Bài giảng Ngữ văn 6 - Đêm nay Bác không ngủ, tác giả Minh Huệ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Đêm nay Bác không ngủ, tác giả Minh Huệ

1. Em có cảm nhận gì về Bác Hồ?
2. Bác Hồ - nguồn cảm hứng bất tận trong thơ ca, nghệ thuật
3. ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ -Minh Huệ-
4. A. Tìm hiểu chung 1. Tác giả - Minh Huệ: (1927- 2003) + Tên khai sinh: Nguyễn Đức Thái. + Quê: Nghệ An. + Làm thơ từ thời kháng chiến chống thực dân Pháp.
5. A. Tìm hiểu chung 2. Đọc – tìm hiểu chú thích - Giọng đọc: + Giọng kể chuyện, giọng miêu tả của tác giả + Lời nói của anh đội viên: lo lắng + Lời nói của Bác: chậm rãi, đầm ấm - Chú thích
6. A. Tìm hiểu chung 3. Tác phẩm a. Hoàn cảnh sáng tác - Bài thơ được viết vào năm 1951 dựa trên sự kiện có thật trong chiến dịch Biên giới cuối năm 1950. b. Bố cục Bài thơ kể lại câu chuyện gì? Tóm tắt diễn biến câu chuyện?
7. A. Tìm hiểu chung 3. Tác phẩm a. Hoàn cảnh sáng tác - Bài thơ được viết vào năm 1951 dựa trên sự kiện có thật trong chiến dịch Biên giới cuối năm 1950. b. Bố cục Trong hai nhân vật chính, theo em nhân vật nào hiện ra qua sự miêu tả của người kể chuyện? Nhân vật nào trực tiếp bộc lộ suy nghĩ của mình?
8. A. Tìm hiểu chung 3. Tác phẩm b. Bố cục - Tóm tắt: Trong thời kì kháng chiến chống Pháp, Bác Hồ đến thăm một đơn vị bộ đội chủ lực rồi nghỉ chân lại nơi đóng quân. Trong đêm khuya lạnh giá giữa rừng sâu, anh đội viên thức dậy lần đầu thấy Bác ngồi bên bếp, đốt lửa giữ ấm cho mọi người, rồi dém chăn cho từng người, anh năn nỉ mời Bác đi ngủ. Lần thứ ba thức dậy, Bác vẫn không chợp mắt, trời lúc này đã gần sáng, anh tâm tình và thức luôn cùng Bác. - Chia thành 2 phần: + 9 khổ thơ đầu: lần thức dậy thứ nhất của anh đội viên + 7 khổ thơ sau: lần thức dậy thứ 3 của anh đội viên
9. A. Tìm hiểu chung 3. Tác phẩm c. Phương thức biểu đạt - Tự sự + biểu cảm + miêu tả d. Thể thơ - Ngũ ngôn (5 chữ) → Thích hợp cho thể thơ tự sự
10. B. Tìm hiểu chi tiết Hình tượng Bác Hồ Tư thế, dáng Cảm xúc vẻ, hành Cảm xúc của anh đội động, cử của nhà thơ viên chỉ, lời nói
11. B. Tìm hiểu chi tiết Hình tượng Bác Hồ Cảm xúc của Tư thế, dáng Cảm xúc của anh đội viên vẻ, hành động, nhà thơ cử chỉ, lời nói Lần thứ nhất thức dậy Lần thứ ba thức dậy
12. 1. Hình tượng Bác Hồ qua cảm xúc của anh đội viên - Lần thức giấc thứ nhất: + Ngạc nhiên vì Bác chưa ngủ + Xúc động khi Bác chăm sóc bộ đội + Mơ màng cảm nhận sự lớn lao của Bác + Lo cho sức khỏe Bác - Lần thức giấc thứ ba: + Hốt hoảng, giật mình vì Bác lại chưa ngủ + Muốn chia sẻ sự lo lắng với Bác “thức luôn cùng Bác” - Nghệ thuật: + Ẩn dụ: Người Cha mái tóc bạc + So sánh: Bóng Bác cao lồng lộng/Ấm hơn ngọn lửa hồng + Điệp từ “càng”, đảo trật tự từ “Bác ơi mời Bác ngủ”
13. 1. Hình tượng Bác Hồ qua cảm xúc của anh đội viên *Nhận xét: ➢ Hình ảnh Bác: Gần gũi, thân thương, cao đẹp ➢ Tình cảm của anh đội viên: Thương yêu, cảm phục, ngưỡng mộ tấm lòng hủa Bác.
14. - Bài thơ quá dài, thiếu sự cô đọng - Lần thứ nhất và lần thứ 3 có 1 khoảng cách dài hơn, sự thay đổi trong tâm trạng và nhận thức của người lính sẽ rõ ràng hơn Tại sao tác giả không viết về lần thứ 2 anh đội viên thức dậy?
15. B. Tìm hiểu chi tiết Hình tượng Bác Hồ Cảm xúc Tư thế, dáng vẻ, Cảm xúc của anh đội hành động, cử chỉ, của nhà thơ viên lời nói Lần thứ nhất Hình dáng, thức dậy tâm tư Cử chỉ, Lần thứ ba hành động thức dậy Lời nói
16. 2. Hình tượng Bác Hồ qua tư thế, hành động, lời nói a. Qua tư thế, dáng vẻ Người cha mái tóc bạc Lặng yên bên bếp lửa Vẻ mặt Bác trầm ngâm Bác vẫn ngồi đinh ninh Chòm râu im phăng phắc
17. 2. Hình tượng Bác Hồ qua tư thế, hành động, lời nói a. Qua tư thế, dáng vẻ - Lặng lẽ, trầm ngâm, Người cha mái tóc bạc nghĩ ngợi, bồn chồn, Lặng yên bên bếp lửa lo lắng Vẻ mặt Bác trầm ngâm → Thể hiện chiều sâu Bác vẫn ngồi đinh ninh Chòm râu im phăng phắc tâm trạng Bác
18. 2. Hình tượng Bác Hồ qua tư thế, hành động, lời nói b. Qua hành động, cử chỉ Đốt lửa cho anh nằm Rồi Bác đi dém chăn Từng người từng người một Sợ cháu mình giật thột Bác nhón chân nhẹ nhàng
19. 2. Hình tượng Bác Hồ qua tư thế, hành động, lời nói b. Qua hành động, cử chỉ Đốt lửa cho anh nằm - Đốt lửa và dém chăn cho từng người, nhón chân nhẹ nhàng Rồi Bác đi dém chăn → Thể hiện tình yêu Từng người từng người một thương và chăm sóc Sợ cháu mình giật thột ân cần của Bác đối với chiến sĩ. Bác nhón chân nhẹ nhàng
20. 2. Hình tượng Bác Hồ qua tư thế, hành động, lời nói c. Qua lời nói Chú cứ việc ngủ ngon Bác ngủ không an lòng Bác thương đoàn dân công Đêm nay ngủ ngoài rừng Càng thương càng nóng ruột Mong trời sáng mau mau
21. 2. Hình tượng Bác Hồ qua tư thế, hành động, lời nói c. Qua lời nói Chú cứ việc ngủ ngon - Vắn tắt nhưng bộc lộ Bác ngủ không an lòng rõ nỗi lòng, sự lo lắng của Bác Bác thương đoàn dân công Đêm nay ngủ ngoài rừng “Chú cứ việc ngủ ngon trời sáng mau mau”. Càng thương càng nóng ruột Mong trời sáng mau mau
22. 2. Hình tượng Bác Hồ qua tư thế, hành động, lời nói *Nhận xét: - Nghệ thuật: + Lời thơ giản dị thể hiện tình cảm tự nhiên, chân thành. + Từ láy -> tạo giá trị gợi hình và biểu cảm: khắc họa hình ảnh cao đẹp của Bác. - Nổi bật tình yêu thương bao la, cao đẹp, thiêng liêng của Bác + Bác như là người cha thân thiết đang lo lắng , ân cần chăm sóc cho con. + Tình thương yêu bao la của một vị Chủ tịch nước đối với quân dân ta.
23. B. Tìm hiểu chi tiết Hình tượng Bác Hồ Cảm xúc Tư thế, dáng vẻ, Cảm xúc của anh đội hành động, cử chỉ, của nhà thơ viên lời nói Lần thứ nhất Hình dáng, thức dậy tâm tư Khổ cuối Cử chỉ, Lần thứ ba hành động thức dậy Lời nói
24. 3. Hình tượng Bác Hồ qua cảm nhận của nhà thơ - Không ngủ là điều bất thường nhưng với Bác lại là điều hết sức bình Đêm nay Bác ngồi đó thường. - Lí do Bác không ngủ: Lo Đêm nay Bác không ngủ cho dân, cho nước Vì một lẽ thường tình → Người bình dị mang trái tim vĩ đại Bác là Hồ Chí Minh. → Lẽ sống “Nâng niu tất cả chỉ quên mình”
25. C. Tổng kết 1. Nghệ thuật 2. Nội dung - Thể thơ 5 chữ, có nhiều -Tấm lòng yêu thương vần liền, thích hợp với lối sâu sắc, rộng lớn của kể chuyện. Bác đối với bộ đội và nhân dân. - Biện pháp: ẩn dụ, so sánh, điệp từ, đảo trật tự - Tình cảm yêu kính cảm từ phục của ngừơi chiến sĩ đối với lãnh tụ. - Lời thơ giản dị, chân thực, cảm động.