Giáo án Lịch sử 8 - Tiết 37 đến Tiết 52

Nội dung text: Giáo án Lịch sử 8 - Tiết 37 đến Tiết 52

1. 2. Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước Đông Dương đầu thế kỷ XX và rút ra hệ thống chính quyền của Pháp 3. Vì sao đầu thế kỉ XX, đô thị Việt Nam ra đời và phát triển nhanh chóng? 4. Tại sao các nhà yêu nước lúc bấy giờ muốn noi theo con đường của Nhật Bản? 5. Vẽ sơ đồ về các giai cấp mới trong xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX. 6. Lập bảng thống kê về tình hình các giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX theo yêu cầu sau: Giai cấp, nghề nghiêp, thái độ chính trị Câu hỏi vận dụng cao 1. Hãy cho biết các công trình giao thông, kiến trúc từ thời Pháp còn tồn tại ở địa phương em (nếu có). Theo em, phải làm gì để giữ gìn và phát huy các giá trị của công trình đó? 2. Đầu thế kỷ XX Tư tưởng nào có ảnh hưởng đến VN lúc đó? Vì sao ở nước ta xuất hiện xu hướng cứu nước mới? 3. Hiện nay, Đảng và nhà nước ta có những chính sách gì đối với vùng nông thôn? Đô thị hóa đối với nước ta hiện nay đã đem lại hiệu quả gì cho người dân? 4. Chủ trương đưa thanh niên sang Nhật Bản học tập, đào tạo cán bộ trong phong trào Đông Du để lại bài học gì cho việc đưa học sinh, cán bộ đi học tập ở nước ngoài hiện nay? V. KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ Nội dung Hình thức Thời Thời Nội dung cụ thể Thiết bị DH, Học tổ chức điểm lượng liệu dạy học I.Chính sách 46 5p Giới thiệu chủ đề khai thác Dạy học 15p 1. Tổ chức bộ máy Sơ đồ bộ máy thống thuộc địa lần trên lớp nhà nước trị của Pháp ở Đông thứ nhất của Hoạt động Dương. TDP (1897- cá nhân, 15p 2. Chính sách kinh 1914) cặp đôi, tế. nhóm 10p 3. Chính sách văn hóa, giáo dục Những Dạy học 47 15p 1. Các vùng nông Hình ảnh nông dân chuyển biến trên lớp thôn thời Pháp Thuộc về kinh tế Hoạt động 15p 2. Đô thị phát triển, Hình ảnh công nhân xã hội cá nhân, sự xuất hiện các giai thời pháp thuộc cặp đôi, cấp, tầng lớp mới nhóm 15p 3. Xu hướng mới
2. trong cuộc vận động giải phóng dân tộc III.Phong Dạy học 15p 1.Phong trào yêu - Tranh Phan Bội trào yêu trên lớp nước trước chiến Châu nước chống Hoạt động tranh thế giới thứ - Tranh lưu học sinh Pháp đầu cá nhân, nhất: của phong trào Đông thế kỷ XX cặp đôi, a. Phong trào Đông du đến 1918 nhóm Du 15p b. Đông kinh nghĩa - Tranh ảnh sỳ phu thục trong phong trào đông kinh nghĩa thục 15p c. Cuộc vận động Duy tân Dạy học 48 10p 2 Phong trào yêu trên lớp nước trong thời kỳ Hoạt động chiến tranh thế giới cá nhân, thứ nhất cặp đôi, a. Vụ mưu khởi nhóm nghĩa ở Huế (1916). Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên( 1917) 10p Hoạt động của -Bến cảng nhà Rồng Nguyễn Tất Thành nơi Bác Hồ ra đi tìm sau khi đi tìm đường đường cứu nước cứu nước - Lược đồ hành trình cứu nước NAQ 25p Tổng kết chủ đề Sơ đồ, bảng biểu liên quan VI.THIẾT KẾ TIẾN TRÌNH HỌC TẬP HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a, Mục tiêu: Tạo tình huống giữa cái đã biết và chưa biết về chính sách khai thác thuộc địa b.Nội dung: HS dưới sự hướng dẫn của GV xem tranh ảnh để trả lời các câu hỏi theo yêu cầu của giáo viên c) Sản phẩm học tập:
3. d) Cách thức tiến hành hoạt động: Lắng nghe giáo viên giới thiệu bài mới - Sau khi những đợt song cuối cùng của phong trào Cần Vương đã lắng xuống, thời kì bình định bằng vũ trang ở nước ta đã chấm dứt. Thực dân Pháp bắt đầu thực hiện chương trình khai thác thuộc địa lần thứ nhất ở nước ta mà thực chất là tăng cường áp bức bóc lột thuộc địa làm giàu cho chính quốc. Chính sách này đã tác động đến mọi mặt kinh tế, chính trị, xã hội nước ta. - Hôm nay, chúng ta tìm hiểu chủ đề Những chuyển biến kinh tế xã hội ở Việt Nam và phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỷ XX đến năm 1918 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC I.CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP ( 1897 – 1914 ) a) Mục tiêu: Trình bày được bộ máy của Pháp đặt ở Đông Dương và VN; chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp b) Nội dung : Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa quan sát tranh ảnh suy nghĩ cá nhân, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi của giáo viên c) Sản phẩm: trả lời được các câu hỏi của giáo viên d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản Mục 1: Tổ chức bộ máy nhà nước 1. Tổ chức bộ máy nhà nước. • Mục tiêu: Nắm được bộ máy của Pháp đặt ở - TD Pháp thành lập Liên bang Đông Dương và VN Đông Dương gốm: Việt Nam, Lào, • Phương thức : Hoạt động nhóm Cam-pu-chia đứng đầu là viên • Tổ chúc hoạt động Toàn quyền người Pháp. B1: GV chia cả lớp thành 6 nhóm và giao nhiệm - Chia Đông Dương thành 5 kỳ: vụ thực hiện các yêu cầu sau Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ, Cam- -Nhóm 1,2 Bộ máy cai trị của TDP ở Việt Nam pu-chia và Lào được tổ chức như thế nào? - Chia Việt Nam thành 3 xứ với 3 -Nhóm 3,4:Tổ chưc bộ máy nhà nước VN cuối thế chế độ khác nhau: Bắc kỳ, Trung kỷ X I X đầu thế kỷ X X có đặc điểm gì? kỳ, Nam kỳ - Nhóm 5,6: Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước Đông Dương đầu thế kỷ XX và rút ra hệ thống chính quyền của Pháp B2. HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo
4. dõi. B3. HS báo cáo thảo luận B4. HS nhận xét , đánh giá kết quả của bạn. -GV bổ sung phần nhận xét , đánh giá kết quả phần thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh - Chính xác hóa kiến thức đã hình thành cho học sinh 2. Chính sách kinh tế. Mục 2: Chính sách kinh tế - Nông nghiệp: Cướp đoạt ruộng • Mục tiêu:HS nắm được Pháp áp dụng chính đất, lập đồn điền sách khai thác . Mục đích chính sách đó. - Công nghiệp: Khai thác mỏ (than, Phương thức: Hoạt động nhóm kim loại) và đầu tư một số ngành Tổ chức hoạt động: như xi-măng, điện, chế biến gỗ B1. Chia cả lớp thành 6 nhóm - Thương nghiệp độc chiếm thị Nhóm 1,2:Nêu chính sách khai thác của TDP trường, tăng cường các loại thuế. trong các ngành nông nghiệp,công thương nghiệp, - Giao thông vận tải: xây dựng hệ giao thong vận tải và tài chính thống đường bộ, đường sắt để tăng Nhóm 3,4:Các chính sách trên của Pháp nhằm cường bóc lột kinh tế và phục vụ mục đích gì? quân sự. Nhóm 5,6:Tác hại của chính sách khai thác của * Mục đích khai thác:Vơ vét sức TDP đối với kinh tế VN như thế nào? người, sức của của nhân dân Đông B2: HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV theo Dương. dõi HS thực hiện B 3: HS báo cáo , thảo luận B4 HS đânh giá, nhận xét kết quả của bạn GV bổ sung phần phân tích nhận xét , đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của học sinh Chính xác hóa kiến thức đã hình thành cho học sinh. 3. Chính sách văn hóa, giáo dục: Mục 3: Chính sách văn hóa giáo dục - Đến năm 1919, Pháp vẫn duy trì Mục tiêu:HS nắm được chính sách văn hóa giáo chế độ giáo dục của thời phong dục mà P thực hiện ở VN kiến Phương thức: Hoạt động nhóm - +Về sau, Pháp mở một số cơ sở y Tổ chức hoạt động tế, văn hoá, trường học mới. Chia cả lớp thành 4 nhóm * Nhằm tạo nên tầng lớp tay sai Nhóm 1,2 Nêu những chính sách VH - GD của phục vụ cho công việc cai trị, kìm
5. thực dân Pháp ở Việt Nam? hãm nhân dân ta trong vòng ngu Nhóm 3,4- Chính sách VH - GD của Pháp nhằm dốt . mục đích gì? -HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu . GV khuyến khích , hỗ trợ HS làm việc tại các nhóm HS báo cáo thảo luận HS phân tích ,đánh giá, nhận xét kết quả của bạn GV bổ sung phân tích nhận xét , đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh Chính xác hóa kiến thức đã hình thành cho học sinh. II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ XÃ HỘI VIỆT NAM a) Mục tiêu: Trình bày được sự phân hóa của xã hội Việt Nam b) Nội dung: Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa quan sát tranh ảnh suy nghĩ cá nhân, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi của giáo viên c) Sản phẩm: trả lời được các câu hỏi của giáo viên d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản Mục 1.Các vùng nông thôn. 1. Các vùng nông thôn: Mục tiêu:HS nắm được chính sách khai thác của Pháp đã làm - Quan lại địa chủ ngày xã hội VN thay đổi càng đông thêm, trở thành Phương thức: Hoạt động nhóm tay sai của thực dân Pháp. Tổ chức hoạt động: B1:GV chia cả lớp thành 4 nhóm và giao nhiệm vụ thực hiện các yêu cầu sau Nhóm 1,2 - Nông dân bị bần cùng - Theo em, giai cấp địa chủ, quan lại ở nông thôn đầu thế kỉ hoá, sống cơ cực, sẵn sàng XX có thay đổi như thế nào? Vì sao? tham gia cách mạng. Nhóm 3,4 - Tình cảnh nông dân như thế nào? Vì sao? B2: Học sinh đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khich HS hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập. GV đến các nhóm theo dõi B3: HS báo cáo thảo luận B4 HS nhận xét đánh giá kết quả của bạn
6. HS nhóm khác có thể tiến hành chất vấn nhóm bạn qua các câu hỏi. Gv bổ sung phần nhận xét , đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của HS Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho HS GV chuyển ý Mục 2. Đô thị phát triển, sự xuất hiện các giai cấp, tầng 2. Đô thị phát triển, sự lớp mới xuất hiện các giai cấp, Mục tiêu: HS nắm được Đô thị phát triển, sự xuất hiện các tầng lớp mới: giai cấp, tầng lớp mới - Nhiều đô thị mới xuất Phương thức: Hoạt động nhóm hiện và phát triển nhanh. B1:Gv chia cả lớp thành 6 nhóm và giao nhiệm vụ thực hiện các yêu cầu - Nhóm 1,2: Vì sao đầu thế kỉ XX, đô thị Việt Nam ra đời và phát triển nhanh chóng? Nhóm 3,4 : Các giai cấp và tầng lớp mới xuất hiện ở thành thị? Họ sinh sống và làm việc ở đô thị như thế nào? - Nhóm 5,6: Những nét chính trong cuộc đấu tranh của nhân dân ta cuối thế kỉ XIX? - Một số giai cấp và tầng B2: HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học lớp mới xuất hiện: sinh hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập + Tư sản GV đến các nhóm theo dõi + Tiểu tư sản thành thị. B3: HS báo cáo thảo luận + Công nhân. B4. HS nhận xét kết quả của bạn GV bổ sung phần nhận xét , đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Chính xác hóa kiến thức đã hình thành cho HS GV giới thiệu chuyển ý Mục 3 3. Xu hướng mới trong Mục tiêu: Xu hướng mới trong cuộc vận động giải phóng dân cuộc vận động giải tộc phóng dân tộc: Phương thức: Hoạt động nhóm - Đầu thế kỷ XX, các tư B1. Chia cả lớp thành 8 nhóm và giao nhiệm vụ thực hiện yêu tưởng dân chủ tư sản châu cầu sau Âu, truyền vào nước ta Nhóm 1,2:Những nét chính trong cuộc đấu tranh của nhân qua sách báo của Trung dân ta cuối thế kỷ 19? Quốc và con đường TBCN
7. Nhóm 3,4:Tư tưởng nào có ảnh hưởng đến VN lúc đó Nhóm ở Nhật Bản đã tác động 5,6 Vì sao đầu TK XX, ở nước ta xuất hiện xu hướng cứu vào Việt Nam. nước mới? Nhóm 7,8: Tại sao các nhà yêu nước lúc bấy giờ muốn noi theo con đường của Nhật Bản? - Các trí thức Nho học tiến B2 HS đọc SGK thực hiện yêu cầu bộ muốn đi theo con GV đến các nhóm theo dõi đường dân chủ tự sản để B3 HS báo cáo thảo luận cứu nước. B4.HS nhận xét, đánh giá kết quả của bạn * Xuất hiện xu hướng mới GV bổ sung phần nhận xét đánh giá kết quả thực hiện nhiệm trong cuộc vận động giải vụ của HS phóng dân tộc. Chính xá hóa kiến thức đã hình thành cho HS. III.PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP ĐẦU THẾ KỶ XX ĐẾN NĂM 1918 a) Mục tiêu: Trình bày được phong trào yêu nước trước chiến tranh thế giới thứ nhất b) Nội dung: Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa quan sát tranh ảnh suy nghĩ cá nhân, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi của giáo viên c) Sản phẩm : trả lời được các câu hỏi của giáo viên d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản 1. Phong trào yêu nước trước chiến tranh 1. Phong trào yêu nước trước chiến tranh thế giới thứ nhất: thế giới thứ nhất * Mục tiêu: a. Hoàn cảnh: - Học sinh nắm và trình bày được nét + Đầu TK XX, một trào lưu dân chủ tư sản chính về phong trào Đông du, những hoạt đã tràn vào Việt Nam qua các tân thư của động của Đông Kinh nghĩa thục, cuộc vận Trung Quốc và sự duy tân tự cường của động Duy tân và phong trào chống thuế ở Nhật Bản. Trung Kì . + Trong xã hội Việt Nam, một số nhà yêu - Phương pháp: Trực quan, phát vấn, nước muốn noi gương Nhật, vì Nhật cùng thuyết trình, phân tích tổng hợp, nhóm màu da, cùng văn hoá hán học đi theo con - Thời gian: 20 phút đường TBCN đã có thế lực đánh thắng đế * GV cho học sinh nhận thức về xu hướng quốc Nga 1905, cho nên có thể nhờ cậy dân chủ tư sản được. - Phong trào Cần Vương cuối thế kỉ XIX b Các phong trào tiêu biểu giúp vua cứu nước thất bại. - Đầu TK XX,cuộc khai thác thuộc địa lần Các Phong Đông Cuộc Phong
8. thứ nhất làm cho xã hội Việt Nam chuyển phong trào Kinh vận trào biến. Các đô thị phát triển sự xuất hiện các trào Đông nghĩa động chống giai cấp, tầng lớp mới: tư sản,tiểu tư sản du thục Duy thuế ở => Xu thế cứu nước mới đi theo dân chủ tư tân Trung sản Kỳ Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ Người GV Hỏi HS lãnh - Hoàn cảnh Việt Nam đầu TK XX như đạo thế nào? Chủ * Sau khi cho HS nắm được hoàn cảnh trương nước ta đầu thế kỷ XX và GV phân công Biện HS thực hiện nhiệm vụ:(hoàn thành nội pháp trong bảng) Kết - Nhóm 1. Phong trào Đông Du (1905- quả 1909) - Nhóm 2. Đông Kinh nghĩa Thục(1907) C So sánh: - Nhóm 3. Cuộc vận động Duy Tân . Điểm giống nhau và khác nhau : - Nhóm 4. Phong trào chống thuế ở * Điểm giống nhau : đều là phong trào yêu Trung Kỳ 1908 nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản , Bước 2: HS tập trung thảo luận và trình bày do các sĩ phu nho học lãnh đạo . sản phẩm * Điểm khác nhau : Bước 3 HS trình bày nhận xét, bổ sung. + Phong trào Đông Du do Duy Tân Bước 4 GV kết luận: Phong trào đã thể hiện Hội chủ trương :vũ trang chống Pháp giành rõ tinh thần cách mạng, yêu nước chống độc lập dân tộc . Pháp của nhân dân trong sự nghiệp giải + Đông Kinh Nghĩa Thục ở Hà Nội : phóng dân tộc, nhưng cũng thể hiện rõ thiếu bạo động ôn hòa , nâng cao dân trí, bồi một giai cấp lãnh đạo có năng lực. dưỡng nhân tài. + Phong trào DuyTânởTrung Kỳ:vận động cải cách (theo cái mới) và khai dân trí Nội dung ( Dự kiến sản phẩm) Các Phong trào Đông Kinh Cuộc vận động Duy Phong trào chống phong Đông du nghĩa thục tân thuế ở Trung Kỳ trào Người Phan Bội Lương Văn Can Phan Châu Trinh, Phan Châu Trinh,
9. lãnh đạo Châu Nguyễn Quyền Huỳnh Thúc Kháng Huỳnh Thúc Kháng Chủ - Cứu nước .- 3- 1907 thành - Vận động, cải cách - Chống sưu thuế. trương bằng khởi lập trường Đông KT-VH-XH làm cho nghĩa vũ Kinh nghĩa thục Việt Nam phát triển trang, khôi thành lập tại Hà giàu mạnh tiến tới phục nước Nội. giành ĐLDT, cứu Việt Nam nươc bằng con đường độc lập. hoà bình thông qua cải cách XH. Biện - Đưa thanh - Thực hiện cuộc - Mở trường học. - Đấu tranh trực pháp niên đi du vận động cải cách - Xuất bản sách báo. diện với Pháp, yêu học ở Nhật, văn hoá, xã hội - Đả phá hủ tục lạc sách cụ thể, quần nhờ Nhật theo lối tư sản hậu. chúng tham gia giúp đỡ về vũ - Lúc đầu hoạt - Tuyên truyền, vận đông, mạnh mẽ. khí, lương động chủ yếu ở động lối sống mới. - Diễn ra sôi nổi, thực để Hà Nội, sau lan - Mở mang công bắt đầu từ Quảng chống Pháp. rộng ra các tỉnh thương nghiệp, Nam, sau lan ra Bắc Kì, lôi cuốn - Đả kích hủ tục phong khắp Trung Kì. hàng ngàn người kiến. tham gia. Kết quả Pháp – Nhật - 11/1907 Pháp - Thực dân Pháp đàn Thực dân Pháp cấu kết, trục giải tán Đông áp. thẳng tay đàn áp. xuất những Kinh nghĩa thục. người Việt Nam yêu nước ra khỏi đất Nhật, phong trào tan rã. 2. Phong trào yêu nước trong thời kỳ chiến tranh thế giới thứ nhất a) Mục tiêu: Trình bày được vụ mưu khởi nghĩa của binh lính ở Huế và cuộc khởi nghĩa của binh lính ở Thái Nguyên và quá trình cứu nước của Nguyễn Ái Quốc b) Nội dung : Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa quan sát tranh ảnh suy nghĩ cá nhân, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi của giáo viên
10. c) Sản phẩm: trả lời được các câu hỏi của giáo viên d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản Mục tiêu: Trình bày được vụ mưu khởi 1. Chính sách của thực dân Pháp ở Đông nghĩa của binh lính ở Huế và cuộc khởi Dương trong thời chiến: KK HS tự đọc nghĩa của binh lính ở Thái Nguyên 2.Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916) . Khởi Phương pháp – kĩ thuật: thảo luận nhóm nghĩa binh lính & tù chính trị ở Thái Phương tiện: Bảng nhóm Nguyên (1917) Thời gian: 10 phút a. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916): Tổ chức hoạt động: * Nguyên nhân: B1:Chuyển giao nhiệm vụ - Pháp ráo riết bắt lính sang châu Âu - Nhóm chẵn: Trình bày nguyên nhân diễn - Binh lính căm phẫn, họ quyết tâm đứng biến vụ khởi nghĩa ở Huế lên đấu tranh - Nhóm lẽ: Trình bày nguyên nhân diễn - Diễn biến : ( SGK /146 ) biến khởi nghĩa binh lính và tù chính trị ở b. Khởi nghĩa binh lính & tù chính trị ở Thái Nguyên Thái Nguyên (1917) B2: GV khuyến khích học sinh hợp tác với * Nguyên nhân: nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ. Đồng - Binh lính Thái Nguyên rất căm phẫn thời có sự hỗ trợ kịp thời để các nhóm hoàn chế độ. thành Họ quyết tâm đấu. tranh dưới sự lãnh đạo - GV giải thích thêm: Sở dĩ mời vua Duy của Đội Cấn & Lương Ngọc Quyến Tân tham gia là muốn gây thanh thế cho * Diễn biến: cuộc khởi nghĩa ( SGK/ 147 ) GV giải thích thêm về Lương Ngọc Quyến So sánh :Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế ( 1916) (SGV/224) . Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở B3: Cho nhóm chẵn- lẽ lần lượt lên bảng Thái Nguyên ( 1917) : trình bày kết quả thảo luận của nhóm mình. + Giống nhau : lực lượng tham gia đều là B4: Các nhóm khác nhận xét, bổ sung, đánh binh lính người Việt trong quân đội Pháp giá kết quả nhóm trên đã trình bày. , tù chính trị , nhân dân địa phương ; thành GV bổ sung phần phân tích, nhận xét, đánh phần lãnh đạo là những sĩ phu yêu nước có giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của tư tưởng tiến bộ . học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã + Khác nhau : ở Huế có sự tham gia của hình thành cho học sinh. Vua Duy Tân Tổ chức cho HS so sánh: 3. Những hoạt động của Nguyễn Tất Mục tiêu: Trình bày trên lược đồ bước đầu Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước:
11. những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc a. Tiểu sử: Phương pháp – kĩ thuật: thảo luận nhóm - Nguyễn Tất Thành sinh ngày 19/5/1890 tại Phương tiện: Bản đồ hành trình cứu nước xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ của Nguyễn Ái Quốc An. Thời gian: 10 phút - Gia đình và quê hương có truyền thống Tổ chức hoạt động: cách mạng. * GV giao nhiệm vụ cho HS thảo luận b. Hoàn cảnh: (tất cả các nhóm đều thảo luận chung ) - Đất nước bị rơi hoàn toàn vào tay Pháp. - - Nêu vài nét về tiểu sử của Nguyễn Tất Nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra nhưng đều bị Thành thất bại. - Vì sao Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường - CM Việt Nam bị bế tắc về đường lối cứu nước mới? c. Hoạt động: + Đất nước bị rơ vào tay Pháp. Nhiều cuộc - Ngày 5/6/1911, Nguyễn Tất Thành chọn khởi nghĩa nổ ra nhưng đều bị thất bại, Cách con đường sang các nước phương Tây để mạng Việt Nam bị bế tắc về đường lối. tìm hiểu kẻ thù, các dân tộc cùng cảnh ngộ. - Hành trình cứu nước của Người diễn ra - Qua 6 năm vòng quanh thế giới để tìm như thế nào? hiểu đến năm 1917, Người trở lại Pháp hoạt - GV giới thiệu H107: Tàu La-tu-sơ Tơ-rê- động trong phong trào công nhân Pháp. vin con tàu đưa Người sang Pháp tìm đường - Tiếp nhận được ảnh hưởng cách mạng cứu nước. tháng Mười Nga, chủ nghĩa Mác - Lênin là - Kết quả những hoạt động của Nguyễn Tất cơ sở để xác định con đường chân chính cho Thành ở nước ngoài? cách mạngViệt Nam. * HS thảo luận nhóm: Hướng đi của Người có gì mới so với những nhà yêu nước chống Pháp trước đó? * GV kết luận: Nguyễn Tất thành là vị cứu tinh của dân tộc, bước đầu hoạt động của Người đã mở ra một chân trời mới cho CMVN. 3.3. HOẠT ĐỘNG LUYÊN TẬP: a) Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo. c) Sản phẩm: trả lời câu hỏi thể hiện đầy đủ nội dung bài học;
12. d) Tổ chức thực hiện: GV giao nhiệm vụ cho HS (cụ thể hơn) và chủ yếu cho làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi . Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo. Câu 1. Vẽ Sơ đồ tổ chức bộ máy cai trị của Pháp ở Đông Dương. Câu.2.Tác hại của chính sách khai thác của TDP đối với kinh tế VN như thế nào? Câu 3. Nêu chính sách văn hóa giáo dục mà Pháp đã thực hiện ở VN Câu 4 Lập bảng thống kê về tình hình các giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX theo yêu cầu sau: Giai cấp, tầng lớp Nghề nghiệp Thái độ chính trị Câu 5 Lập bảng thống kê các phong trào yêu nước chủ yếu đầu thế kỉ XX theo yêu cầu dưới đây: Phong trào Mục đích Hình thức và nội dung hoạt động chủ yếu Dự kiến sản phẩm Giai cấp, Nghề nghiệp Thái độ chính trị tầng lớp Tư sản Nhà thầu khoán, đại lí, Tiềm lực kinh tế họ yếu ớt, họ chỉ muốn có điều
13. chủ xí nghiệp, chủ thủ kiện làm ăn buôn bán, chưa có ý thức tham gia vào công phong trào cách mạng giải phóng dân tộc. Tiểu tư các chủ xưởng nhỏ và Họ có ý thức dân tộc nên tích cực tham gia vào cuộc sản viên chức cấp thấp vận động cứu nước đầu thế kỉ XX. Công công nhân trong các nhà Họ có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ chống lại bọn nhân máy, xí nghiệp và nông địa chủ, đòi cải thiện điều kiện làm việc, tăng lương, dân giảm giờ làm. Phong trào Mục đích Hình thức và nội dung hoạt động chủ yếu Phong trào Đông Giành độc lập dân tộc, Bạo động vũ trang để giành độc lập. Cầu viện du (1905-1909) xây dựng xã hội tiến bộ Nhật Bản Đông Kinh nghĩa Giành độc lập, xây Truyền bá tư tưởng mới, vận động chấn hưng thục (1907) dựng xã hội tiến bộ đất nước Cuộc vận động Nâng cao ý thức tự Mở trường, diễn thuyết, tuyên truyền, đả phá Duy Tân ở Trung cường để đi đến giành phong tục lạc hậu, bỏ cái cũ, học theo cái Kì (1908) độc lập mới, cổ động mở mang công thương nghiệp Phong trào chống Chống đi phu, chống Từ đấu tranh hòa bình, phong trào dần thiên thuế ở Trung Kì sưu thuế về xu hướng bạo động (1908) HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG: * Mục tiêu: - Nhằm vận dụng kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn. - HS biết nhận xét, đánh giá, rút ra bài học kinh nghiệm với sự phát triển kinh tế nước ta và địa phương hiện nay. *Tổ chức thực hiện: :Nêu câu hỏi cho HS thảo luận. 1.Hiện nay, Đảng và nhà nước ta có những chính sách gì đối với vùng nông thôn? Đô thị hóa đối với nước ta hiện nay đã đem lại hiệu quả gì cho người dân? 2. Chủ trương đưa thanh niên sang Nhật Bản học tập, đào tạo cán bộ trong phong trào Đông Du để lại bài học gì cho việc đưa học sinh, cán bộ đi học tập ở nước ngoài hiện nay? Gợi ý
14. Ngày nay, nền kinh tế phát triển mạnh mẽ trên toàn thế giới. Do đó, chính sách đưa học sinh, cán bộ đi học tập nước ngoài rất được chú trọng. Đó là chính sách để chúng ta học hỏi thêm những tiên tiến, công nghệ mới từ bên ngoài để về áp dụng phát triển đất nước. sản. Dặn dò: - Học bài, làm bài tập - Bài tập: Nêu những đặc điểm giống nhau và khác nhau giữa phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX và cuối thế kỉ XIX. - Lập bảng thống kê các phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX.(theo mẫu ở sách giáo khoa) Tiết 49 ÔN TẬPKIỂM TRA HỌC KỲ II I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: HS nắm chắc: - Lịch sử dân tộc từ giữa thế kỷ XIX đến hết chiến tranh thế giới thứ nhất. - Đặc điểm, diễn biến cơ bản của phong trào đấu tranh vũ trang từ 1895 - 1896. - Bước chuyển biến của phong trào yêu nước đầu thế kỷ XX. 2. Phẩm chất: Giúp HS - Giáo dục lòng yêu nước, ý chí căm thù giặc. - Trân trọng các tấm gương dũng cảm vì dân vì nước, noi gương học tập cha anh. 3. Năng lực: - Năng lực chung: năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác - Năng lực chuyên biệt: + Năng lực tái hiện tình hình nước Việt Nam tù giữa thế kỷ XIX đến hết Chiến tranh thế giới thứ nhất. + Năng lực thực hành bộ môn: sưu tầm tư liệu, tranh ảnh + Phân tích, nhận xét,vận dụng kiến thức để giải quyết tình huống và so sánh với tình hình nước ta hiện nay + Năng lực thực hành bộ môn: sưu tầm tư liệu, tranh ảnh + So sánh, phân tích, nhận xét và vận dụng kiến thức để giải quyết tình huống trong tình hình nước ta hiện nay. II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của giáo viên - Giáo án word và Powerpoint., máy tính
15. - Tranh ảnh, tư liệu có liên quan - Phiếu học tập. 2. Chuẩn bị của học sinh - Đọc trước sách giáo khoa. - Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh V. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 1. Ổn định: 2. Kiểm tra bài cũ: (3 phút) - Vì sao Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước? 3. Bài mới : 3.1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: * Mục tiêu: Giúp học sinh hình dung được Lịch sử Việt Nam từ giữa thế kỷ XIX đến hết chiến tranh thế giới thứ nhất. - Phương pháp, kĩ thuật: trực quan, phát vấn. - Thời gian: 2 phút * Phương thức: GV cho HS quan sát một số hình ảnh đã học xếp theo thứ tự thời gian và nêu câu hỏi để HS trả lời nhanh * Dự kiến sản phẩm: HS trả lời - GV chuẩn bị sẵn đáp án → GV vào bài mới. 3.2. HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP: * Mục tiêu: - Học sinh nắm được lịch sử Việt Nam từ giữa thế kỷ XIX đến hết năm 1918. - Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, phân tích tổng hợp, nhóm - Phương tiện: Tranh ảnh, tư liệu - Thời gian: 30 phút * Phương thức: cho HS thảo lận nhóm bằng cách lập bảng hệ thống kiến thức Bảng 1: Quá trình xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp và cuộc đấu tranh chống xâm lược của nhân dân ta. Thời gian Quá trình xâm lược của TD Pháp Cuộc đấu tranh của nhân dân ta 1-9-1858 Pháp đánh Sơn Trà. Mở màn cuộc Quân ta đánh trả quyết liệt xâm lược Việt Nam 2-1859 Pháp kéo vào Gia Định Quân dân ta chặn địch ở đây
16. 2-1862 Pháp chiếm Gia Định, Định Tường, Nhân dân căm phẫn, tiếp tục Biên Hoà, Vĩnh Long kháng chiến 6-1862 Hiệp ước nhâm tuất Pháp chiếm 3 Nhân dân độc lập kháng chiến tỉnh miền Đông Nam Kì 6-1867 Pháp chiếm 3 tỉnh miền Tây Nhân dân 6 tỉnh khởi nghĩa 20-11-1873 Pháp đánh thành Hà Nội Nhân dân tiếp tục chống Pháp 18-8-1883 Pháp đánh Huế, điều ước Hác măng, Triều đình đầu hàng nhưng Pa-tơ-nốt công nhận sự bảo hộ của phong trào kháng chiến của Pháp nhân dân ta không chấm dứt. Bảng 2: Lập niên biểu về phong trào Cần Vương. Thời gian Sự Kiện 5-7-1885 Cuộc phản công của phái chủ chiến ở kinh thành Huế 13-7-1885 Vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương. 1886-1887 Khởi nghĩa Ba Dình 1883-1892 Khởi nghĩa Bãi Sậy 1885-1895 Khởi nghĩa Hương Khê Bảng 3: Phong trào yêu nước đầu thế kỷ XX đến năm 1918: Phong trào Chủ trương Biện pháp đấu tranh Thành phần tham gia Phong trào Lập ra một nước Bạo động vũ trang giành Nhiều thành phần Đông Du VN độc lập. độc lập, cầu viện Nhật Bản chủ yếu là thanh niên (1905-1909) yêu nước Đông Kinh Giành độc lập xây Truyền bá tư tưởng mới, Đông đảo nhân dân nghĩa thục dựng xã hội tiến vận động chấn hưng đất tham gia nhiều tầng (1907) bộ nước lớp xã hội Cuộc vận động Đổi mới đất nước. Mở trường học dạy theo lối Đông đảo các tầng Duy Tân mới, đả kích hủ tục PK, lớp nhân dân tham (1908) mở mang công thương gia nghiệp.
17. Phong trào Chống đi phu, Từ đấu tranh hoà bình PT Đông đảo các tầng chống thuế ở chống sưu thuế. dần thiên về xu hướng bạo lớp nhân dân tham Trung Kì động. gia,chủ yếu là nông dân HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP: a) Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức lịch sử Việt Nam từ giữa thế kỷ XIX đến hết năm 1918. b) Nội dung hoạt động: GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo. - Thời gian 10 phút c) Sản phẩm học tập: trả lời câu hỏi thể hiện đầy đủ nội dung ôn tập; d) Cách thức tiến hành hoạt động Tổ chức HS thảo lận nhóm bằng cách trả lời các câu hỏi sau: 1. Vì sao thực dân Pháp xâm lược Việt Nam? 2. Nguyên nhân làm cho nước ta rơi vào tay của thực dân Pháp. 3. Những nét chính của phong trào Cần Vương: Nguyên nhân bùng nổ, diễn biến chính, kết quả, ý nghĩa của phong trào. 4. Nhận xét chung về phong trào chống Pháp cuối thế kỉ XIX. 5. Những chuyển biến về kinh tế, xã hội, tư tưởng trong phong trào yêu nước Việt Nam đầu thế kỷ XX . * Dự kiến sản phẩm: 1. Nguyên nhân Pháp xâm lược Việt Nam : Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản, nhu cầu xâm chiếm thuộc địa, Việt Nam giàu sức người, sức của. 2. Nguyên nhân làm cho nước ta bị mất vào tay thực dân Pháp : - Đường lối, cách thức tổ chức kháng chiến của triều đình Huế mắc nhiều sai lầm, bất cập. - Bối cảnh quốc tế bất lợi. 3. Về phong trào Cần vương chống Pháp cuối thế kỉ XIX : - Nguyên nhân bùng nổ : + Âm mưu thống trị của thực dân Pháp. + Lòng yêu nước, ý chí bất khuất của quần chúng nhân dân. + Thái độ kiến quyết chống Pháp của phái chủ chiến 4. Nhận xét chung về phong trào chống Pháp ở nửa cuối thế kỉ XIX : - Quy mô : diễn ra khắp Bắc Trung Kì và Bắc Kì.
18. - Thành phần tham gia gồm các sĩ phu, văn thân yêu nước và đông đảo nông dân, rất quyết liệt, tiêu biểu là ba cuộc khởi nghĩa lớn : Ba Đình, Bãi Sậy, Hương Khê. - Hình thức và phương pháp đấu tranh: khởi nghĩa vũ trang (phù hợp với truyền thống đấu tranh của dân tộc). - Tính chất : là cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. - Ý nghĩa : chứng tỏ ý chí đấu tranh giành lại độc lập dân tộc của nhân dân ta rất mãnh liệt. 5. Những chuyển biến về kinh tế, xã hội, tư tưởng trong phong trào yêu nước Việt Nam đầu thế kỉ XX. Nguyên nhân: tác động từ cuộc khai thác của thực dân Pháp ở Việt Nam và những tư tưởng tiến bộ trên thế giới, nhất là tấm gương tự cường của Nhật Bản. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG: a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập. HS biết nhận xét, đánh giá, rút ra bài học kinh nghiệm với sự phát triển kinh tế nước ta và địa phương hiện nay. b) Nội dung hoạt động: GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm hoàn thành bài tập ở nhà c) Sản phẩm học tập: bài tập nhóm d) Cách thức tiến hành hoạt động * Phương thức: Nêu câu hỏi cho HS thảo luận các câu hỏi sau: 1. Nhận xét chung về phong trào yêu nước Việt Nam đầu thế kỉ XX. 2. So sánh hai xu hướng cứu nước: Bạo động của Phan Bội Châu và cải cách của Phan Châu Trinh về chủ trương, biện pháp, khả năng thực hiện, tác dụng, hạn chế 3. Bước đầu hoạt động cứu nước của Nguyễn Tất Thành có ý nghĩa như thế nào?Hoạt động cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có điểm gì khác với các nhà yêu nước chống Pháp trước đó? GV tổng hợp lại một số kiến thức cơ bản 4. Dăn dò: - Học ôn tất cả các bài đã học từ Học kỳ II để kiểm tra. + Chuẩn bị: - Tiết sau kiểm tra học kì II.
19. Ngày soạn: Ngày giảng: Tiết 50 KIỂM TRA HỌC KỲ II I. Mục tiêu: 1, Kiến thức: Đánh giá khả năng ghi nhớ và phân tích được những kiến thức cơ bản về giai đoạn lịch sử Việt Nam cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX - Nhận biết được thời gian, sự kiện.; Trình bày, Hiểu, giải thích đánh giá được sự kiện lịch sử qua từng giai đoạn 2, Kỉ năng: Học sinh có kỉ năng khái quát vận dụng kiến thức cơ bản vào làm bài 3, Thái độ: HS có thái độ đúng đắn trong làm bài, học tập II.Chuẩn bị: GV: Đề, đáp án, biểu điểm HS: Ôn tập phần lịch sử VN III. Ma trận đề kiểm tra Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao Tên chủ đề TN TL TN TL TN TL TN TL 1.Cuộc kháng chiến Thời gian, sự Trình bày diễn từ năm 1858 đến kiện. biến một sự năm 1884 kiện Số câu 10 2 Số điểm 2,5 0,5 2.phong trào kháng Thời gian, sự Hiểu được nội Giải thích được chiến chống Pháp kiện. dung của một sự kiện trong những năm sự kiện cuối thế kỉ XIX. Số câu 1 ½ 1 Số điểm 0,5 0,5 1,5 2.Chính sách khai Hiểu được sự thác thuộc địa của thay đổi về giai TDP tại Việt Nam cấp tầng lớp 2 0,5
20. 4.Phong trào yêu Thời gian, sự Trình bày được Lí giải được vì So sánh con nước chống Pháp kiện sự kiện sao ho lại ra đi đường cứu trong những năm tìm đường cứu nước của các đầu thế kỷ XX đến nước nhà yêu nước năm 1918 Số câu 2 2 ½ ½ Số điểm 0,5 0,5 1,5 1,5 Số câu 12 1 ½ ½ ½ Số điểm 3 0,5 0,5 3 1,5 Tỉ lệ 30 % 20% 5% 30% 15 Đề 1. Trăc nghiệm 1.Hãy khoanh tròn vào chữ cái trước câu trả lời đúng nhất ( 4đ) Câu 1. Yếu Yếu tố nào là cơ bản thúc đẩy tư bản Pháp xâm lược Việt Nam ? A. Chế độ cai trị của nhà Nguyễn bảo thủ về chính trị, lạc hậu về kinh tế B. Pháp muốn gây ảnh hưởng của mình đối với các nước C. Do nhu cầu về thị trường và thuộc địa D. Chính sách cai cấm đạo Gia-tô của nhà Nguyễn Câu 2. Tình hình triều đình nhà Nguyễn nửa đầu thế kỉ XX như thế nào ? A.Triều đình nhà Nguyễn khủng hoảng, suy yếu B. Triều đình nhà Nguyễn được nhân dân ủng hộ C. Triều đình nhà Nguyễn bị nhân dân chán ghét D. Triều đình nhà Nguyễn biết củng cố khối đoàn kết giữa quần thần Câu 3 Pháp chọn Đà Nẵng làm mục tiêu mở đầu cuộc tấn công nhằm thực hiện kế hoạch gì? A. Buộc triều đình Huế nhanh chóng đầu hàng B. "đánh nhanh thắng nhanh" C."Chinh phục từng gói nhỏ" D.Chiếm Đà Nẵng khống chế cả miền Trung Câu 4 Theo Hiệp ước Nhâm Tuất, Triều đình nhà Nguyễn thừa nhận quyền cai quản của Pháp ở đâu ? A.Ba tỉnh miền Đông Nam Kì và đảo Phú Quốc B. Ba tỉnh miền Tây Nam Kì và đảo Côn Lôn C. Ba tỉnh miền Tây Nam Kì và đảo Côn Đảo D. Ba tỉnh miền Đông Nam, Kì và đảo Côn Lôn Câu 5 Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các cuộc khởi nghĩa của nhân dân ta chống Pháp ở Nam Kì thất bại ? A.Các cuộc khởi nghĩa nổ ra lẻ tẻ, không được sự ủng hộ của nhân dân
21. B. Do sự nhu nhược của Triều đình Huế C. Thực dân Pháp cấu kết với triều đình đàn áp khởi nghĩa, chưa có đường lối đấu tranh thống nhất D. Kẻ thù còn quá mạnh, lực lượng ta còn non yếu Câu 6 Với việc kí Hiệp ước nào, triều đình Huế thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, đồng thời cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi Trung Kì, sáp nhập vào Nam Kì - thuộc Pháp? A.Hiệp ước năm 1862 B. Hiệp ước 1874 C. Hiệp ước Pa-tơ-nốt C.Hiệp ước Hác-măng Câu 7. Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp tiến hành vào thời gian nào ? A.Từ năm 1897 đến năm 1915 B. Từ năm 1897 đến năm 1914 C. Từ năm 1897 đến năm 1913 D. Từ năm 1897 đến năm 1912 Câu 8 Từ chỗ giai cấp ít nhiều giữ vai trò lãnh đạo cuộc đấu tranh dân tộc ở cuối thế kỉ XIX, giờ đây giai cấp địa chủ phong kiến đã thay đổi như thế nào ? A.Trở thành tầng lớp quý tộc mới ở nông thôn Việt Nam B.Trở thành tay sai của thực dân Pháp, ra sức bóc lột, áp bức nông dân C.Trở thành tầng lớp thượng lưu ở nông thôn Việt Nam D.Trở thành tay sai cho thực dân Pháp Câu 9.Cùng với sự phát triển đô thị, các giai cấp tầng lớp mới đã xuất hiện, đó là : A.Chủ xí nghiệp, chủ hãng buôn bán B.Những người buôn bán, chủ doanh nghiệp C.Tư sản, tiểu tư sản, công nhân D. Những nhà thầu khoán, đại lý Câu 10.Tháng 3 - 1907, ở Bắc Kì có một cuộc vận động được các sĩ phu chú trọng, đó là cuộc vận động nào ? A.Cuộc vận động cải cách văn hóa theo lối tư sản (Đông Kinh nghĩa thục) B.Phong trào chống thuế ở Trung Kì C.Cuộc vận động Duy Tân D.Phong trào Đông Du Câu 11Ai là người lãnh đạo phong trào Duy tân ? A.Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu B.Phan Châu Trinh và Huỳnh Thúc Kháng C. Lương Văn Can, Nguyễn Quyền Câu 12. Mục đích cơ bản trong phong trào Đông Du của Phan Bội Châu là gì ? A.Đưa người Việt Nam sang các nước phương Đông để học tập kinh nghiệm về đánh Pháp B.Đưa thanh thiếu niên Việt Nam sang Nhật học tập để chuẩn bị lực lượng chống Pháp C.Đưa thanh niên Việt Nam sang Trung Quốc học tập để chuẩn bị lực lượng lãnh đạo cho cách mạng Việt Nam
22. D.Phan Bội Châu trực tiếp sang Nhật cầu viện Nhật giúp Việt Nam đánh Pháp Câu 13 Lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa trong trong trào Cần Vương là ai ? Văn thân sĩ phu yêu nước Địa chủ các địa phương Nông dân Những võ quan triều đình Câu 14: lãnh tụ chỉ huy quân ta chống Pháp ở Đà Nẵng là: A. Nguyễn Danh Phương. B. Nguyễn Tri Phương. C. Trương Định. C. Nguyễn Đình Chiểu. Câu 15: Người nói câu nổi tiếng: “ Bao giờ người tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người Nam đánh Tây” là : A, Trương Định B. Nguyễn Hữu Huân. C. Nguyễn Trung Trực. D. Nguyễn Đình Chiểu Câu16: Nội dung cơ bản của chiếu Cần vương: A. Kêu gọi các văn thân, sĩ phu đứng lên cứu nước. B. Kêu gọi các văn thân và nhân dân chống phái chủ hòa. C. Kêu gọi các văn thân, sĩ phu lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa. D. Kêu gọi các văn thân và nhân dân giúp vua cứu nước. 2.Hãy nối mốc thời gian với nội dung sự kiện cho phù hợp: (1đ) Thời gian Nội dung sự kiện 1. 1 - 9 - 1858 A. Pháp tấn công Gia Định 2. 17 - 2 - 1859 B. Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây 3. 10 – 12 - 1861 C. Pháp tấn công Đà Nẵng 4. 24 - 6 - 1867 D. Nguyễn Trung Trực đốt cháy tàu giặc trên sông Vàm Cỏ II. Tự luận: (5đ) Câu 1 (2 điểm): Trong các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương, cuộc khởi nghĩa nào tiêu biểu nhất? giải thích vì sao khởi nghĩa đó tiêu biểu nhất Câu 2. (3 Điểm) Vì sao Nguyễn Tất Thành lại ra đi tìm đường cứu nước? Hướng đi của Người có gì mới so với những nhà yêu nước chống Pháp trước đó? I. Trắc nghiệm: (5đ) 1.Hãy khoanh tròn vào chữ cái trước câu trả lời đúng nhất ( 4đ) Câu 1. Yếu Yếu tố nào là cơ bản thúc đẩy tư bản Pháp xâm lược Việt Nam ? A. Chính sách cai cấm đạo Gia-tô của nhà Nguyễn B. Chế độ cai trị của nhà Nguyễn bảo thủ về chính trị, lạc hậu về kinh tế
23. C. Pháp muốn gây ảnh hưởng của mình đối với các nước D. Do nhu cầu về thị trường và thuộc địa Câu 2 Theo Hiệp ước Nhâm Tuất, Triều đình nhà Nguyễn thừa nhận quyền cai quản của Pháp ở đâu? A Ba tỉnh miền Tây Nam Kì và đảo Côn Đảo B Ba tỉnh miền Đông Nam, Kì và đảo Côn Lôn C.Ba tỉnh miền Đông Nam Kì và đảo Phú Quốc D. Ba tỉnh miền Tây Nam Kì và đảo Côn Lôn Câu 3 Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các cuộc khởi nghĩa của nhân dân ta chống Pháp ở Nam Kì thất bại ? A.Các cuộc khởi nghĩa nổ ra lẻ tẻ, không được sự ủng hộ của nhân dân B. Do sự nhu nhược của Triều đình Huế C. Thực dân Pháp cấu kết với triều đình đàn áp khởi nghĩa, chưa có đường lối đấu tranh thống nhất D. Kẻ thù còn quá mạnh, lực lượng ta còn non yếu Câu 4 Với việc kí Hiệp ước nào, triều đình Huế thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, đồng thời cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi Trung Kì, sáp nhập vào Nam Kì - thuộc Pháp? A.Hiệp ước năm 1862 B. Hiệp ước 1874 C. Hiệp ước Pa-tơ-nốt C.Hiệp ước Hác-măng Câu 5. Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp tiến hành vào thời gian nào ? A.Từ năm 1897 đến năm 1915 B. Từ năm 1897 đến năm 1914 C. Từ năm 1897 đến năm 1913 D. Từ năm 1897 đến năm 1912 Câu 6 Từ chỗ giai cấp ít nhiều giữ vai trò lãnh đạo cuộc đấu tranh dân tộc ở cuối thế kỉ XIX, giờ đây giai cấp địa chủ phong kiến đã thay đổi như thế nào ? A Trở thành tầng lớp thượng lưu ở nông thôn Việt Nam B.Trở thành tay sai cho thực dân Pháp C.Trở thành tầng lớp quý tộc mới ở nông thôn Việt Nam D.Trở thành tay sai của thực dân Pháp, ra sức bóc lột, áp bức nông dân Câu 7.Cùng với sự phát triển đô thị, các giai cấp tầng lớp mới đã xuất hiện, đó là : A.Chủ xí nghiệp, chủ hãng buôn bán B.Những người buôn bán, chủ doanh nghiệp C.Tư sản, tiểu tư sản, công nhân D. Những nhà thầu khoán, đại lý Câu 8. Tình hình triều đình nhà Nguyễn nửa đầu thế kỉ XX như thế nào ? A. Triều đình nhà Nguyễn bị nhân dân chán ghét B. Triều đình nhà Nguyễn biết củng cố khối đoàn kết giữa quần thần C.Triều đình nhà Nguyễn khủng hoảng, suy yếu
24. D. Triều đình nhà Nguyễn được nhân dân ủng hộ Câu 9 Pháp chọn Đà Nẵng làm mục tiêu mở đầu cuộc tấn công nhằm thực hiện kế hoạch gì? A. Buộc triều đình Huế nhanh chóng đầu hàng B. "đánh nhanh thắng nhanh" C."Chinh phục từng gói nhỏ" D.Chiếm Đà Nẵng khống chế cả miền Trung Câu 10.Tháng 3 - 1907, ở Bắc Kì có một cuộc vận động được các sĩ phu chú trọng, đó là cuộc vận động nào ? A.Cuộc vận động cải cách văn hóa theo lối tư sản (Đông Kinh nghĩa thục) B.Phong trào chống thuế ở Trung Kì C.Cuộc vận động Duy Tân D.Phong trào Đông Du Câu 11. Ai là người lãnh đạo phong trào Duy tân ? A.Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu B.Phan Châu Trinh và Huỳnh Thúc Kháng C. Lương Văn Can, Nguyễn Quyền Câu 12. Mục đích cơ bản trong phong trào Đông Du của Phan Bội Châu là gì ? A.Phan Bội Châu trực tiếp sang Nhật cầu viện Nhật giúp Việt Nam đánh Pháp B.Đưa người Việt Nam sang các nước phương Đông để học tập kinh nghiệm về đánh Pháp C.Đưa thanh thiếu niên Việt Nam sang Nhật học tập để chuẩn bị lực lượng chống Pháp D.Đưa thanh niên Việt Nam sang Trung Quốc học tập để chuẩn bị lực lượng lãnh đạo cho cách mạng Việt Nam Câu 13 Lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa trong trong trào Cần Vương là ai ? A.Văn thân sĩ phu yêu nước B.Địa chủ các địa phương C.Nông dân D.Những võ quan triều đình Câu 14 : Thực dân pháp bắt đầu xâm lược nước ta ở: A. Cửa biển Ba Lạt 31/8/1858 B. Cửa biển Quảng Yên 01/09/1858 C. Cửa biển Đà Nẵng 01/09/1858 C. Cửa biển Hải Phòng 17/02/1858 Câu 15: Người nói câu nổi tiếng: “ Bao giờ người tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người Nam đánh Tây” là : A, Trương Định B. Nguyễn Hữu Huân. C. Nguyễn Trung Trực. D. Nguyễn Đình Chiểu Câu16: Nội dung cơ bản của chiếu Cần vương: A. Kêu gọi các văn thân và nhân dân chống phái chủ hòa.
25. B. Kêu gọi các văn thân, sĩ phu lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa. C. Kêu gọi các văn thân và nhân dân giúp vua cứu nước. D. Kêu gọi các văn thân, sĩ phu đứng lên cứu nước. 2.Hãy nối mốc thời gian với nội dung sự kiện cho phù hợp: (1đ) Thời gian Nội dung sự kiện 1. 1 - 9 - 1858 A. Pháp tấn công Gia Định 2. 17 - 2 - 1859 B. Pháp tấn công Đà Nẵng 3. 10 – 12 - 1861 C. Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây 4. 24 - 6 - 1867 D. Nguyễn Trung Trực đốt cháy tàu giặc trên sông Vàm Cỏ II. Tự luận: (5đ) Câu 1 (2 điểm): Kể tên các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương, cuộc khởi nghĩa nào tiêu biểu nhất? giải thích vì sao khởi nghĩa đó tiêu biểu nhất? Câu 2. (3 Điểm) Vì sao Nguyễn Tất Thành lại ra đi tìm đường cứu nước? Hướng đi của Người có gì mới so với những nhà yêu nước chống Pháp trước đó? Đáp án Hướng dẫn chấm Đề 1 (đáp án và thang điểm) Câu ĐÁP ÁN ĐIỂM A TRẮC NGHIỆM 3 điểm I Khoanh tròn vào chữ cái in hoa đầu câu đúng. Mỗi câu (4điểm) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 đúng/0,25đ II/ Nối cột A (thời gian ) với cột B (Sự kiện nước ta) Mỗi câu ( 1 đúng/0,25đ điểm) Câu 1 2 3 4 Nối B/ TỰ LUẬN: 7 điểm Câu 1: *Trong các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương, phong (2điểm) trào tiêu biểu nhất: Khởi nghĩa Hương Khê 0,25 Khởi nghĩa đó tiêu biểu nhất - Lãnh đạo Phan Đình Phùng từng làm quan Ngự sử trong triều đình 0,25 Huế. - Khởi nghĩa Hương Khê được chuẩn bị và tổ chức tương đối chặt 0,25 chẽ có 15 thứ quân .
26. - Về quy mô : Khởi nghĩa Hương Khê có quy mô rộng lớn. Nghĩa 0,25 quân hoạt động trên địa bàn rộng 4 tỉnh - Về thời gian tồn tại : khởi nghĩa Hương Khê có thời gian tồn tại 0,25 lâu dài (trong 10 năm). - Lực lượng cách mạng ; đông đảo, là người Kinh cả dân tộc thiểu số, người Lào, bước đầu có liên lạc với khởi nghĩa khác 0,25 - Phương thức tác chiến: vừ xây dựng lực lượng vừa chiến đấu 0,25 - Tính chất ác liệt, chiến đấu chống Pháp và phong kiến tay sai. 0,25 Câu 2 * Nguyễn Tất Thành tìm đường cứu nước là vì: 3 điểm - Nguyễn Tất Thành sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh nước nhà 0,5 rơi vào tay thực dân Pháp. Nhiều cuộc khởi nghĩa và phong trào đấu tranh đã nổ ra liên tiếp nhưng thất bại. - Nguyễn Tất Thành tuy khâm phục Phan Đình Phùng, Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh nhưng không nhất trí với con đường cứu 0.5 nước mà các bậc tiền bối đã lựa chọn - Xuất phát từ lòng yêu nước, thương dân, mong muốn nước nhà 0.5 được độc lập, nhân dân bớt đói khổ nên Người quyết định đi tìm đường cứu nước mới cho dân tộc. * Điểm mới trong hướng đi của Nguyễn Tất Thành so với các nhà yêu nước trước đó: + Các bậc tiền bối như Phan Bội Châu chọn con đường đi sang phương Đông(Nhật Bản, Trung Quốc), đối tượng mà ông gặp gỡ là 0.75 những chính khách Nhật để xin họ giúp Việt Nam đánh Pháp, chủ trương đấu tranh là bạo động. + Nguyễn Ái Quốc lựa chọn con đường đi sang phương Tây, nơi có 0/75 tư tưởng tự do, bình đẳng, bác ái, có khoa học kỹ thuật và nền văn minh phát triển để tìm hiểu xem vì sao nước Pháp thống trị nước mình và thực chất của các từ " Tự do-Bình đẳng- Bác ái". Từ đó Người hòa mình vào thực tiễn và tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho cách mạng Việt Nam. Đề 2 Câu ĐÁP ÁN ĐIỂM A TRẮC NGHIỆM 3 điểm I Khoanh tròn vào chữ cái in hoa đầu câu đúng. Mỗi câu
27. (4điểm) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 đúng/0,25đ II/ Nối cột A (thời gian ) với cột B (Sự kiện nước ta) Mỗi câu ( 1 đúng/0,25đ điểm) Câu 1 2 3 4 Nối Đề ra: (Đề 1) I. Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng (câu 1 – 4): Câu 1: Nguyên nhân sâu xa để thực dân Pháp xâm lược nước ta: a) Bảo vệ đạo Gia tô. b) Khai hóa văn minh cho người Việt. c) Chiếm Việt Nam làm thuộc địa và căn cứ quân sự. d) Trả thù triều đình Huế làm nhục quốc thể Pháp. Câu 2: Ngày 15 tháng 3 năm 1874 Nhà Nguyễn đã ký với Pháp hiệp ước: a) Hiệp ước Giáp Tuất. c) Hiệp ước Hác – măng. b) Hiệp ước Pa – tơ – nốt. d) Hiệp ước Nhâm Tuất. Câu 3: Thực dân Pháp nổ súng đánh thành Hà Nội lần thứ nhất vào thời gian nào? a) 24 - 6 – 1867. c) 20 – 11 – 1873. b) 3 – 4 – 1882. d) 19 – 5 – 1883. Câu 4: Người khởi xướng phong trào Cần Vương là: a) Nguyễn Trường Tộ. c) Hoàng Diệu. b) Tôn Thất Thuyết. d) Lưu Vĩnh Phúc. II. Chọn các cụm từ: chấm dứt; thuộc địa nửa phong kiến; nhà Nguyễn; nhà Lê; quốc gia độc lập điền vào chỗ ( .) sao cho đúng (Câu 5) Câu 5: Hiệp ước Pa tơ nốt năm1884, đã sự tồn tại của triều đại phong kiến ,.với tư cách là một , thay vào đó là chế độ , kéo dài đến Cách mạng tháng Tám năm 1945. II. Tự luận (Câu 6 – 7) Câu 6: Kể tên những nhà cải cách tiêu biểu ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX? Vì sao các đề nghị cải cách ở Việt Nam cuối thế kỉ XIX không thực hiện được? Câu 7: Trình bày sự phân hóa giai cấp của xã hội Việt Nam dưới tác động của chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp? Đáp án- Biểu điểm CÂU ĐÁP ÁN ĐIỂM 1-4 c) a) c) b) 2,0
28. chấm dứt 0,25 nhà Nguyễn 0,25 5 quốc gia độc lập 0,25 thuộc địa nửa phong kiến 0,25 Tên những nhà cải cách tiêu biểu ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX: - Trần Đình Túc 0,5 - Nguyễn Huy Tế 0,5 - Đinh Văn Điền 0,5 - Nguyễn Tường Tộ 0,5 - Nguyễn Lộ Trạch 0,5 Các đề nghị cải cách ở nước ta cuối thế kỉ XIX không thực hiện được bởi 6 vì: -Triều đình nhà Nguyễn bảo thủ, không muốn thay đổi hiện trạng của đất 0,5 nước, -Tuy bất lực trước những khó khăn của đất nước nhưng nhà Nguyễn vẫn 0,5 từ chối mọi cải cách, kể cả những cải cách hoàn toàn có khả năng thực hiện được. 0,5 Điều này đã làm cản trở sự phát triển của những tiền đề mới khiến xã hội lẩn quẩn trong vòng bế tắc của chế độ phong kiến đương thời. Sự phân hóa giai cấp của xã hội Việt Nam sau cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp: -Giai cấp địa chủ phong kiến đã đầu hàng, làm chỗ dựa, tay sai cho thực 0,5 dân Pháp. Tuy nhiên, có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước 0,75 -Giai cấp nông dân, số lượng đông đảo, bị áp bức bóc lột nặng nề nhất, họ sẵn sàng hưởng ứng, tham gia cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. 0,5 Một bộ phận nhỏ mất ruộng đất vào làm việc trong các hầm mỏ, đồn 7 điền. 0,5 -Tầng lớp tư sản đã xuất hiện, có nguồn gốc từ các nhà thầu khoán, chủ xí nghiệp, chủ hãng buôn bị chính quyền thực dân kìm hãm, tư bản 0,75 Pháp chèn ép. -Tiểu tư sản thành thị bao gồm chủ các xưởng thủ công nhỏ, cơ sở buôn bán nhỏ, viên chức cấp thấp và những người làm nghề tự do. -Công nhân phần lớn xuất thân từ nông dân, làm việc trong các đồn điền, hầm mỏ, nhà máy, xí nghiệp, lương thấp nên đời sống khổ cực, có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ chống giới chủ nhằm cải thiện đời sống.
29. HĐ3 : - Củng cố - Khắc sâu nội dung kiến thức trọng tâm của bài học. HĐ4 : - Hướng dẫn về nhà Ngày soạn: Ngày giảng: Tiết 51: LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG BÀI 5 NGHỆ AN NỬA SAU THẾ KỶ XIX VÀ ĐẦU THẾ KỶ XX I.Mục tiêu: 1. Kiến thức:HS hiểu và nắm được: - Phong trào đấu tranh ở Nghệ An cuối thế kỷ XI X. - Những biến đổi kinh tế ,chính trị,xã hội của Nghệ An đầu thế kỷ XX. 2. Tư tưởng: Bồi dưỡng hs lòng yêu quê hương đất nước và tự hào về truyền thống đấu tranh của quê hương mình. 3.Kỹ năng: Rèn hs kỷ năng sưu tầm kiến thức lịch sử. II. Phương tiện dạy học: Tư liệu lịch sử Nghệ An. III.Tiến trình lên lớp: Hoạt động cảu giáo viên và học sinh Nội dung ghi bảng. 1.Phong trào yêu nước nữa sau thế ?Nhân dân nghệ An chống thực dân pháp xâm kỷ XI X, đầu thế kỉ XX. (10 phút) lược như thế nào? HS: -Khi Pháp bắt đầu xâm lược:Kháng ? Sự kiện nào chứng tỏ điều đó? chiến sôi sục và nhiệt huyết. HS: Ở sách giáo khoa. ?Khi triều đình thủ hòa với Pháp thái độ của nhân dân như thế nào? HS: -Khi triều đình thủ hòa với Pháp: GV mở rộng giới thiệu cuộc khởi nghĩa của Nhân dân nhất loạt nổi dậy quyết Trần Tấn và Đặng Như Mai. đánh cả Triều lẫn Tây ?Trong phong trào Cần Vương nhân đân tham gia ntn? -Trong phong trào Cần Vương: Phong HS: trào phát triển mạnh ,có tổ chức và có GV cho hs đọc phần chữ nhỏ. quy mô lớn. ?Em có nhận xét gì về phong trào đấu tranh của Nghệ An cuối XI X? Nghệ An trong trào lưu yêu nước
30. hs: Sôi nổi và nhiệt tình￿yêu nước nồng nàn. mới. ?Phong trào yêu nước ở Nghệ An theo xu - Phong trào đông du(1905- hướng gì? 1908):Phan Bội Châu. HS: DCTS. -Phong trào Duy Tân(1908): Huỳnh ?Em có nhận xét gì về phong trào yêu nước ở Thúc Kháng Nghệ An đầu thế kỷ XX? - Phong trào chống thuế ,chống sưu hs: Nhân dân Nghệ An chống pháp sôi nổi, kiên cường và bất khuất. ?Kể tên một số nhân vật tiêu biểu ở Nghệ An? Hoạt động nhóm: 3 phút. Nhóm 1: Những biến đổi về chính trị? 2.Tình hình chính trị, kinh tế, xã hội ?Nhận xét? Nghệ An cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ Nhóm 2: XX.(15 phút) ?Những biến đổi về kinh tế? Nhận xét? a. Những biến đổi về chính trị, kinh Nhóm 3. Những biến đổi về xã hội? Nhận xét tế,xã hội. Đại diện nhóm báo cáo kết quả, nhóm khác - Chính trị: Chia lại các đơn vị hành nhận xét bổ sung, gv kết luận. chính và đặt tên mới, do người Pháp đứng đầu (Phụ thuộc vào Pháp|) -Kinh tế: +Hình thành 3 trung tâm đô thị:Vinh- Bến Thủy-Trường Thi. ? Qua bài học em có suy nghĩ gì về quê hương +1 số nghành kinh tế mới hình thành và bản thân mình. và phát triển với quy mô lớn. HS: Tự hào và yêu quê hương. +Các tuyến đường giao thông được Bản thân (hs tự phát biểu) xây dựng. ￿Tương đối phát triển và phục vụ cho quyền lợi của TBP. -Xã hội: Phân hóa sâu sắc. Hoạt động 3: Hoạt động luyện tập. - Thời lượng để thực hiện hoạt động: 5 phút - Mục đích của hoạt động: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về Nghệ An - Cách thức tổ chức hoạt động: Giáo viên có thể tổ chức cho hs hoạt động cá nhân, cặp đôi. Học sinh huy động hiểu biết của bản thân và nội dung vừa học để hoàn thành nhiệm vụ học tập - Phương tiện: Nguồn tư liệu, bảng phụ, phiếu học tập - Dự kiến sản phẩm của hs: Học sinh hoàn thành cơ bản các dạng bài tập giáo viên giao. - Gợi ý tiến trình hoạt động:
31. + Giao nhiệm vụ: GV yêu cầu học sinh đọc thông tin, kết hợp vốn hiểu biết của bản thân thông qua lĩnh hội kiến thức vừa học. HS làm việc cá nhân và ghi lại kết quả mình làm đc vào phiếu học tập, vào vở. + HS thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện NV cá nhân, có thể trao đổi với bạn. HS hoàn thành các bài tập do giáo viên giao. GV quan sát, trợ giúp và yêu cầu HS thực hiện đầy đủ, hoàn chình nhiệm vụ. + Báo cáo kết quả và trao đổi thảo luận: Sau khi có kết quả, GV có thể gọi HS trình bày. HS khác lắng nghe, thảo luận, bổ sung sản phẩm. Từ kết quả làm việc của HS, GV đánh giá kiến thức, kĩ năng và sự vận dụng của HS hoàn thành bài tập. Nếu HS chưa hoàn Tiết 52,53 TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO Chủ đề CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP NỮA CUỐI THẾ KỶ XIX Thực hiện theo sách hướng dẫn HĐTNST