Bài giảng Sinh học 8 - Tiết 48 - Bài 46: Trụ não, tiểu não, não trung gian

ppt 31 trang minh70 5730
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sinh học 8 - Tiết 48 - Bài 46: Trụ não, tiểu não, não trung gian", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_sinh_hoc_8_tiet_48_bai_46_tru_nao_tieu_nao_nao_tru.ppt

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 8 - Tiết 48 - Bài 46: Trụ não, tiểu não, não trung gian

  1. KiÓm tra bµi cò: C©u hái: Em h·y nªu chøc n¨ng cña d©y thÇn kinh tuû? Tr¶ lêi: - RÔ trư­íc dÉn truyÒn xung vËn ®éng (li t©m) - RÔ sau dÉn truyÒn xung c¶m gi¸c (h­ưíng t©m) - Dây thần kinh tủy do các bó sợ cảm giác và bó sợi vận động nhập lại, nối với tủy sống qua các rễ tủy. Dây thần kinh tủy là dây pha.
  2. Theo nghị định 100 của chính phủ về mức phạt đối với người tham gia giao thông có nồng độ cồn vượt quá 50 mg/100 ml máu hoặc chưa vượt 0,25 mg/1 lít khí thở mà điều khiển xe máy, sẽ bị phạt ít nhất 2 triệu đồng trở lên và bị tước giấy phép lái xe từ 10 đến 12 tháng.
  3. TiTiếtết 4848 BÀIBÀI 46:46: TRỤTRỤ NÃO,NÃO, TIỂUTIỂU NÃO,NÃO, NÃONÃO TRUNGTRUNG GIANGIAN Néi dung bµi häc gåm 4 phÇn: I: VÞ trÝ vµ c¸c thµnh phÇn cña n·o bé II: Chøc n¨ng cña trô n·o III: N·o trung gian IV: TiÓu n·o
  4. Tiết 48 - Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian I- VÞ trÝ vµ c¸c thµnh phÇn cña n·o bé Em h·y nªu vÞ trÝ cña n·o trªn c¬ thÓ ng­ưêi? => N·o n»m ë trong hép sä
  5. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian I- VÞ trÝ vµ c¸c thµnh phÇn cña n·o bé
  6. Tiết 48: Bài 46 TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIAN I. VỊ TRÍ VÀ CÁC THÀNH PHẦN CỦA NÃO BỘ Não bộ kể từ dưới lên gồm những phần nào? Đại não NãoNão Đồi thị Trụ não tiếp liền với tủy Não bộ kể từ dưới lên trungtrung sống ở phía dưới. Nằm Dưới gồm: trụ não, não trung giangian giữa trụ não và đại não là đồi gian, đại não, tiểu não thị não trung 1 gian Trụ não Não Củ não nằm phía sau trụ não. giữa sinh tư gồm . hành2 não , cầu 3 não TrụTrụ Cuống não và não . 4giữa Não giữa gồm Cầu não não cuống .5 não ở mặt trước và Hành não Tiểu củ não 6sinh tư ở mặt sau. Tiểu Phía sau trụ não là tiểu 7 não nãonão Hình 46.1 – Não bộ bổ dọc
  7. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian I- VÞ trÝ vµ c¸c thµnh phÇn cña n·o bé N·o bé kÓ tõ d­Ưíi lªn gåm: - Trô n·o - N·o trung gian - §¹i n·o - TiÓu n·o n»m phÝa sau trô n·o
  8. II. Trụ não
  9. Dây khứu giác Dây thị giác Dây vận động thị giác Dây ba nhánh Dây vận động cơ mặt Dây thính giác Dây lưỡi hầu Dây phế vị Dây gai sống Dây vận động cơ lưỡi Hình 46-2. Các dây thần kinh não (nhìn mặt dưới não)
  10. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian II. Trụ não ChÊt x¸m ë trô n·o cã chức năng g×? =>ChÊt x¸m ë trô n·o tËp trung thµnh c¸c nh©n x¸m, ®ã lµ trung khu thÇn kinh, n¬i xuÊt ph¸t c¸c d©y thÇn kinh n·o - Cã 12 ®«i d©y thÇn kinh n·o, gåm 3 lo¹i d©y c¶m gi¸c, d©y vËn ®éng vµ d©y pha
  11. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian Nªu chøc n¨ng cña nh©n x¸m? => Nh©n x¸m: ®iÒu khiÓn, ®iÒu hoµ c¸c ho¹t ®éng cña c¸c néi quan, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng tuÇn hoµn, h« hÊp, tiªu ho¸
  12. Vì sao khi bị đánh mạnh vào gáy sẽ dẫn tới hậu quả là nạn nhân dễ bị nôn,ói,đau đầu, co giật, liệt mặt, méo miệng, mù,thậm chí có thể tử vong ?
  13. Vì sao khi bị đánh mạnh vào gáy sẽ dẫn tới hậu quả là nạn nhân dễ bị nôn,ói,đau đầu, co giật, liệt mặt, méo miệng, mù, thậm chí có thể tử vong ? Trả lời: Khi đánh vào gáy là trụ não bị tổn thương.Trụ não có 12 đôi dây thần kinh điều khiển các hoạt động của cơ thể: +Hành não: là trung tâm của các phản xạ đóng vai trò sinh mạng (điều hòa hô hấp, tuần hoàn, tiêu hóa ). Vì vậy khi hành não bị tổn thương, bệnh nhân sẽ tử vong. + Cầu não:có một số hạch TK và nhân xám, điều khiển các phản xạ không ĐK như nhai nuốt, ói mửa,ho, bú + Não giữa: Có củ não sinh tư: là chỗ phình to của lõi tủy,có 4 thùy, 2 thùy trước là thùy thị giác, 2 thùy sau là thùy thính giác. Có cuống não: là các bó dẫn truyền từ dưới lên, có các nhân TK điều khiển các cơ ở cầu mắt.
  14. - Vậy khi chơi đùa các em phải lưu ý gì? => Không nô đùa quá mức, không xô xát đánh vào đầu, vào gáy bạn dễ gây nguy hiểm cho tính mạng
  15. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian II. Trụ não ChÊt tr¾ng ë trô n·o cã ®Æc ®iÓm g×?Nªu chøc n¨ng cña chÊt tr¾ng? ChÊt tr¾ng lµ c¸c ®­ường liªn l¹c däc nèi tuû sèng víi c¸c phÇn trªn cña n·o bé => Lµm nhiÖm vô dÉn truyÒn, bao gåm c¸c ®ường dÉn truyÒn lªn (c¶m gi¸c) vµ c¸c ®­ường ®Én truyÒn xuèng (vËn ®éng)
  16. Hầu hết các đường thần kinh cảm giác từ dưới đi lên hoặc các đường vận động từ trên đi xuống khi qua trụ não đều bắt chéo sang phía đối diện . Do đó nếu 1 bán cầu não bị tổn thương ( có thể xuất huyết não ) sẽ làm tê liệt nửa thân bên đối diện Đường dẫn truyền xuống Nôi baét cheùo cuûa ñöôøng daãn truyeàn xuoáng
  17. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian III. Não trung gian Em h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña n·o trung N·o gian? N·o trung trung gian gian gåm c¸c thµnh phÇn nµo? Tr¶ lêi: Trô n·o - N·o trung gian n»m gi÷a trô n·o vµ ®¹i n·o - N·o trung gian gåm ®åi thÞ vµ vïng d­ưới ®åi thÞ
  18. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian III- N·o trung gian Nªu chøc n¨ng cña N·o n·o trung gian? trung gian Tr¶ lêi: - ChÊt tr¾ng (ngoµi) : ChuyÓn tiÕp c¸c ®ư­êng dÉn truyÒn tõ d­ưới lªn n·o - ChÊt x¸m: Lµ c¸c nh©n x¸m ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt vµ ®iÒu hoµ th©n nhiÖt.
  19. IV. Tiểu não Nằm phía sau trụ não, dưới đại não -Chất xám nằm ngoài tạo thành lớp vỏ tiểu não và các nhân xám. - Chất trắng nằm trong là cácTiểu não đường dẫn truyền nối vỏ tiểu não và các nhân với các phần khác của hệ TK .
  20. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian IV- TiÓu n·o TN 1: - Ph¸ tiÓu n·o cña chim bå c©u, con vËt ®i l¶o ®¶o, mÊt th¨ng b»ng TN 2: - Ph¸ huû mét bªn tiÓu n·o Õch còng lµm Õch nh¶y, b¬i lÖch vÒ phÝa huû tiÓu n·o => TiÓu n·o cã chøc n¨ng g×?
  21. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian IV- TiÓu n·o => Tiểu não có chức năng điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cho cơ thể.
  22. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian C©u 2/SGK-146 Em h·y gi¶i thÝch v× sao ngư­êi say ượr­u th­ường cã biÓu hiÖn ch©n nam ®¸ ch©n chiªu lóc ®i? Tr¶ lêi: Ng­ưêi say rư­îu ch©n nam ®¸ ch©n chiªu al ̀ do r­ượu ®· ng¨n c¶n, øc chÕ sù dÉn truyÒn qua xin¸p gi÷a c¸c tÕ bµo cã liªn quan ®Õn tiÓu n·o khiÕn sù phèi hîp c¸c ho¹t ®éng phøc t¹p vµ gi÷ th¨ng b»ng c¬ thÓ bÞ ¶nh h­ưởng
  23. Vậy khi uống rượu thì có được tham gia giao thông không? Em có lời khuyên gì cho bạn bè và người thân? Trả lời: - Không nên uống nhiều bia rượu vì khi uống nhiều bia rượu sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của hệ TK, hệ tim mạch, dạ dày ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. - Khi đã uống rượu bia thì không tham gia điều khiển các phương tiện giao thông vì dễ gây tai nạn.
  24. - Khi uống nhiều rượu bia sẽ gây ảnh hưởng tới quá trình hoạt động của não bộ, làm cho cơ thể không giữ được thăng bằng, dáng đi siêu vẹo, điều khiển các hành vi không chính xác dễ gây tai nạn giao thông, nghị định 100 của chính phủ có tác dụng hạn chế người uống bia rượu điều khiển phương tiện giao thông.
  25. Chóng ta cÇn lµm gì ®Ó b¶o vÖ bé n·o ? - Kh«ng ®Ó tæn th­¬ng ®¹i n·o
  26. Bµi 46: Trô n·o, tiÓu n·o, n·o trung gian Bµi tập : Em h·y xÕp c¸c chøc n¨ng t­ư¬ng øng víi tõng bé phËn cña n·o. C¸c bé phËn Tr¶ lêi Chøc n¨ng cña n·o a) §iÒu khiÓn qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt vµ ®iÒu 1. Trô n·o hoµ th©n nhiÖt b) §iÒu kiÓn, ®iÒu hoµ 2. TiÓu n·o ho¹t ®éng cña c¸c néi quan(tuÇn hoµn, h« hÊp, tiªu ho¸) 3. N·o trung c) §iÒu hoµ phèi hîp c¸c gian ho¹t ®éng phøc t¹p
  27. NÃO BỘ NÃO TRỤ TIỂU ĐẠI TRUNG NÃO NÃO GIAN NÃO Coù nhöõng trung khu ñieàu Laø trung khu ñieàu khieån Ñieàu hoøa, phoái hôïp caùc cöû khieån hoaït ñoäng caùc noäi caùc quaù trình trao ñoåi chaát ñoäng phöùc taïp vaø giöõ quan: tuaàn hoaøn, hoâ haáp, tieâu vaø ñieàu hoøa thaân nhieät thaêng baèng cô theå. hoùa.
  28. DẶN DÒ 1. Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1trong SGK/146 2. §äc tr­ưíc bµi míi: Bài 47 – Đại não