Bài giảng Sinh học lớp 11 - Bài 48: Ôn tập chương 2, 3 và 4 - Năm học 2019-2020

Nội dung text: Bài giảng Sinh học lớp 11 - Bài 48: Ôn tập chương 2, 3 và 4 - Năm học 2019-2020

1. BÀI ƠN TẬP SỐ 1 (3/4/2020) CHƯƠNG III : SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN
2. CHƯƠNG III : SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN A. SINH TRƯỞNG – PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT I- KHÁI NIỆM Sinh trưởng của thực vật là quá trình tăng về kích thước(chiều dài,bề mặt, thể tích)của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào. II- SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP 1- Các mơ phân sinh : mps đỉnh, bên, lĩng 2- Sinh trưởng sơ cấp : tăng chiều dài của thân và rễ 3- Sinh trưởng thứ cấp : tăng đường kính của thân và rễ, tạo gỗ lõi, gỗ dác và vỏ
3. III. HOOC MƠN THỰC VẬT 1. Khái niệm: Hoocmơn thực vật (phytohoocmơn) là các chất hữu cơ do cơ thể thực vật tiết ra cĩ tác dụng điều hịa hoạt động sống của cây. 2. Phân loại Auxin Hooc mơn kích Giberelin thích Hooc mơn thực Xitokinin vật Etilen Hooc mơn ức chế AAB
4. IV. PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT 1. Khái niệm - Phát triển của cơ thể thực vật là tồn bộ những biến đổi diễn ra trong chu trình sống, gồm ba quá trình liên quan: + Sinh trưởng. + Phân hĩa. + Phát sinh hình thái. 2. Những nhân tố chi phối sự ra hoa - Tuổi của cây - Nhiệt độ thấp và quang chu kì - Hoocmon ra hoa
5. IV. PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT 3. Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển - Sinh trưởng và phát triển là những quá trình liên quan với nhau, đĩ là hai mặt của chu trình sống của cây + Sinh trưởng là cơ sở cho sự phát triển. + Phát triển là điều kiện cho sinh trưởng được tiếp tục. 4. Ứng dụng kiến thức về sinh trưởng và phát triển a. Ứng dụng kiến thức về sinh trưởng: - Dùng Hoocmon giberelin(GA) thúc hạt, củ nảy mầm. - Dùng Hoocmơn auxin (AIA) kích thích ra rễ cành giâm, cành chiết, nuơi cấy mơ - Trong cơng nghiệp rượu bia: Dùng Hoocmơn GA Củ khoai tây mọc mầm để tăng quá trình phân giải tinh bột thành mạch nha.
6. 2. Ứng dụng kiến thức về phát triển - Chọn cây đúng mùa vụ, theo vùng địa lí, nhập nội cây trồng - Sử dụng ( quang chu kì ) ánh sáng nhân tạo để kích thích hoặc kìm hãm sự ra hoa ( thắp đèn ở vườn thanh long để tạo hoa trái vụ, thắp đèn ở vườn cúc và bắn pháo hoa ở vườn mía để kìm hãm ra hoa - Trồng xen canh, gối vụ - Trồng hoa trong nhà kính - Ứng dụng về nhiệt độ ( hiện tượng xuân hĩa) để tạo hoa trái vụ
7. B. SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT I. Khái niệm sinh trưởng và phát triển ở động vật 1. Khái niệm sinh trưởng  Sinh trưởng là quá trình tăng kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào. 2. Khái niệm phát triển  Phát triển của cơ thể động vật là quá trình biến đổi bao gồm sinh trưởng, phân hĩa (biệt hĩa) tế bào và phát sinh hình thái các cơ quan và cơ thể 3. Khái niệm biến thái  Biến thái là sự thay đổi đột ngột về hình thái, cấu tạo và sinh lý của động vật sau khi sinh ra hoặc nở từ trứng ra.
8. Em hãy cho biết các kiểu phát triển của động vật? * Phân loại phát triển: Phát triển khơng qua biến thái Phát triển của động vật Phát triển qua biến Phát triển qua thái hồn tồn biến thái Phát triển qua biến thái khơng hồn tồn
9. II. Các kiểu phát triển ở ĐV PT qua biến thái Đặc PT khơng qua biến thái điểm PT qua biến thái hồn tồn PT qua biến thái khơng hồn tồn Đại Đa số ĐV cĩ xương sống : cá, chim, bị sát, động Đa số các lồi cơn trùng (bướm, ruồi, Một số lồi cơn trùng như châu diện vật cĩ vú, con người và 1 số ĐV khơng xương ong ) và lưỡng cư chấu, cào cào, gián, cua sống. Khái Là kiểu phát triển mà ấu trùng cĩ hình dạng, cấu Là kiểu PT mà ấu trùng phát Phát triển khơng qua biến thái là kiểu phát triển mà con niệm tạo và sinh lí rất khác với con trưởng thành, trải qua triển chưa hồn thiện, ấu trùng non cĩ các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lí tương giai đoạn trung gian,(ở cơn trùng là nhộng) ấu trùng phải trải qua nhiều lần lột xác để tự( giống)con trưởng thành biến đổi thành con trưởng thành. biến đổi thành con trưởng thành. Các - Giai đoạn phơi thai: - Giai đoạn phơi: giai - Giai đoạn phơi : + Diễn ra trong tử cung của mẹ. + Diễn ra ở trứng đã thụ tinh. đoạn + Diễn ra ở trứng đã thụ tinh. + Hợp tử phân chia nhiều lần ->Phơi -> phân hĩa + + Hợp tử phân chia nhiều lần ->Phơi -> phân hĩa tạo thành các cơ quan→ Sâu bướm. + Hợp tử phân chia nhiều lần - tạo thành các cơ quan→ Thai nhi. - Giai đoạn hậu phơi: >Phơi -> phân hĩa tạo thành + Xảy ra biến thái. các cơ quan→ Ấu trùng. - Giai đoạn sau sinh: + Sâu bướm -> Lột xác nhiều lần -> Nhộng -> Giai đoạn hậu phơi: + Khơng cĩ biến thái. Con trưởng thành. + Xảy ra biến thái. + Con sinh ra cĩ đặc điểm giống với con Ấu trùng phải trải qua nhiều lần lột xác và giai + Ấu trùng -> Lột xác nhiều trưởng thành. đoạn trung gian (biến thái) biến đổi thành con lần -> Con trưởng thành. trưởng thành. Trải Ấu trùng phải trải qua nhiều Khơng trải qua lột xác Cĩ trải qua lột xác lần lột xác để biến đổi thành qua lột con trưởng thành. xác
10. III. Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật 1. Nhân tố bên trong : - Do kiểu gen qui định - Do các loại hoocmon + Ở động vật cĩ xương sống : HM sinh trưởng, tiroxin, ostrogen, testosterone + Ở động vật khơng xương sống : HM ecddixoxon và juvenin 2. Nhân tố bên ngồi: - Thức ăn - Nhiệt độ - Ánh sáng - Các chất kích thích, rượu bia
11. IV. Một số biện pháp điều khiển sinh trưởng và phát triển ở động vật và người Biện pháp Mục đích Phương pháp Tạo ra giống vật nuơi cĩ tốc Lai giống, Cải tạo giống độ sinh trưởng và phát triển chọn lọc nhân tạo, nhanh, năng suất cao, thích cơng nghệ phơi nghi với điều kiện địa phương. Cung cấp thức ăn phù hợp với Cải thiện mơi Để làm thay đổi tốc độ ST & từng giai đoạn phát triển của vật trường sống của PT của vật nuơi, tăng năng vật nuơi nuơi, xây dựng chuồng trại suất vật nuơi. thống mát, . Chế độ dinh dưỡng, luyện tập Cải thiện chất Nâng cao chất lượng cuộc thể dục thể thao, giảm các tật lượng dân số sống, tinh thần và thể chất. xấu như nghiện thuốc lá, ma túy
12. Lai giống
13. Cơng nghệ phơi
14. Xây dựng chuồng trại thống mát, hiện đại
15. Tư vấn di truyền và sàng lọc trước sinh
16. Củng cố Câu 1: Để nâng cao chất lượng dân số người ta đã áp dụng: A. Tư vấn kĩ thuật y, sinh học hiện đại B. Kế hoạch hĩa gia đình C. Các biện pháp bảo vệ sức khỏe sinh sản và phịng tránh thai. D. Tất cả đúng.
17. Củng cố Câu 2: Hãy chọn phương án đúng nhất? A. Thức ăn ảnh hưởng đến sinh trưởng. B. Thức ăn ảnh hưởng đến ST và PT. C. Thức ăn ảnh hưởng đến ST và PT ở một giai đoạn nhất đinh. D. Thức ăn ảnh hưởng đến tốc độ ST và PT qua các giai đoạn nhất định.
18. Củng cố Câu 3: Cĩ thể cải tạo giống vật nuơi bằng cách: A. Lai tạo giống kết hợp. B. Kĩ thuật thụ tinh nhân tạo. C. Cơng nghệ giống. D. Tất cả đúng.
19. Câu 4: Tại sao sâu bướm phá hoại cây cối, mùa màng rất ghê gớm, trong khi đĩ bướm trưởng thành thường khơng gây hại trực tiếp cho cây trồng? Sâu bướm ăn thực vật, chúng Bướm trưởng thành chỉ ăn cĩ đầy đủ enzyme tiêu hĩa mật hoa do trong ống tiêu protein, lipit, cacbonhidrat → hĩa chỉ cĩ ez sacaraza tiêu Hại mùa màng hĩa đường sacarozo→ giúp thụ phấn cho hoa
20. Câu 5: Em hãy xếp các sinh vật sau vào từng nhĩm dựa vào kiểu phát triển của chúng 01 02 03 04 05 06
21. 1.Phát triển khơng qua 2.Phát triển qua biến 3.Phát triển qua biến biến thái thái hồn tồn thái khơng hồn tồn 01 03 02 05 06 04
22. Củng cố 6. Xuân hoá là hiện tượng ra hoa của cây phụ thuộc vào? A. độ dài ngày B. tuổi cây C. nhiệt độ thấp D. quang chu kỳ 7. Quang chu kỳ là sự ra hoa phụ thuộc vào: A. Tương quan độ dài ngày và đêm B. tuổi cây C. nhiệt độ thấp D. hàm lượng oxi 8. Thời điểm ra hoa ở thực vật một năm có phản ứng quang chu kỳ trung tính được xác định dựa theo: A. chiều cao của cây B. đường kính của cây C. chiều dài rễ cây D. số lượng lá trên thân
23. Câu 9: Sinh trưởng ở thực vật là gì? A. Là quá trình tăng về kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước của tế bào B. Quá trình biến đổi về chất lượng của các cấu trúc và chức năng. C. Quá trình biến đổi về chất lượng các cấu trúc giúp cây ra hoa kết quả. D. Sự tăng về số lượng và chất lượng tế bào Câu 10: Phát triển ở thực vật là gì? A. Tồn bộ những biến đổi diễn ra theo chu kì sống B. Là quá trình biến đổi diễn ra theo chu trình sống gồm 3 quá trình liên quan đến nhau: Sinh trưởng, phân hĩa và phát sinh hình thái C. Là quá trình tăng kích thước cơ thể D. Là quá trình phát sinh hình thái các cơ quan
24. Hướng dẫn về nhà : Các em hãy trả lời các câu hỏi sau vào vở Câu 1: Dựa vào những hiểu biết của mình về các nhân tố mơi trường ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật và hiểu biết về thực tiễn sản xuất hãy nêu các biện pháp kĩ thuật thúc đẩy quá tình sinh trưởng tăng năng suất vật nuơi Câu 2: Vào thời kì dậy thì của nam và nữ hoocmon nào được tiết ra nhiều làm cơ thể thay đổi mạnh cả về thể chất và tâm sinh lý Câu 3: Phân biệt sinh trưởng và phát triển ? Nêu ví dụ?