Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 81: Nhân hóa

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 81: Nhân hóa

1. Tiết 91: 1
2. Tiết 91– Tiếng Việt: I. Nhân hoá là gì? ✓Xét ví dụ sgk/ 56: 1) Khái niệm: “Ông trời a, Xét ví dụ sgk/ 56: b,Nhận xét: Mặc áo giáp đen ❖“ ông” dùng từ gọi người để Ra trận gọi sự vật. Muôn nghìn cây mía ❖“ mặc áo giáp, ra trận, múa gươm, hành quân ”: Múa gươm Từ chỉ hoạt động của người để Kiến chỉ hoạt động của vật. Hành quân Đầy đường ”. 2 (Trần Đăng Khoa)
3. Tiết 91– Tiếng Việt: I.Nhân hoá là gì? ✓Xét ví dụ sgk/ 56: 1.) Khái niệm: “Ông trời a.Xét ví dụ sgk/ 56: ❖“ ông” dùng từ gọi người để Mặc áo giáp đen gọi sự vật. Ra trận ❖“ mặc áo giáp, ra trận, múa gươm, hành quân ”: Muôn nghìn cây mía Từ chỉ hoạt động của người để Múa gươm chỉ hoạt động của vật. Kiến ➔ nhân hoá Hành quân Đầy đường ”. 3 (Trần Đăng Khoa)
4. Vậy nhân hoá là gì? ➢ “NHÂN HOÁ là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật, bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi, tả con người”.
5. Em của chị đáng yêu Hai cầu thủ tí hon chơi Chúng mình cùng một quá! bóng rất giỏi. đội này!! Chị em mình cùng Nhanh lên! Em không ăn kem. đủ sức nữa đâu anh.
6. Tiết 91– Tiếng Việt: c) Tác dụng:
7. So sánh cách diễn đạt của 2 VD cho biết cách diễn đạt nào hay hơn, sống động hơn? Vì sao? ❖ Ví dụ I.1 ❖ Ví dụ I.2 1. Ông trời/ Mặc áo giáp 1. Bầu trời đầy mây đen. đen/ Ra trận 2. Muôn nghìn cây mía 2. Muôn nghìn cây mía/ ngả nghiêng, lá bay phấp Múa gươm phới. 3. Kiến/ Hành quân/ Đầy đường 3. Kiến bò đầy đường. Sự vật, sự việc hiện lên Miêu tả, tường thuật sống động, gần gũi với con một cách khách quan. người.
8. c) Tác dụng: ➢ Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật - Trở nên gần gũi với con người; - Biểu thị được suy nghĩ, tình cảm của con người. ❖d,Ghi nhớ:(SGK T57) 8
9. 2. Các kiểu nhân hóa a. “Từ đó, lão Miệng, ✓ xét ví dụ sgk/ 57: bác Tai, cô Mắt, cậu a. “lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, Chân, cậu Tay lại thân cậu Chân, cậu Tay” mật sống với nhau, mỗi => Dùng từ ngữ vốn gọi người người một việc, không để gọi sự vật. ai tị ai cả”. (Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng) 9
10. 2.Các kiểu nhân hóa ✓ xét ví dụ sgk/ 57: b. “Gậy tre, chông tre b. “tre: chống lại, xung phong, chống lại sắt thép của giữ ” quân thù. Tre xung => Dùng từ ngữ vốn chỉ hoạt phong vào xe tăng, đại động, tính chất của người để chỉ bác. Tre giữ làng, giữ hoạt động, tính chất của vật. nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín”. 10 (Thép Mới)
11. VD c. “ trâu ơi” c. “Trâu ơi ta bảo trâu này => Trò chuyện xưng hô với Trâu ra ngoài ruộng, trâu vật như đối với người. cày với ta”. (Ca dao) 11
12. 2.Các kiểu nhân hóa ✓ xét ví dụ sgk/ 57: ✓ Nhận xét: Vậy a. “lão miệng, bác tai, cô mắt, cậu chân, cậu tay” => Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi sự vật. có b. “tre: chống lại, xung phong, giữ ” mấy => Dùng từ ngữ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật. kiểu c. “ trâu ơi” nhân Trò chuyện xưng hô với vật như đối với người. hóa? ❑ Ghi nhớ 2/sgk/58 12
13. Các kiểu nhân hóa 1. Dùng 2. Dùng những 3. Trò những vốn từ chỉ hoạt chuyện vốn từ gọi, động, tính chất xưng hô tả người của người để với vật chỉ hoạt động, để gọi, tả như vật tính chất của người vật. 13
14. Dùng những từ Khái niệm ngữ vốn tả, hoặc gọi người để tả hoặc gọi vật. NHÂN HÓA Các kiểu nhân hóa Tác dụng 1. Dùng 2. Dùng những 3. Trò - gần gũi với con những vốn từ chỉ hoạt chuyện người; vốn từ động, tính chất xưng - biểu thị được gọi, tả của người để hô với người chỉ hoạt động, vật những suy nghĩ, để gọi, tính chất của như tình cảm của con tả vật vật. người người. 14
15. Tìm phép nhân hóa trong bài hát và cho biết nó thuộc kiểu nhân hóa nào? Coù con chim vaønh khuyeân nhoû. Daùng troâng thaät ngoan ngoaõn quaù. Goïi daï baûo vaâng. Leã pheùp ngoan nhaát nhaø. Chim gaëp baùc chaøo maøo, “chaøo baùc!”. Chim gaëp coâ sôn ca , “ chaøo coâ!”. Chim gaëp anh chích choeø, “ chaøo anh!”. Chim gaëp chò saùo naâu, “chaøo chò!”. (Con chim vaønh khuyeân – Hoaøng Vaân)
16. Coù con chim vaønh khuyeân nhoû. Daùng troâng thaät ngoan ngoaõn quaù. Goïi daï baûo vaâng. Leã pheùp ngoan nhaát nhaø. Chim gaëp baùc chaøo maøo, “chaøo baùc!”. Chim gaëp coâ sôn ca , “ chaøo coâ!”. Chim gaëp anh chích choeø, “ chaøo anh!”. Chim gaëp chò saùo naâu, “chaøo chò!”. (Con chim vaønh khuyeân – Hoaøng Vaân) ĐÁP ÁN: TỪ NHÂN HÓA KIÊU NHÂN HÓA Bác, cô, anh, chị Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật Ngoan ngoãn, dạ, Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính vâng, lễ phép, chào, chất của người để chỉ hoạt động, tính chất ngoan của vật Gọi, bảo Trò chuyện, xưng hô với vật như với người
17. III. LUYỆN TẬP 1. Bài tập 1- sgk/ 58 Phép nhân hóa và tác dụng của phép nhân hóa. Bến cảng lúc nào cũng đông vui. Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra. Tất cả đều bận rộn. (Phong Thu)
18. III. LUYỆN TẬP 1. Bài tập 1- sgk/ 58 ✓ Chỉ ra và nêu tác dụng của phép nhân hóa trong đoạn văn? + “bến cảng đông vui” + “tàu mẹ, tàu con” + “xe anh, xe em tíu tít” + “tất cả đều bận rộn” ➢ Làm cho quang cảnh bến cảng sống động, nhộn nhịp hơn. 18
19. III. LUYỆN TẬP Bài 2: Hãy so sánh cách diễn đạt dưới đây? §o¹n1 §o¹n 2 BÕn c¶ng lóc nµo còng BÕn c¶ng lóc nµo còng ®«ng vui. Tµu mÑ, tµu rÊt nhiÒu tµu xe. Tµu con ®Ëu ®Çy mÆt lín, tµu bÐ ®Ëu ®Çy nước. Xe anh, xe em mÆt nước. Xe to, xe tÝu tÝt nhËn hµng vÒ vµ nhá nhËn hµng vÒ vµ chë hµng ra. TÊt c¶ chë hµng ra. TÊt c¶ ®Òu bËn rén. ®Òu ho¹t ®éng liªn tôc. 19
20. ? Và nêu tác dụng của nó? §o¹n a §o¹n b BÕn c¶ng lóc nµo còng ®«ng BÕn c¶ng lóc nµo còng rÊt vui. Tµu mÑ, tµu con ®Ëu ®Çy nhiÒu tµu xe. Tµu lín, tµu bÐ mÆt nước. Xe anh, xe em tÝu tÝt ®Ëu ®Çy mÆt nước. Xe to, xe nhËn hµng vÒ vµ chë hµng ra. nhá nhËn hµng vÒ vµ chë hµng TÊt c¶ ®Òu bËn rén. ra. TÊt c¶ ®Òu ho¹t ®éng liªn tôc. Miªu t¶ sèng ®éng, người ®äc Miêu tả một cách bình dÔ h×nh dung c¶nh nhén thường qua quan s¸t, ghi nhÞp, bËn rén qua ®ã ta thÊy chÐp, tường thuËt mét c¸ch được cảnh vật trở nên gần kh¸ch quan cña người gũi với đời sống con người . ngoµi cuéc.
21. III. LUYỆN TẬP Bài 3 Hai cách viết có gì khác nhau? Nên chọn cách viết mào cho văn biểu cảm và chọn cách nào cho văn bản thuyết minh? C¸ch 1 C¸ch 2 Trong hä hµng nhµ chæi th× c« Trong c¸c lo¹i chæi, chæi r¬m bÐ Chæi R¬m vµo lo¹i xinh x¾n vaò lo¹i ®Ñp nhÊt. Chæi ®ược tÕt nhÊt. C« cã chiÕc v¸y vµng ãng, b»ng r¬m nÕp vµng. Tay chæi kh«ng ai ®Ñp b»ng. Áo cña c« ®ược tÕt s¨n l¹i thµnh sîi vµ còng b»ng r¬m thãc nÕp vµng quÊn quanh thµnh cuén. tươi, ®ược tÕt s¨n l¹i, cuèn tõng vßng quanh người, tr«ng cø như ¸o len vËy (Vò Duy Th«ng) Sö dông phÐp nh©n ho¸ cho ta Cung cÊp cho người đọc, nghe thÊy râ t×nh c¶m cña người viÕt nh÷ng th«ng tin vÒ chæi r¬m - > ®èi víi chiÕc chæi r¬m -> Nªn Nªn chän c¸ch viÕt này cho v¨n dïng trong văn biểu cảm. b¶n thuyÕt minh
22. Hướng dẫn học ở nhà: • 1.Học bài và làm các bài tập trong vở bài tập Ngữ Văn 6 • 2.Làm bài tập 5 trang 59 • 3.Chuẩn bị bài: Phương pháp tả người 22