Bài giảng Sinh học 8 - Bài học 58: Tuyến sinh dục

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 8 - Bài học 58: Tuyến sinh dục

1. Vì sao nói tuyến tụy là tuyến pha? - Tuyến tụy là một tuyến pha vì: vừa tiết dịch tiêu hóa (chức năng ngoại tiết), vừa tiết các hoocmôn (chức năng nội tiết)
2. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC Hình 1 Hình 2
3. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. 1. Vị trí, vai trò của tinh hoàn - Tinh hoàn nằm trong bìu thuộc cơ quan sinh dục nam. - Tinh hoàn có chức năng: + Sản sinh ra tinh trùng( ngoại tiết) + Tiết hoocmon sinh dục nam (nội tiết ) ? Vì sao tinh hoàn gọi là tuyến pha. Tinh hoàn có vai trò gì ?
4. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. 1. Vị trí, vai trò của tinh hoàn Tuyến 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nam: yên Dựa vào SGK và hình 58-1 và 58-2 hoàn FSH LH chỉnh thông tin ▼ SGK tr. 182 Dòng máu Bước vào tuổi dậy thì, dưới tác dụng của hoocmôn FSH,LH do tuyến yên tiết ra, làm cho các tế bào kẽ nằm Testôstêrôn giữa các ống sinh tinh trong tinh hoàn Tinh hoàn tiết hoocmôn sinh dục nam, đó là Hình 58.1 Sơ đồ hoạt động của tế bào kẽ testôstêrôn dưới tác dụng cùa hoocmôn tuyến yên Testôstêrôn có tác dụng gây những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nam. Ống Các tế bào sinh kẽ tiết tinh Testôstêrôn Hình 58.2 Vị trí của các tế bào kẽ tiết hoocmôn sinh dục nam
5. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. 1. Vị trí, vai trò của tinh hoàn Bước vào tuổi dậy thì, dưới tác 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nam: dụng của hoocmôn tế bào kẽ do tuyến yên tiết ra, làm cho các FSH,LH nằm giữa các ống sinh tinh trong tinh hoàn tiết hoocmôn sinh dục nam, đó là testôstêrôn Testôstêrôn có tác dụng gây những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nam. Hoocmon sinh dục nam Testôstêron có vai trò gì? -> Gây những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nam.
6. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. 1. Vị trí, vai trò của tinh hoàn Thảo luận nhóm 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nam: (4 phút) Hãy đánh dấu √ vào ô trống những dấu hiệu nào trong bảng 58-1 SGK ? Dấu hiệu nào là quan trọng nhất chứng tỏ khả năng sinh sản của nam. mà em thấy xuất hiện ở tuổi dậy thì của nam( khoảng 11- 12 tuổi).  Lớn nhanh, cao vượt  Cơ bắp phát triển  Sụn giáp phát triển, lộ hầu  Cơ quan sinh dục to ra  Vỡ tiếng, giọng ồm  Tuyến mồ hôi tuyến nhờn phát triển  Mọc ria mép  Xuất hiện mụn trứng cá  Mọc lông nách  XuấtXuấttinhtinhlầnlầnđầuđầu  Mọc lông mu  Vai rộng, ngực nở
7. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. 1. Vị trí, vai trò của tinh hoàn 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nam: - Testôstêrôn gây ra những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nam( bảng 58.1 SGK) - Dấu hiệu quan trọng nhất chứng tỏ khả năng sinh sản ở nam là hiện tượng xuất tinh lần đầu.
8. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. 1. Vị trí, vai trò của tinh hoàn -Nếu mất tinh hoàn sau tuổi dậy thì: 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nam: ít biến đổi bề ngoài nhưng túi tinh - Testôstêrôn gây ra những biến đổi cơ và tuyến tiền liệt teo, khả năng sinh thể ở tuổi dậy thì của nam( bảng 58.1 dục có nhưng không có con. SGK) - Dấu hiệu quan trọng nhất chứng tỏ Em cần làm gì để giữ khả năng sinh sản ở nam là hiện tượng gìn cơ thể ở tuổi dậy xuất tinh lần đầu. thì của nam ? - Giữ vệ sinh cá nhân, cơ quan sinh dục. - Không nên mặc quần quá chật.
9. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. II. Buồng trứng và hoocmôn sinh dục nữ. 1. Vị trí, vai trò của buồng trứng - Gồm 2 buồng trứng nằm 2 bên tử cung. - Buồng trứng: + Sản xuất các tế bào trứng (chức năng ngoại tiết) + Các tế bào nang trứng tiết hoocmôn sinh dục nữ (chức năng nội tiết) BuồVngì saotrứnngói bucóồvaing trứong̀ gì? là tuyến pha?
10. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. II. Buồng trứng và hoocmôn sinh dục nữ. 1. Vị trí, vai trò của buồng trứng 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nữ Chọn các cụm từ thích hợp: ơstrôgen, Hoocmon sinh dục nữ Trứng tuyến yên, prôgestêrôn, nang trứng Buồng trứng đã rụng ơstrôgen có vai trò gì? điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh thông Tế bào trứng Dịch nang trứng chứa hoocmôn ơstrôgen tin sau: Ở các em gái, khoảng 10-11 tuổi, hai buồng trứng bắt đầu hoạt động. Dưới tác dụng của kích thích tố buồng trứng do tuyến yên tiết ra, các tế bào trứng bắt đầu phát triển trong các nang trứng Đó là lớp tế bào biểu bì dẹp bao quanh tế bào trứng, sau đó dày lên và phân chia thành nhiều lớp. Các tế bào lớp trong tiết hoocmôn ơstrôgen là hoocmôn sinh dục nữ. Nang trứng càng phát triển, hoocmôn tiết càng nhiều đẩy tế bào trứng về một phía. Nang trứng lộ dần ra bề mặt buồng trứng, lúc này trứng chín và rụng dưới tác dụng của LH. Sau khi trứng rụng, bao noãn trở thành thể vàng, tiết prôgestêrôn . hoocmôn này có tác dụng trong sự sinh sản. Ơstrôgen có tác dụng gây nên những biến đổi cơ thểthể ở tuổituổi dậy thì của nữnữ
11. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. II. Buồng trứng và hoocmôn sinh dục nữ. Thảo luận nhóm 1. Vị trí, vai trò của buồng trứng (4 phút) 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nữ Hãy đánh dấu √ vào ô trống những dấu hiệu nào trong bảng 58-2 SGK mà? Dấuem thấyhiệu nàoxuấtlàhiệnquanở trọngtuổi dậynhấtthìchứngcủa nữtỏ (khảkhoảngnăng10sinh- 11sản tuổicủa). nữ.  Lớn nhanh  Hông nở rộng  Da trở nên mịn màng  Mông, đùi phát triển  Thay đổi giọng nói  Bộ phận sinh dục phát triển  Vú phát triển  Tuyến mồ hôi, tuyến nhờn phát triển  Mọc lông mu  Xuất hiện mụn trúng cá  Mọc lông nách  BắtBắtđầuđầuhànhhànhkinhkinh
12. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. II. Buồng trứng và hoocmôn sinh dục nữ. Em cần làm gì để giữ 1. Vị trí, vai trò của buồng trứng gìn cơ thể ở tuổi dậy 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nữ thì của nữ là gì? - Ơstrôgen gây những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nữ( Bảng 58.2 SGK) - Dấu hiệu quan trọng nhất chứng tỏ khả năng sinh sản ở nữ là hiện tượng + Giữ vệ sinh cá nhân, cơ quan bắt đầu hành kinh. sinh dục, nhất là những ngày hành kinh.
13. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC I- Tinh hoàn và hoocmôn sinh dục nam. 1. Vị trí, vai trò của tinh hoàn - Tinh hoàn nằm trong bìu thuộc cơ quan sinh dục nam. - Tinh hoàn có chức năng: + Sản sinh ra tinh trùng( ngoại tiết) + Tiết hoocmon sinh dục nam (nội tiết) ) 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nam: - Testôstêrôn gây ra những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nam( bảng 58.1 SGK) - Dấu hiệu quan trọng nhất chứng tỏ khả năng sinh sản ở nam là hiện tượng xuất tinh lần đầu. II. Buồng trứng và hoocmôn sinh dục nữ. 1. Vị trí, vai trò của buồng trứng - Gồm 2 buồng trứng nằm 2 bên tử cung. - Buồng trứng: + Sản xuất các tế bào trứng (chức năng ngoại tiết) + Các tế bào nang trứng tiết hoocmôn sinh dục nữ (chức năng nội tiết) 2. Vai trò của hoocmôn sinh dục nữ - Ơstrôgen gây những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nữ( Bảng 58.2 SGK) - Dấu hiệu quan trọng nhất chứng tỏ khả năng sinh sản ở nữ là hiện tượng bắt đầu hành kinh.
14. Luyện tập - Củng cố 1. Em hãy đánh dấu x vào ô Đ (nếu là đúng), vào ô S (nếu là sai) vào mỗi câu sau: Câu Nội dung Đ S a. Trong tinh hoàn các tế bào kẽ tiết x ra testôstêrôn b. Trong nang trứng các tế bào nang x trứng tiết ra prôgestêrôn c Ở nữ, trứng chín và rụng là do tác dụng của kích tố buồng trứng x
15. Luyện tập - Củng cố 2. Chọn câu trả lời đúng nhất ở mỗi câu sau Câu 1. Hiện tượng quan trọng đánh dấu tuổi dậy thì chính thức của cơ thể nam là. A. Vỡ tiếng , giọng ồm B. Mọc ria mép C. Xuất tinh lần đầu D. Xuất hiện mụn trứng cá Câu 2. Dấu hiệu nào sao đây đều xuất hiện ở nam lẫn nữ khi bước vào tuổi dậy thì? A. Tuyến mồ hôi và tuyến nhờn phát triển C. Da trở nên mịn màng. B. Sụn giáp phát triển, lộ hầu D. Cả A, B và C Câu 3. Hiện tượng quan trọng đánh dấu tuổi dậy thì chính thức của cơ thể nữ là. A. Lớn nhanh B. Mọc lông nách C. Cơ quan sinh dục phát triển D. Bắt đầu hành kinh
16. BÀI 58: TUYẾN SINH DỤC Em cã biÕt? Mặc dù đặc điểm giới tính là do cặp nhiễm sắc thể giới tính quyết định: XY( đối với bé trai) và XX( đối với bé gái) nhưng trong 5-6 tuần tuổi, phôi vẫn chưa có sự phân hóa giới tính. Bắt đầu từ tuần thứ 7 đến tuần thứ 9 mới có sự phân hóa do các hoocmon từ tuyến trên thận và tinh hoàn tiết ra. Sự phân hóa về cấu tạo bên trong cũng như bên ngoài kết thúc vào tuần thứ 12 trong quá trình phát triển phôi thai. Đến lúc này tinh hoàn chuyển sang “ trạng thái ngủ” cho đến khi bước vào tuổi dậy thì mới hoạt động trở lại dưới ảnh hưởng của hoocmon tuyến yên.
17. DẶN DÒ HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Học bài chú ý tóm tắt bài và các câu hỏi ở SGK. - Làm➢ Học câu hỏithuộc 4/43 SGKbài, trả lời câu hỏi 1,2 trong SGK ➢Chuẩn bị bài 59: “Sự điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết" +Kể tên các tuyến nội tiết chịu ảnh hưởng của các hoocmôn tuyến yên + Xem các sơ đồ điều hòa hoạt động của tuyến giáp, vỏ tuyến trên thận?