Bài giảng Ngữ văn 7 - Ôn tập văn bản: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta - Hồ Chí Minh

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Ôn tập văn bản: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta - Hồ Chí Minh

1. ƠN TẬP VĂN BẢN: TINH THẦN YÊU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TA -HỒ CHÍ MINH-
2. Nêu những hiểu biết của em về Chủ Tịch Hồ Chí Minh ? Em đã được học những bài thơ nào của Bác ? Hãy đọc một bài mà em thích ? - Hồ Chí Minh : (1890 – 1969) – Quê Nghệ An. Là vị lãnh tụ vĩ đại của cách mạng Việt Nam , là nhà thơ , nhà báo xuất chúng , một danh nhân văn hố thế giới . - Những bài thơ của Bác : “Cảnh khuya” , “Rằm tháng giêng”
3. ƠN TẬP VĂN BẢN: TINH THẦN YÊU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TA I.Kiến thức cần nhớ: 1. Tác giả: Hồ Chí Minh (1890-1969) - Người chiến sĩ cách mạng, anh hùng giải phĩng dân tộc, là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam. - Là nhà văn, nhà thơ lớn . - Là danh nhân văn hĩa thế giới.
4. 2. Tác phẩm a. Xuất xứ: Văn bản được trích trong bài Văn báo cáo chính trị của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại đại hội Đảng lần thứ 2 năm 1951. b. Thể loại -Văn nghị luận c.Phương thức biểu đạt -Nghị luận chứng minh.
5. Nêu vấn đề nghị luận: “Từ đầu lũ cướp nước”=> Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Giải quyết vấn đề: “Lịch sử * Bố cục: 3 phần ta lòng nồng nàn yêu nước” =>Chứng minh truyền thống yêu nước của nhân dân ta. Kết thúc vấn đề: Còn lại => Đề ra nhiệm vụ của Đảng là khích lệ lịng yêu nước của mọi người.
6. II-TÌM HIỂU VĂN BẢN 1. Nhận định chung về lịng yêu nước Dân ta cĩ một lịng nồng nàn yêu “nước. Đĩ là một truyền thống qúy báu của ta” => Luận điểm ngắn gọn, mang tính thuyết phục cao.
7. Dân ta cĩ một lịng nồng nàn yêu nước. Đĩ là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay,mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sơi nổi, nĩ kết thành một làn sĩng vơ cùng mạnh mẽ , to lớn , nĩ lướt qua mọi sự nguy hiểm, khĩ khăn,nĩ nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước. -> Câu khẳng định, điệp từ, các động từ mạnh liên tiếp , so sánh sinh động , câu văn dài, giọng điệu hùng hồn . => Gợi tả, khẳng định sức mạnh to lớn của lịng yêu nước , tạo khí thế mạnh mẽ cho lời văn , gây sự xúc động cho người nghe.
8. 2/ Những biểu hiện của lịng yêu nước a/ Lịng yêu nước trong quá khứ Lịch sử ta đã cĩ nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta.Chúng ta cĩ quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng , Bà Triệu , Trần Hưng Đạo , Lê Lợi , Quang Trung Chúng ta phải ghi nhớ cơng lao của các vị anh hùng dân tộc , vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.
9. Bà Trưng Bà Triệu
10. Trần Hưng Đạo Lê Lợi
11. Lịch sử ta đã cĩ nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta cĩ quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng , Bà Triệu , Trần Hưng Đạo , Lê Lợi , Quang Trung Chúng ta phải ghi nhớ cơng lao của các vị anh hùng dân tộc , vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng. => Liệt kê những dẫn chứng tiêu biểu và sắp xếp theo trình tự thời gian, giọng điệu phấn chấn. Dấu chấm lửng gợi nhiều tấm gương khác nữa => Niềm tự hào, biết ơn đối với lịng yêu nước của cha ơng ta trong quá khứ
12. b/ Lịng yêu nước trong hiện tại Từ các cụ già đến các cháu kiều bào đồng bào miền ngược miền xuơi chiến sỹ cơng chức phụ nữ các bà mẹ nam nữ đồng bào điền chủ => Dẫn chứng tiêu biểu, tồn diện, giọng văn dồn dập, khẩn trương, cặp quan hệ từ, phép liệt kê, dấu chấm lửng =>Tinh thần yêu nước thể hiện và phát huy rộng khắp ở mọi lứa tuổi , mọi tầng lớp , mọi giai cấp.
13. Từ cụ già tĩc bạc đến các cháu nhi đồng
14. Từ kiều bào ở nước ngồi đến đồng bào ở vùng bị tạm chiếm
15. Chiến sĩ ta ngoài mặt trận
16. Hậu phương vì tiền tuyến
17. Phụ nữ giúp việc vận tải
18. Nhiều hành đợng yêu nước khác nhau: -Chịu đói, bám sát lấy giặc đặng tiêu diệt giặc. Nhịn ăn để ủng hợ bợ đợi. Nghệ thuật sử dụng và trình bày Khuyên chờng con tịng quân dẫn chứng trong Xung phong giúp việc vận tải. đoạn này có gì đặc biệt ? Săn sóc yêu thương bợ đợi. Thi đua tăng gia sản xuất. Quyên ruợng đất cho Chính phủ. Thủ pháp liệt kê hàng loạt dẫn chứng vừa cụ thể sắp xếp theo trình tự thời gian, vừa khái quá, vừa điển hình, các sự việc và con người được liên kết theo mơ hình “từ đến ” Cách viết ấy đã làm sáng tỏ lịng nờng nàn yêu nước, tinh thần đồn kết dân tợc và nhiệt tình tham gia kháng chiến cứu nước của nhân dân ta làvơ cùng mạnh mẽ và phong phú, đa dạng .
19. c/ Nhiệm vụ của chúng ta Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Cĩ khi được trưng bày trong tủ kính , trong bình pha lê , rõ ràng dễ thấy . Nhưng cũng cĩ khi cất giấu kín đáo trong rương , trong hịm. Bổn phận của chúng ta là làm cho những thứ của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày . Nghĩa là phải ra sức giải thích , tuyên truyền , tổ chức , lãnh đạo , làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào cơng việc yêu nước , cơng việc kháng chiến.
20. - Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quí. Nghệ thuật:Hình ảnh so sánh đợc đáo dễ hiểu. Tác dụng: - Làm cho câu văn thêm sinh đợng đợc đáo dễ hiểu - Đề cao tinh thần yêu nước của nhân dân ta
21. + Cĩ khi được trưng bày -> nhìn thấy. + Cĩ khi được cất giấu kín đáo ->khơng nhìn thấy. -> Câu rút gọn, điệp từ nhấn mạnh- > Các biểu hiện của lịng yêu nước -> đều đáng quí.
22. - Phải ra sức giải thích tuyên truyền -> Câu khẳng định, diễn đạt lí lẽ –> Dễ hiểu, dễ đi vào lịng người. ➔Cần phải thể hiện lịng yêu nước bằng những việc làm cụ thể
23. *Nghệ thuật: So sánh sinh động, phép liệt kê, câu rút gọn, lời văn dễ hiểu , dễ nhớ, dễ thuyết phục người nghe. Tác dung: Lịng yêu nước là giá trị tinh thần cao quý của dân tộc , dân ta ai cũng cĩ lịng yêu nước. Cần thể hiện lịng yêu nước bằng những việc làm cụ thể.
24. III. Tổng kết 1. Nghệ thuật: - Xây dựng luận điểm ngắn gọn, súc tích, lập luận chặt chẽ, dẫn chứng toàn diện, tiêu biểu, chọn lọc, - Sử dụng từ ngữ gợi hình ảnh, phép liệt kê, so sánh đặc sắc, - Bài văn là một mẫu mực về lập luận, bố cục và cách dẫn chứng của thể văn nghị luận. 2. Ý nghĩa văn bản: Truyền thống yêu nước quý báu của nhân dân ta cần được phát huy trong hoàn cảnh lịch sử mới để xây dựng và bảo vệ đất nước. * Ghi nhớ :(SGK/27).
25. IV. Luyện tập Câu 1: Văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta thuộc thể loại ? A. Tự sự B. Miêu tả C. Biểu cảm D. Nghị luận Câu 2: Văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta được ra đời trong hồn cảnh nào? A.Trong cuộc kháng chiến chống giặc Nguyên Mơng. B.Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. C.Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ.
26. Câu 3: Để chứng minh làm rõ tinh thần yêu nước của đồng bào ta ngày nay, tác giả đã nêu những biểu hiện của lịng yêu nước, đĩ là những biểu hiện nào? A.Tất cả mọi người đều cĩ lòng yêu nước B Từ tiền tuyến đến hậu phương đều cĩ hành động yêu nước C. Mọi nghề nghiệp, mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi đều thi đua yêu nước. D. Cả ba phương án trên.
27. 4. Vấn đề nghị luận của bài nằm ở câu nào? aa. Câu mở đầu đoạn một. b. Câu mở đầu đoạn hai c. Câu mở đầu đoạn ba d. Câu mở đầu phần kết luận
28. 5. Bài văn đề cập đến sắc thái nào của tình yêu nước? a. Luơn luơn sơi nổi, mạnh mẽ. b. Luơn tiềm tàng, kín đáo c . Luơn biểu lộ rõ ràng, đầy đủ. dd. Khi tiềm tàng kín đáo; lúc lại biểu lộ rõ ràng, đầy đủ.
29. Câu 6: Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi : “ Tinh thần yêu nước cũng giống như các thứ của quý. Có khi được bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hịm. Bổn phận của chúng ta là làm cho những thứ kín đáo ấy được đưa ra trưng bày. Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào cơng việc yêu nước, cơng việc kháng chiến” Câu 1. Nêu xuất xứ của đoạn trích trên? Câu 2. Nêu phương thức biểu đạt và nợi dung chính của đoạn trích trên? Câu 3 . Xác định các câu rút gọn có trong đoạn trích trên? Nêu tên thành phần được rút gọn? Khơi phục thành phần bị rút gọn? Câu 4:Tìm biện pháp nghệ thuật tiêu biểu và nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó? Câu 5: Qua đoạn tích trên, em có nhận xét gì về tác giả và bài học rút ra cho bản thân Câu 6. Từ văn bản có chứa đoạn trích trên, hãy viết đoạn văn (từ 6-8 câu) nêu suy nghĩ của em về tinh thần yêu nước của thế hệ trẻ ngày nay, trong đó có sử dung câu đặc biêt. Gạch chân câu đặc biệt và nêu tác dụng của câu đặc biệt đó?
30. 1. - Xuất xứ: Trích : “ Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” - Tác giả : Hờ Chí Minh Trích trong báo cáo chính trị của Chủ tịch Hờ Chí Minh tại Đại hợi Đảng lần thứ II. Tháng 2/ 1951 2. - Phương thức biểu đạt : Nghị luận - Nợi dung chính của đoạn trích trên: Đề ra nhiệm vụ của Đảng là khích lệ lịng yêu nước của mọi người. 3. Câu rút gọn: + Có khi được bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. + Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hịm. + Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền,tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào cơng việc yêu nước, cơng việc kháng chiến. - Nêu đúng thành phần rút gọn: chủ ngữ. - Khơi phục thành phần rút gọn
31. Câu 4 Nghệ thuật : So sánh , phép liệt kê, câu rút gọn, Tác dụng: - Lời văn sinh đợng, dễ hiểu , dễ nhớ, dễ thuyết phục người nghe. - Lịng yêu nước là giá trị tinh thần cao quý của dân tợc , dân ta ai cũng có lịng yêu nước. Cần thể hiện lịng yêu nước bằng những việc làm cụ thể. Câu 5: *Thái đợ của tác giả: Lịng yêu nước nờng nàn. - Tự hào,ngợi ca , biết ơn tinh thần yêu nước của các bậc tiền bối. - Khơi gợi lịng yêu nước của dân tợc . * Bài học cho bản thân: - Học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác kính yêu. -
32. Câu 7: Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi : “ Dân ta cĩ một lịng nồng nàn yêu nước. Đĩ là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay,mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sơi nổi, nĩ kết thành mợt làn sóng vơ cùng mạnh mẽ , to lớn , nĩ lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn,nĩ nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước. thống quý báu của ta. Câu 1. Nêu xuất xứ của đoạn trích trên? Câu 2. Nêu phương thức biểu đạt và nợi dung chính của đoạn trích trên? Câu 3 . Xác định các biện pháp nghệ thuật có trong đoạn trích trên? Nêu tác dụng của các biên pháp nghệ thuật tiêu biểu? Câu 4: Qua đoạn tích trên, em có nhận xét gì về tác giả và bài học rút ra cho bản thân Câu 5 Từ văn bản có chứa đoạn trích trên, hãy viết đoạn văn (từ 6-8 câu) nêu suy nghĩ của em về tinh thần yêu nước của thế hệ trẻ ngày nay, trong đó có sử dung câu đặc biêt. Gạch chân câu đặc biệt và nêu tác dụng của câu đặc biệt đó?