Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 13: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 13: Chủ đề và dàn bài trong bài văn tự sự

1. TuÖ TÜnh lµ danh y lçi l¹c ®êi TrÇn. ¤ng ch¼ng nh÷ng lµ ngêi më mang ngµnh Y dîc d©n téc, mµ cßn lµ ngêi hÕt lßng th¬ng yªu, cøu gióp ngêi bÖnh. Mét h«m, cã nhµ quý téc trong vïng cho con ®Õn mêi TuÖ TÜnh vµo t dinh ®Ó xem bÖnh ®au lng cho m×nh. ¤ng s¾p ®i th× bÊt ngê cã hai vî chång ngêi n«ng d©n khiªng ®øa con bÞ ng· g·y ®ïi ®Õn, mÕu m¸o xin «ng ch¹y ch÷a. TuÖ TÜnh liÒn xem m¹ch cho cËu bÐ, råi b¶o anh con nhµ quý téc: - Anh vÒ tha víi cô r»ng ta s½n sµng ®i, nhng b©y giê th× ph¶i ch÷a cho cËu bÐ nµy tríc, v× chó nguy h¬n. Anh con nhµ quý téc söng sèt: - Xin ngµi ®Õn ®»ng dinh t«i tríc. Bän gia n« ®· ®em vâng ®îi s½n c¶ råi. - Kh«ng! – TuÖ TÜnh døt kho¸t tr¶ lêi – Ta ph¶i ch÷a gÊp cho chó bÐ nµy, ®Ó chËm tÊt cã h¹i. TuÖ TÜnh b¾t tay ngay vµo viÖc ch÷a trÞ, kh«ng chó ý g× ®Õn th¸I ®é hËm hùc cña anh con nhµ quý téc. Qua gÇn trän buæi, chó bÐ nhµ n«ng ®· ®ược bã nÑp n»m yªn trªn giêng bÖnh. TuÖ TÜnh yªn t©m thë phµo nhÑ nhâm. Vî chång ngêi n«ng d©n l¹y t¹: - A Di §µ PhËt! Kh«ng cã ngµi th× tÝnh m¹ng con t«i nguy råi, chóng t«i biÕt lÊy g× ®Òn ®¸p cho xøng? TuÖ TÜnh tr¶ lêi: - Con ngêi ta cøu gióp nhau lóc ho¹n n¹n, sao «ng bµ l¹i nãi chuyÖn ¬n huÖ. ¤ng bµ cø yªn t©m, sau h¬n mét tuÇn tr¨ng chó bÐ sÏ ®i l¹i ®îc! Trêi ®· sËp tèi, chît nhí tíi nhµ quý téc, «ng véi v· ra ®i kh«ng kÞp nghØ ng¬i.
2. TiÕt 13: Chñ ®Ò vµ dµn bµi của bµi v¨n tù sù I/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi Em h·y kÓ tªn c¸c nh©n vËt cã cña bµi v¨n tù sù trong truyÖn? Nh©n vËt chÝnh lµ 1.Tìm hiểu chủ đề ai? C¸c nh©n vËt: TuÖTuÖ TÜnh , nhµ VD:(sgk/44) quý téc, anh con nhµ quý téc, hai vî chång ngưêi n«ng d©n, chó bÐ bÞ g·y ch©n, gia n«. Trong truyÖn, TuÖ TÜnh ®· gÆp ph¶i t×nh huèng khã xö nµo? Cã hai bÖnh nh©n cïng cÇn ®Õn sù gióp ®ì cña TuÖ TÜnh: bÖnh nh©n nhÑ, giµu cã, cã quyÒn lùc; bÖnh nh©n nÆng, nghÌo khã.
3. TiÕt 13: Chñ ®Ò vµ dµn bµi trong bµi v¨n tù sù I/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña §øng trưíc t×nh thÕ khã xö ®ã, bµi v¨n tù sù TuÖ TÜnh ®· gi¶i quyÕt như thÕ 1.Tìm hiểu chủ đề nµo? C¸ch gi¶i quyÕt ®ã thÓ hiÖn VD:(sgk/44) phÈm chÊt g× cña «ng? - PhÈm chÊt cña TuÖ TÜnh: hÕt Víi phÈm chÊt ®ã cña lư¬ng y lßng thư¬ng yªu, cøu gióp ngưêi TuÖ TÜnh, ngưêi viÕt béc lé th¸i ®é bÖnh. g× cña m×nh? VËy néi dung chÝnh - Chñ ®Ò: Ca ngîi lßng thư¬ng cña v¨n b¶n lµ g×? ngưêi cña TuÖ TÜnh. Em hiÓu thÕ nµo lµ chñ ®Ò? ➔Chñ ®Ò lµ vÊn ®Ò chñ yÕu mµ Em h·y t×m c¸c c©u v¨n thÓ hiÖn ngưêi viÕt ®Æt ra trong v¨n b¶n. chñ ®Ò cña v¨n b¶n trªn? Chñ ®Ò cña v¨n b¶n tù sù thÓ hiÖn ë ®©u?
4. TiÕt 13: Chñ ®Ò vµ dµn bµi trong bµi v¨n tù sù I/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña Em h·y chän nhan ®Ò thÝch hîp bµi v¨n tù sù víi chñ ®Ò cña v¨n b¶n trªn vµ nªu 1Tìm hiểu chủ đề lÝ do? Vd:sgk/44 Nhan ®Ò phï hîp víi chñ ®Ò cña - PhÈm chÊt cña TuÖ TÜnh: hÕt v¨n b¶n: lßng th¬ng yªu, cøu gióp ngêi + TÊm lßng thư¬ng ngưêi cña bÖnh. thÇy TuÖ TÜnh.(nhÊn m¹nh khÝa - Chñ ®Ò: Ca ngîi lßng th¬ng c¹nh t×nh c¶m cña thÇy TuÖ TÜnh.) ngêi cña TuÖ TÜnh. + Y ®øc cña TuÖ TÜnh( ®Ò cao ➔Chñ ®Ò lµ vÊn ®Ò chñ yÕu mµ ®¹o ®øc nghÒ y) ngêi viÕt ®Æt ra trong v¨n b¶n. Em h·y ®Æt tªn kh¸c cho v¨n Chñ ®Ò thÓ hiÖn ë: b¶n trªn? + Lêi ph¸t biÓu cña nh©n vËt. VËy, chñ ®Ò cña v¨n b¶n cßn thÓ + ViÖc lµm cña nh©n vËt. hiÖn ë ®©u? +Lời miêu tả tâm trạng nhân vật. + Nhan ®Ò cña v¨n b¶n.
5. Tieát 13: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ BẢN ĐỒ TƯ DUY Chủ đề: Ca ngợi lòng thương người của Tuệ Tĩnh. - Câu chủ đề: [ ] người hết lòng yêu thương, cứu giúp người bệnh. NhanNhan đề củacủa vănvăn bản băn Lời phát biểu: Lời miêu tả việc làm: -Ta Lời văn miêu Con người ta phải chữa cho chú bé này tả tâm trạng cứu giúp nhau trước vì chú nguy hơn. Tuệ Tĩnh yên lúc hoạn nạn tâm thở phào -Ta phải chữa cho chú bé nhẹ nhõm. này, để chậm tất có hại. -Trời sập tối, ông vội vã ra đi không kịp nghỉ ngơi.
6. Tieát 13: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 1/Tìm hiểu chủ đề 2/ Dàn bài của bài văn tự sự Các phần Mở bài, Thân bài, Kết bài trên đây thực hiện những yêu cầu gì của bài văn tự sự.
7. Tieát 13: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 1/Tìm hiểu chủ đề 2/ Dàn bài của bài văn tự sự A.Mở bài: Giới thiệu chung về nhân vật và sự việc: - Nhân vật: Tuệ Tĩnh - Sự việc: hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh. B.Thân bài: Kể diễn biến sự việc: -Sự việc 1: Từ chối chữa bệnh cho con nhà giàu trước vì bệnh anh ta nhẹ. -Sự việc 2: Chữa ngay cho con trai người nông dân vì bệnh của chú bé nguy hiểm hơn. C. Kết bài: Kể kết cục sự việc : tiếp tục đi chữa bệnh cho con nhà giàu
8. Tieát 13: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 1/Tìm hiểu chủ đề 2/ Dàn bài của bài văn tự sự A. Mở bài: Giới thiệu chung về nhân vật và sự việc B.Thân bài: Kể diễn biến sự việc C. Kết bài: Kể kết cục sự việc *Ghi nhớ (sgk/45) II/ LUYỆN TẬP
9. TiÕt 13: Chñ ®Ò vµ dµn bµi của bµi v¨n tù sù I/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña bµi v¨n tù sù II/ LuyÖn tËp Bµi 1 a.Chñ ®Ò: BiÓu du¬ng ®øc tÝnh thËt thµ, trung thùc. ChÕ giÔu thãi tham lam Sù viÖc thÓ hiÖn chñ ®Ò: Xin bÖ h¹ h·y thưëng cho thÇn n¨m m¬i roi .hai mư¬i nh¨m roi.” b.Dµn bµi: Më bµi: Tõ ®Çu nhµ vua. Th©n bµi: TiÕp hai m¬i nh¨m roi KÕt bµi: Cßn l¹i. c. So s¸nh víi truyÖn TuÖ TÜnh: - Gièng: Bè côc 3 phÇn - Kh¸c: Më bµi: truyÖn TuÖ TÜnh nãi râ ngay chñ ®Ò, truyÖn PhÇn thưëng chi nªu t×nh huèng. KÕt bµi: truyÖn TuÖ TÜnh kÓ sù viÖc tiÕp diÔn( gîi më) truyÖn PhÇn thưëng kÓ sù viÖc kÕt thóc( bÊt ngê). d. Sù viÖc trong phÇn th©n bµi thó vÞ ë lêi cÇu xin cña ngưêi n«ng d©n.
10. TiÕt 13: Chñ ®Ò vµ dµn bµi của bµi v¨n tù sù I/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña bµi v¨n tù sù II/ LuyÖn tËp Bµi 1 Bµi 2: So s¸nh c¸ch më vµ kÕt trong hai truyÖn Sơn Tinh, Thuỷ Tinh vµ Sù tÝch Hå G¬m TruyÖn Më bµi KÕt bµi S¬n Tinh Thuû Tinh Nªu t×nh huèng Nªu sù viÖc tiÕp diÔn Sù tÝch Hå G¬m Nªu t×nh huèng Nªu sù viÖc kÕt thóc
11. Tieát 13: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ II/ LUYỆN TẬP Cho đề văn: Hãy kể về một người bạn mà em mới quen. * Yêu cầu:(5 phút) NHÓM 1: Viết phần mở bài theo cách giới thiệu nhân vật và sự việc. NHÓM 2: Viết phần mở bài bằng cách nêu tình huống.
12. Tieát 13: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ II/ LUYỆN TẬP Cho đề văn: Hãy kể về một người bạn mà em mới quen. Mở bài bằng cách nêu tình huống Sáng nay, lớp học tôi đón nhận thêm một thành viên mới. Suốt cả buổi ra chơi, cả lớp cứ xì xào bàn tán về chất giọng “ Bắc kì” khi bạn ấy cất giọng xin cô vào lớp: “Thưa cô em có giấy vào lớp, xin cô nhận em”.
13. Hướng dẫn về nhà: Bài cũ: -Nắm được bài văn tự sự có chủ đề thống nhất và bố cục rõ ràng. Bài mới: Soạn bài: +Xác định chủ đề và dàn ý của một truyện dân gian đã học để tiết sau ta luyện tập tiếp bài chủ đề tự sự. +Đọc truyện “Sự Tích Hồ Gươm” -Tìm chủ đề truyện. -Xác định bố cục truyện và ý chính của truyện.