Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 1

Nội dung text: Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 1

1. Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Tuần 1 Bài 1 Tiết 1, Đọc thêm: VĂN BẢN: CON RỒNG CHÁU TIÊN _ _ _ * _ _ _ Truyền thuyết I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm theå loaïi truyeàn thuyeát. - Nhaân vaät, söï kieän, coát truyeän trong taùc phaåm cuûa theå loaïi truyeàn thuyeát giai ñoaïn ñaàu. - Boùng daùng lòch söû thôøi kì döïng nöôùc cuûa daân toäc ta trong moät taùc phaåm daân hoïc daân gian thôøi kì döïng nöôùc. 2. Kĩ năng: - Ñoïc dieãn caûm vaên hoïc truyeàn thuyeát - Nhaän ra ñöôc nhöõng söï vieät chính cuûa truyeän - Nhaän ra ñöôïc moät soá chi tieát töôûng töôïng kì aûo tieâu bieåu trong truyeän. - Có kỹ năng đọc- hiểu vb TT, kỹ năng lắng nghe, tự nhận thức, tư duy, suy nghĩ sáng tạo, xác định giá trị giao tiếp. 3. Thái độ: - Bác luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc anh em và niềm tự hào về nguồn gốc con Rồng cháu Tiên. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: - Giáo viên: Tranh. - Học sinh: Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên. III. PHƯƠNG PHÁP: 1 Phương pháp: Giảng giải, giảng diễn, vấn đáp, gợi mở, luyện tập đọc, luyện tập nghe, 2. Kỹ thuật: Động não, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi, IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: *Bài mới : Hoạt động của thầy H. động của Bài HS ghi trò Hoạt động 1 :Giới thiệu bài mới: ND ta luoân töï haøo veà ng.goác cuûa dtoäc mình. Ng. goác ñoù nhö theá naøo ? Qua truyeän CRCT seõ giuùp caùc em hieåu roõ hôn vaán ñeà naøy. I. Tìm hiểu chung Hoạt động 2 :Tìm hiểu chung về văn bản: - TT là loại truyện DG keå veà caùc NV vaø söï - Dựa vào chú thích * , em hãy cho biết thế nào là HS phát biểu kieän coù lieân quan ñeán LS thôøi quaù khöù, truyền thuyết? thöôøng coù yeáu toá töôûng töôïng kyø aûo. - Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên thuộc nhóm HS phát biểu các tác phẩm truyền thuyết thời đại nào? - CRCT thuoäc nhoùm caùc tác phẩm truyền Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết vb: thuyết thời đại Hùng Vương giai đoạn đầu. II. Đọc – hiểu văn bản : -GV hướng dẫn HS đọc văn bản. HS đọc vb -GV đọc mẫu một đoạn, sau đó gọi HS đọc. 1. Nội dung: - Xem các chú thích trong SGK. a/ Giải thích, ngợi ca nguồn gốc cao quý - HDHS tìm hiểu nội dung của văn bản của dân tộc. Giải thích, ngợi ca nguồn gốc cao quý của dân tộc. - Lạc Long Quân: + thần nòi rồng, ở dưới nước, con thần - Truyền thuyết chủ yếu kể về các nhân vật nào? HS phát biểu - Hãy tìm những chi tiết trong truyện thể hiện tính Long Nữ. + sức khỏe vô địch, có nhiều phép lạ. chất kì lạ, cao quý về nguồn gốc và hình dáng của HS phát biểu
2. Lạc Long Quân và Âu Cơ. - Âu Cơ: - Việc kết duyên của Lạc Long Quân cùng Âu Cơ và HS phát biểu + dòng tiên, ở trên núi, thuộc dòng họ chuyện Âu Cơ sinh nở có gì kì lạ? Thần Nông - Sự sinh nở đ.biệt của Âu Cơ thể hiện q.niệm gì? HS phát biểu + xinh đẹp tuyệt trần. =>Quan niệm người Việt có chung một nguồn gốc - Rồng và Tiên kết duyên. tổ tiên. - Âu Cơ sinh ra một cái bọc trăm trứng, nở - Theo truyện này thì người Việt là con cháu của HS phát biểu ra một trăm người con ai? => Quan niệm người Việt có chung một Ngợi ca công lao của Lạc Long Quân và Âu Cơ. nguồn gốc tổ tiên. - Vs Lạc Long Quân và Âu Cơ phải chia tay nhau? HS phát biểu b/ Ngợi ca công lao của LLQ và Âu Cơ. - L.Long Quân và Âu Cơ chia con ntn và để làm gì? HS phát biểu - Mở mang bờ cõi ( xuống biển, lên rừng ) - Ngoài công lao mở mang bờ cõi, L.Long Quân và HS phát biểu - Giúp dân diệt trừ yêu quái, dạy dân cách Âu Cơ còn có công lao gì đối với nhân dân? trồng trọt, chăn nuôi và cách ăn ở, phong * HDHS tìm hiểu nghệ thuật của văn bản tục, lễ nghi. - Khi kể về nguồn gốc và hình dạng của Lạc Long HS phát biểu 2. Nghệ thuật: Quân và Âu Cơ, về việc sinh nở của Âu Cơ, các tác - Sử dụng các yếu tố tưởng tượng kì ảo giả dân gian đã sử dụng các yếu tố nào? - Xây dựng hình tượng nhân vật mang dáng - Em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tượng kì ảo? HS phát biểu dấp thần linh. - Qua việc tìm hiểu văn bản, em hãy nêu ý nghĩa HS phát biểu văn bản? HS phát biểu 3. Ý nghĩa văn bản. => GV nhận xét Truyeän keå veà nguồn gốc dân tộc con Rồng H.Đ 4: Hệ thống k.thức đã tìm hiểu qua bài học: cháu Tiên ,ngôïi ca nguồn goác cao quyù cuûa - Em hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của vb? DT và ý nguyeän đoàn kết gaén boù cuûa dt ta. => GV nhận xét HS phát biểu III.Tổng kết : * Luyện tập: Ghi nhớ SGK/8 - Gọi HS đọc câu 1 trong SGK HS đọc câu 1 => HS phát biểu, GV nhận xét HS phát biểu VD: Người Mường có truyện Quả trứng to nở ra HS khác con người, người Khơ Mú có truyện Quả bầu nhận xét mẹ, Sự giống nhau ấy k.định sự g.gũi về cội nguồn và sự giao lưu vh giữa các dt trên đất nước ta. HS đọc câu 2 - Gọi HS đọc câu 2 trong SGK HS phát biểu GV HD: kể đúng cốt truyện, chi tiết c.bản. Cố HS khác gắng dùng lời văn của cá nhân để kể. Kể d.cảm. nhận xét => HS phát biểu, GV nhận xét Củng cố : - Khi nói chuyện với nhân dân, Bác Hồ thường gọi nhân dân là gì? Cách gọi ấy có liên quan đến truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên không? Vì sao? - Vb này g.thích điều gì ? Là con dân nước Việt em có suy nghĩ gì ? Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: 1. Hướng dẫn tự học: - Đọc kĩ để nhớ một số chi tiết, sự việc chính trong truyện. - Kể lại truyện. - Liên hệ một câu chuyện có nội dung giải thích nguồn gốc người Việt. 2.Chuẩn bị bài mới : Chuẩn bị bài “Bánh chưng, bánh giầy”. + Ñoïc, keå, toùm taét truyeän. + Vua Huøng choïn ngöôøi noái ngoâi trong hoaøn caûnh naøo ? Vôùi yù ñònh ra sao vaø baèng hình thöùc gì ? + Vì sao Lang Lieâu ñöôïc thaàn giuùp ñôõ ? Vì sao hai thöù baùnh cuûa Lang Lieâu ñöôïc choïn ? + YÙ nghóa truyeän ? Rút kinh nghiệm :
3. Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Tiết 2 , HDĐT: VĂN BẢN: BÁNH CHƯNG BÁNH GIẦY _ _ _ * _ _ _ Truyền thuyết I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức: - Nhaân vaät, söï kieän, cốt truyeän trong taùc phaãm thuoäc theå loaïi truyeàn thuyeát. - Coát loõi lòch söû thôøi kì döïng nöôùc cuûa daân toäc ta trong taùc phaåm thuoäc nhoùm truyeàn thuyeát thôøi kì Huøng Vöông. - Caùch giaûi thích cuûa ngöôøi Vieät coå veà moät phong tuïc vaø quan nieäm ñeà cao lao ñoäng, ñeà cao ngheà noâng – moät neùt deïp vaên hoùa cuûa ngöôøi Vieät. 2. Kĩ năng: - Ñoïc – hieåu vaên baûn thuoäc theå loaïi truyeàn thuyeát. - Nhaän ra nhöng söï vieäc chính trong truyeän. - Có kỹ năng đọc- hiểu văn bản truyền thuyết, kỹ năng lắng nghe, tự nhận thức, tư duy, suy nghĩ sáng tạo, xác định giá trị,giao tiếp. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: - Giáo viên: Tranh. - Học sinh: Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên. III. PHƯƠNG PHÁP: 1 Phương pháp: Giảng giải, giảng diễn, vấn đáp, gợi mở, luyện tập đọc, luyện tập nghe, 2. Kỹ thuật: Động não, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi, IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: - Theá naøo laø truyeàn thuyeát ? - Keå toùm taét truyeän CRCT. Neây yù nghóa truyeän. 2/ Bài mới : Hoạt động của thầy Hoạt động của Bài HS ghi trò Hoạt động 1 :Giới thiệu bài mới: Khi xuaân veà, Teát ñeán, ngöôøi VN chuùng ta laïi nhôù tôùi ñoâi caâu ñoái quen thuoäc vaø raát noåi tieáng: “Thòt môû, döa haønh, caâu ñoái ñoû Caây neâu, traøng phaùo, baùnh chöng xanh”. Baùnh chöng – baùnh giaày laø hai thöù baùnh raát ngon, khoâng theå thieáu ñöôïc trong maâm coå Teát cuûa DTVN maø coøn mang yù nghóa saâu xa, lyù thuù. Hai thöù baønh naøy baét nguoàn töø thôøi Huøng Vöông. Hoạt động 2 :Tìm hiểu chung về văn bản: I. Tìm hiểu chung - Truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy thuộc HS phát biểu Bánh chưng, bánh giầy thuộc nhóm nhóm các tác phẩm truyền thuyết thời đại các tác phẩm truyền thuyết về thời nào? đại Hùng Vương dựng nước.
4. => HS phát biểu, GV nhận xét Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết II. Đọc – hiểu văn bản : văn bản: -GV hướng dẫn HS đọc văn bản. -GV đọc mẫu một đoạn, sau đó gọi HS đọc. HS đọc vb - Xem các chú thích trong SGK. - HDHS tìm hiểu nội dung của văn bản 1. Nội dung: Vua Huøng choïn ngöôøi noái ngoâi: a/ Vua Huøng choïn ngöôøi noái - Vua Huøng choïn ngöôøi noái ngoâi trong hoaøn HS phát biểu ngoâi: caûnh naøo ? - Hoaøn caûnh: Vua ñaõ giaø, giaëc => Hoaøn caûnh: Vua ñaõ giaø, giaëc ngoaøi deïp yeân, ngoaøi deïp yeân, thieân haï thaùi bình, con thieân haï thaùi bình, con ñoâng (20 ngöôøi). ñoâng (20 ngöôøi). - Ý định của vua ra sao và chọn người nối ngôi HS phát biểu - Tieâu chuaån: Noái chí vua, khoâng bằng hình thức gì? nhaát thieát laø con tröôûng. => Người nối ngôi phải nối được chí của vua, - Hình thöùc: Nhaân ngaøy lễâ Tieân không nhất thiết phải là con trưởng. Nhân lễ Tiên Vöông caùc Lang troå taøi, daâng leã vaät vương, ai làm vừa ý vua, vua sẽ truyền ngôi cho - > Vua Hùng chú trọng tài năng, không coi trọng vöøa yù vua cha. thứ bậc con trưởng và con thứ, thể hiện sự sáng suốt và tinh thần bình đẳng. Cuoäc thi taøi - daâng leã vaät: b/ Cuoäc thi taøi - daâng leã vaät: - Trong cuộc thi tài đó, các Lang đã làm gì? HS phát biểu - Caùc Lang: => Các lang ai cũng muốn ngôi báu về mình, nên Suy nghó theo kieåu thoâng cố làm vừa ý vua cha. Nhưng ý vua cha như thế thöôøng, khoâng hieåu yù cha. nào , không ai đoán được. Họ chỉ biết đau nhau làm cỗ thật hậu, thật ngon đem về lễ Tiên vương. - Vì sao trong các con vua, chỉ có Lang Liêu HS phát biểu được thần giúp đỡ? => Tuy laø con vua, nhöng LL moà coâi meï khoâng - Lang Lieâu: ñöôïc vua cha quan taâm, ngheøo, chaêm vieäc ñoàng + Ngheøo, moà coâi meï, thaät thaø, aùng. Hoaøn caûnh LL gaàn vôùi soá phaän nhaân vaät chaêm vieäc ñoàng aùng. moà coâi, LL buoàn vì khoâng ñuû leã vaät nhö caùc anh + Khoâng ñöôïc vua cha quan em. taâm. Thaàn hieän ra trong giaác moäng maùch baûo LL laø chi tieát raát coå tích: NV baát haïnh thöôøng ñöôïc + Ñöôïc Thaàn giuùp ñôõ laøm thaàn giuùp ñôõ. Thaàn maùch baûo chöù khoâng laøm ñöôïc bánh chưng bánh giầy daâng vua hoä, daønh cho taøi naêng saùng taïo, tinh thaàn töï löïc, ngaøy leã Tieân Vöông. caûnh LL ñöôïc phaùt huy laøm 2 loaïi baùnh chöng, baùnh giaày raát ngon vaø ñoäc ñaùo. - Em coù suy nghó gì veà lôøi maùch baûo cuûa HS phát biểu Thaàn: “Khoâng coù gì quí baèng haït gaïo Haõy laáy gaïo laøm baùnh ”. => Haït gaïo quí nhaát nuoâi soáng con ngöôøi, töï tay con ngöôøi laøm ra lôøi maùch baûo cuûa Thaàn taïo ñieàu kieän cho LL ñoaùn ra ñöôïc yù vua cha. Keát quaû cuoäc thi taøi: c/ Keát quaû cuoäc thi taøi: - Taïi sao vua Huøng chaám LL ñöôïc nhaát. Chi HS phát biểu
5. tieát vua neám baùnh vaø ngaãm nghó coù yù nghóa - Leã vaät cuûa LL ñaït giaûi nhaát. gì? - LL xöùng ñaùng noái ngoâi vì hoäi => Leã vaät cuûa caùc Lang khoâng laï ñ/v Vua, coøn ñuû ñieàu kieän cuûa 1 oâng vua taøi – ñöùc. cuûa LL khaùc haún, vöøa laï, vöøa quen, khoâng coù gì sang troïng. Nhaø vua quyeát ñònh neám thöû, ngaåm nghó veà yù nghóa cuûa leã vaät, tình caûm, nhaân caùch cuûa ñöùa con ngheøo. Lôøi vua laø lôøi phaùn coâng baèng vaø saùng suoát. LL hoäi ñuû caùc ñieàu kieän cuûa 1 oâng vua töông lai, ñöùc laãn taøi xöùng ñaùng noái ngoâi. HS phát biểu - Vaäy lôøi Thaàn maùch baûo coù lieân quan gì tôùi yù, chí cuûa vua? + YÙ: Quí troïng haït gaïo, coi troïng ngheà noâng daân ñöôïc aám no. + Chí: ñaùnh baïi keû thuø xaâm löôïc, ñaát nöôùc thaùi bình, vua phaûi trí tueä hôn ngöôøi. YÙ vua cuõng laø yù daân, yù trôøi 2. Nghệ thuật: * HDHS tìm hiểu nghệ thuật của văn bản - Kể về việc Lang Liêu được thần mách bảo: “ HS phát biểu Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo”, các tác giả dân gian đã sử dụng chi tiết gì? - Sử dụng chi tiết tưởng tượng => Sử dụng chi tiết tưởng tượng. - Em thấy truyện được kể theo trình tự nào? HS phát biểu - Lối kể chuyện dân gian: theo trình => Lối kể chuyện dân gian: theo trình tự thời tự thời gian. gian. 3. Ý nghĩa văn bản. - Qua việc tìm hiểu văn bản, em hãy nêu ý Bánh chưng , bánh giầy là câu nghĩa văn bản? HS phát biểu chuyện suy tôn tài năng, phẩm chất => GV nhận xét con người trong việc xây dựng đất nước. III.Tổng kết : Hoạt động 4: Hệ thống kiến thức đã tìm hiểu Ghi nhớ SGK/12 qua bài học: - Em hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật HS phát biểu của văn bản? => GV nhận xét * Luyện tập: - Gọi HS đọc câu 1 trong SGK HS đọc câu 1 => HS phát biểu, GV nhận xét HS phát biểu Ý nghĩa: đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kính HS khác nhận Trời, Đất và tổ tiên của nhân dân ta. xét - Gọi HS đọc câu 2 trong SGK HS đọc câu 2 => HS phát biểu, GV nhận xét HS phát biểu HS khác nhận xét Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: 1. Hướng dẫn tự học: - Đọc kĩ để nhớ những sự việc chính trong truyện. - Tìm các chi tiết có bóng dáng lịch sử cha ông ta xưa trong truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy 2.Chuẩn bị bài mới : Từ và cấu tạo của từ tiếng Việt
6. - Đọc và trả lời các câu hỏi trong SGK để tìm hiểu: Từ là gì? Thế nào là từ đơn và từ phức. - Đọc và trả lời các câu hỏi phần luyện tập trong SGK. > > > & + Danh sách các tiếng: Thaàn / daïy / daân / caùch / troàng Thaàn, daïy , daân , caùch , troàng, troït , chaên, nuoâi , troït /, chaên nuoâi / vaø / caùch / aên / ôû. vaø , caùch , aên , ôû. - Coù 9 töø. + Danh sách các từ: Thaàn , daïy , daân , caùch , - Coù 12 tieáng. troàng troït , chaên nuoâi , vaø , caùch , aên ôû. - Các đơn vị được gọi là tiếng và từ có gì khác
7. nhau? HS phát biểu => Tiếng dùng để tạo từ. Từ dùng để tạo câu. Khi một tiếng có thể dùng để tạo câu, tiếng ấy trở thành từ. - Từ ví dụ trên, em hãy cho biết từ là gì? => HS phát biểu, GV nhận xét. HS phát biểu * Ghi nhớ ( SGK/13) * Từ đơn và từ phức. II. Từ đơn và từ phức. Gọi HS đọc câu 1 trong SGK/13. VD: SGK/ 13 - Dựa vào những kiến thức đã học ở bậc tiểu học, HS đọc Bảng phân loại: hãy điền các từ trong câu vào bảng phân loại. HS phát biểu => HS điền, GV nhận xét. Kieåu caáu taïo töø Ví duï Töø, ñaáy, nöôùc, ta, Từ đơn chaêm, ngheà, vaø, coù, tuïc, ngaøy, Teát, laøm Từ chaên nuoâi, baùnh Từ ghép chöng, baùnh phức giaày Từ troàng troït láy - Cấu tạo của từ ghép và từ láy có gì giống và có gì khác nhau? HS phát biểu =>+ Giống nhau: đều là từ phức + Khác nhau: Từ ghép: các tiếng quan hệ với nhau về nghĩa Từ láy: các tiếng quan hệ với nhau về âm thanh - Từ việc tìm hiểu ví dụ trên, em hãy cho biết tiếng là gì? Thế nào là từ đơn? Thế nào là từ phức? Từ HS phát biểu ghép là những từ có cấu tạo như thế nào? Từ láy là những từ có cấu tạo ra sao? => HS phát biểu, GV nhận xét. Ghi nhớ SGK/14 Hoạt động 3: Luyện tập III. Luyện tập: Bài tập 1: Bài tập 1: - Gọi HS đọc bài tập 1 trong SGK. HS đọc bài tập a) Nguoàn goác, con chaùu: töø gheùp - HS xác định yêu cầu của bài tập. 1 HS xác định b) Ñoàng nghóa töø nguoàn goác: coäi - HS lần lượt phát biểu yêu cầu. nguoàn, goác gaùc - GV nhận xét. HS phát biểu HS khác nhận c)Töø gheùp chæ quan heä thaân thuoäc: xét. baø chaùu, anh em, chuù baùc, coâ dì Bài tập 2: Bài tập 2: - Gọi HS đọc bài tập 2 trong SGK. HS đọc bài tập Töø gheùp chæ quan heä thaân thuoäc: - Gọi HS xác định yêu cầu của bài tập. 2 HS xác định - Giôùi tính (nam nöõ) : oâng baø, - HS lần lượt phát biểu yêu cầu cha meï, anh chò, chuù thím, caäu môï, . - GV nhận xét. HS phát biểu - Thöù baäc: cha anh, baø chaùu, chò HS khác nhận em, Bài tập 3: xét Bài tập 3: - Gọi HS đọc bài tập 3 trong SGK. HS đọc bài tập Teân caùc loaïi baùnh ñöôïc caáu taïo theo - HS xác định yêu cầu của bài tập. 3 HS xác định - HS phát biểu. yêu cầu của bài coâng thöùc Baùnh + X
8. - GV nhận xét. tập. Caùch cheá bieán Nöôùng, haáp, HS phát biểu. cuoán, xaøo, HS khác nhận traùng, xét Chaát lieäu Neáp, khoai, ñaäu xanh, toâm, ngoâ, ẻo Tính chaát D , phoàng xoáp, cöùng, meàm, Hình daùng Baùnh goái, oáng, tai voi, söøng boø, Höông vò Baùnh ngoït, maën, Bài tập 4: thaäp caåm, - Gọi HS đọc bài tập 4 trong SGK. HS đọc bài tập Bài tập 4: - Gọi HS xác định yêu cầu của bài tập. HS xác định - Thuùt thít: mieâu taû tieáng khoùc - HS phát biểu. yêu cầu của bài con ngöôøi. - GV nhận xét. tập. Töø laùy khaùc: nöùc nôû, ngheïn HS phát biểu. ngaøo, ti tæ, röng röùc, naõo nuøng, töùc HS khác nhận xét töôûi. Bài tập 5: - Gọi HS đọc bài tập 5 trong SGK. HS đọc bài tập Bài tập 5: - Gọi HS xác định yêu cầu của bài tập. 5 HS xác định Thi tìm nhanh caùc töø laùy: - HS phát biểu. yêu cầu của bài a) Tieáng cöôøi: ha haû, khanh khaùch, - GV nhận xét. tập. khuùc khích, hô hố, HS phát biểu. b) Tieáng noùi: leø nheø, khaøn khaøn, HS khác nhận trong treûo, thỏ thẻ, lầu bầu xét c) Daùng ñieäu: veânh vaùo, löø ñöø, ngheânh ngang, lả lướt, Hoạt động 4: Củûng coá: - Từ là gì? Tiếng là gì? Thế nào là từ đơn, từ phức? Thế nào là từ ghép, từ láy? Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: 1. Hướng dẫn tự học: - Tìm các từ láy miêu tả tiếng nói, dáng điệu của con người. - Tìm từ ghép miêu tả mức độ, kích thước của một đồ vật. 2. Chuaån bò baøi mới: Chuẩn bị bài “Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt” - Đọc và trả lời theo các câu hỏi trong SGK. - Xem tröôùc ghi nhôù. -Laøm caùc baøi taäp phaàn luyeän taäp.  > > & < < <
9. Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Tiết 4 GIAO TIEÁP, VAÊN BAÛN VAØ PHÖÔNG THÖÙC BIEÅU ÑAÏT _ _ _ * _ _ _ I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức:
10. - Sô giaûn veà hoaït ñoäng truyeàn ñaït, tieáp nhaän tö töôûng, tình caûm baèng phöông tieän ngoân töø: giao tieáp, vaên baûn, phöông thöùc bieåu ñaït, kieåu vaên baûn. - Söï chi phoái cuûa muïc ñích giao tieáp trong vieäc löïa choïn phöông thöùc bieåu ñaït ñeå taïo laäp vaên baûn. - Caùc kieåu vaên baûn töï söï, mieâu taû, bieåu caûm, laäp luaän, thuyeát minh vaø haønh chính – coâng vuï. 2. Kĩ năng: - Böôùc ñaàu nhaän bieát veà söï löïa choïn phöông thöùc bieåu ñaït phuø hôïp vôùi muïc dích giao tieáp. - Nhaän ra kieåu vaên baûn ôû moät vaên baûn cho tröôùc caên cöù vaøo phöông thöùc bieåu ñaït. - Nhaän ra taùc duïng cuûa vieäc löïa choïn phöông thöùc bieåu ñaït ôû moät ñoaïn vaên baûn cuï theå. -Kĩ năng giao tiếp, xác định giá trị, nhận thức,tư duy II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: - Giáo viên: Bảng phụ. - Học sinh: Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên. III. PHƯƠNG PHÁP: 1 Phương pháp: Quy nạp, vấn đáp, gợi mở 2. Kỹ thuật: Động não, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi, IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: *Bài mới : Hoạt động của thầy Hoạt động của Bài HS ghi trò Hoạt động 1 :Giới thiệu bài mới: Hoạt động 2: Nội dung bài học: * HDHS tìm hiểu chung về văn bản và phương thức biểu đạt I.Tìm hiểu chung về văn - Gọi HS đọc câu a mục 1 SGK/15 bản và phương thức biểu => Trong đời sống, khi có một tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng HS đọc câu a đạt mà cần biểu đạt cho mọi người hay ai đó biết thì em sẽ nói hay HS phát biểu 1. Vaên baûn vaø muïc ñích viết cho người ta biết. Điều này được gọi là hoạt động giao tiếp. giao tieáp - Gọi HS đọc câu b mục 1 SGK/15 VD: Các câu hỏi => Khi muốn biểu đạt tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng ấy một trong SGK cách đầy đủ, trọn vẹn cho người khác hiểu thì em phải tạo lập HS đọc câu b văn bản, nghĩa là nói có đầu có đuôi, có mạch lạc, lí lẽ. HS phát biểu - Gọi HS đọc câu c mục 1 SGK/16 HS đọc câu c => Câu ca dao trên là một văn bản gồm hai câu, viết để nêu ra HS phát biểu một lời khuyên, chủ đề của văn bản là giữ chí cho bền. Câu thứ hai nói rõ thêm, giữ chí cho bền nghĩa là gì, là không dao động khi người khác thay đổi chí hướng. Chí ở đây là chí hướng, hoài bão, lí tưởng. Vần là yếu tố liên kết. Mạch lạc là quan hệ giải thích của câu sau đối với câu trước, làm rõ ý cho câu trước. - Gọi HS đọc câu d mục 1 SGK/16 HS đọc câu d => Lời phát biểu của thầy ( cô ) hiệu trưởng trong lễ khai giảng HS phát biểu năm học cũng là văn bản vì là chuỗi lời , có chủ đề - ở đây hiểu là vấn đề chủ yếu, xuyên suốt, tạo thành mạch lạc của văn bản, có các hình thức liên kết với nhau. Chủ đề lời phát biểu của thầy
11. ( cô ) hiệu trưởng thường là nêu thành tích năm qua, nêu nhiệm vụ năm học mới , kêu gọi, cổ vũ GV, HS hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học. Đây là văn bản hói. - Gọi HS đọc câu đ mục 1 SGK/16 HS đọc câu đ => Bức thư là văn bản viết, có thể thức, có chủ đề xuyên suốt là HS phát biểu thông báo tình hình và quan tâm tới người nhận thư. - Gọi HS đọc câu e mục 1 SGK/16 HS đọc câu e => Các thiếp mời, đơn xin đều là văn bản, vì chúng có mục đích, HS phát biểu yêu cầu thông tin và có thể thức nhất định. - Qua các câu hỏi trên, em hãy cho biết giao tiếp là gì? Văn HS phát biểu bản là gì? => HS phát biểu dựa vào ghi nhớ ( điểm 1,2) SGK / 17 Ghi nhớ ( điểm 1,2) SGK / 17 Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt của văn bản 2/ Kiểu văn bản và phương - Gọi HS đọc phần 2 trong SGK thức biểu đạt của văn bản - HS điền VD HS đọc phần 2 VD: Xem SGK =>1/ Truyện Tấm Cám HS phát biểu 2/ Tả cảnh, tả người 3/ Bài ca về trái đất của Định Hải, 4/ Tục ngữ : “ Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ” có hàm ý nghị luận. 5/ Những tờ thuyết minh kèm theo đồ dùng, thuyết minh thuốc chữa bệnh, 6/ Đơn từ, báo cáo, thông báo, giấy mời, - Gọi HS đọc phần bài tập trong SGK HS đọc phần => HS phát biểu bài tập => Hành chính – công vụ, tường thuật ( tự sự), miêu tả, thuyết HS phát biểu minh, biểu cảm, nghị luận. - Qua việc tìm hiểu trên, em hãy cho biết có bao nhiêu kiểu Hs phát biểu Ghi nhớ ( điểm 3) SGK / 17 văn bản thường gặp? Kể tên các kiểu văn bản đó. => HS phát biểu dựa vào ghi nhớ ( điểm 3) SGK / 17 Hoạt động 3: : Luyện tập II. Luyện tập Bài tập 1: Bài tập 1: - Gọi HS đọc bài tập 1 trong SGK. HS đọc bài tập Xaùc ñònh phöông thöùc - HS xác định yêu cầu của bài tập 1 bieåu ñaït: - HS phát biểu HS xác định a) Töï söï: Keå chuyeän - GV nhận xét. yêu cầu b) Mieâu taû: Caûnh thieân HS phát biểu. HS khác nhận nhieân xét. c) Nghò luaän: baøn luaän yù kieán d) Bieåu caûm e) Thuyeát minh Bài tập 2: Bài tập 2: Truyền thuyết Con Rồng - Gọi HS đọc bài tập 2 trong SGK. HS đọc bài tập cháu Tiên thuộc kiểu văn bản - HS xác định yêu cầu của bài tập. 2. töï söï vì nó kể lại diễn biến - HS phát biểu HS xác định các sự việc kì lạ liên quan - GV nhận xét. yêu cầu đến nguồn gốc cao quý và HS phát biểu. thiêng liêng của dân tộc ta. HS khác nhận
12. xét. Hoạt động 4: Cuûng coá: - Giao tiếp là gì? Văn bản là gì? Kể tên các kiểu văn bản thường gặp. Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: 1. Hướng dẫn tự học: - Tìm ví dụ cho mỗi phương thức biểu đạt, kiểu văn bản. - Xác định phương thức biểu đạt của các văn bản tự sự đã học. 2. Chuaån bò baøi mới: Chuẩn bị bài “Thánh Gióng” - Đọc kĩ văn bản, xem kĩ các chú thích. - Trả lời các câu hỏi trong SGK. - Tìm hiểu ý nghĩa văn bản. - Xem trước ghi nhớ. - Trả lời các câu hỏi phần Luyện tập.  > > & < < <