Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết học 83: So sánh

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết học 83: So sánh

1. Tiết 83:
2. CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM 1 - Tìm những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong VD: a) Trẻ em như búp trên cành Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan. (Hồ Chí Minh) b) [ ] trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. (Đoàn Giỏi) - Những sự vật, sự việc nào được so sánh với nhau? Vì sao có thể so sánh như vậy? Tác dụng của nó như thế nào?
3. Trẻ em như búp trên cành
4. Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
5. Con mèo vằn vào tranh, to hơnhơn cả con hổ nhưng nét mặt vô cùng dễ mến. (Tạ Duy Anh) con mèo vằn (to) hơn con hổ VẾ A VẾ B So sánh thông thường
6. CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM 2 Điền tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong các ví dụ sau vào mô hình phép so sánh? a) Trẻ em như búp trên cành (Hồ Chí Minh) b) rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. (Đoàn Giỏi) c) Trường Sơn: chí lớn ông cha Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào. (Lê Anh Xuân) d) Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất. (Thép Mới) Từ so Vế A Phương diện Vế B so sánh sánh (sự vật được so sánh) (sự vật dùng để so sánh)
7. Vế A Phương diện Từ Vế B (sự vật được so so sánh so (sự vật dùng để so sánh) sánh) sánh a) Trẻ em như búp trên cành b) rừng đước dựng lên cao hai dãy trường thành vô như ngất tận c)Trường Sơn chí lớn ông cha Cửu Long bao la sóng trào d) Con người như tre mọc thẳng không chịu khuất
8. Bài 1: Với mỗi mẫu so sánh dưới đây, em hãy tìm thêm một ví dụ tương tự: a. So sánh đồng loại - So sánh người với người: Lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo Khi tới trường, cô giáo như mẹ hiền. (Lời bài hát) - So sánh vật với vật: Từ xa nhìn lại, cây gạo sừng sững như một tháp đèn khổng lồ (Vũ Tú Nam) b. So sánh khác loại - So sánh vật với người: Ngôi nhà như trẻ nhỏ Lớn lên với trời xanh (Đồng Xuân Lan) - So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng: Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra (Ca dao)
9. Thầy thuốc như mẹ hiền. -> So sánh người với người
10. Những tán lá phượng xoè ra như chiếc dù che mưa, che nắng. -> So sánh vật với vật
11. Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng. (Minh Huệ) -> So sánh vật với người
12. Ngoài thềm rơi chiếc lá đa Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng. (Trần Đăng Khoa) -> So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng.
13. a. So sánh đồng loại - So sánh người với người: Lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo Khi tới trường, cô giáo như mẹ hiền. (Lời bài hát) - So sánh vật với vật: Từ xa nhìn lại, cây gạo sừng sững như một tháp đèn khổng lồ (Vũ Tú Nam) b. So sánh khác loại - So sánh vật với người: Ngôi nhà như trẻ nhỏ Lớn lên với trời xanh (Đồng Xuân Lan) Bà như quả đã chín rồi Càng thêm tuổi tác, càng tươi lòng vàng. ( Võ Thanh An) - So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng: Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra (Ca dao)
14. Bài 2: Dựa vào những thành ngữ đã biết, em hãy viết tiếp vế B vào những chỗ trống dưới đây để tạo thành phép so sánh: -Khỏe như -Đen như -Trắng như - Cao như
15. Bài 3: Em hãy tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong hai đoạn trích sau: a, Chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cúng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất bướng. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi niềm máy làm việc (“Dế Mèn phiêu lưu kí “-Tô Hoài) b, Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện. Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh, chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá. Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối { }. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng (“Sông nước Cà Mau” – Đoàn Giỏi)
16. Bài 3: Em hãy tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong hai đoạn trích sau: a, Chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cúng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất bướng. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi niềm máy làm việc (“Dế Mèn phiêu lưu kí “-Tô Hoài) b. Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện. Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh, chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá. Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối { }. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng (“Sông nước Cà Mau” - Đoàn Giỏi)
17. Bài 4: Viết một đoạn văn ngắn (3 -5 câu) về chủ đề mùa xuân, trong đoạn văn có sử dụng phép so sánh (gạch chân câu văn chứa phép so sánh đó).
18. Bài 4: Gợi ý tham khảo: Trời đã bớt rét, không gian chỉ còn se se lạnh. Những nụ đào chúm chím như nụ cười của em bé đang từ từ hé nở. Chim chóc trong vườn đua nhau hót véo von. A ! Mùa xuân xinh đẹp đã về!
19. SO SÁNH KHÁI NIỆM CẤU TẠO - Là sự đối chiếu sự vật, - Vế A. hiện tượng này với sự - Phương diện so sánh. vật hiện tượng khác có nét tương đồng làm - Từ so sánh. tăng sức gợi hình, gợi -Vế B. cảm cho sự diễn đạt.
20. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ a) Hướng dẫn học bài. - Học thuộc khái niệm, nhớ kĩ cấu tạo phép so sánh. - Tìm thêm ví dụ về so sánh đồng loại và so sánh khác loại, chỉ ra tác dụng của kiểu so sánh đó. b) Hướng dẫn chuẩn bị bài - Chuẩn bị bài “Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả” + Đọc trả lời các câu hỏi theo hướng dẫn sgk.