Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết học 113: Câu trần thuật đơn có từ là

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết học 113: Câu trần thuật đơn có từ là

1. Kiểm tra bài cũ: Câu hỏi: Thế nào là câu trần thuật đơn? Lấy ví dụ minh họa? Trả lời: Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C – V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về sự việc, sự vật hay để nêu một ý kiến. Ví dụ: Đám mây trắng đang nhởn nhơ bay giữa bầu trời xanh.
2. a.Bà đỡ Trần là// người huyện Đông Triều. Vị ngữ trong các là + cụm danh(Vũ từ Trinh. ) CN VN câu này do những b.Truyền thuyết // là loại truyện dân gian tưởngtừ hoặc cụm tượng từ kì ảo. nào tạo thành? (làTheo + cụm Ngữ danh văn từ 6,. tập 1) CN VN c.Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô// là một ngày trong trẻo, sáng sủa. là + cụm danh từ . CN VN (NguyÔn Tu©n) d.Dế Mèn trêu chị Cốc//là dại. là +tính từ. CN VN
3. Chọn một từ hoặc cụm từ phủ định phù hợp (không, không phải, chưa, chẳng ) để điền vào trước vị ngữ của mỗi câu ? 1. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. 2.Truyền thuyết là loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo. 3. Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. 4. Dế mèn trêu chị Cốc là dại.
4. * Lưu ý 1: - Người ta gọi chàng là Sơn Tinh. CN VN Không phải câu nào có từ là cũng là câu trần thuật đơn có từ là. * Lưu ý 2: Bố tôi là bác sĩ còn mẹ tôi là giáo viên. CN VN CN VN Không phải là câu trần thuật đơn có từ là vì câu có 2 cụm C –V.
5. • Ghi nhớ 1: Trong câu trần thuật đơn có từ là: - Vị ngữ thường do từ là kết hợp với danh từ (cụm danh từ) tạo thành. Ngoài ra, tổ hợp giữa từ là với động từ (cụm động từ) hoặc tính từ( cụm tính từ) cũng có thể làm vị ngữ. - Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các từ không phải, chưa phải.
6. Nối câu ở cột A với kiểu câu tương ứng ở cột B( thảo luận) Cét A Cét B 1. Bà đỡ Trần là người huyện Đông a. Câu trần thuật đơn giới thiệu Triều. sự vật, hiện tượng, khái niệm. 2.Truyền thuyết là loại truyện dân b. Câu trần thuật đơn nêu ý kiến gian kể về các nhân vật và sự kiện liên đánh giá đối với sự vật, hiện quan đến lịch sử thời quá khứ, thường tượng, khái niệm. có yếu tố tưởng tượng kì ảo. c. Câu trần thuật đơn nêu định 3. Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là nghĩa/trình bày cách hiểu về sự một ngày trong trẻo, sáng sủa. vật, hiện tượng, khái niệm d. Câu trần thuật đơn miêu tả đặc điểm, trạng thái của sự vật, 4. Dế mèn trêu chị Cốc là dại. hiện tượng, khái niệm.
7. * Ghi nhớ 2: Có một số kiểu câu trần thuật đơn có từ là đáng chú ý như sau: -Câu định nghĩa; - Câu giới thiệu; - Câu miêu tả; - Câu đánh giá.
8. Bài 1. Tìm câu trần thuật đơn có từ “là” trong các câu sau : a. Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. c.Tre là cánh tay của người nông dân. Tre còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ. [ ] Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê. (Thép Mới, Cây tre Việt Nam) d.Bồ các là bác chim ri Chim ri là dì sáo sậu
9. Sáo sậu là cậu sáo đen Sáo đen là em tu hú Tu hú là chú bồ các (Đồng dao) e. Khóc là nhục. Và dại khờ là lũ người câm. (Tố Hữu)
10. Bài 2. Xác định CN, VN và kiểu câu của những câu trần thuật đơn có từ là ở bài tập 1: Mẫu: Chủ ngữ Vị ngữ Kiểu câu a.Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm . Định nghĩa
11. Bài tập 3 ( tham khảo) Hằng là người bạn thân nhất của tôi. Bạn Hằng cùng lớp với tôi từ những ngày ở trường mầm non. Bạn ấy cao lớn hơn tôi nhiều. Hằng có nước da trắng hồng, khuôn mặt xinh xắn. Hằng là học sinh giỏi của lớp. Các bạn trong lớp đều quý mến Hằng.
12. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: - Học bài: + Đặc điểm câu trần thuật đơn có từ “là”. + Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là” - Bài tập: + Hoàn thành bài tập 2 SGK. - Soạn bài: Câu trần thuật đơn không có từ là. 29