Tô sau trận Xanh mượt ➔ xanh màu mỡ, tươi bão. tốt Lam biếc ➔ màu xanh trong ánh lên Vàng giòn ➔ vàng khô - Tính từ chỉ màu sắc kết hợp với động từ miêu tả, phó từ, từ Những từ trên thuộc từ loại nào? chỉ mức độ, từ ngữ và hình ảnh chọn lọc.
11. - Nguyễn Tuân - II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN Trèo lên nóc đồn, nhìn ra bao la Thái Bình Dương bốn phương tám 1. Vẻ đẹp của Cô Tô sau trận hướng, quay gót 180 độ mà ngắm bão. cả toàn cảnh đảo Cô Tô. Nhìn rõ cả Tô Bắc, Tô Trung, Tô Nam, mà - Nghệ thuật: ẩn dụ, so sánh, càng thấy yêu mến hòn đảo như chuyển đổi cảm giác. bất cứ người chài nào đã từng đẻ ➔ Vẻ đẹp tươi sáng, trong trẻo, ra và lớn lên theo mùa sóng ở đây. rực rỡ, lộng lẫy, mang đầy sức Để tả được cảnh đẹp ấy sống. ỞQua đoạnQua đó,những vănem thấytrêncâu đểCôvăn miêuTôtrên hiệnemtả hiểuvẻ ra tácVịgiảtrí đãđó cóchọnlợivịgì?trí nào đẹpsaugì khicủavề trậntìnhđảo cảmbãoCô của Tôđi ,qua táctácgiả nhưgiả? đãTình thếsử cảmđể quanấy đượcsát bộc? lộ rõ nhất ở dụngnào?câu biệnnào?pháp nghệ thuật gì?
12. QuaVậyQua đoạnchúngcáchvăn tamiêu trêncầntả phảiemcảnhhọc làmđảođược gì đểCô gìbảoTôvề vệsaunghệ tàitrận nguyênthuậtbãomiêu em thiêncótả (cụnhận nhiênthểxét là(đặcgìmiêuvề biệtthiêntả làmột vùngnhiêndanh biểncủalam đảonướcthắng củata? cảnhnước)? ta)?
13. 2. Cảnh mặt trời mọc trên biển - Thời gian: Ngày thứ 6. Trên đảo Thanh Luân. * Trước khi mặt trời mọc: - Chân trời, ngấn bể sạch như một tấm kính lau hết mây, hết bụi. -> Từ ngữ gợi hình, so sánh mới lạ, độc đáo. => Không gian rộng lớn, phẳng lặng và vô cùng trong trẻo.
14. 2. Cảnh mặt trời mọc trên biển * Khi mặt trời mọc trên biển: - Mặt trời nhú lên dần dần rồi lên cho kì hết. - Tròn trĩnh phúc hậu - Quả trứng hồng hào thăm thẳm - Như một mâm lễ phẩm -> Quan sát, liên tưởng thú vị, so sánh độc đáo, mới lạ cùng hệ thống các tính từ chỉ màu sắc. => Bức tranh thiên nhiên rộng lớn, lộng lẫy, rực rỡ, kì vĩ, tráng lệ.
15. 2. Cảnh mặt trời mọc trên biển * Sau khi mặt trời mọc: - Vài chiếc nhạn chao đi chao lại - Một con hải âu bay ngang là là nhịp cánh -> Bức tranh cuộc sống thanh bình.
16. Những hình ảnh này gợi cho em suy nghĩ gì?
17. 3. Cảnh sinh hoạt và lao động của con người trên đảo
18. - Nguyễn Tuân - 3. Cảnh sinh hoạt và lao động của Cảnh sinh hoạt và lao động của con người trên đảo Cô Tô người dân trên đảo Cô Tô được tập trung miêu tả qua những chi tiết, hình ảnh nào? Em có nhận xét gì về khung cảnh ấy?
19. 3. Cảnh sinh hoạt và lao động của con người trên đảo Cô Tô - Thời gian: Buổi sáng - Địa điểm: Quanh cái giếng nước ngọt trên đảo Thanh Luân - Cảnh sinh hoạt và lao động: + Mọi người đến tắm quanh cái giếng + Có bao nhiêu là người đến gánh và múc nước đổ vào thùng gỗ, vào cong vào ang + Bao nhiêu thuyền đang mở nắp sạp chờ đổ nước ngọt vào để chuẩn bị cho chuyến ra khơi + Hình ảnh anh Châu Hòa Mãn gánh nước, chị Châu Hòa Mãn địu con → Chọn lọc chi tiết tiêu biểu, hình ảnh chân thực → Cảnh sinh hoạt và lao động khẩn trương, đông vui, tấp nập, đầm ấm, thanh bình → Tình cảm yêu mến, gắn bó với mảnh đất nơi đây và niềm tin yêu vào cuộc sống
20. ? Thành công của nhà văn cho ta bài học gì trong việc làm bài văn miêu tả? Muốn miêu tả sinh động, chính xác cần tập trung quan sát, liên tưởng, huy động tối đa vốn từ ngữ mình có và bao trùm tất cả là phải chan chứa một tình yêu tha thiết đối với quê hương, đất nước, đối với văn chương, với cuộc sống.
21. - Nguyễn Tuân - 4. Nghệ thuật - Khắc họa hình ảnh tinh tế, chính xác, độc đáo - Sử dụng các phép so sánh mới lạ và từ ngữ giàu tính sáng tạo 5. Ýnghĩa văn bản Bài văn cho thấy vẻ đẹp độc đáo của thiên nhiên trên biển đảo Cô Tô, vẻ đẹp của con người lao động trên vùng biển này. Qua đó thấy được tình cảm yêu quý của tác giả đối với mảnh đất quê hương III. Tổng kết Ghi nhớ (SGK/91)
22. Hướng dẫn về nhà - Viết đoạn văn (5 đến 7 câu) nêu cảm nhận của em về cảnh đảo Cô Tô sau khi trận bão đi qua. - Học bài, làm bài tập trắc nghiệm (Chỉ ghi câu hỏi và đáp án đúng vào tập) - Soạn bài tiếp theo: Lòng yêu nước và Cầu Long Biên chứng nhân lịch sử
23. Chúc các em chăm ngoan học giỏi!