Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 99: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tiếp theo)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 99: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tiếp theo)

1. Tiết 99: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
2. KiÓm tra bµi cò 1.Thế nào là câu chủ động ? Câu sau có phải là câu chủ động không ? Vì sao ? Người lái đò đẩy thuyền ra xa. Đáp án: Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác. => Câu trên là câu chủ động. Vì có chủ ngữ chỉ người thực hiện hành động đẩy hướng vào đối tượng hoạt động là thuyền.
3. KiÓm tra bµi cò 2. Thế nào là câu bị động ? Hai câu sau, câu nào là câu bị động ? a. Em đặt cuốn sách trên bàn. b. Cuốn sách được em đặt trên bàn. Đáp án: Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào. Câu bị động là : b.Cuốn sách được em đặt trên bàn.
4. Ng÷ V¨n. TIẾT 99: CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG . (Tiếp theo)
5. I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động: Xać đinḥ câu chu ̉ đông,̣ câu bi ̣ đông̣ trong những vi ́ du ̣ sau ?
6. I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động: * Ví dụ 1: a. Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ Chủ thể h/đ h/đ Đối tượng h/đ ông vải xuống từ hôm “ hóa vàng”. Câu chủ động. b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được Đối tượng h/đ hạ xuống từ hôm “ hóa vàng.” Câu bị động. h/đ c. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải Đối tượng h/đ đã hạ xuống từ hôm “hóa vàng”. Câu bị động. h/đ
7. So s¸nh c©u b, c cã g× gièng vµ kh¸c nhau ? - Gièng nhau: n CïngCïng lµlµ c©uc©u bÞbÞ ®éng®éng n CïngCïng néinéi dungdung miªumiªu t¶t¶ n CïngCïng v¾ngv¾ng mÆtmÆt chñchñ thÓthÓ cñacña hµnhhµnh ®éng®éng - Kh¸c nhau n C©uC©u b:b: cãcã dïngdïng tõtõ “®­îc”“®­îc” (“bÞ”)(“bÞ”) n C©uC©u c:c: kh«ngkh«ng dïngdïng tõtõ “®­îc”“®­îc” (“bÞ”)(“bÞ”)
8. C©u hái: - Qua những vi ́ du ̣ trªn em h·y cho biÕt cã mÊy c¸ch chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng ? La ̀ những cach́ nao?̀
9. - Co ́ 2 cach́ chuyên̉ đôỉ câu chu ̉ đông̣ thanh̀ câu bi ̣ đông?̣ n Cach́ 1: chuyên̉ từ ( hoăc̣ cuṃ từ) chi ̉ đôí tượng cuả hoaṭ đông̣ lên đâù câu va ̀ thêm từ bi ̣ hay được vaò câu. n Cach́ 2: chuyên̉ từ ( cuṃ từ) chi ̉ đôí tượng cuả hoaṭ đông̣ lên đâù câu, đông̀ thời bo ̉ hoăc̣ biêń từ ( cuṃ từ) chi ̉ chu ̉ thê ̉ cuả hoaṭ đông̣ thanh̀ bô ̣ phâṇ không băt́ buôc.̣
10. BTBT nhanhnhanh: Em hãy chuyển câu chủ động thành câu bị động theo 2 cách khać́ nhau. Người ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim. Tất cả cánh cửa Tất cả cánh cửa chùa được người ta chùa làm bằng gỗ làm bằng gỗ lim. lim.
11. vivi ́ ́ dudu ̣ ̣ 22 Em h·y cho biÕt s¾c th¸i nghÜa cña 2 c©u sau: - C¸nh mµn ®iÒu treo ë ®Çu bµn thê «ng v¶i ®· ®­îc h¹ xuèng tõ h«m “ho¸ vµng”. ( Cã hµm ý ®¸nh gi¸ tÝch cùc, thÓ hiÖn ®iÒu mong muèn.) - C¸nh mµn ®iÒu treo ë ®Çu bµn thê «ng v¶i ®· bÞ h¹ xuèng tõ h«m “ho¸ vµng”. (Cã hµm ý ®¸nh gi¸ tiªu cùc, thÓ hiÖn ®iÒu kh«ng mong muèn.)
12. * Lưu y:́ n Khi sử dung̣ từ bi ̣ hay từ được ta câǹ chu ́ y ́ chunǵ được dung̀ với ham̀ y ́ gi ̀ ( tich́ cực hay tiêu cực)
13. VD: - -> Bµi v¨n cña em ®­îc thÇy cho 5 ®iÓm (Cã hµm ý ®¸nh gi¸ tÝch cùc, thÓ hiÖn ®iÒu mong muèn.) -> Bµi v¨n cña em bÞ thÇy cho 5 ®iÓm (Cã hµm ý ®¸nh gi¸ tiªu cùc, thÓ hiÖn ®iÒu kh«ng mong muèn.)
14. *. Ví dụ 3 : Những câu sau đây có phải là câu bị động không? Vì sao? a. Bạn em được giải nhất trong kì thi học sinh giỏi. b.Tay em bị đau. Câu binh̀ thường chứa từ bi,̣ được.
15. - Qua vÝ dô em rót ra ®­îc ®iÒu l­u ý g× ? * Lưu y:́ - Không phaỉ câu naò chứa từ bi,̣ được cung̃ la ̀ câu bi ̣ đông̣
16. GHI NHỚ: * Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động: - Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bị hay được vào sau từ, cụm từ ấy. - Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến từ (cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu. * L­u ý: Không phải câu nào có các từ bị, được cũng là câu bị động.
17. II. Luyện tập: 1. Chuyển mỗi câu chủ động dưới đây thành hai câu bị động theo hai kiểu khác nhau. a. Một nhà sư vô Ngôi chùa ấy được xây danh đã xây dựng dựng từ thế kỉ XIII. ngôi chùa ấy từ thế kỉ XIII. Ngôi chùa ấy xây từ thế kỉ XIII.
18. b. Người ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim. Tất cả cánh của Tất cả cánh của chùa được làm chùa làm bằng gỗ bằng gỗ lim. lim.
19. c. Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào Con ngựa bạch Con ngựa bạch buộc được buộc bên gốc bên gốc đào đào
20. d.Người ta dựng một lá cờ đại ở giữa sân Một lá cờ đại được Một lá cờ đại dựng ở dựng ở giữa sân giữa sân
21. 2. Chuyển đổi mỗi câu chủ động sau thành hai câu bị động - một câu dùng từ được, một câu dùng từ bị. Cho biết sắc thái nghĩa của câu dùng từ được với câu dïng từ bị có gì khác nhau. Em được thầy giáo phê bình. a. Thầy giáo Đánh giá tích cực. phê bình em. Em bị thầy giáo phê bình. Đánh giá tiêu cực. Ngôi nhà ấy được người ta b. Người ta đã phá phá đi. Đánh giá tích cực. ngôi nhà ấy đi. Ngôi nhà ấy bị người ta phá đi. Đánh giá tiêu cực.
22. c. Trµo l­u ®« thÞ ho¸ ®· thu hÑp sù kh¸c biÖt gi÷a thµnh thÞ víi n«ng th«n. n Sù kh¸c biÖt gi÷a thµnh thÞ víi n«ng th«n ®· ®­îc trµo l­u ®« thÞ ho¸ thu hÑp. Đánh giá tích cực. n Sù kh¸c biÖt gi÷a thµnh thÞ víi n«ng th«n ®· bÞ trµo l­u ®« thÞ ho¸ thu hÑp. Đánh giá tiêu cực.
23. 3. Viết đoạn văn ngắn nói về lòng say mê văn học của em hoặc về ảnh hưởng của tác phẩm văn học đối với em trong đó có dùng ít nhất là một câu bị động.
24. §o¹n v¨n tham kh¶o ĐoĐoạạnn vănvăn nóinói vvềề lònglòng saysay mêmê vănvăn hhọọc:c: Em rất yêu văn học. Những tác phẩm văn học có giá trị được em nâng niu, trân trọng và giữ gìn cẩn thận. Chính những câu chuyện, bài thơ hay đã bồi đắp cho em nhiều tình cảm tốt đẹp: đó là tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình em nghĩ con người sẽ không thể có cuộc sống tinh thần phong phú nếu chưa bao giờ biết đến một tác phẩm văn học.
25. Thể lệ: Các em xem tranh và đặt câu chủ động hoặc bị động theo nội dung bức tranh.
26. 1. Ông lão thả cá vàng xuống biển 2. Cá vang được ông lão thả xuống biển. 3. Cá vàng được thả xuống biển.
27. B¸c Hå tÆng hoa cho chÞ em phô n÷ nh©n ngµy : 8 / 3. nC¸c chÞ em ®­îc B¸c Hå tÆng hoa nh©n ngµy: 8 / 3. nC¸c chÞ em ®­îc tÆng hoa.
28. Cñng cè nn ThÕ nµo lµ c©u chñ ®éng, c©u bÞ ®éng ? Cã mÊy c¸ch chuyÓn c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng ?
29. Sơ đồ chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động: *Cách 1: có dùng từ được hoặc bị. Câu chủ động: CTHĐ HĐ ĐTHĐ Câu bị động: ĐTHĐ được / bị (CTHĐ) HĐ *Cách 2 : không có dùng từ được hoặc bị. Câu chủ động: CTHĐ HĐ ĐTHĐ Câu bị động: ĐTHĐ HĐ 30
30. Dặn dò: n Học bài, làm bài tập còn lại. n Chọn một trong tám đề ở sgk và viết thành một đoạn văn chứng minh.