Bài giảng Sinh học 8 - Tiết học 45: Não trung gian, đại não

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 8 - Tiết học 45: Não trung gian, đại não

1. Trường THCS Thống Nhất GV : Vũ Thị Hồng Hằng
2. KiÓm tra bµi cò Câu 1:Trình bày chức năng của trụ não, tiểu não? Chức năng trụ não: - Chất xám (nhân xám): trung khu điều khiển, điều hòa hoạt động của các nội quan: tuần hoàn, tiêu hóa, hô hấp . . .Nơi xuất phát các dây thần kinh não. - Chất trắng : Dẫn truyền xung thần kinh lên (cảm giác) và xuống (vận động). Chức năng tiểu não: Điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cơ thể.
3. - Trụ não -Tiểu não Não bộ Não trung gian Bộ phận trung ương - Đại não Hệ Tủy sống thần Dây thần kinh kinh Bộ phận ngoại biên Hạch thần kinh
4. Đại não 8 Não 6 trung gian 5 4 Trụ 3 não 2 1 7 Tiểu não
5. I. NÃO TRUNG GIAN II. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO III. SỰ PHÂN VÙNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO
6. I. NÃO TRUNG GIAN Em hãy xác định vị trí của não trung gian? Não trung gian - Não trung gian nằm giữa trụ não và đại não. Trô n·o
7. N·o trung gian có cÊu t¹o như Não thế nào ? trung Gồm: đồi thị và vùng gian dưới đồi Cho biết các chức năng của não trung gian? Đồi thị là trạm cuối cùng chuyển tiếp các đường dẫn truyền từ dưới lên não. - Các nhân xám ở vùng dưới đồi là trung khu điều khiển quá trình trao đổi chất và điều hoà thân nhiệt.
8. - Chức năng: +Chất trắng: Chuyển tiếp các đường dẫn truyền từ dưới lên não. + Chất xám: Điều khiển quá trình trao đổi chất và điều hoà thân nhiệt.
9. II- Cấu tạo của đại não Đại não Tiểu não Não trung gian Trụ não ? Xác định vị trí, kích thước của đại não so với trụ não, tiểu não, não trung gian?
10. Quan sát hình 47.1, 47.2, 47.3 SGK. Thảo luận nhóm và hoàn thành bài tập điền từ sau:  Bề mặt của đại não được phủ bởi 1 lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt đại não có nhiều nếp gấp, đó là các và làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân của các nơ-ron) lên tới 2300 đến 2500cm2. Hơn 2/3 bề mặt của não nằm trong các khe và rãnh.Vỏ não chỉ dày khoảng 2 đến 3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.  Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy.Rãnh đỉnh ngăn cách thùy và thùy Rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với .Trong các thùy,các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.  Dưới vỏ não là .trong đó chứa các nhân nền.
11. Rãnh liên Thùy trán bán cầu Khe não Khúc cuộn của não Thùy đỉnh Thùy chẩm Bán cầu não trái Bán cầu não phải H47-1. Hình não bộ nhìn từ trên
12. Thùy đỉnh Thùy trán Thùy chẩm Rãnh đỉnh Rãnh thái dương Tiểu não Thuỳ thái dương H47-2. Bán cầu não trái
13. Chất xám Đường liên bán cầu Chất trắng Các nhân nền Đường Nơi bắt dẫn chéo truyền của xuống đường dẫn truyền xuống H47-3:Các đường dẫn truyền trong chất trắng của đại não
14. Thông tin về cấu tạo ngoài và trong của đại não  Bề mặt của đại não được phủ bởi 1 lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt đại não có nhiều nếp gấp, đó là các khe và rãnh làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân của các nơ-ron) lên tới 2300 đến 2500cm2. Hơn 2/3 bề mặt của não nằm trong các khe và rãnh.Vỏ não chỉ dày khoảng 2 đến 3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.  Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy.Rãnh đỉnh ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh Rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với thùy thái dương .Trong các thùy,các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.  Dưới vỏ não là chất trắng .trong đó chứa các nhân nền.
15. 1) Cấu tạo ngoài:  Quan sát lại các hình 47.1, 47.2. Trình bày cấu tạo ngoài của đại não?
16. Thùy trán Rãnh liên Khe não Thùy đỉnh bán cầu Thùy trán Rãnh Thùy đỉnh chẩm Khúc cuộn não Thùy đỉnh Thùy chẩm Rãnh thái Thùy thái dương dương HÌNH 47.1 HÌNH 47.2
17. 1) Cấu tạo ngoài: -Rãnh liên bán cầu chia đại não làm hai nửa: Bán cầu đại não phải và trái - Rãnh đỉnh, rãnh thái dương, rãnh thẳng góc chia mỗi bán cầu làm bốn thuỳ: thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm, thùy thái dương. - Các khe, rãnh tạo thành khúc cuộn não làm tăng diện tích bề mặt não.
18. 2) Cấu tạo trong ? Quan sát hình 47.3 Mô tả cấu tạo trong của đại não? Đường liên Chất xám bán cầu Các nhân nền Đường dẫn Nơi bắt truyền chéo của xuống đường dẫn truyền HÌNH 47.3 xuống
19. 2) Cấu tạo trong: - Chất xám (ngoài) làm thành vỏ não là trung tâm của các phản xạ có điều kiện. - Chất trắng (trong) nằm dưới vỏ não là những đường thần kinh nối các vùng vỏ não với nhau và vỏ não với các phần dưới của hệ thần kinh. Trong chất trắng còn có các nhân nền.
20. Bảng so sánh não người – Động vật Ngöôøi – Khoái löôïng Tyû leä khoái löôïng naõo Ñoäng vaät ( g ) / cô theå Ngöôøi 1.350 – 1.440 1 / 46 Khæ 430 1 / 135 Ngöïa 400 – 650 1 / 1.000 – 1 / 1.500 Lôïn 125 - 175 1 / 1.150 – 1 / 1.600
21. III. SỰ PHÂN VÙNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO: * Võ đại não là trung ương thần kinh của các PXCĐK * Võ đại não có nhiều vùng mỗi vùng có một chức năng riêng: - Các vùng chức năng có ở người và động vật: + Vùng cảm giác + Vùng vận động. + Vùng thị giác. + Vùng thính giác. + Vùng vị giác. + vùng khứu giác - Các vùng chức năng chỉ có ở người : + Vùng vận động ngôn ngữ(vùng nói, vùng viết). + Vùng hiểu tiếng nói. + Vùng hiểu chữ viết.
22. •Một con chó bình thường •Một con chó bị cắt bỏ vỏ não •-Con vật nhận biết được các sự -Con vật trở nên thờ ơ, lãnh đạm vật xảy ra xung quanh với mọi vật xung quanh. -Phân biệt được ai quen, ai lạ -Không phân biệt được ai quen, ai -Tự biết đi tìm thức ăn khi lạ. đói -Dù đói cũng không biết tự đi tìm -Học được một số điều đơn giản thức ăn mà chủ dạy, hình thành được Mất tất cả các phản xạ có điều kiện các phản xạ có điều kiện đã được thành lập, nó không còn nhớ gì
23. •Một người bị tổn thương bán cầu •Nửa thân não trái có thể để bên phải bị lại hậu quả gì? liệt
24. Kiểm tra, đánh giá. 1. Quan sát 2 hình sau, so sánh để tìm điểm tiến hoá của đại não ở người so với thú ?
25. So sánh với não của động vật thuộc lớp thú, não người có đặc điểm gì tiến hóa hơn? - Khối lượng não của người lớn hơn các động vật khác thuộc lớp thú. - Vỏ não có nhiều khe, rãnh làm tăng diện tích bề mặt (khối lượng chất xám lớn hơn) - Các vùng chức năng đại não ở người có thêm vùng vận động ngôn ngữ( vùng nói, vùng viết) , vùng hiểu tiếng nói, vùng hiểu chữ viết
26. 2.Tại sao rượu và thuốc lá không có lợi cho hoạt động của não? - Rượu làm tê liệt các tế bào thần kinh, tạo ra các phản xạ không ý thức. Nếu nghiện rượu nặng dẫn đến chậm phát triển trí não, có khi mất trí. - Thuốc lá làm giảm trí nhớ, nếu nghiện thuốc lá dẫn đến suy nhược não và cơ thể.
27. Chấn thương sọ não Tai biến mạch máu não Viêm màng não Tai biến mạch máu não
28. Sau khi bị tai biến Sau khi bị chấn Sau khi bị viêm mạch máu não thương sọ não màng não Người bổng nhiên Người thanh Chân kh«ng cö mất trí nhớ niên bị liệt ®éng ®ược, nãi ngäng
29. Chúng ta cần làm gì để bảo vệ bộ não ?
30.  Chấp hành luật giao thông, tham gia giao thông phải đội nón bảo hiểm.  Tiêm ngừa phòng chống bệnh viêm màng não.  Tránh đùa giỡn gây thương tích ảnh hưởng đến não.
31. • Học bài,trả lời các câu hỏi của bài trong SGK. • Đọc mục “Em có biết” • Chuẩn bị bài 45 : Dây thần kinh tủy • Đọc phần thông tin,trả lời phần lệnh của SGK.