Bài giảng Tập làm văn 4 - Tuần 22, Bài: Luyện tập quan sát cây cối

Nội dung text: Bài giảng Tập làm văn 4 - Tuần 22, Bài: Luyện tập quan sát cây cối

1. * Bài cũ: Cấu tạo bài văn miêu tả cây cối Bài văn miêu tả cây cối thường có ba phần: 1. Mở bài: Tả hoặc giới thiệu bao quát về cây. 2. Thân bài: Tả từng bộ phận của cây hoặc tả từng thời kì phát triển của cây. 3. Kết bài: Có thể nêu ích lợi của cây, ấn tượng đặc biệt hoặc tình cảm của người tả với cây.
2. Tập làm văn Luyện tập quan sát cây cối
3. Bài 1: Đọc lại 3 bài văn tả cây cối mới học(Sầu riêng, Bãi ngô, Cây gạo) và nhận xét: a. Tác giả mỗi bài văn quan sát cây theo trình tự như thế nào? b. Các tác giả quan sát cây bằng những giác quan nào? c. Chỉ ra những hình ảnh so sánh, nhân hóa mà em thích. Theo em, các hình ảnh so sánh và nhân hóa này có tác dụng gì? d. Trong ba bài văn trên, bài văn nào tả một loài cây, bài văn nào miêu tả một cây cụ thể? e. Theo em, miêu tả một loài cây có điểm gì giống và điểm gì khác với miêu tả một cây cụ thể?
4. TT Sầu riêng Bãi ngô Cây gạo Tả bao quát và Cây ngô từ lúc Cây gạo vào nói lên nét đặc nhỏ đến lúc trưởng mùa hoa 1 sắc của cây sầu thành riêng Hoa và trái sầu Cây ngô ra hoa và Cây gạo lúc 2 riêng bắp non hết mùa hoa Thân, cành, lá, Cây ngô vào lúc Cây gạo lúc 3 dáng cây sầu thu hoạch quả đã già riêng
5. a/ Tác giả mỗi bài văn quan sát theo trình tự như thế nào? + Sầu riêng : tả từng bộ phận của cây + Bãi ngô : tả theo từng thời kì phát triển của cây + Cây gạo : tả theo từng thời kì phát triển của cây
6. b) Các tác giả quan sát cây bằng những giác quan: Giác quan Thấy được Sầu - Thị giác - hoa, quả, thân, cành, lá riêng - Khứu giác - Hương thơm của trái - Vị giác - Vị ngọt, béo ngậy của sầu riêng Bãi ngô - Thị giác - Cây ngô từ khi bé đến khi ra bắp, - Thính giác thu hoạch - Tiếng chim hót trong vòm lá Cây gạo - Thị giác - Cây gạo khi vào mùa hoa, hết mùa - Thính giác hoa và khi quả đã già - Tiếng tu hú gọi mùa trái chín
7. c. Những hình ảnh so sánh và nhân hóa: So sánh Bài sầu riêng: - Hoa sầu riêng ngan ngát như hương cau, hương bưởi. - Cánh hoa nhỏ như vảy cá, hao hao giống cánh sen con. - Trái lủng lẳng dưới cành trông như tổ kiến. Bài Bãi ngô: - Cây ngô lúc nhỏ lấm tấm như mạ non. - Búp như kết bằng nhung và phấn. - Hoa ngô xơ xác như cỏ may. Bài Cây gạo: - Cánh hoa gạo đỏ rực quay tít như chong chóng. - Qủa hai đầu thon vút như con thoi. - Cây như treo rung rinh hàng ngàn nồi cơm gạo mới.
8. Nhân hoá: Bài Bãi ngô: - Búp ngô non núp trong cuống lá. - Bắp ngô chờ tay người đến bẻ. Bài Cây gạo: - Các múi bông gạo nở đều, chín như nồi cơm chín đội vung mà cười - Cây gạo già mỗi năm trở lại tuổi xuân. - Cây gạo trở nên với dáng vẻ trầm tư. Cây đứng im, cao lớn, hiền lành.
9. Các hình ảnh so sánh và nhân hóa có tác dụng gì? Các hình ảnh so sánh, nhân hóa đó có tác dụng làm cho bài văn miêu tả thêm cụ thể, sinh động, hấp dẫn và gần gũi với người đọc.
10. d) Trong ba bài văn trên, bài nào miêu tả một loài cây, bài nào miêu tả một cái cây cụ thể? - Bài “Sầu riêng”, “Bãi ngô” : miêu tả một loài cây - Bài “Cây gạo” : miêu tả một cái cây cụ thể.
11. e) Miêu tả một loài cây có điểm giống và điểm khác so với miểu tả một cây cụ thể ? *Giống nhau: - Đều phải quan sát kĩ, sử dụng kết hợp nhiều giác quan - Tả các bộ phận của cây, khung cảnh xung quanh cây - Sử dụng các biện pháp so sánh, nhận hóa - Bộc lộ tình cảm của người miêu tả
12. *Khác nhau - Tả cả loài cây cần chú ý đến các đặc điểm để phân biệt loài cây này với loài cây khác - Tả 1 cây cụ thể phải chú ý đến đặc điểm riêng của cây đó để phân biệt nó với các cây cùng loại.
13. Kết luận: Khi quan sát một cây để tả, ta có thể quan sát từng bộ phận của cây hoặc quan sát từng thời kì phát triển của cây ; kết hợp các giác quan để quan sát ; sử dụng các hình ảnh so sánh, nhân hóa. + Tả một loài cây chú ý đặc điểm phân biệt giữa loài cây này và loài cây khác. + Tả một cây cụ thể chú ý đặc điểm riêng biệt của loài cây đó.
14. Bài 2: Quan sát một cây mà em thích trong khu vực trường em (hoặc nơi em ở) và ghi lại những gì em đã quan sát được. Chú ý kiểm tra xem: a. Trình tự quan sát của em có hợp lí không? b. Em đã quan sát bằng những giác quan nào c. Cái cây em quan sát có gì khác với những cây khác cùng loại.
15. Ví dụ : Quan sát và ghi chép môt cây bóng mát - Cây bàng ở sân trường em, rất to và là món quà phụ huynh trồng tặng nhân ngày thành lập trường - Hình dáng : Cây cao đến tầng 2, như một chiếc dù khổng lồ + Rễ cây : nhô lên khỏi mặt đất như những con rắn đang bò + Thân cây : tròn, màu nâu xỉn, sù xì như da cóc + Tán lá : xanh um, mát rượi, che kín một khoảng sân trường. Mỗi làn gió thổi nhẹ qua, chúng rung rinh như chào đón. + Những chùm hoa li ti màu trắng xen giữa đám lá xanh. + Những chú chim sâu lích rích trong vòm lá + Quả bàng lấp ló chón vàng trong kẽ lá. - Giờ ra chơi chúng em thường ngồi dưới gốc cây đọc báo, tán chuyện, Chơi trò chơi, - Em rất thích ngồi dưới gốc bàng ngắm nhìn trời xanh qua kẽ lá hay lắng nghe lũ chim trêu ghẹo nhau. Cây bàng gắn liền với tuổi học trò của mỗi người.
16. Củng cố, dặn dò • - Nhận xét tiết học • - YC học sinh về nhà hoàn thành bài tập 2 vào vở.
17. Chúc các con học tập tốt