Bài giảng Lịch Sử 11 - Bài 21: Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX (tiết 1)
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Lịch Sử 11 - Bài 21: Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX (tiết 1)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_lich_su_11_bai_21_phong_trao_yeu_nuoc_chong_phap_c.ppt
Nội dung text: Bài giảng Lịch Sử 11 - Bài 21: Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX (tiết 1)
- TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN
- Câu 1. Hiệp ước nào đánh dấu nhà Nguyễn đã đầu hàng hoàn toàn thực dân Pháp? A. Nhâm Tuất. B. Giáp Tuất. C. Hácmăng. D. Patơnốt.
- Câu 2. Phong trào kháng chiến của nhân dân ta diễn ra như thế nào sau khi Pháp chiếm được thành Hà Nội (1873)? A. Hợp tác với Pháp. B. Hoạt động cầm chừng. C. Tạm thời dừng hoạt động. D. Phong trào vẫn diễn ra quyết liệt.
- Câu 3. Hiệp ước nào mà triều đình nhà Nguyễn chính thức thừa nhận sáu tỉnh Nam Kì là đất thuộc Pháp? A. Nhâm Tuất. B. Giáp Tuất. C. Hác Măng. D. Patơnốt
- Câu 4. Ngày 20/11/1873, ở Bắc Kỳ diễn ra sự kiện lịch sử nào? A. Pháp nổ súng tấn công thành Hà Nội. B. Quân dân ta đánh bại của Pháp ở Hà Nội. C. Nhân dân Hà Nội đốt kho đạn của Pháp. D. Thực dân Pháp đánh chiếm Hưng Yên.
- Câu 5. Hiệp ước Hácmăng (1883), đánh dấu mốc quan trọng nào trong lịch sử nước ta? A. Pháp chấp nhận rút quân khỏi cửa biển Thuận An. B. Pháp thừa nhận chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ nước ta. C. Việt Nam trở thành thuộc địa của thực dân Pháp. D. Triều Nguyễn buộc Pháp phải trao trả Nam Kỳ.
- Tôn Thất Thuyết Lược đồ cuộc phản công ở kinh thành Huế và phong trào Cần Vương ( 1885 – 1896) Vua Hàm Nghi
- NỘI DUNG BÀI HỌC I.Phong trào Cần Vương bùng nổ. 1.Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại Kinh thành Huế và sự bùng nổ phong trào Cần vương. 2.Các giai đoạn phát triển của phong trào Cần vương. a.Từ năm 1885 đến năm 1888. b.Từ năm 1888 đến năm 1896.
- Nguyên nhân 1.Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại Kinh thành Huế và sự bùng nổ phong trào Cần vương. Diễn biến
- a. Nguyên nhân ( nhóm 1)
- a. Nguyên nhân: - Sau 2 hiệp ước Hác-măng và Pa-tơ-nốt, thực dân Pháp đã hoàn thành cơ bản cuộc xâm lược Việt Nam. ➢ Pháp bắt đầu xúc tiến việc thiết lập chế độ bảo hộ và bộ máy chínhTình quyền hình ở nước Bắc Kì ta và sau Trung Kì. hiệp ước Hácmăng và Patơnốt như thế nào? - Phong trào đấu tranh của nhân dân ta tiếp tục phát triển.
- Trước sự phát triển mạnh của phong trào yêu nước chống Pháp, phái chủ chiến trong triều đình Huế đã phản ứng như thế nào? Dựa vào phong trào kháng chiến mạnh mẽ của nhân dân, phái chủ chiến trong triều đình Huế do Tôn Thất Thuyết đứng đầu đã mạnh tay hành động.
- Tôn Thất Thuyết và phái chủ chiến đã làm gì để nổi dậy chống Pháp? Mục đích của việc làm đó? - Phế bỏ những ông vua thân Pháp, đưa vua Hàm Nghi lên ngôi. - Bí mật liên kết với các sĩ phu, văn thân ở khắp nơi, xây dựng hệ thống sơn phòng. ➢- RaNhững sức tíchhànhtrữđộnglươngcủathảophái, vũchủkhíchiến. nhằm chuẩn bị cho một cuộc nổi dậy chống Pháp giành chủ quyền.
- - Người Pháp đánh giá về Tôn Thất Thuyết: “Lòng yêu nước - Tôn Thất Thuyết (1835 – 1913) quêcủa- Tôn ởTôn XuânThấtThất ThuyếtLongThuyết (Huế)tìmkhông mọilà người trongchấpcách nhậnhoàngtrừ khửmột tộc,nhữngsự từngthỏangười giữhiệp nhiềucủa chứcnàophe, chủôngquanhòata lớn xem, kể nhỏ.quancả nhữngSaulại khichủông vua Tự ĐứcEm mất,biết ônggì về là một trong 3 phụhòavua chínhnhưdo pháikẻ đạithùchủ thần,củahòa giữdânđưa chứctộclên ThượngTuy( tiêuTônnhiênbiểu thưThất, làdù BộvuachoThuyết binhTựsự nắmĐứcđánh? )quyền .giá chỉvềTất ônghuycả nhữngcủaquânnhững đội.việc Nămngườilàm 1883củacùngông- 1884, triều đình kí các hiệp ước thừathờibiểu thiênnhậnlộ rõ vịnềnlòngnhư đôtrungthế hộ nàocủacủa, thựcôngmột dânđạovới Pháp.đứctổ quốclớn Nhưng, đãtháibộc độônglộkiên rõlà ngườirệtquyết chủtrongchống chiếnmọiPháp tronghoànđến cảnhtriều,cùng củara, không sứcđời chuẩn bị lực lượng để đánh T«n thÊt thuyÕt (1835-1913) Phápôngchịu, đógiànhthỏalàhiệpsự lạigắn chủcủabó quyền.ônglạ .lùng của ông với Tổ Quốc”
- Trước tình hình đó, thực dân Pháp đã phản ứng như thế nào? ➢ Thực dân Pháp phải tăng thêm lực lượng quân sự, siết chặt bộ máy kìm kẹp và tìm mọi cách tiêu diệt phái chủ chiến ra khỏi triều đình.
- Để đối phó lại với âm mưu của Pháp, phái chủ chiến và Tôn Thất Thuyết đã làm gì? Phái chủ chiến và Tôn Thất Thuyết quyết định ra tay hành động trước, tấn công trước.
- b. Diễn biến:
- NHÓM 2 Nêu và phân tích diễn biến cuộc phản công của phái chủ chiến ở Kinh thành Huế (7/1885)?
- Đêm 4 rạng 5/7/1885, Tôn Thất Thuyết hạ lệnh tấn công Pháp vào tòa Khâm sứ và đồn Mang Cá. ➢ Cuộc chiến đấu diễn ra vô - Docùng chuẩn ác bị liệt chưa, song chu thất đáo.bại. - Quân Pháp có ý thức đề phòng, lực lượng của chúng còn mạnh. Vì sao cuộc phản công đó lại bị thất bại ?
- Rạng sáng 5/7/1885, Pháp phản công. Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi Chú giải ra khỏi kinh thành lên Tân ❖ Nơi ban Chiếu Cần Vương Sở (Quảng Trị). ❖ Tân Sở (13-7-1885) HUẾ 13/7/1885,Tôn Thất Thuyết lấy danh nghĩa vua Hàm Nghi xuống “Chiếu Cần vương”, kêu gọi nhân dân đứng lên giúp vua cứu nước.
- Vua Hµm Nghi (1872-1943) Tªn thËt lµ ¦ng LÞch (em ruét vua KiÕn Phóc), lªn ng«i lóc 14 tuæi. ¤ng lµ vÞ vua trÎ tuæi, yªu nưíc, cã tinh thÇn chèng Ph¸p, tiªu biÓu cho ý chÝ ®éc lËp, tù cưêng cña d©n téc.
- Bức chiếu có bề ngang 70cm, cao 57cm; Một nguyên bản chiếu các con dấu trên đó gồm có: dấu triện Cần Vương được tìm hoàng đế hình chữ nhật gần vuông, ngang thấy tại bảo tàng gia 115mm, cao 110mm. Có chín đôi triện nhỏ đình ông Thierry 18x18mm đóng dấu từng phần nội dung và d'Argenlieu tại Pháp. chín triện tròn đường kính 43mm.
- Trích “Chiếu Cần Vương” “Từ xưa, kế chống giặc không ngoài 3 điều: đánh, giữ, hòa Nước ta gần đây ngẫu nhiên gặp nhiều việc. Trẫm tuổi trẻ nối ngôi, không lúc nào không nghĩ đến việc tự cường tự trị. Kẻ Tây ngang bức, hiện tình mỗi ngày một quá thêm. Hôm trước chúng tăng thêm binh thuyền đến, buộc theo những điều mình không thể làm được;ta chiếu lệ thường khoản tiếp chúng không chịu nhận thứ gì. Phàm những người cùng được chia mối lo này cũng đã dư biết.Biết thì phải tham gia công việc .”
- Em hiểu thế nào là “Cần vương”? - Cần : phòXuốngtá, giúpchiếuđỡ Cần vương - Vương : vua nhằm mục đích gì? ➢ Cần vương là hết lòng phò tá giúp vua cứu nước, về thực chất đây là 1 phong trào chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta dưới sự chỉ huy của 1 ông vua yêu nước, đó là vua Hàm Nghi. “ Chiếu Cần vương” nội dung chủ yếu là kêu gọi văn thân sĩ phu và nhân dân ra sức vì mục tiêu: đánh Pháp, khôi phục nền độc lập dân tộc, lập lại chế độ phong kiến có vua hiền, tôi giỏi.
- Chiếu “Cần vương”đã có tác dụng gì đối với phong trào đấu tranh của nhân dân ta lúc này? Chiếu Cần vương đã thổi bùng ngọn lửa đấu tranh của nhân dân ta, phong trào kéo dài 10 năm.
- 2. Các giai đoạn phát triển của phong trào Cần vương.
- Nhóm 3:Tìm hiểu giai đoạn Nhóm 4:Tìm hiểu giai đoạn 1 từ năm 1885 – 1888 2 từ năm 1888 – 1896 o Lãnh đạo o Lãnh đạo o Lực lượng o Lực lượng o Địa bàn o Địa bàn o Khởi nghĩa tiêu biểu o Khởi nghĩa tiêu biểu o Kết quả o Kết quả o Đặc điểm o Đặc điểm
- Giai đoạn 1 Giai đoạn 2 (1885 – 1888) (1888 – 1896) Lãnh đạo Lực lượng Địa bàn Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu. Kết quả Đặc điểm
- Giai đoạn 1(1885-1888) Địa bàn nổ ra phong Người lãnh đạo trào Lãnh Hàm Nghi,Tôn Thất Thuyết, đạo các văn thân, sĩ phu yêu Bình Định Mai Xuân Thưởng, Bùi Điền, nước Nguyễn Đức Nhuận Lực Quảng Lê Trung Đình, Nguyễn Tự Đông đảo nhân dân,có cả dân Ngãi Tân lượng tộc thiểu số Quảng Trị Trương Đình Hội, Nguyễn Tự Địa bàn Phạm vi rộng lớn nhất là ở Như Hà Tĩnh Lê Ninh, Phan Đình Phùng, Cao Trung Kì và Bắc Kì. Thắng Các cuộc Thanh Hóa Phạm Bành, Đinh Công Tráng KN tiêu Cao Điển biểu Nghệ An Nguyễn Xuân Ôn, Lê Doãn Kết quả Cuối năm 1888, Hàm Nghi bị Nhạ Pháp bắt và lưu đày sang Thái Bình Tạ Hiện Angiêri. Hưng Yên Nguyễn Thiện Thuật Đặc Dưới sự chỉ huy chung của triều Lạng Sơn Hoàng Đình Kinh (Cai Kinh) điểm đình, phong trào diễn ra mạnh Bắc Giang T«n thÊt thuyÕt (1835-1913) mẽ với qui mô rộng lớn. Tiêu biểu là Bắc Kì và Trung Kì. Tây Bắc Nguyễn Quang Bích, Nguyễn Văn Giáp, Đề Kiều
- Giai đoạn 2 ( 1888 – 1896) Lãnh Các văn thân, sĩ phu yêu nước. đạo Lực KN Hùng Lĩnh ( Thanh Hóa) lượng Đông đảo các tầng lớp nhân dân. Địa Bị thu hẹp, quy tụ thành trung tâm Hương Khê bàn lớn, chủ yếu ở miền núi và trung (1885-1896) du. Cuộc - KN Hùng Lĩnh ( Tống Duy Tân KNtiêu và Cao Điển) biểu - KN Hương Khê ( Phan Đình Phùng và Cao Thắng) Kết Đến năm 1896, phong trào Cần quả vương chấm dứt. Đặc Dưới sự chỉ huy của văn thân, sĩ điểm phu, phong trào tiếp tục phát triển và quy tụ thành những trung tâm ở miền núi và trung du.
- Giai đoạn 1 Giai đoạn 2 (1885-1888) (1888-1896) Lãnh Hàm Nghi, Tôn Thất Thuyết và các Các văn thân, sĩ phu yêu nước. đạo văn thân, sĩ phu yêu nước. Lực Đông đảo nhân dân,có cả Đông đảo các tầng lớp nhân dân. lượng dân tộc thiểu số. Địa bàn Phạm vi rộng lớn nhất là ở Trung Kì Thu hẹp, quy tụ thành trung tâm lớn, và Bắc Kì. chủ yếu là trung du và miền núi. Cuộc Cuộc KN của Mai Xuân Thưởng ở - KN Hùng Lĩnh ( Tống Duy Tân và KN tiêu Bình Định, KN của Trần Văn Dự ở Cao Điển) biểu Quảng Ngãi, - KN Hương Khê ( Phan Đình Phùng và Cao Thắng) Kết quả Cuối năm 1888 vua Hàm Nghi bị bắt Đến năm 1896, phong trào Cần và đày sang Angiêri. vương thất bại. Đặc Dưới sự chỉ huy chung của triều Dưới sự chỉ huy của văn thân, sĩ điểm đình, phong trào diễn ra mạnh mẽ phu phong trào tiếp tục phát triển với quy mô rộng lớn. Tiêu biểu là và quy tụ thành những trung tâm ở Bắc Kì và Trung Kì miền núi và trung du.
- Tại sao sau khi vua Hàm Nghi bị bắt Sau khi vua bị bắt tính chất Cần phong tràoVươngCần, phòvươngvua khôngvẫncòntiếp, nhưngtục nổ ra ? Điềumục đíchđó đãcứuchứngnước còntỏ việcvà luôngì?là mục tiêu hướng tới của nhân dân ta vì vậy mà phong trào vẫn tiếp tục diễn ra kể cả sau khi vua bị bắt. ➢ Chứng tỏ Cần Vương chỉ là danh nghĩa khẩu hiểu còn tính chất yêu nước chống Pháp chủ yếu vì vậy phong trào Cần Vương mang tính dân tộc sâu sắc.
- Vì sao phong trào Cần Vương thất bại? Vì phong trào yêu nước theo khuynh hướng và ý thức hệ phong kiến lúc này không còn phù hợp nữa .