Bài giảng Sinh học 8 - Bài học 47: Đại não

ppt 28 trang minh70 4381
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sinh học 8 - Bài học 47: Đại não", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_sinh_hoc_8_bai_hoc_47_dai_nao.ppt

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 8 - Bài học 47: Đại não

  1. Kiểm tra bµi cũ 1. X¸c ®Þnh c¸c phÇn cña n·o bé trªn h×nh vÏ? 3 4
  2. Kiểm tra bµi cũ ? Nêu các bộ phận của trụ não ? Trụ não có cấu tạo thế nào . Giải thÝch v× sao người say rượu thường cã biÓu hiÖn ch©n nam ®¸ ch©n chiªu trong lóc ®i?
  3. Sau khi bÞ tai biÕn Sau khi bÞ chÊn Sau khi bÞ viªm m¹ch m¸u n·o thương sä n·o mµng n·o Mét người bống Người thanh niªn Ch©n kh«ng cö dưng mÊt trÝ nhí nµy bÞ liÖt ®éng được, nãi ngäng
  4. Bài 47: ĐẠI NÃO
  5. Bµi 47: §¹I N·O I. CÊu t¹o cña ®¹i n·o: - VÞ trÝ: PhÝa trªn n·o trung gian. Lµ thµnh phÇn ph¸t triÓn nhÊt cña n·o bé. Nªu nhËn xÐt vÒ vÞ trÝ, sù ph¸t triÓn cña ®¹i n·o so víi tiÓu n·o vµ n·o trung gian?
  6. TiÕt 49 - Bµi 47: §¹I N·O I. CÊu t¹o cña ®¹i n·o: - VÞ trÝ: PhÝa trªn n·o trung gian. Lµ thµnh phÇn ph¸t triÓn nhÊt cña n·o bé. 1. CÊu t¹o ngoµi: - Quan s¸t kÜ h×nh 47-1; 47-2 (SGK) vµ chó thÝch c¸c h×nh vÏ sau: 1 5 6 5 2 9 8 3 10 6 7 8 N·o bé nh×n tõ trªn B¸n cÇu n·o tr¸i
  7. Thuyø5 traùn Raõnh lieân Khe naõo 1 9 Thuyø6 ñænh baùn caàu Thuyø5 traùn Raõnh Raûnh thaúng 2 ñænh goùc ngoaøi4 Khuùc cuoän10 naõo Thuyø8 Thuyø6 ñænh Thuyø chaåm chaåm 8 Raõnh thaùi3 döông Thuyø7 thaùi döông Hình 47.1 Hình 47.2
  8. Rãnh liên bán cầu chia đại não thành những phần nào? Trả lời: Chia làm hai bán cầu (bán cầu não trái và bán cầu não phải) Các rãnh chia đại não thành mấy thuỳ, gồm những thùy nào? Trả lời: Chia làm 4 thùy gồm thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm, thùy thái dương. Các khe và rãnh tạo thành khúc cuộn nhằm mục đích gì? Trả lời: Để làm tăng diện tích bề mặt vỏ não.
  9. I. Cấu tạo của đại não 1. Cấu tạo ngoài ? Hãy nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của đại não *Vỏ đại não có: các khe và rãnh ( Rãnh liên bán cầu, rãnh đỉnh, rãnh thái dương, rãnh thẳng góc). – Rãnh liên bán cầu chia đại não làm 2 nửa. – Rãnh đỉnh, rãnh thái dương, rãnh thẳng góc: chia bán cầu não làm 4 thùy (trán, đỉnh, chẩm, thái dương) – Khe và rãnh tạo thành khúc cuộn não làm tăng diện tích bề mặt não.
  10. 2. CÊu t¹o trong: ChÊt x¸m §êng liªn b¸n cÇu ChÊt tr¾ng C¸c nh©n nÒn §êng dÉn truyÒn xuèng N¬i b¾t chÐo cña ®- êng dÉn truyÒn xuèng H47-3: C¸c ®êng dÉn truyÒn trong chÊt tr¾ng cña ®¹i n·o
  11. TiÕt 49 - Bµi 47: §¹I N·O I. CÊu t¹o cña ®¹i n·o: Lùa chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng ( .) trong c¸c c©u sau: §¹i n·o ngêi rÊt ph¸t triÓn, che lÊp c¶ n·o trung gian vµ n·o gi÷a. BÒ mÆt cña ®¹i n·o ®îc phñ bëi mét líp chÊt x¸m lµm thµnh vá n·o. BÒ mÆt cña ®¹i n·o cã nhiÒu nÕp gÊp, ®ã lµ c¸c khe vµ r·nh lµm t¨ng diÖn tÝch bÒ mÆt cña vá n·o lªn tíi 2300 – 2500 cm2. H¬n 2/3 bÒ mÆt cña n·o n»m trong c¸c khe vµ r·nh. Vá n·o chØ dµy kho¶ng 2-3 mm, gåm 6 líp, chñ yÕu lµ c¸c tÕ bµo h×nh th¸p. C¸c r·nh chia mçi nöa ®¹i n·o thµnh c¸c thuú. R·nh ®Ønh ng¨n c¸ch thuú tr¸n vµ thuú®Ønh .; R·nh th¸i d¬ng ng¨n c¸ch thuú tr¸n vµ thuú ®Ønh víi thuú th¸i d ¬ng .; Trong c¸c thuú, c¸c khe ®· t¹o thµnh c¸c håi hay khóc cuén n·o. Díi vá n·o lµ chÊt tr¾ng . trong ®ã chøa c¸c nh©n nÒn (nh©n díi vá)
  12. TiÕt 49 - Bµi 47: §¹I N·O I. CÊu t¹o cña ®¹i n·o: 1. CÊu t¹o ngoµi: 2. CÊu t¹o trong: ? Cho biết cấu tạo trong của đại não •ChÊt x¸m (ở ngoài vá n·o): dµy kho¶ng 2-3 mm, gåm 6 líp tÕ bµo, chñ yÕu lµ c¸c tÕ bµo h×nh th¸p Chøc n¨ng:Là trung ương thần kinh của các phản xạ có điều kiện , ý thøc, trÝ nhí, trÝ kh«n. * ChÊt tr¾ng (dưới vỏ não):Là các đường thần kinh Chøc n¨ng: DÉn truyÒn + Nối các vùng của vỏ não và hai nửa bán cầu với nhau + Nối giữa vỏ não với nhân dưới vỏ và các phần khác của não + Chøa c¸c nh©n nÒn
  13. Mét con chã b×nh thường Mét con chã bÞ c¾t bá vá n·o Con vËt nhËn biÕt được c¸c sù - Con vËt trë nªn thê ¬, l·nh ®¹m vËt x¶y ra xung quanh víi mäi thø xung quanh Ph©n biÖt được ai quen, ai l¹ - Kh«ng ph©n biÖt được ai quen, ai l¹ Tù biÕt ®i t×m thøc ¨n khi ®ãi - Dï ®ãi còng kh«ng biÕt tù ®i t×m thøc ¨n Häc được mét sè ®iÒu ®¬n gi¶n - MÊt tÊt c¶ c¸c ph¶n x¹ cã ®iÒu mµ chñ d¹y, h×nh thµnh được kiÖn ®· được thµnh lËp, nã kh«ng c¸c ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn cßn nhí g×
  14. Qua nh÷ng h×nh ¶nh mµ chóng ta võa quan s¸t em cã kÕt luËn g× vÒ vai trß cña vá n·o? - Vá n·o lµ trung ¬ng thÇn kinh cña c¸c ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn, trÝ nhí, trÝ kh«n.
  15. Mét người bÞ tæn thương b¸n cÇu n·o Nöa th©n tr¸i sÏ ®Ó l¹i hËu bªn ph¶i bÞ qu¶ g×? liÖt
  16. TiÕt 49 - Bµi 47: §¹I N·O I. CÊu t¹o cña ®¹i n·o: II. Sù ph©n vïng chøc n¨ng cña ®¹i n·o: Quan s¸t H.47-4 > Mét sè vïng chøc n¨ng cña vá n·o
  17. Vùng vận Vùng vận động Vùng? cảm giác động ? ? Rãnh ngôn đỉnh ngữ Thùy đỉnh Vùng? hiểu chữ viết Thùy trán Thùy chẩm Rãnh Vùng thái thị? dương 8 giác ? Vùng Vùng? hiểu vị giác Thùy thái tiếng nói dương Vùng? thính giác Hình: Các vùng chức năng của vỏ não
  18. TiÕt 49 - Bµi 47: §¹I N·O I. CÊu t¹o cña ®¹i n·o: II. Sù ph©n vïng chøc n¨ng cña ®¹i n·o: - So saùnh söï phaân vuøng chöùc naêng giöõa ngöôøi vaø ñoäng vaät? - Caùc vuøng coù ôû ngöôøi vaø ñoäng vaät: + Vuøng caûm giaùc + Vuøng vaän ñoäng + Vuøng thò giaùc + Vuøng thính giaùc - Vuøng chöùc naêng chæ coù ôû ngöôøi: + Vuøng vaän ñoäng ngoân ngöõ + Vuøng hieåu tieáng noùi + Vuøng hieåu chöõ vieát
  19. ? Em có nhận xét như thế nào về chức năng của đại não Chức năng của đại não được phân làm nhiều vùng. Mỗi vùng thực hiện một chức năng riêng - Vỏ não người có các vùng cảm giác, vận động có ý thức, vùng vận động ngôn ngữ, vùng hiểu tiếng nói và chữ viết
  20. - So với não của động vật thuộc lớp Thú, não người có đặc điểm gì tiến hóa hơn? Tinh tinh Người
  21. Chóng ta cÇn lµm g× ®Ó b¶o vÖ bé n·o ? - §éi mò nãn, mò b¶o hiÓm - Kh«ng ®Ó ®Çu qu¸ nãng hoÆc qu¸ l¹nh ®ét ngét - Kh«ng ®Ó tæn th¬ng ®¹i n·o - Phßng chèng bÖnh viªm mµng n·o
  22. Câu 1. Mỗi bán cầu đại não ở người được phân chia thành mấy thùy ? A. 2 B. 4 C. 5 D. 3 Câu 2. Vỏ não được cấu tạo chủ yếu bởi các tế bào có hình dạng như thế nào ? A. Hình tháp B. Hình nón C. Hình trứng D. Hình sao Câu 3. Ở người trưởng thành, diện tích bề mặt của vỏ não nằm trong khoảng bao nhiêu ? A. 2300 – 2500 cm2 B. 1800 – 2000 cm2 C. 2000 – 2300 cm2 D. 2500 – 2800 cm2 Câu 4. Vỏ não người có bề dày khoảng A. 1 – 2 mm. B. 2 – 3 mm. C. 3 – 5 mm. D. 7 – 8 mm.
  23. Câu 5. Ở vỏ não người, rãnh đỉnh là nơi ngăn cách A. thùy chẩm với thùy đỉnh. B. thùy trán với thùy đỉnh. C. thùy đỉnh và thùy thái dương. D. Thùy thái dương và thùy chẩm. Câu 6. Vùng thị giác nằm ở thùy nào của vỏ não ? A. Thùy chẩm B. Thùy thái dương C. Thùy đỉnh D. Thùy trán Câu 7. Ở người, vùng chức năng nào dưới đây nằm ở thùy trán ? A. Vùng vị giác B. Vùng hiểu tiếng nói C. Vùng vận động ngôn ngữ D. Vùng thính giác Câu 8. Chọn số liệu thích hợp để điền vào chỗ chấm trong câu sau : Ở người, hơn bề mặt của vỏ não nằm trong các khe và rãnh. A. 4/5 B. ¾ C. 2/3 D. 5/6
  24. Câu 10. Hầu hết các đường dẫn truyền nối giữa vỏ não và các phần dưới của não đều bắt chéo ở A. hành tủy hoặc tủy sống. B. não trung gian hoặc trụ não. C. tủy sống hoặc tiểu não. D. tiểu não hoặc não giữa. Câu 11. Khi nói về cấu tạo của đại não, phát biểu nào dưới đây là đúng ? A. Chất xám bao bọc bên ngoài, chất trắng nằm bên trong B. Chất xám bao bọc bên ngoài, chất trắng nằm bên trong tạo thành các nhân nền C. Chất trắng bao bọc bên ngoài, chất xám nằm bên trong D. Chất trắng bao bọc bên ngoài, chất xám nằm bên trong tạo thành các nhân nền
  25. LuyÖn tËp • 1.Vá n·o ®îc t¹o tõ: HÕt • A. ChÊt x¸m 12345 • B. ChÊt tr¾ng giê • C. ChÊt x¸m vµ chÊt tr¾ng • D. C¸c ®êng dÉn truyÒn.
  26. 2. Vïng thÞ gi¸c cã ë: • A.Thuú tr¸n • B.Thuú th¸i d¬ng HÕt • C.Thuú chÈm Giê12345 • D.Thuú ®Ønh
  27. 3.ë thuú th¸i d¬ng cã vïng • A. ThÞ gi¸c HÕt • B. ThÝnh gi¸c Giê12345 • C. Xóc gi¸c • D. C¶ 3 vïng trªn