Bài giảng Lịch sử lớp 10 - Bài 17: Quá trình hình thành và phát triển của nhà nước phong kiến (từ TK X đến TK XV) - Trường THPT Lý Tự Trọng

Nội dung text: Bài giảng Lịch sử lớp 10 - Bài 17: Quá trình hình thành và phát triển của nhà nước phong kiến (từ TK X đến TK XV) - Trường THPT Lý Tự Trọng

1. Nhĩm 1 Lớp 10A6 Chương VIỆT NAMII TỪ THẾ KỈ X ĐẾN THẾ KỈ XV QUÁ TRÌNH HÌNH Bài 17 THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN (TỪ THẾ KỈ X ĐẾN THẾ KỈ XV)
2. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ THẾ KỈ X-THẾ KỈ XV I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X) - Năm 939, Ngơ Quyền xưng vương, thành lập chính quyền tự chủ, đĩng đơ ở Cổ Loa (Đơng Anh- Hà Nội)
3. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ THẾ KỈ X-THẾ KỈ XV Lược đồ nước ta thời Ngơ
4. Loạn 12 sứ quan Năm 968, sau khi diễn ra “Loạn 12 sứ quân”, Đinh Bộ Lĩnh lên ngơi Hồng đế (niên hiệu là Đinh Tiên Hồng), lấy quốc hiệu là Đại Cồ Việt, dời đơ về Hoa Lư (Ninh Bình).
5. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ THẾ KỈ X-THẾ KỈ XV I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X) - Năm 939, Ngơ Quyền xưng vương, thành lập chính quyền tự chủ, đĩng đơ ở Cổ Loa (Đơng Anh- Hà Nội) - Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngơi vua, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Chuyển kinh đơ về Hoa Lư (Ninh Bình) Năm 979, Đinh Tiên Hồng và con trai là Đinh Liễn bị ám hại. Vua mới cịn nhỏ. Nhân cơ hội đĩ, nhà Tống lăm le xâm phạm bờ cõi Đại Cồ Việt. Trước tình hình đĩ, Lê Hồn được suy tơn lên làm vua. Nhà tiền Lê thành lập (980- 1009)
6. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ THẾ KỈ X-THẾ KỈ XV Lược đồ nước ta thời Đinh
7. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ THẾ KỈ X-THẾ KỈ XV I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X) - Năm 939, Ngơ Quyền xưng vương, thành lập chính quyền tự chủ, đĩng đơ ở Cổ Loa (Đơng Anh- Hà Nội) - Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngơi vua, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Chuyển kinh đơ về Hoa Lư (Ninh Bình) - Bộ máy nhà nước Đinh-Tiền Lê:
8. Bộ máy nhà nước thời Đinh-Tiền Lê Nhà nước quân chủ chuyên chế được xây dựng, nhưng cịn đơn giản, sơ khai nhưng là nhà nước tự Nhận xét sơ đồ bộ máychủ nhàđộc nướclập. thời Đinh-Tiền Lê. Trung ương Vua Ban Văn Ban Võ Tăng ban Sảnh-Viện-Đà 10 đạo
9. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ THẾ KỈ X-THẾ KỈ XV I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X) - Năm 939, Ngơ Quyền xưng vương, thành lập chính quyền tự chủ, đĩng đơ ở Cổ Loa (Đơng Anh- Hà Nội) - Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngơi vua, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Chuyển kinh đơ về Hoa Lư (Ninh Bình) - Bộ máy nhà nước Đinh-Tiền Lê: Chính quyền Trung ương cĩ 3 ban: văn, võ, tăng ban - Về hành chính chia nước thành 10 đạo - Tổ chức quân đội theo hướng chính quy
10. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV) I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X) II- phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước a. Thời Lý-Trần-Hồ: Đinh- Lê Ngơ Lý Trần Hồ Lê sơ Thế kỉ X Thế kỉ XI-XV
11. Lãnh thổ nước Việt Nam thời Lý Thời Đinh- Tiền Lê Thời Lý Thời Trần Thời Hồ Thời Lê
12. “ Huống chi thành Đại La, đơ cũ của Cao Vương,ở giữa khu vực trời đất, được thế rồng chầu hổ phục, chính giữa nam bắc đơng tây, tiện nghi núi sơng sau trước. Vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng, thế đất cao mà sáng sủa, dân cư khơng khổ thấp trũng tối tăm, muơn vật hết sức tươi tốt phồn thịnh. Xem khắp nước Việt đĩ là nơi thắng địa, thực là chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương, đúng là nơi thượng đơ kinh sư mãi muơn đời.Trẫm muốn nhân địa lợi ấy mà định nơi ở, các khanh nghĩ thế nào? ”
13. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV) I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X) II- Phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước a. Thời Lý-Trần-Hồ: - Năm 1009, nhà Lý thành lập - Năm 1010, Lý Cơng Uẩn dời đơ từ Hoa Lư về Đại La . - Năm 1045, Lý Thánh Tơng đặt quốc hiệu là Đại Việt
14. Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lý- Trần-Hồ Vua Tể tướng Trung ương Đại thần Sảnh Viện Đài Địa Anph phươngủ sứ (Lộ, trấn) Tri phủ, Tri huyện (phủ, châu huyện) Xã quan ( Xã)
15. Bộ máy nhà nước thời Đinh-Tiền Sơ ồ Lê Trung ương Vua Vua Tể tướng Trung ương Đại Thần Ban Văn Ban Võ Tăng Ban Sảnh Viện Đài Địa phương 10 đạo An phủ sứ (Lộ, Trấn) Tri phủ, tri huyện (Phủ, huyện châu) Xã quan (Xã)
16. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV) II- phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước a. Thời Lý-Trần-Hồ: - Năm 1009, nhà Lý thành lập - Năm 1010, Lý Cơng Uẩn dời đơ từ Hoa Lư về Đại La . - Năm 1045, Lý Thánh Tơng đặt quốc hiệu là Đại Việt - Vua đứng đầu nhà nước, quyết định cơng việc quan trọng, dưới vua là Tể tướng, quan đại thần. - Cả nước chia thành các lộ, trấn. Dưới lộ, trấn là phủ huyện, châu, xã b. Thời Lê sơ:
17. Lãnh thổ nước Việt Nam thời Lý Thời Đinh- Tiền Lê Thời Lý Thời Trần Thời Hồ Thời Lê
18. Sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê sơ Tổ chứcVUAbộ máy nhà nước thời Lê Thánh Trung ươngTơng như thế nào?Địa phương 13 Đạo Lại Lễ Binh Hình Cơng Hộ Mỗi Đạo cĩ 3 ti Đơ ti Thừa ti Hiếnti Hàn Lâm Quốc Sử Ngự Sử Binh quyền Dân sự Thanh tra QL Viện Viện Đài Phủ Giáo dục thi cử là nguồn Huyện (châu) đào tạo và tuyển chọn Xã quan lại là chủ yếu
19. - Tăng cường quyền lực của chínhEmquyềncó nhậntrungxétươnggì , nhất là quyềnbộ máylựcnhàcủanướcnhà vua→bộ máy nhàthờinướcLê ? quân chủ chuyên chế nhà Lê đạt đến mức độ cao và hồn thiện.
20. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV II- phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước b. Thời Lê sơ: - Năm 1428, Lê Lợi lên ngơi hồng đế lập nhà Lê (Lê -sơNhững) năm 60 TK XV, Lê Thánh Tơng tiến hành cải cách hành chính lớn + Vua trực tiếp quyết định mọi việc, dưới vua là 6 bộ + Chính quyền địa phương: cả nước chia thành 13 đạo thừa tuyên, mỗi đạo cĩ 3 ti; dưới đạo là phủ, huyện, châu, xã. → Nhà nước quân chủ đạt mức độ hồn thiện cao.
21. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV) II- Phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước 2. Luật pháp và quân đội *. Luật pháp - Thời Lý: năm 1042 vua Lý Thánh Tơng ban hành bộ luật Hình Thư - Thời Trần: bộ Hình luật - Thời LêB: Quốcộ luậttriều thànhhình vănluật đầu(Luật Hồng Đức) tiên của nước ta ra đời vào năm nào?
22. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV) II- Phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước 2. Luật pháp và quân đội *. Luật pháp - Thời Lý: năm 1042 vua Lý Thánh Tơng ban hành bộ luật Hình Thư - Thời Trần: bộ Hình luật - Thời Lê: Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức)
23. - Khi xa giá vua đi qua mà xơng vào hàng người đi theo thì xử tội đị, nếu xơng vào đội cận vệ thì xử tội chém. Lầm lỡ thì giảm một bậc. Quốc triều -Bán ruộng đất ở biên cương cho người ngoại quốc thì xử tội Hình chém. Luật - Đào trộm đê đập làm thiệt hại nhà cửa, lúa má thì xử đồ, lưu, bắt đền, tổn hại
24. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV) II- phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước 2. Luật pháp và quân đội *. Luật pháp *. Quân đội
25. Quân đội tuyển theo chế độ “ ngụ binh ư nơng” Cấm quân Lộ quân Dân quân dự bị
26. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV) II- phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước 2. Luật pháp và quân đội *. Luật pháp *. Quân đội - Quân đội được tổ chức quy củ: cấm quân, quân chính quy. Quân đội được tuyển theo chế độ “ ngụ binh ư nơng”
27. Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN ( TỪ TK X-TK XV) II- phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước 2. Luật pháp và quân đội 3. Hoạt động đối nội và đối ngoại - Đối Quan tâm đến đời sống nhân dân, chú ý nội : đồn kết các dân tộc ít người - Đối ngoại + Với nước lớn phương Bắc: quan hệ hịa hiếu, đồng thời sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc + Với Champa, Lào, Chân Lạp cĩ lúc thân thiện, cĩ lúc xảy ra chiến tranh.
28. BẢNG THỐNG KÊ CÁC TRIỀU ĐẠI PHONG KiẾN ViỆT NAM TỪ THẾ KỈ X- THẾ KỈ XV THỜI GIAN TRIỀU ĐẠI KINH ĐƠ NGƠ CỔ LOA 939-967 968-980 ĐINH (ĐẠI CỒ ViỆT) HOA LƯ 980-1009 TiỀN LÊ (ĐẠI CỒ ViỆT) HOA LƯ 1009-1225 LÝ (ĐẠI ViỆT) THĂNG LONG 1225-1400 TRẦN(ĐẠI ViỆT) THĂNG LONG 1400-1407 HỒ ( ĐẠI NGU) TÂY ĐƠ 1428-1527 LÊ SƠ (ĐẠI ViỆT) THĂNG LONG
29. Bia Tiến sĩ trong Văn Miếu Bản đồ Hồng thành Thăng Long thời Hồng Đức (1490)
30. Tượng thờ Lê Thánh Tơng đặt tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội.
31. II- phát triển và hồn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV 1. Tổ chức bộ máy nhà nước a. Thời Lý-Trần-Hồ: −1009 Lý Công Uẩn lên ngôi , 1010 dời đô về thành Đại La(Thăng Long )
32. Cố đô HOA LƯ CốĐềnđơVuaHoaĐinhLư
33. Bài tập củng cớ 1. Kinh đơ nước ta thời Lý Trần là : A. Cổ Loa B. Thăng Long C. Đại Việt D. Hoa Lư
34. Câu 2: Từ thế kỉ XI đến thế kỉ XV, Lịch sử Việt Nam trải qua các triều đại phong kiến nào? A-Văn Lang-Âu Lạc. B-Champa-Phù Nam. C-Đinh-Lê-Lý-Trần. D-Lý-Trần-Hồ-Lê sơ.
35. Câu 3. Vị vua nào trong những năm 60 của Tk XV đã thực hiện một cuộc cải cách hành chính lớn? A-Đinh Tiên Hồng. B-Lý Thái Tổ. C-Lê Thánh Tơng. D-Trần Hưng Đạo.
36. Câu 4: Sau khi lên ngơi, Đinh Tiên Hồng đặt quốc hiệu nước ta là gì? A-Văn Lang. B-Champa. C-Đại Việt. D-Đại Cồ Việt.
37. Câu 5: Sau khi lên ngơi, Lý Cơng Uẩn dời đơ về A-Thăng Long. B-Cổ Loa. C-Hà Nội. D-Đại Việt.
38. Câu 6. Quốc hiệu nước ta thời Lý Trần là : A. Đại Cồ Việt B. Đại Việt C. Đại Ngu D. Đại Nam
39. Câu 7. Tổ chức bộ máy nhà nước và hệ thống các đơn vị hành chính nước ta thời Lý, Trần cĩ đặc điểm là : A. Khá chặt chẽ, đầy đủ và cĩ hệ thống hơn so với tổ chức bộ máy nhà nước thời Ngơ, Đinh, Tiền Lê. B. Rất đầy đủ, hồn chỉnh, chặt chẽ. C. Khơng cĩ gì khác so với thời Đinh, Tiền Lê. D. Cịn rất sơ khai, lỏng lẻo.
40. Câu 8. Thời gian ra đời của bộ Hình Thư và triều đại ban hành bộ luật đĩ là : A. Năm 1400, triều Hồ. B. Năm 1232, triều Trần. C. Năm 1005, triều Tiền Lê. D. Năm 1042, triều Lý.