Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 106, 107: Sống chết mặc bay

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 106, 107: Sống chết mặc bay

1. Tiết 106 - 107 Phạm Duy Tốn
2. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung Dựa vào phần chú thích * trong 1. Tác giả: sgk, em hãy nêu vài nét về tác - Phạm Duy Tốn (1883- giả, tác phẩm? 1924), quê Thường Tín, Hà Nội. - Là nhà văn mở đường cho nền văn xuôi quốc ngữ Việt Nam 2. Văn bản: Truyện ngắn thành công nhất của Phạm Duy Tốn a. Xuất xứ: 7.1918 b. Đọc – tìm hiểu chú thích, tóm tắt Phạm Duy Tốn (1883-1924)
3. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung Dân làng X, phủ X đang phải đối 1. Tác giả: mặt với nguy cơ đê vỡ. Họ đang - Phạm Duy Tốn (1883- cố gắng hết sức để cứu con đê, 1924), quê Thường Tín, Hà bảo toàn tính mạng và cuộc sống Nội. của mình. Trong khi ấy, trong - Là nhà văn mở đường cho đình cao mà vững chãi, những nền văn xuôi quốc ngữ Việt người có trách nhiệm hộ đê là Nam quan phủ và các chức sắc đang ăn chơi, hưởng lạc, say mê ván 2. Văn bản: Truyện ngắn bài tổ tôm, lãng quên đám con thành công nhất của Phạm dân đang cực khổ trong tình thế “ Duy Tốn ngàn cân treo sợi tóc”. Và đúng a. Xuất xứ: 7.1918 lúc quan sung sướng vì ù ván bài to nhất cũng là lúc đê vỡ, dân b. Đọc – tìm hiểu chú thích, chúng lâm vào cảnh “màn trời tóm tắt chiếu đất”, xiết bao thảm sầu.
4. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả: 2. Văn bản: + Phần 1: Từ đầu đến “Khúc đê này hỏng mất ”: Nguy cơ đê vỡ và sự a. Xuất xứ: 7.1918 chống đỡ của người dân. b. Đọc – tìm hiểu chú thích, tóm tắt: Sgk/80,81 + Phần 2: Tiếp đến “Điếu mày ” : c. Bố cục: 3 phần Quan phủ cùng nha lại đánh tổ tôm khi đi hộ đê. d. Thể loại: Truyện ngắn hiện đại + Phần 3: Còn lại : Đê vỡ, nhân dân lâm vào tình cảnh thảm sầu.
5. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản 1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân + thời gian : - gần một giờ đêm a. Cảnh đê sắp vỡ + địa điểm : - khúc đê làng X- phủ X + không gian : - trời mưa tầm tã , nước sông Nhị Hà đang lên + tình trạng khúc đê: - đã thẩm lậu + tình thế : - không khéo thì vỡ mất Tình thế vô cùng nguy nan, khẩn cấp
6. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản 1. Nguy cơ đê vỡ và sự - Dân phu: người cuốc, người xẻng, chống đỡ của người dân đội đất, vác tre ướt như chuột a. Cảnh đê sắp vỡ - Âm thanh: huyên náo, ồn ào Tình thế vô cùng nguy Nhốn nháo, vất vả, mệt nhọc nan, khẩn cấp b. Sự chống đỡ của người dân Nhốn nháo, vất vả, mệt nhọc
7. Sức người Sức trời "Sức người khó lòng "Trời mưa tầm tã", "Mưa địch nổi với sức trời", tầm tã trút xuống". ngày một giảm mỗi lúc một tăng Thế đê Thế nước Đê " núng thế lắm, hai "Nước sông Nhị Hà lên to quá", ba đoạn đã thẩm lậu ". thời nước cứ cuồn cuộn ". ngày càng yếu ngày càng mạnh Nghệ thuật tăng cấp, đối lập
8. I. Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản 1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân a. Cảnh đê sắp vỡ b. Sự chống đỡ của người dân NT tăng cấp, đối lập -> khung cảnh hộ đê ngoài đình rất nhốn nháo, căng thẳng, thiên tai đang từng lúc đe doạ cuộc sống của người dân.
9. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản 1. Nguy cơ đê vỡ và sự Địa điểm: Trên đình cao, rất vững chãi, chống đỡ của người dân - Không khí: Tĩnh mịch, trang nghiêm 2. Hình ảnh quan phủ cùng nha lại đánh bạc. Đối lập với cảnh ngộ của dân hộ đê Chuyện quan phủ được hầu hạ Chuyện quan phủ chơi tổ tôm. Chuyện quan phủ nghe tin đê vỡ.
10. Chuyện quan phủ được hầu hạ NHÓM 1 - Chân dung, đồ sinh hoạt, cử chỉ Chuyện quan phủ chơi tổ tôm. NHÓM 2 - Thành phần tham dự, không khí Chuyện quan phủ nghe tin đê vỡ. NHÓM 3 - Thái độ, hành động
11. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản - Chân dung: Uy nghi, chễm chện ngồi, tay trái dựa gối xếp, chân phải duỗi thẳng 1. Nguy cơ đê vỡ và sự ra để cho tên người nhà quỳ ở đất mà gãi. chống đỡ của người dân - Đồ sinh hoạt: Có bát yến hấp đường 2. Hình ảnh quan lại phèn, tráp đồi mồi, trầu vàng, ống thuốc a. Cảnh quan phủ được bạc, đồng hồ vàng, dao chuôi ngà. hầu hạ - Cử chỉ: Ngài xơi bát yến vừa xong, ngồi Cuộc sống quan lại xa hoa, vương giả khểnh vuốt râu, rung đùi.
12. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung - Thầy đề, thầy đội nhất, thầy thông II. Tìm hiểu văn bản nhì, chánh tổng sở tại. 1. Nguy cơ đê vỡ và sự - Cảnh: Lúc mau, lúc khoan, ung chống đỡ của người dân dung êm ái, khi cười, khi nói vui vẻ. 2. Hình ảnh quan lại a. Cảnh quan phủ được hầu hạ b. Cảnh quan chơi tổ tôm Ăn chơi, ham mê cờ bạc
13. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản - Thầy đề: lo sợ, run cầm cập. 1. Nguy cơ đê vỡ và sự - Quan phụ mẫu: - đổ trách nhiệm cho chống đỡ của người dân cấp dưới, cho dân, đe doạ cách cổ, bỏ tù. 2. Hình ảnh quan lại - Niềm vui của viên quan khi ù thông a. Cảnh quan phủ được tôm. hầu hạ b. Cảnh quan chơi tổ tôm c. Chuyện quan nghe tin đê vỡ Hách dịch, bàng quan vô trách nhiệm
14. Cảnh quan phủ đi “ hộ đê” Cảnh người dân đang hộ đê Đam mê cờ bạc không chứng Trời mưa mỗi lúc một nhiều. kiến dân hộ đê. Nước sông mỗi lúc một dâng cao. Ván bài ù mỗi lúc một to. Âm thanh mỗi lúc một ầm ĩ. Đam mê ngày càng lớn Sức người ngày càng yếu. Niềm vui phi nhân tính. Nguy cơ vỡ đê và cuối cùng đã đến. “ ù thông tôm chi chi nảy” -> Đê vỡ.
15. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản 1. Nguy cơ đê vỡ và sự Nhận xét về nét đặc sắc chống đỡ của người dân nghệ thuật của đoạn văn 2. Hình ảnh quan lại - NT: tương phản và tăng Nêu nhận xét về hình ảnh viên cấp quan phụ mẫu ? - Là những tên quan vô lương tâm, vô trách nhiệm, vô nhân tính.
16. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản - Khắp mọi nơi, miền đó nước tràn lênh 1. Nguy cơ đê vỡ và sự láng, xoáy thành vực sâu, nhà cửa trôi chống đỡ của người dân băng, lúa má ngập hết. 2. Hình ảnh quan lại - Kẻ sống không chỗ ở, kẻ chết không 3. Cảnh đê vỡ nơi chôn, lênh đênh mặt nước. Dân chúng rơi vào cảnh khốn cùng
17. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung Qua phần tìm hiểu ở trên em hãy II. Tìm hiểu văn bản rút ra giá trị hiện thực tác phẩm? 1. Nguy cơ đê vỡ và sự - Tố cáo bọn quan lại thời Pháp thuộc chống đỡ của người dân chỉ biết vơ vét, đục khoét, bỏ mặc nhân dân đói rét, lầm than 2. Hình ảnh quan lại 3. Cảnh đê vỡ - Đau xótQua trước tác phẩm cảnh lầmtác giả than, đã chếtbày tỏchóc của dân.tình Tố cảm cáo như,vạch thế trần nào? bộ mặt bọn III. Tổng kết quan lại bằng hình tượng văn học độc đáo 1. Giá trị hiện thực Nhận xét sự thành công của tác 2. Giá trị nhân đạo - Tác giả đã kết hợp thành công nghệ thuật tươnggiả về phản mặt nghệvà nghệ thuật? thuật tăng cấp 3. Giá trị nghệ thuật
18. Tiết 106-107 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn) I. Tìm hiểu chung Câu 1: Quan phụ mẫu trong tác phẩm II. Tìm hiểu văn bản là người thế nào? III. Tổng kết A. Có lối sống xa hoa, quyền quý IV. Luyện tập B. Ham mê cờ bạc C. Hách dịch, vô lương tâm D. Tất cả các ý kiến trên câu 2 :Nét nổi bật về nghệ thuật trong tác phẩm “Sống chết mặc bay” là gì ? A. Nhân vật có nội tâm sâu sắc. B. Kết hợp 2 phép tương phản và tăng cấp C. Nghệ thuật khắc hoạ hình tượng độc đáo và lãng mạn. D. Ngôn ngữ kể chuyện hiện đại.
19. Những hình thức ngôn ngữ đã được vận dụng trong truyện “Sống chết mặc bay” là gì ? Hãy trả lời câu hỏi trên bằng cách đánh dấu theo bảng thống kê sau đây: Hình thức ngôn ngữ Có Không Ngôn ngữ tự sự x Ngôn ngữ miêu tả x Ngôn ngữ biểu cảm x Ngôn ngữ người kể chuyện x Ngôn ngữ nhân vật x Ngôn ngữ độc thoại nội tâm x Ngôn ngữ đối thoại x
20. NGUY CƠ VỠ ĐÊ Nhân dân Quan, nha lại Vất vả chống đỡ Bình thản,đánh tổ tôm Lâm vào cảnh ĐÊ VỠ Vẫn bình thản, thờ ơ trước khốn khổ, sầu thảm cuộc sống lầm than của nhân dân Cuộc sống lầm than, Thái độ vô trách nhiệm, bỉ cơ cực trước thiên tai ổi và phi nhân tính.
21. PhóBộ Thủ Trưởng tướng Cao Chính Đức phủ Phát Hoàng kiểm Trung tra công Hải tác kiểm đê điềutra công chống tác bão chống lũ bão
22. -Học thuộc ghi nhớ -Chuẩn bị bài cách làm bài văn lập luận giải thích - Tìm trong văn bản Sống chết mặc bay những câu văn trình bày theo phương thức lập luận giải thích