Chuyên đề Xây dựng sổ quản lí điểm của Lớp bằng chương trình bảng tính

Nội dung text: Chuyên đề Xây dựng sổ quản lí điểm của Lớp bằng chương trình bảng tính

1. CHUYÊN ĐỀ “XÂY DỰNG SỔ QUẢN LÍ ĐIỂM CỦA LỚP BẰNG CHƯƠNG TRÌNH BẢNG TÍNH” I. Thực hiện tốt các phép tính toán theo công thức, theo hàm ở bảng tính 1. Đối với tiết lý thuyết: Bảng tính điện tử chức năng chính là dùng để tính toán, với các em ở lớp 7 thì các em phải biết tính toán những phép tính toán đơn giản. Để học sinh thực hiện tốt các phép tính ở các bài thực hành thì phải biết sử dụng công thức để tính toán ứng dụng qua môn Toán học và quan trọng nữa là các em biết cách nắm rõ cú pháp và chức năng của các hàm. Có 4 hàm cơ bản mà các em được học là: Sum, Average, Max, Min. Mỗi hàm này có một chức năng khác nhau: hàm Sum dùng để tính tổng một dãy các số, hàm Average dùng để tính trung bình cộng một dãy số, hàm Max dùng để tìm giá trị lớn nhất của dãy số, hàm Min dùng để tìm giá trị nhỏ nhất của dãy số.Nhưng cú pháp của các hàm lại có điểm chung như sau: =tên hàm(a,b,c,...)(1) Với mỗi hàm cần tính ta chỉ cần thay tên hàm vào (1). Theo tôi để phát huy tính tích cực của học sinh thì Giáo viên cho học sinh lên bảng viết cú pháp của các hàm khi học và làm các phép toán cụ thể về cách sử dụng công thức và cách sử dụng hàm sau đó cho những học sinh khác nhận xét kết quả rồi cho các em ghi vào vở. Cuối tiết giáo viên củng cố kiến thức bằng cách cho Hs nhắc lại cú pháp và chức năng của các hàm hoặc củng cố bằng cách cho Hs làm câu trắc nghiệm. Gv cần xác định đây là kiến thức trọng tâm của chương trình tin học 7 vì thế cần củng cố, khắc sâu cho Hs để Hs có kiến thức thực hành tốt. Các em không chỉ nắm được cú pháp mà còn phải hiểu để vận dụng. Gv phải cho Hs nắm rõ cách nhập công thúc (hàm) Khi nhập công thúc hoặc hàm:
2. B1: Chọn ô cần nhập B2: Gõ dấu "=" B3: Nhập hàm (công thức) B4: Enter (hoặc nháy nút ) Đối với tiết lí thuyết thì Gv phải phát huy tính tích cực, chủ động của Hs. Cho Hs tự phát hiện vấn đề, đặt Hs làm vị trí trung tâm của vấn đề Gv chỉ đóng vai trò là người gợi ý, hướng dẫn, chỉnh sửa những ý kiến của các em. Vì đặc thù đây là môn học cần phải thực hành nên chúng ta cho các em ghi ngắn ngọn, xúc tích, dễ học, dễ vận dụng kiến thức để thực hành. - Gv cần xác định mục tiêu của bài học: Kiến thực trọng tâm, kĩ năng cần đạt, thái độ tình cảm, Phẩm chất và Định hướng năng lực của Hs. Lưu ý: Khi dạy cần phải phân loại Hs để dạy, tùy thuộc vào từng lớp, từng đối tượng Hs mà đưa ra yêu cầu cần đạt được theo từng đối tượng Ví dụ như ta dạy lí thuyết bài 4 "SỬ DỤNG CÁC HÀM ĐỂ TÍNH TOÁN" trong Quyển 2 của môn Tin học lớp 7. Kiến thức trọng tâm trong tiết này: Hàm trong chương trình bảng tính là gì, cách sử dụng hàm và nắm được cú pháp và chức năng của các hàm thường dùng Kĩ năng cần đạt là: Vận dụng được kiến thức để làm bài tập và thực hành. - Để biết được hàm trong chương trình bảng tính là gì thì Gv lấy 2-3 ví dụ từ công thức: Ví dụ: ? Nêu công thức tính tổng hai số: 5, 7 từ bảng trên Hs: =(5+7) Gv: Đưa ra hàm tương ứng tính tổng hai số 3, 5 như sau: =sum(5,7)
3. ? Nêu công thức tính trung bình cộng 2 số: 5, 7 Hs: =(5+7)/2 Gv: Đưa ra hàm tương ứng tính trung bình cộng 2 số 5 và 7 như sau: =average(5,7) Gv: Cho Hs xác định số 5, số 7 tương ứng ở những ô tính nào Hs: Xác định số 5 thuộc ô A1, số 7 thuộc ô B1 Gv: Đưa ra hàm tính trung bình cộng bằng địa chỉ ô =average(A1,B1) Từ những ví dụ trên Gv dẫn dắt vào vấn đề: Hàm trong chương trình bảng tính là gì? Hs: Trả lời Ghi bài: "Hàm là công thức được định nghĩa từ trước, được sử dụng để tính toán theo công thức với các giá trị dữ liệu cụ thể" - Cách sử dụng hàm: Gv: Cho Hs nhắc lại cách sử dụng công thức Hs: Nhắc lại Gv: Gợi ý cho Hs: Cách sử dụng hàm giống như sử dụng công thứctừ đó cho Hs nêu cách sử dụng công thức. Hs: Trả lời Gv: Cho 1-2 em khác nhắc lại cách sử dụng hàm Ghi bài: Khi nhập hàm vào ô tính, dấu "=" là kí tự bắt buộc. - Hàm tính tổng: Gv: Gợi ý cho Hs xác định hàm tính tổng có tên là gì, chức năng, cú pháp của hàm. Hs: Xác định tên hàm, chức năng, cú pháp Gv: Lấy vài ví dụ để Hs nắm rõ hơn Ghi bài: Chức năng: Tính tổng 1 dãy các số Cú pháp: =sum(a,b,c,...)
4. Trong đó các biến a, b, c đặt cách nhau bởi dấu phẩy, là số hoặc địa chỉ ô, số lượng biến không hạn chế. ví dụ:...... Các hàm còn lại tương tự Gv củng cố kiến thức để khắc lại kiến thức cho Hs Gv: Dặn dò các em về học: +Cách sử dụng hàm + Học thuộc cú pháp và chức năng của hàm Sum, Average, Max, Min 2. Đối với tiết thực hành: Đối với tiết thực hành để đạt kết quả cao thì cũng như tiết lí thuyết Gv cũng phải xác định được kiến thức, kĩ năng, thái độ, phẩm chất, định hướng năng lực cho học sinh cần đạt được. - Thiết kế một bài dạy linh hoạt phù hợp cho nhiều đối tượng học sinh: + Đối tượng học sinh yếu: Nhập được công thức, sử dụng được một số hàm để tính toán ở mức đơn giản. + Đối tượng học sinh khá-giỏi: Sử dụng khá thành thạo công thức, hàm để tính toán - Chuẩn bị trước phòng máy chuẩn bị cho tiết thực hành Các bước tiến hành tiết thực hành: - Giáo viên nêu vấn đề, yêu cầu và nội dung thực hành - Giáo viên hướng dẫn cho học sinh các kĩ năng thao tác trong bài thực hành, thao tác mẫu cho học sinh quan sát - Tổ chức hướng dẫn các nhóm thực hành, gợi mở, khuyến khích học sinh tích cực hoạt động. - GV quản lí, giám sát học sinh thực hành theo nhóm : + Trong quá trình học sinh thực hành, giáo viên theo dõi quan sát và bổ trợ khi cần.
5. + Chỉ rõ những kĩ năng, thao tác nào được dành cho đối tượng học sinh yếu trong các nhóm, những kĩ năng, thao tác nào được dành cho đối tượng học sinh khá giỏi trong nhóm. + Phát hiện các nhóm thực hành không có hiệu quả để uốn nắn điều chỉnh. + Luôn có ý thức trách nhiệm trợ giúp tránh can thiệp sâu làm hạn chế khả năng độc lập sáng tạo của học sinh. + Trong quá trình tổ chức thực hành, giáo viên có thể đưa ra nhiều cách để thực hiện thao tác giúp các em rèn luyện và nâng cao kĩ năng + Xây dựng mối quan hệ thân thiện, hợp tác giữa giáo viên và học sinh, học sinh với học sinh trong môi trường học tập an toàn. - Giáo viên có thể kiểm tra hiệu quả làm việc của các nhóm bằng cách chỉ định 1 học sinh trong nhóm thực hiện lại các thao tác đã thực hành. Nếu học sinh được chỉ định không hoàn thành nhiệm vụ, trách nhiệm gắn cho các thành viên trong nhóm. Làm được như vậy các em sẽ tự giác và có ý thức hơn trong học tập. - Nhận xét, đánh giá kết quả học tập: + Giáo viên tổng kết, nhận xét, bổ sung kiến thức Giáo viên cũng nên có nhận xét ngắn gọn về tình hình làm việc của các nhóm để kịp thời động viên, khuyến khích các nhóm thực hành tốt và rút kinh nghiệm đối với các nhóm chưa thực hành tốt. II. Đưa ra chủ đề “xây dựng sổ quản lí điểm của lớp bằng chương trình bảng tính” 1. Mục tiêu Xây dựng được sổ quản lí điểm các môn học của lớp trên chương trình bảng tính Excel gồm các chức năng: - Nhập học tên học sinh - Điểm thành phần của từng học sinh đối với từng môn học - Tính tự động điểm trung bình từng môn học, điểm trung bình các môn của từng học sinh
6. - Tự động xếp loại của từng học sinh Học sinh huy động được các kiến thức về nhập văn bản trong chương trình bảng tính; các công thức tính điểm tự động, tính và xếp loại trong chương trình bảng tính Học sinh tạo ra được sản phẩm là sổ quản lí điểm các môn học trên chương trình bảng tính; trình bày báo cáo quá trình thực hiện cũng như sản phẩm một cách sáng tạo và khoa học 2. Thời gian chuẩn bị: Trước 2 tuần ngay trước khi học bài 7: Trình bày và In trang tính 3. Nhiệm vụ: Thiết kế xây dựng sổ quản lí điểm các môn học của lớp trên chương trình bảng tính Excel 4. Cách thực hiện: Chia học sinh thành nhiều nhóm (tùy thuộc vào số lượng học sinh của từng lớp) Cụ thể: - Tuần 1: Nghiên cứu tài liệu để xây dựng ý tưởng về sản phẩm - Tuần 2: Triển khai thực hiện ý tưởng: chuẩn bị dụng cụ, máy tính, viết sản phẩm. Giáo viên: Linh hoạt sử dụng thời gian trên lớp của môn học để tổ chức cho học sinh báo cáo sản phẩm 5. Thiết bị và vật tư: - SGK Tin học dành cho THCS, quyển 2 - Giấy A4, A0, bút viết - Máy tính có kết nối Internet Giáo viên lưu ý cho học sinh có thể lựa chọn thiết bị vật tư phù hợp Giáo viên: Bố trí một bảng tính điểm tự động mẫu 6. Hình thức hoạt động: - Chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ (chọn các bạn trong nhóm gần nhà nhau) - Một nhóm không được quá đông (khoảng từ 3 đến 5 người)
7. 7. Tìm kiếm thông tin: - Thông tin từ SGK: Bài 3: Thực hiện tính toán trên trang tính Bài 4: Sử dụng các hàm để tính toán Bài 6: Định dạng trang tính - Thông tin từ các nguồn khác: Tìm kiếm theo các cụm từ liên quan đến tính điểm với từ khóa như: Cách tính điểm học sinh THCS”, “Xếp loại học sinh THCS” . * Yêu cầu: - Từng cá nhân học sinh đọc và điền thông tin vào phiếu thu thập thông tin và chú ý nhấn mạnh đến khái niệm “Tính toán”, “Trang tính”, “Hàm”, “Định dạng” cũng như các từ khóa sau “Cách tính điểm học sinh THCS”; “Xếp loại HS THCS” - Hướng dẫn học sinh sử dụng máy tính vào internet tìm kiếm theo các từ khóa “Cách tính điểm học sinh THCS”; “Xếp loại HS THCS” - Học sinh tìm kiếm ở nhà, hoặc trên phòng thư viện, phòng máy tính của nhà trường theo các từ khóa Lưu ý: Thư kí nhóm cần hoàn thiện các mẫu báo cáo để làm căn cứ xác nhận quá trình học tập của cả nhóm 8. Phân tích và tìm hiểu các thao tác và các hàm trong chương trình bảng tính: Nội dung thảo luận: - Sử dụng những thao tác gì trên bảng tính để tạo ra sổ quản lí điểm của từng môn học? - Sử dụng hàm nào đề tính toán điểm trung bình từng môn học, điểm trung bình các môn học? - Sử dụng hàm nào để đánh giá xếp loại học lực của từng học sinh? - Các môn học sẽ được thiết kế trên cùng một trang tính, hay mỗi môn trên một trang tính?
8. - Trình bày sổ quản lí điểm như thế nào cho hợp lí, đẹp mắt? Yêu cầu Hs lầm việc theo nhóm có thể ở trên lớp hoặc ở nhà để phân tích về các thao tác, hàm tính điểm trung bình từng môn học và điểm trung bình các môn học, sử dụng hàm nào để đánh giá xếp loại . Ghi kết quả ra giấy. Nội dung kết quả học sinh: Các thao tác để tạo sổ quản lí điểm; các hàm được sử dụng để tạo sổ quản lí điểm Gv: gợi ý cách trình bày quản lí sổ điểm như sau: 9. Xây dựng ý tưởng, bố cục nội dung sổ quản lí điểm Gv: Cho cả nhóm thảo luận nội dung đã được ghi ra phiếu những điều thích hợp để đưa vào sổ quản lí điểm 10. Phân công xây dựng sổ quản lí điểm: Gv: Hướng dẫn học sinh chọn kiểu chữ, font chữ, cỡ chữ trong khi nhập dữ liệu để ghi chép sản phẩm của từng cá nhân học sinh - Yêu cầu các nhóm phân công công việc với từng cá nhân trong nhóm: ví dụ: bạn nhập thông tin học sinh trong lớp, bạn thì nhập và tính điểm trung bình môn Toán, Vật Lí, Tin học
9. - Hướng dẫn học sinh cách lưu sản phẩm sau khi hoàn thành - Hướng dẫn nhóm trưởng và thư kí thống nhất, ghép sản phẩm các thành viên lại với nhau Hs: Các nhóm thống nhất kiểu chữ, font chữ, cỡ chữ để ghi chép sản phẩm - Nhóm trưởng giao nhiệm vụ cho mỗi cá nhân làm một nội dung đã được thống nhất và lưu kết quả thực hiện vào thiết bị lưu trữ - Cá nhân hoàn thành và nộp sản phẩm nội dung đã được giao 11. Xây dựng bản thuyết trình trên Word về sổ quản lí điểm Gv: Hướng dẫn học sinh xây dựng bản thuyết trình trên word về sản phẩm - Yêu cầu hs thảo luận về cấu trúc, nội dung được đưa vào bản thuyết trình - Yêu cầu từng nhóm phân công mỗi thành viên phụ trách một nội dung trong bản thuyết trình Hs: Thảo luận về cấu trúc, nội dung đưa vào thuyết trình - Nhóm trưởng phân công trách nhiệm cho từng cá nhân 12. Trình bày báo cáo Gv: Tổ chức cho học sinh báo cáo, trình bày sản phẩm theo nhóm trên lớp - Mỗi nhóm trình bày và giới thiệu về sản phẩm trong 10 phút - Để các nhóm tự đặt câu hỏi cho nhóm đang báo cáo. Cần chú ý quan sát lắng nghe câu hỏi, trả lời của học sinh. Khi chưa đạt được chuẩn kiến thức, kĩ năng thì cần có những câu hỏi đào sâu giúp học sinh đạt được mục tiêu bài học Hs: Nhóm trưởng cử một thành viên trình bày báo cáo - Các thành viên còn lại chú ý quan sát lắng nghe bài thuyết trinhfvaf những nhận xét góp ý của các nhóm 13. Đánh giá sản phẩm và hoạt động Gv: Khi đánh giá các nhóm cần hỏi để xác nhận xem học sinh đã thành thạo việc nhập dữ liệu, các hàm đơn giản, chỉnh trang và cách tính điểm chưa
10. - Hỏi cụ thể các thao tác để học sinh trình bày lại và thực hiện ngay trên lớp để đảm bảo chuẩn kiến thức kĩ năng của môn học - Yêu cầu nhóm học sinh điền đầy đủ thông tin vào phiếu tự đánh giá nhóm và phiếu đánh giá đồng đẳng giữa các nhóm - Gv đánh giá tổng kết chủ đề * Tiêu chí đánh giá: + Về sản phẩm: - Có đầy đủ các nội dung yêu cầu, tính tự động được điểm trung bình và xếp loại học lực cho ít nhất 20 học sinh - Có sử dụng nhiều hàm excel để tính toán trong sổ quản lí điểm + Về hoạt động: - Các thành viên trong tổ đều xuất được cách tính điểm trung bình môn học và cách xếp loại học lực của học sinh - Cả nhóm có sự thảo luận để thống nhất về kết cấu các thành phần trong bảng tính