Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 39: Cảnh khuya - Nguyễn Thị Nhâm

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 39: Cảnh khuya - Nguyễn Thị Nhâm

1. Giáo viên: Nguyễn Thị Nhâm Trường THCS Thiệu Toán
2. KIỂM TRA BÀI CŨ 1. Đọc thuộc lòng bài thơ “Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê” ?Nêu nội dung bài thơ.
3. TIẾT 39: (HỒ CHÍ MINH)
4. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) Cảnh Khuya Tiếng suối trong / như tiếng hát xa, Trăng lồng cổ thụ / bóng lồng hoa. Cảnh khuya như vẽ / người chưa ngủ, Chưa ngủ / vì lo nỗi nước nhà. 1947 (Hồ Chí Minh)
5. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả:
6. NHÀ TƯỞNG NIỆM BÁC HỒ Ở THÁI NGUYÊN
7. TIẾT 45: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) I. Tìm hiểu chung: 2. Tác phẩm: *Hoàn cảnh ra đời - Ra đời trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp, ở chiến khu Việt Bắc (1947- 1948)
8. Hang P¸c Bã
9. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) I. Tìm hiểu chung: 2.Tác phẩm: - Ra đời trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp, ở chiến khu Việt Bắc (1947- 1948) - Thể loại: Thất ngôn tứ tuyệt (Tuyệt cú) - PTBĐ: miêu tả + biểu cảm - Từ khó: SGK - 142 -. Cấu trúc: - Hai câu đầu tả cảnh - Hai câu sau thể hiện tâm trạng
10. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) I. Tìm hiểu chung: II. Tìm hiểu văn bản: 1. Hai câu đầu: Tiếng suối trong / như tiếng hát xa, Trăng lồng cổ thụ / bóng lồng hoa.
11. Tiếng suối trong như tiếng hát xa, (Cảnh khuya - Hồ Chí Minh) Côn Sơn có suối nước trong Ta nghe suối chảy như cung đàn cầm (Côn Sơn ca - Nguyễn Trãi) Tiếng suối trong như nước ngọc tuyền (Tiếng sáo Thiên Thai - Thế Lữ) Nơi Bác ở: sàn mây, vách gió Sáng nghe chim rừng gáy bên nhà Đêm trăng một ngọn đèn khêu nhỏ Tiếng suối trong như tiếng hát xa (Theo chân Bác - Tố Hữu)
12. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) II. Tìm hiểu văn bản: 1. Hai câu đầu: Cảnh rừng Việt Bắc vào lúc đêm khuya Tiếng suối trong / như tiếng hát xa, Trăng lồng cổ thụ / bóng lồng hoa. -> Hình ảnh so sánh đặc sắc, mới lạ: tiếng suối là âm thanh của TN với tiếng hát là âm thanh của con người -> Điệp từ: lồng =>Tạo bức tranh toàn cảnh hoà hợp, sống động của cây, hoa, trăng.
13. Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa. (Cảnh khuya - Hồ Chí Minh) Trăng dãi nguyệt, nguyệt in một tấm, Nguyệt lồng hoa, hoa thắm từng bông Nguyệt hoa hoa nguyệt trùng trùng Trước hoa dưới nguyệt trong lòng xót đau. (Bản dịch Chinh phụ ngâm khúc – Đoàn Thị Điểm)
14. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) II. Tìm hiểu văn bản: 1. Hai câu đầu: Cảnh rừng Việt Bắc vào lúc đêm khuya Tiếng suối trong / như tiếng hát xa, Trăng lồng cổ thụ / bóng lồng hoa. =>Tạo bức tranh toàn cảnh hoà hợp, sống động của cây, hoa, trăng. => Gợi vẻ đẹp TN trong trẻo, tươi sáng, gần gũi, gợi niềm vui sống cho con người.
15. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) II. Tìm hiểu văn bản: 2. Hai câu thơ cuối: Tâm trạng vì nước, vì dân của Bác Cảnh khuya như vẽ / người chưa ngủ, Chưa ngủ / vì lo nỗi nước nhà.
16. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) II. Tìm hiểu văn bản: 2. Hai câu thơ cuối: Tâm trạng vì nước, vì dân của Bác Cảnh khuya như vẽ / người chưa ngủ, Chưa ngủ / vì lo nỗi nước nhà. => Bác vừa tha thiết với vẻ đẹp của TN vừa tha thiết với vận mệnh của đất nước. => Bác là người yêu nước, yêu TN và có tinh thần trách nhiệm đối với nước, với dân.
17. Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ, Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà. (Cảnh khuya - Hồ Chí Minh) Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy, Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu Ngàn dâu xanh ngắt một màu Lòng chàng, ý thiếp ai sầu hơn ai! (Bản dịch Chinh phụ ngâm – Đoàn Thị Điểm)
18. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) III. Tổng kết – Ghi nhớ: *Ghi nhớ: SGK Tr 143.
19. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) IV. Luyện tập: Bài tâp 1: Trắc nghiệm khách quan Khoanh tròn vào chữ cái ở đầu các câu trả lời đúng nhất Câu 1: Câu thơ: “Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà” ngắt nhịp như thế nào? a. 2/5 b. 2/2/3 c. 2/2/1/2 d. 4/3 Câu 2: Nghệ thuật so sánh trong câu thơ “Tiếng suối trong như tiếng hát xa” có tác dụng gì? a. Làm cho tiếng suối gần gũi với con người. b. Gợi sự tĩnh lặng, huyền diệu trong đêm rừng Việt Bắc. c. Thể hiện cách cảm nhận riêng của Bác so với các nhà thơ khác khi cùng viết về một đối tượng. d. Cả a, b, c.
20. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) IV. Luyện tập : Câu3: Bài thơ Cảnh khuya miêu tả cảnh vật ở đâu? a. Thủ đô Hà Nội b. Việt Bắc c. Tây Bắc d. Nghệ An Câu 4: Bài thơ Cảnh khuya cho ta thấy Bác Hồ là một con người: a. Yêu thiên nhiên say đắm b. Yêu nước sâu sắc c. Lo lắng cho vận mênh đất nước d. Tình yêu thiên nhiên hoà quyện với tình yêu đất nước
21. TIẾT 39: CẢNH KHUYA (HỒ CHÍ MINH) IV. Luyện tập : Câu 5: Bài thơ đã kết hợp miêu tả và biểu cảm như thế nào? a. Cả 4 câu đều có sự đan xen giữa miêu tả và biểu cảm b. Ba câu đầu miêu tả, câu cuối biểu cảm trực tiếp c. Hai câu cuối biểu cảm trực tiếp, hai câu đầu biểu cảm qua miêu tả d. Cả 3 đáp án đều sai Bài tập 2: Tìm 1 số bài thơ, câu thơ của Bác Hồ viết về trăng hoặc cảnh thiên nhiên mà em biết.
22. Ngắm trăng Trong tù không rượu cũng không hoa Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ Trăng nhòm khe cửa nắm nhà thơ.
23. Đối nguyệt Ngoài song, trăng rọi đầy sân, Ánh trăng nhích bóng cây gần trước song. Việc quân, việc nước bàn xong, Gối khuya ngon giấc bên song trăng nhòm
24. Tin thắng trận Trăng vào cửa sổ đòi thơ, Việc quân đang bận, xin chờ hôm sau, Chuông lầu chợt tỉnh giấc thu, Ấy tin thắng trận Liên khu báo về.
25. Dạ lãnh Đêm thu không đệm cũng không chăn, Gối quắp, lưng còng, ngủ chẳng an; Khóm chuối trăng soi càng thấy lạnh, Nhòm song, Bắc Đẩu đã nằm ngang
26. Cảnh rừng Việt Bắc Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay, Vượn hót chim kêu suốt cả ngày, Khách đến thì mời ngô nếp nướng, Săn về thường chén thịt rừng quay, Non xanh, nước biếc tha hồ dạo, Rượu ngọt, chè tươi mặc sức say. Kháng chiến thành công ta trở lại, Trăng xưa, hạc cũ với xuân này.
27. 1. Học thuộc lòng bài thơ “Cảnh khuya”. 2. Nắm chắc những nét khái quát về nội dung và nghệ thuật của bài thơ. 3. Làm bài tập: Nêu cảm nghĩ của em về bài thơ “Cảnh khuya”. 4. Chuẩn bị cho bài Trả bài TLV số 2, bài kiểm tra Văn.