Bài giảng Hóa học lớp 10 - Bài 6: Luyện tập cấu tạo vỏ nguyên tử

Nội dung text: Bài giảng Hóa học lớp 10 - Bài 6: Luyện tập cấu tạo vỏ nguyên tử

1. CẤU TẠO NGUYÊN TỬ
2. A. THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ B. CẤU TẠO VỎ NGUYÊN TỬ
3. A. THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ 1. Thµnh phÇn cÊu t¹o cña nguyªn tö 2. KÝch thíc cña nguyªn tö 3. Khèi lîng cña nguyªn tö
4. I. Thµnh phÇn cÊu t¹o cña nguyªn tö electron Proton nơtron
5. Proton Hạt nhân Nơtron Nguyên tử Vỏ ngtử electron
6. b) Khèi lîng vµ ®iÖn tÝch electron: Khèi lîng §iÖn tÝch -31 -3 -19 me = 9,1094.10 kg (0,55.10 u) qe = -1,602.10 C ( -eo)
7. b) Sù t×m ra proton vµ n¬tron B»ng thùc nghiÖm ®· x¸c ®Þnh ®îc khèi lîng vµ ®iÖn tÝch cña c¸c lo¹i h¹t cã trong h¹t nh©n Thµnh phÇn Khèi lîng §iÖn tÝch h¹t nh©n -27 -19 Proton mp=1,6726.10 kg (1u) qp=+1,602.10 C (eo) -27 N¬tron mn=1,6748.10 kg (1u) qn= 0
8. 3- KÕt luËn vÒ cÊu t¹o nguyªn tö: - CÊu t¹o rçng, khèi lîng tËp trung ë h¹t nh©n - Líp vá e(-) tån t¹i xung quanh HN(+) - Nguyªn tö trung hoµ vÒ ®iÖn → sè p = sè e. - Nguyªn tö ®îc cÊu t¹o bëi 03 lo¹i h¹t (e, p, n).
9. 3- KÕt luËn vÒ cÊu t¹o nguyªn tö: Thµnh phÇn Khèi lîng §iÖn tÝch nguyªn tö -31 -19 Electron me=9,1094.10 kg qe=-1,602.10 C (-eo) (0,55.10-3 u) -27 -19 Proton mp=1,6726.10 kg (1u) qp=+1,602.10 C (eo) -27 N¬tron mn=1,6748.10 kg (1u) qn= 0
10. iI. kÝch thíc vµ khèi lîng cña nguyªn tö 1. KÝch thíc nguyªn tö §êng kÝnh nguyªn tö ≈ 10-10m §êng kÝnh h¹t nh©n nguyªn tö ≈ 10-14m
11. iI. kÝch thíc vµ khèi lîng cña nguyªn tö 2. Khèi lîng nguyªn tö. TÝnh khèi lîng cña h¹t nh©n vµ nguyªn tö oxi, biÕt nguyªn tö oxi cã 8e, 8p vµ 8n. -27 -27 mp= 8. 1,6726.10 = 13,3808.10 kg -27 -27 mn= 8. 1,6748.10 = 13,3984.10 kg -31 -31 me= 8. 9,1095.10 = 72,876.10 kg -27 mHN = mp + mn = 26,7792.10 kg -27 mNT = mHN+ me = 26,7865.10 kg mNT ≈ mHN = mp + mn
12. iI. kÝch thíc, khèi lîng nguyªn tö 2. Khèi lîng nguyªn tö. §¬n vÞ khèi lîng nguyªn tö (®vC hay u) 1u = 1,66055.10-27kg
13. III. ĐIỆN TÍCH HẠT NHÂN, SỐ KHỐI SỐ HIỆU 1. Điện tích hạt nhân : ĐTHN Số đơn vị ĐTHN Z = Số proton = Số electron 2. Số khối : A Số khối là tổng số hạt proton và tổng số hạt nơtron của hạt nhân. A = Z + N VD 1 : Hạt nhân nguyên tử Al có 13proton và 14 nơtron. Vậy số khối của Al ? A = 13 + 14 = 27 3. Số hiệu nguyên tử : Số đơn vị ĐTHN nguyên tử của một nguyên tố được gọi là số hiệu nguyên tử của nguyên tố đó, kí hiệu là Z
14. 4. Kí hiệu nguyên tử : Số khối A Kí hiệu Z X Số hiệu nguyên tử Nguyên tử 23 VD 1: Na cho biết ? 11 Na có số hiệu nguyên tử là 11, số đơn vị ĐTHN là 11, có 11p, 11e, 12 nơtron (23- 11= 12). 37 VD 2: Cl . Cho biết : ĐTHN = 17+ 17 Z = 17 E = 17 N = 20
15. 5. Đồng vị : Các đồng vị của cùng một nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng số proton nhưng khác số nơtron 1 2 3 VD 1: H H H 1 1 1 12 13 VD 2: C C 6 6
16. 6. Nguyên tử khối trung bình : Ā aX+bY A = a là % của đồng vị X 100 B là % của đồng vị Y
17. B. cÊu t¹o vá nguyªn tö
18. Néi dung Sù chuyÓn ®éng cña c¸c electron trong nguyªn tö. Líp vµ ph©n líp electron. Sè electron tèi ®a trong mét ph©n líp, líp.
19. I. Sù chuyÓn ®éng cña c¸c electron trong nguyªn tö.
20. MÉu hµnh tinh nguyªn tö cña R¬-d¬-pho, Bo vµ Zom-m¬-phen.
21. I. Sù chuyÓn ®éng cña c¸c electron trong nguyªn tö. - M« h×nh mÉu hµnh tinh nguyªn tö cña R¬d¬pho, Bo vµ Zomm¬phen: electron chuyÓn ®éng xung quanh h¹t nh©n theo nh÷ng quü ®¹o x¸c ®Þnh (d¹ng ®êng trßn hoÆc elip) víi møc n¨ng lîng kh¸c nhau - Thùc tÕ, c¸c e chuyÓn ®éng rÊt nhanh (tèc ®é hµng ngh×n km/s) xung quanh h¹t nh©n nguyªn tö kh«ng theo nh÷ng quü ®¹o x¸c ®Þnh t¹o nªn vá nguyªn tö (d¹ng m©y e)
22. MÉu hµnh tinh nguyªn tö cña R¬-d¬-pho, Bo vµ Zom-m¬-phen.
23. I. Sù chuyÓn ®éng cña c¸c electron trong nguyªn tö. số e = số p
24. Ii. Líp electron, ph©n líp electron. - Nguyªn tö ë tr¹ng th¸i 1. Líp electron: c¬ b¶n: c¸c e lÇn lît chiÕm c¸c møc n¨ng l- îng tõ thÊp ®Õn cao → s½p xÕp thµnh tõng líp. + - C¸c e cã møc n¨ng l- îng gÇn b»ng nhau → ph©n bè trªn cïng mét K L M N O P Q líp. Møc n¨ng lîng (E) t¨ng dÇn Lùc hót (Fh) gi÷a e vµ HN gi¶m
25. 2. Ph©n líp electron: - C¸c e trong cïng ph©n líp cã møc n¨ng lîng b»ng nhau. - C¸c ph©n líp kÝ hiÖu b»ng c¸c ch÷ c¸i: s, p, d, f. - Møc n¨ng lîng cña c¸c ph©n líp trªn cïng mét líp: s<p<d<f. Líp K(n=1) cã 1 ph©n líp (1s). Líp L(n=2) cã 2 ph©n líp (2s,2p). Líp M(n=3) cã 3 ph©n líp ( 3s,3p,3d). Líp N(n=4) cã 4 ph©n líp ( 4s,4p,4d,4f).
26. IIi. Sè electron tèi ®a trong mét ph©n líp, mét líp. Nghiªn cøu tµi liÖu ®Ó x¸c ®Þnh sè e tèi ®a trong c¸c ph©n líp s,p,d,f. Trªn c¬ së ®ã suy luËn sè e tèi ®a trong c¸c líp K, L, M, N → ®iÒn vµo b¶ng:
27. IIi. Sè electron tèi ®a trong mét ph©n líp, mét líp. Líp K L M n=1 n=2 n=3 Ph©n líp s s p s p d Sè e tèi ®a trong ph©n líp Sè e tèi ®a cña líp
28. K L M Líp n=1 n=2 n=3 Ph©n líp s s p s p d Sè e tèi ®a trong ph©n líp 2 2 6 2 6 10 Sè e tèi ®a cña líp 2 8 18
29. B. CẤU TẠO VỎ NGUYÊN TỬ Cấu trúc vỏ nguyên tử Lớp electron (n) Lớp 1 (K) Lớp 2(L) Lớp 3 (M) Lớp 4(N) 1 Phân lớp 2 Phân lớp 3 Phân lớp 4 Phân lớp s s,p s,p,d s,p,d,f 1s2 2s2,2p6 3s2,3p6,3d10 4s2, 4p6, 4d10, 4f14 2e 8e 18e 2n2
30. CẤU HÌNH ELECTON NGUYÊN TỬ
31. MỐI LIÊN HỆ GIỮA ELECTRON LỚP NGOÀI CÙNG VÀ LOẠI NGUYÊN TỐ Số electron lớp ngoài 1, 2 hoặc 3 4 5, 6 hoặc 7 8 cùng Loại Kim loại Có thể là nguyên tố (trừ H, Be, B) KL hay PK Phi kim Khí hiếm ( trừ He 2e)
32. Câu 1: Các đồng vị của cùng một nguyên tố hoá học có cùng yếu tố nào sau đây? A. Số nơtron. B. Số e hoá trị. C. Số proton. D. Số lớp electron. Câu 2: Phân lớp 3d có tối đa là A. 6 electron. B. 18 electron. C. 10 electron. D. 14 electron. Câu 3: Nguyên tử có cấu hình electron 1s22s22p63s23p64s1 là A. Ca. B. Kali. C. Ba. D. Na.
33. 17 8 X Câu 4: Số hiệu nguyên tử cho biết A. Số proton trong hạt nhân nguyên tử. B. số eletron trong vỏ nguyên tử. C. số thứ tự nguyên tố trong bảng tuần hoàn. D. cả A, B và C đều đúng. Câu 5: Các hạt cấu tạo nên vỏ nguyên tử là A. proton. B. electron.C. nơtron. D. proton và nơtron. Câu 6: Kí hiệu nguyên tử biểu thị đầy đủ đặc trưng cho nguyên tử của một nguyên tố hoá học vì nó cho biết A. số khối A. B. số khối A và số hiệu nguyên tử Z. C. nguyên tử khối. D. số hiệu nguyên tử Z.
34. B. Bài tập 40 Câu1. Cho nguyên tử 20 Ca + Tìm số P ,e,N, A, STT +Xác định loại nguyên tố ? Đáp án + Số P = 20 (p) + Số e = 20 (e) + Số N = 40 - 20 = 20 (n) + STT = 20 + Z = 20 : 1s2 3p6 4s2 => Kim loại
35. Câu 2. Cho cấu hình của một nguyên tử (A) 1s2 2s2 2p6 3s1 (B) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p4 Từ cấu hình nguyên tử hãy xác định a/ Tên nguyên tố b/ Xác định loại nguyên tố c/ Viết kí hiệu nguyên tử của hai nguyên tố trên biết A có 12 notron , B có 16 notron d/ Viết cấu hình của các ion A+ và B2-
36. Đáp án Cấu hình của nguyên tử (A) 1s2 2s2 2p6 3s1 (B) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p4 a/ Tên nguyên tố (A) Z = 11 => Na (B) Z = 16 => S b/ Na : Kim loại (Có 1e lớp ngoài cùng) S : Phi kim : ( Có 6e lớp ngoài cùng ) 23 c/ A : N = 12 + 11 = 23 => 11 Na 32 B : N = 16 + 16 = 32 => 16 S d/ Cấu hình của Na+ : 1s2 2s2 2p6 Cấu hình của 2S - :1s2 2s2 2p6 3s23p6
37. Câu3 Khối lượng nguyên tử trung bình của Brom là 79,91 .Brôm có hai đồng vị . Biết Br (79 ) chiếm 54,5 % . Tính khối lượng của nguyên tử Br còn lại ? Giải. - % tồn tại của 79Br là :54.4% => % tồn tại ABr là 45.6% - Áp dụng công thức : M = 79,91 = (54.4 * 79 + 45.5*A)/ 100 => A = 81 => Khối lượng 81Br là 81u
38. Câu 4 Tổng số hạt trong một nguyên tử là 155 . Số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 33 hạt . Tìm P, E, N , A? Viết cấu hình của nguyên tố ? Xác định loại nguyên tố ? Viết kí hiệu nguyên tử ? Giải : Ta có : E + P +N = 155 => 2Z + N = 155 Mặt khác : P + E – N = 33 2Z - N = 33 Hệ : 2Z + N = 155 N = 2Z - N = 33 => Z =
39. Câu 4 Tổng số hạt trong một nguyên tử là 155 . Số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 33 hạt . Tìm P, E, N , A? Viết cấu hình của nguyên tố ? Xác định loại nguyên tố ? Viết kí hiệu nguyên tử ? Giải : Ta có : E + P +N = 155 => 2Z + N = 155 Mặt khác : P + E – N = 33 2Z - N = 33 Hệ : 2Z + N = 155 N = 2Z - N = 33 => Z =