Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 104, 105: Cô tô

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 104, 105: Cô tô

1. Bản ®å du lÞch ViÖt Nam Đảo Cô Tô được chụp từ vệ tinh C« T«
2. TIẾT 104,105 Văn bản Nguyễn Tuân Nguyễn Tuân
3. 1.Tác giả - Nguyễn Tuân (1910-1987) - Quê ở Hà Nội - Có sở trường về tùy bút và bút kí - Văn phong tài hoa, độc đáo, điêu luyện 2. Tác phẩm -Vị trí đoạn trích: phần cuối bài kí Cô Tô -Hoàn cảnh sáng tác: 4/1976( trong một chuyến ra thăm đảo của tác giả.)
4. - ThÓ lo¹i: KÝ lµ mét lo¹i h×nh v¨n häc trung gian gi÷a b¸o chÝ vµ v¨n häc, gåm nhiÒu thÓ, chñ yÕu lµ v¨n xu«i tù sù nh bót kÝ, håi kÝ, du kÝ, phãng sù, kÝ sù, nhËt kÝ, tuú bót. Kí là thÓ v¨n tù sù viÕt vÒ ngưêi thËt, viÖc thËt,cã tÝnh chÊt thêi sù,trung thµnh víi hiÖn thùc ®Õn møc cao nhÊt
5. MỘT SỐ TÁC PHẨM CHÍNH CỦA NGUYỄN TUÂN
6. Cô Tô: quần đảo gồm nhiều đảo nhỏ trong vịnh Bái Tử Long (thuộc vịnh Bắc Bộ), cách bờ biển tỉnh Quảng Ninh khoảng 100 km. Ngoài Cá, biển Cô Tô còn nổi tiếng về mực, ngọc trai, hải sâm, bào ngư.
7. Khố Xanh: một sắc lính trong quân đội thuộc địa dưới chế độ thực Dân Pháp. Lính khố xanh canh giữ các công sở, địa phương, chân có quấn xà cạp màu xanh để phân biệt với các sắc lính khác.
8. Thanh Luân: một đảo trong quần đảo Cô Tô
9. B·i ®¸ ®Çu sư
10. NgÊn bÓ
11. Bạc nén
12. C¸i ang
13. Hải Sâm
14. Cá Hồng
15. Bố cục: 3 phần Phần 2: Từ “Mặt trời Phần 3: Phần còn Phần 1: Từ đầu lại “mùa sóng ở đây” lại gọi lên” “là là nhịp cánh” => Cảnh sinh hoạt ->Vẻ đẹp của đảo => Cảnh mặt trời và lao động của Cô Tô sau trận mọc trên biển Cô người dân vào buổi bão. Tô. sáng trên đảo.
16. Bố cục: 3 phần Phần 2: Từ “Mặt trời Phần 3: Phần còn Phần 1: Từ đầu lại “mùa sóng ở đây” lại gọi lên” “là là nhịp cánh” => Cảnh sinh hoạt ->Vẻ đẹp của đảo => Cảnh mặt trời và lao động của Cô Tô sau trận mọc trên biển Cô người dân vào buổi bão. Tô. sáng trên đảo. Điểm nhìn: trên nóc đồn .Điểm nhìn: Nơi đầu Điểm nhìn: Từ cái giếng biên phòng mũi đảo. nước ngọt trên đảo.
17. 3. Phân tích Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. Từ a. .Cảnh Cô Tô sau cơn bão khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của - Cảnh vật : NghệThờithuậtgian:: ngày thứ 5 trên đảo-một ngày sau cơn bão sự sống con người thì, sau mỗi lần ->+Bầu thời trời:gian trongxác thực trẻo,thể sánghiện sủa.đặc điểm của thể loại kí dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô - Chọn chi tiết tiêu biểu, đặc trưng cho vùng biển đảo. - +CâyVị trí cốiquan : thêmsát: nócxanhđồn mượt.biên phòng. cũng trong sáng như vậy. Cây trên - Nhiều+Nướcphó biển:từ :lamLại, biếc,càng đậmchỉ mứcđà hơn.độ tăng tiến của cảnh vật. núi đảo lại thêm xanh mượt,nước biển lại lam biếc đặm đà hơn hết cả - Sử+Cát dụng : vàng tính giòn từ: Tính hơn nữa.từ chỉ màu sắc và ánh sáng ở mức độ tuyệtmọi đốikhi giàu, và cát sứclại gợi.vàng giòn hơn +Cá: càng thêm nặng. Vị trí này có gì nữa. Và nếu cá có vắng tăm biệt - Ẩn dụ:Vẻ vàngđẹp Côgiòn,Tô xanhđược mượt,lam biếc đặm đà: Ẩn dụ chuyển đổitích cảmtrong giác ngày động bão, thì nay thuận lợi? lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi. khái quátBứcquatranh câuthiênvăn Qua nhữngChúngchitôi tiết.hìnhchèo dốcảnhlên đồnmiêuCôtảTôCô nhiênnào?CôĐểTômiêuđượctả cảnh Cô Tô hỏi thăm sức khỏe anh em bộ binh Tìm nhữngTại saochi tác giả lại chọn Tô sau cơn bão em hãy tìm và chỉ ra ghi lại vàotácthờigiảđiểmđã chọn vị trí và hải quân cùng đóng sát nhau tiết,hình ảnhthờimiêuđiểmtả sau cơn bão những biện pháp nghệ thuật mà tác giả nào? quan sát nàođể? tả cảnh Cô Tô? cùng đó sát nhau trong cái đồn khố sự trong trẻo ,sáng đãxanhsử dụngcũ ấy. trongTrèo lênđoạnnócvănđồn?, nhìn sủa của Cô Tô? ra bao la Thái Bình Dương bốn phương tám hướng, .
18. Qua đóBứcem thấy tranhtìnhCôcảmTô trong củasángtác giả,lộngđối vớilẫy,tinhCô Tô như thế nào? khôi,phong phú giàu sức Bầu trời trong xanh Cây thêm xanh mượt sống. Thể hiện tình yêu thiên nhiên, óc quan sát tinh tế của tác giả. Nước biển : lam biếc, Cát vàng giòn đăm đà Qua ngòi bút miêu tả của tác giả em thấy bức tranh thiên nhiên Cô Tô sau cơn bão thế nào? Cá nặng lướigiã đôi
19. Vậy, chúng ta cần làm gì để bảo vệ vẻ đẹp tự nhiên ấy của biển đảo quê hương Việt Nam?
20. b. Cảnh mặt trời mọc trên biển - Thời gian:Ngày thứ 6. Trên đảo Thanh Luân. Sau trận bão, chân trời ngấn bể sạch như một tấn kính lau hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, * Trước khi mặt trời mọc: rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh, phúc hậu như lòng đỏ một quả - Chân trời, ngấn bể sạch như một tấm trứng thiên nhiên đầy đặn. Qủa kính lau hết mây, hết bụi. trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc -> Từ ngữ gợi hình, so sánh mới lạ, độc đáo. đường kính mâm rộng bằng cái chân trời màu ngọc trai nước biển ửng hồng. Y như một mâm => Không gian rộng lớn, phẳng lặng và vô cùng lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường trong trẻo. thọ của tất cả những người chài lưới muôn thuở trên biển Đông .”
21. b. Cảnh mặt trời mọc trên biển Sau trận bão, chân trời ngấn bể * Khi mặt trời mọc trên biển: sạch như một tấn kính lau hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, - Mặt trời nhú lên dần dần rồi lên cho kì hết. rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh, - Tròn trĩnh phúc hậu phúc hậu như lòng đỏ một quả - Quả trứng hồng hào thăm thẳm trứng thiên nhiên đầy đặn. Qủa - Như một mâm lễ phẩm trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc -> Quan sát, liên tưởng thú vị, so sánh đường kính mâm rộng bằng cái chân trời màu ngọc trai nước độc đáo, mới lạ cùng hệ thống các tính biển ửng hồng. Y như một mâm từ chỉ màu sắc. lễ phẩm tiến ra từ trong bình => Bức tranh thiên nhiên rộng lớn, lộng minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lẫy, rực rỡ, kì vĩ, tráng lệ. lưới muôn thuở trên biển Đông .”
22. b. Cảnh mặt trời mọc trên biển Sau trận bão, chân trời ngấn bể * Sau khi mặt trời mọc: sạch như một tấn kính lau hết - Vài chiếc nhạn chao đi chao lại bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh, - Một con hải âu bay ngang là là nhịp phúc hậu như lòng đỏ một quả cánh trứng thiên nhiên đầy đặn. Qủa trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc -> Bức tranh cuộc sống thanh bình. đường kính mâm rộng bằng cái chân trời màu ngọc trai nước biển ửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới muôn thuở trên biển Đông .”
23. Những hình ảnh này gợi cho em suy nghĩ gì?
24. c. Cảnh sinh hoạt và lao động của con Cái giếng nước ngọt đảo Thanh Luân sớm nay có không biết bao nhiêu là người đến gánh và múc.Múc người trên đảo Cô Tô nước giếng vào thùng gỗ, vào những cong,những ang gốm màu da lươn.Lòng giếng vẫn còn rớt lại vài cái là cam là quýt ủa trận bão vừa rồi quăng vào.Chỗ bãi đá nuôi sáu mươi vạn con hải sâm ngoài kia, bao nhiêu là thuyền của hợp tác xã đang mở sạp đỏ nước ngọt vaò.Sau trận bão, hôm nay xã Bắc Loan Đầu cho mười tám thuyền lớn nhỏ cùng ra khơi đánh cá hồng.Anh hùng Châu Hòa Mãn cùng bốn bạn xã viên đi chung một thuyền.Anh quẩy nước bên bờ giếng, tôi né ra một bên.Anh quẩy mười lăm gánh cho thuyền anh : “ Đi ra khơi, xa lắm mà, có khi mười ngày mới về.Nước ngọt cho vào sạp chỉ để uống.Vo gạo thổi cơm cũng không được lấy nước ngọt. Vo gạo bằng nước bể thôi”. Từ đoàn thuyền sắp ra khơi đến cái giếng nước ngọt,thùng và cong và gánh nối tiếp đi đi về về.Trông chị Châu Hòa Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con an lành”.
25. “Cái giếng nước ngọt đảo Thanh Luân sớm nay có Câu hỏi thảo luận không biết bao nhiêu là người đến gánh và múc.Múc nước giếng vào thùng gỗ, vào những cong,những ang gốm màu da lươn.Lòng giếng vẫn còn rớt lại vài cái là Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân cam là quýt của trận bão vừa rồi quăng vào.Chỗ bãi đá trên đảo Cô Tô được tập trung miêu tả qua nuôi sáu mươi vạn con hải sâm ngoài kia, bao nhiêu là thuyền của hợp tác xã đang mở sạp đổ nước ngọt những chi tiết, hình ảnh nào ? Em có nhận vaò.Sau trận bão, hôm nay xã Bắc Loan Đầu cho mười xét gì về khung cảnh ấy ? tám thuyền lớn nhỏ cùng ra khơi đánh cá hồng.Anh hùng Châu Hòa Mãn cùng bốn bạn xã viên đi chung một thuyền.Anh quẩy nước bên bờ giếng, tôi né ra một bên.Anh quẩy mười lăm gánh cho thuyền anh : “ Đi ra khơi, xa lắm mà, có khi mười ngày mới về.Nước ngọt cho vào sạp chỉ để uống.Vo gạo thổi cơm cũng không được lấy nước ngọt. Vo gạo bằng nước bể thôi. Từ đoàn thuyền sắp ra khơi đến cái giếng nước ngọt,thung và cong và gánh nối tiếp đi đi về về.Trông chị Châu Hòa Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con an lành”.
26. PHIẾU HỌC TẬP “Cái giếng nước ngọt đảo Thanh Luân sớm C¶nh sinh ho¹t vµ lao ®éng trong mét buæi s¸ng nay có không biết bao nhiêu là người đến gánh trªn ®¶o C« T« và múc.Múc nước giếng vào thùng gỗ, vào Thêi gian những cong,những ang gốm màu da lươn.Lòng giếng vẫn còn rớt lại vài cái là cam là quýt ủa trận bão vừa rồi quăng vào.Chỗ bãi đá nuôi sáu ĐÞa ®iÓm mươi vạn con hải sâm ngoài kia, bao nhiêu là thuyền của hợp tác xã đang mở sạp đỏ nước Quang c¶nh ngọt vaò.Sau trận bão, hôm nay xã Bắc Loan sinh ho¹t vµ Đầu cho mười tám thuyền lớn nhỏ cùng ra khơi lao ®éng đánh cá hồng.Anh hùng Châu Hòa Mãn cùng bốn bạn xã viên đi chung một thuyền.Anh quẩy nước bên bờ giếng, tôi né ra một bên.Anh quẩy mười lăm gánh cho thuyền anh : “ Đi ra khơi, xa NghÖ thuËt lắm mà, có khi mười ngày mới về.Nước ngọt cho miªu tả vào sạp chỉ để uống.Vo gạo thổi cơm cũng không được lấy nước ngọt. Vo gạo bằng nước bể thôi. C¶m nhËn vÒ Từ đoàn thuyền sắp ra khơi đến cái giếng nước c¶nh ngọt,thung và cong và gánh nối tiếp đi đi về về.Trông chị Châu Hòa Mãn địu con, thấy nó dịu Tình cảm của dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ tác giả hiền mớm cá cho lũ con an lành”.
27. PHIẾU THẢO LUẬN C¶nh sinh ho¹t vµ lao ®éng trong mét buæi s¸ng trªn ®¶o C« T« Thêi gian Buổi sáng ĐÞa ®iÓm Quanh cái giếng nước ngọt trên đảo Thanh Luân Quang c¶nh - Mọi người đến tắm quanh cái giếng sinh ho¹t vµ - Có bao nhiêu là người đến gánh và múc nước lao ®éng - Múc nước đổ và cong vào ang - Bao nhiêu thuyền đang mở nắp sạp chờ đổ nước ngọt vào để chuẩn bị cho chuyến ra khơi - Hình ảnh anh Châu Hòa Mãn gánh nước - Hình ảnh chị Châu Hòa Mãn địu con NghÖ thuËt miªu tả Chọn lọc chi tiết tiêu biểu, hình ảnh chân thực C¶m nhËn vÒ Cảnh sinh hoạt và lao động khẩn trương,đông vui ,tấp nập,đầm c¶nh ấm, thanh bình Tình c¶m của Yêu mến, gắn bó với mảnh đất nơi đây tác giả Niềm tin yêu vào cuộc sống
28. Thµnh c«ng cña nhµ v¨n cho ta bµi hThµnh c«ng cña nhµ v¨n cho ta bµi häc thiÕt thùc nµo Thµnh c«ng cña nhµ v¨n cho ta bµi häc thiÕt thùc nµo trong lµm v¨n miªu t¶ ? trong lµm v¨n miªu t¶ ? äc thiÕt thùc nµo trong lµm v¨n miªu t¶ ? Muèn miªu t¶ sinh ®éng, chÝnh x¸c cÇn tËp trung quan s¸t, liªn tưëng, huy ®éng tèi ®a vèn tõ ng÷ m×nh cã vµ bao trïm tÊt c¶ lµ ph¶i chan chøa mét t×nh yªu tha thiÕt ®èi víi quª hư¬ng, ®Êt nưíc, ®èi víi v¨n chư¬ng, víi cuéc sèng.
29. 4. Tổng kết: a.Nghệ thuật b.Ýnghĩa: - Khắc họa hình ảnh tinh Bài văn cho thấy vẻ đẹp độc đáo của tế,chính xác,độc đáo thiên nhiên trên biển đảo Cô Tô ,vẻ đẹp - Sử dụng các phép so sánh của con người lao động trên vùng biển mới lạ và từ ngữ giàu tính này .Qua đó thấy được tình cảm yêu quý sáng tạo của tác giả đối với mảnh đất quê hương
30. Cảnh thiên nhiên Cô Tô sau Cảnh mặt trời mọc tên biển Cô Tô Cảnh sinh hoạt và lao động trên đảo trận bão Cô Tô Từ ngữ chỉ hình ảnh, - Bầu trời, cây, nước biển, cát, -Chân trời, ngấn bể, mặt trời - Hình ảnh con người màu sắc, ánh sáng, cá -Tròn trĩnh, phúc hậu, đầy đặn, hồng hào, - Tắm, múc, gánh nước, ra khơi, địu hoạt động - Trong trẻo, lam biếc, xanh hửng hồng con, mượt, vàng giòn - Nhú lên, tiến ra Các biện pháp tu từ - So sánh: thêm, hơn -So sánh: chân trời, ngấn bể sạch như tấm So sánh: chị Châu Hòa Mãn địu con - Ẩn dụ: cát vàng giòn kính, mặt trời như lòng đỏ một quả trứng dịu dàng như hình ảnh biển cả thiên nhiên, y như một mâm lễ phẩm - Ẩn dụ: mặt trời – quả trứng hồng hào thăm thẳm Điểm nhìn Nóc đồn Cô Tô Đầu mũi đảo Bên giếng nước ngọt ở rìa đảo Trình tự miêu tả - Cao xuống thấp - Bao quát đến cụ thể Chọn lọc chi tiết - Bao quát đến cụ thể Đặc điểm của cảnh - Tươi sáng, giàu đẹp - Rực rỡ, hùng vĩ Nhịp sống khẩn trương, tấp nập nhưng rất thanh bình Cảm xúc của tác giả Yêu mến, gắn bó Hồi hộp, hào hứng Tin yêu Bức tranh thiên nhiên trên đảo Cô Tô tươi đẹp, giàu có và hùng vĩ Bức tranh sinh hoạt, lao động: vất vả, bình dị, ấm áp và tươi sáng
31. Trò chơi giải ô chữ. Ai thông minh hơn học sinh lớp 6 1 T R U O N G S A 2 C O N D A O 3 P H U Q U O C 4 T H A N H L U A N 5 H O A N G S A 6 C A T B A Đây là nơi thực dân Pháp đã tử hình chị Võ ĐâyĐây là là hòn hòn đảo đảo có Nguyễn diện tích Tuân lớn đã nhất chọn nước để ta, ĐâyThịtrực SáuĐâylà thuộc quần là quần tỉnh đảo Kiênđảothuộc thuộc Giang tỉnh vịnhKhánh Hạ Hòa Long, được ngắmĐâyUNESCO làmặt huyện trời công mọc.đảo nhận trực làthuộc khu TP. dự Đàtrữ Nẵngsinh quyển thế giới.
32. c.Hoạt động luyện tập • Là học sinh ,em có thể làm gì để góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc ? • Bằng sự hiểu biết của mình ,em hãy viết một đoạn văn ngắn miêu tả đảo Cô Tô?
33. E.HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI,MỞ RỘNG • Về nhà tìm các tư liệu sách, báo,mạng in-tơ-nét nói về quần đảo Cô Tô và các đảo có ở Việt Nam
34. *Hướng dẫn tự học • - Bài cũ: • +Học thuộc nội dung đã ghi . • + Hoàn thành các bài tập. • - Chuẩn bị bài mới: • “Các thành phần chính của câu” • + Đọc kỹ các ví dụ • + Trả lời câu hỏi trong SGK.
35. SƠ ĐỒ KIẾN THỨC TIẾT 1 Bao quát được toàn cảnh đảo Dùng nhiều tính từ đặc tả kết hợp với các từ khẳng định mức độ để làm nổi => Bức tranh thiên nhiên trong sáng, tinh khôi. bật vẻ đẹp của đảo.