Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 120: Chữa lỗi chủ ngữ và vị ngữ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 120: Chữa lỗi chủ ngữ và vị ngữ

1. TiÕng ViÖt Tiết 120 : Ch÷a lçi chñ ng÷ vµ vÞ ng÷
2. KIỂM TRA BÀI CŨ Xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu sau và cho biết câu nào là câu trần thuật đơn không có từ là, câu nào là câu trần thuật đơn có từ là? Chúng thuộc kiểu câu gì? 1. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. CN VN Câu trần thuật đơn có từ là (Câu giới thiệu) 2. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, TN VN CN mái chùa cổ kính. Câu trần thuật đơn không có từ là (Câu tồn tại)
3. KIỂM TRA BÀI CŨ Xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu sau và cho biết câu nào là câu trần thuật đơn không có từ là, câu nào là câu trần thuật đơn có từ là? Chúng thuộc kiểu câu gì? 3. Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hóa lâu đời. TN CN VN Câu trần thuật đơn không có từ là (Câu giới thiệu) 4. Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con. TN VN CN Câu trần thuật đơn không có từ là (Câu tồn tại)
4. 1. Là người huyện Đông Triều ➔ Thiếu chủ ngữ 2. Dưới bóng tre của ngàn xưa, mái đình, mái chùa cổ kính. ➔ Thiếu vị ngữ 3. Dưới bóng tre xanh, gìn giữ một nền văn hóa lâu đời. ➔ Thiếu chủ ngữ 4. Đằng cuối bãi, hai cậu bé con ➔ Thiếu vị ngữ
5. * KiÓm tra miệng: 1.ThÕ nµo là thành phần chính của câu ? Nêu cách x¸c ®Þnh chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ trong c©u ? 2. Hãy xác định thành phần chính và thành phần phụ trong những câu sau : a, Dưới bóng tre xanh của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính.TN VN CN b, Dưới bóng tre xanh , ta gìn giữ một nền văn hóa lâu CN đời. TN VN ( Cây tre Việt Nam – Thép Mới)
6. TiÕt 120 CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ VÀ VỊ NGỮ I/Câu thiếu chủ ngữ: 1. Ví dụ: a) Qua truyÖn“Dế Mèn phiêu lưu kí”cho thấy Dế Mèn biết phục thiện. b) Qua truyÖn “Dế Mèn phiêu lưu kÝ”, em thấy Dế Mèn biết phục thiện.
7. I- C©u thiÕu chñ ng÷. 1- T×m chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ cña mçi c©u sau: a, Qua truyÖn “DÕ MÌn phiªu lưu kÝ” cho thÊy DÕ TN VN MÌn biÕt phôc thiÖn. b,Qua truyÖn “DÕ MÌn phiªu lưu kÝ”, em thÊy DÕ TN CN VN MÌn biÕt phôc thiÖn. C©u (a) m¾c lçi thiÕu chñ ng÷. Em hãy nêu cách sửa câu a ?
8. 2,C¸ch söa: + C¸ch 1: Thªm chñ ng÷. Qua truyÖn “DÕ MÌn phiªu lu kÝ”, t¸c gi¶ cho thÊy DÕ MÌn biÕt phôc thiÖn. + C¸ch 2: BiÕn tr¹ng ng÷ thµnh chñ ng÷ b»ng c¸ch bá tõ “Qua”. TruyÖn “DÕ MÌn phiªu lu kÝ” cho thÊy DÕ MÌn biÕt phôc thiÖn.
9. * Bài tập : Đọc đoạn văn sau,em hãy phát hiện câu văn viết sai và chỉ rõ lỗi sai ,sửa lại cho đúng: Cây bưởi là cây được bà em trồng lâu nhất.Mùa này, cây bưởi ra hoa.Hoa bưởi có năm cánh màu trắng ôm ấp lấy nhụy vàng tươi thật đẹp.Mới sáng sớm đã ngửi thấy mùi hoa bưởi thơm ngào ngạt. + Câu sai : Mới sáng sớm đã ngửi thấy mùi hoa bưởi thơm ngào ngạt. => Câu viết thiếu CN * Cách sửa : Thêm CN Mới sáng sớm ,em đã ngửi thấy mùi hoa bưởi thơm ngào ngạt.
10. II- C©u thiÕu vÞ ng÷. 1- T×m chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ cña mçi c©u sau: a) Th¸nh Giãng cưìi ngùa s¾t, vung roi s¾t, x«ng th¼ng vµo CN VN qu©n thï. b) H×nh ¶nh Th¸nh Giãng cưìi ngùa s¾t, vung roi s¾t, x«ng th¼ng vµo qu©n thï. CN – Cụm DT c) B¹n Lan, ngưêi häc giái nhÊt líp 6A. CN Phô chú cho CN d) B¹n Lan lµ ngưêi häc giái nhÊt líp 6A. CN VN C©u (b) vµ (c) m¾c lçi thiÕu vÞ ng÷.
11. 2, C¸ch söa: Bá tõ DT trung tâm“H×nh ¶nh” viÕt gièng c©u (a) + C©u (b) Thªm bé phËn vÞ ng÷: “ ®· ®Ó l¹i cho em ấn tượng s©u s¾c”. Thªm vÞ ng÷: “ lµ b¹n th©n cña t«i”. + C©u (c) Thay dÊu “,” b»ng tõ “lµ” viÕt nh c©u (d). Biến “câu” đã cho thành một bô phận của câu. Tôi rất quý bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6 A.
12. * Cách sửa câu viết thiếu CN và VN Lỗi sai Cách sửa - C1: Thêm từ hoặc cụm từ làm CN. Câu thiếu CN - C2: Bỏ từ đứng đầu TN, biến TN thành CN. Câu thiếu VN - C1: Thêm từ hoặc cụm từ làm VN. - C2: Bỏ từ DT trung tâm trong câu đã cho . - C3 : Thêm cụm từ , biến câu đã cho thành một bộ phận của câu. * Lưu ý :Có nhiều cách sửa lỗi câu viết thiếu CN, VN nhưng khi sửa cần chú ý đặt câu vào hoàn cảnh giao tiếp cụ thể.
13. III.Luyện tập Bài tập 1: Hãy đặt câu hỏi để kiểm tra xem những câu dưới đây có thiếu CN hoặc VN không ? a, Từ hôm đó,bác Tai, cô Mắt , cậu Chân, cậu Tay không làm gì nữa. CN – Ai ? VN Thế nào ? ( Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng ) b, Lát sau, Hổ đẻ được. CN VN Con gì ? Làm gì ? c, Hơn mười năm sau, bác tiều già rồi chết. CN -Ai ? VN- Thế nào ? ( Vũ Trinh ) Các câu trên đủ thành phần CN - VN
14. Bài tập 2: Trong số những câu dưới đây, câu nào viết sai ? Vì sao ? a, Kết quả năm học đầu tiên ở trường Trung học cơ sở đã động viên em rất nhiều. CN VN b, Với kết quả năm học đầu tiên ở trường trung học cơ sở đã động viên em rất nhiều. TN VN c,Những câu chuyện dân gian mà chúng tôi thích nghe kể. CN – Cụm DT d,Chúng tôi thích nghe kể những câu chuyện dân gian. CN VN Câu b sai vì thiếu CN. Câu c sai vì thiếu VN.
15. Bài 3. §iÒn nh÷ng chñ ng÷ thÝch hîp vµo chç trèng. a) b¾t ®Çu häc h¸t. b) hãt lÝu lo. c) ®ua nhau në ré. d) cêi ®ïa vui vÎ. Bài 4. §iÒn nh÷ng vÞ ng÷ thÝch hîp vµo chç trèng : a) Khi häc líp 5, H¶i b) Lóc DÕ Cho¾t chÕt, DÕ MÌn c) Buæi s¸ng, m¾t trêi d) Trong thêi gian nghØ hÌ, chóng t«i Trò chơi : Ai nhanh hơn Luật chơi : Trong vòng 2 phút hai đội lên điền vào chỗ trống . Đội nào điền được đúng và nhiều sẽ chiến thắng
16. Hướng dẫn về nhà - Làm bài tập 5/ SGK/130,131 -Sưu tầm lỗi sai trong bài văn của em và các bạn và nêu cách sửa phù hợp -Chuẩn bị bài mới”Chữa lỗi chủ ngữ và vị ngữ”. (Tiếp theo)