Bài giảng Lịch Sử lớp 11 - Bài 6: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918)

Nội dung text: Bài giảng Lịch Sử lớp 11 - Bài 6: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918)

1. Chương II CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 - 1918)
2. Bài 6 CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 - 1918) • MỤC TIÊU BÀI HỌC • 1. Kiến thức • Sau khi học xong bài học, yêu cầu HS cần: • - Hiểu được nguyên nhân dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ nhất. • - Nắm được diễn biến chủ yếu, kết cục, tính chất của chiến tranh. • 2. Tư tưởng • - Lên án chủ nghĩa đế quốc - nguồn gốc của chiến tranh. • 3. Kỹ năng • - Biết trình bày diễn biến chiến sự qua bản đồ, sử dụng tài liệu để rút ra những kết luận, nhận định, đánh giá. • - Phân biệt các khái niệm : “Chiến tranh đế quốc”, “Chiến tranh cách mạng”, “Chiến tranh chính nghĩa”, “Chiến tranh phi nghĩa
3. Bài 6 CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 - 1918) I. Nguyên nhân của chiến tranh 1. Nguyên nhân sâu xa ( quan hệ quốc tế trước chiến tranh) - Sự phát triển khơng đều về kinh tế và chính trị của chủ nghĩa tư bản làm thay đổi so sánh lực lượng giữa các nước đế quốc ( Anh, Pháp, Đức, Mỹ, Nhật). - Sự phân chia thuộc địa lại khơng đều. Đức địi phân chia lại thuộc địa và thị trường. Mỹ và Nhật cũng họach định chiến lược bành trướng.
4. Thuộc địa của Anh Trong thời kỳ đỉnh cao, đây là đế quốc lớn nhất trong lịch sử, trong hơn một thế kỷ, nĩ là siêu cường hàng đầu trên thế giới. Tính tới năm 1900, đế quốc Anh cĩ dân số khoảng 370 triệu người, chiếm 1/8 dân số thế giới và bao phủ diện tích hơn 13,000,000 dặm vuơng (33,670,000 km2): xấp xỉ một phần tư tổng diện tích tồn cầu.
5. Thuộc địa của Pháp Trong hai thế kỷ 19 và 20, diện tích các thuộc địa tồn cầu của Pháp đứng thứ nhì sau Đế quốc Anh. Vào thời kỳ cao điểm khoảng những năm 1919, đế quốc thực dân của Pháp bao phủ trên 12.898.000 km² mặt đất, tức chiếm 8,6% diện tích đất trên tồn thế giới
6. Thuộc địa của Đức •Phần lớn ở châu Phi. Các châu lục khác cĩ rất ít. Tại châu Phi, diện tích thuộc địa của Đức chỉ là 7.5% trong khi thuộc địa của Anh và Pháp tại đây lần lượt là 35% và 30%.
7. Bài 6 CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 - 1918) I. Nguyên nhân của chiến tranh 1. Nguyên nhân sâu xa: - Sự phát triển khơng đều về kinh tế và chính trị của chủ nghĩa tư bản làm thay đổi so sánh lực lượng giữa các nước đế quốc ( Anh, Pháp, Đức, Mỹ, Nhật). - Sự phân chia thuộc địa lại khơng đều. Đức địi phân chia lại thuộc địa và thị trường. Mỹ và Nhật cũng họach định chiến lược bành trướng. - Hậu quả: Mâu thuẫn giữa các đế quốc nảy sinh. Các cuộc chiến tranh giành thuộc địa nổ ra ở nhiều nơi trên thế giới + Chiến tranh Trung - Nhật (1894 - 1895). + Chiến tranh Mĩ - Tây Ban Nha (1898). + Chiến tranh Anh - Bơ ơ (1899 - 1902). + Chiến tranh Nga - Nhật (1904 - 1905), - Sự hình thành 2 khối quân sự chính trị ở châu Âu đối lập nhau: + Phe liên minh (1882) Đức - Áo Hung - Italia + Phe Hiệp ước ( 1907): Anh – Pháp – Nga mâu thuẫn giữa các đế quốc trở nên gay gắt .
8. Chiến tranh thế giới thứ nhất: Hai khối quân sự chính trị - Màu xanh: Phe Đức – Áo - Màu hồng: Phe Anh – Pháp - Màu vàng: trung lập
9. 2. Nguyên cớ trực tiếp: Một phần tử Xéc-bi ám sát hồng thân kế vị ngơi vua Áo – Hung (28.6.1914). Đức và Áo chớp lấy cơ hội để gây ra chiến tranh. Hai phe lần lượt tuyên chiến với nhau 28.7.1914 Áo - Hung tuyên chiến với Xécbi 01.8.1914 Đức tuyên chiến với Nga 03.8.1914 Đức tuyên chiến với Pháp 04.8.1914 Anh tuyên chiến với Đức Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ
10. Thái tử Áo Francis Ferdinand
11. Thái tử Áo Francis Ferdinand bị ám sát
12. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916)
13. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916) Thời gian Chiến sự Kết quả 1914 - Mặt trận phía Tây : (nhĩm 1) -Mặt trận phía Đơng: -Mặt trận phía Tây : 1915 - Mặt trận phía Đơng: (nhĩm 2) 1916 - Mặt trận phía Tây: (Nhĩm 3) ( Nhĩm 4 trả lời vào cuối giờ) Em cĩ nhận xét gì về giai đoạn một của chiến tranh?
14. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916) Thời gian Chiến sự Kết quả 1914 - Mặt trận phía Tây : ngay đêm -Đức chiếm được Bỉ, một phần (nhĩm 1) 3.8 Đức tràn vào Bỉ,đánh sang nước Pháp, uy hiếp thủ đơ Pa- Pháp. ri. Pháp cĩ nguy cơ bị tiêu diệt -Mặt trận phía Đơng: Nga tấn -Cứu nguy cho Pa-ri. cơng Đơng Phổ. - Mặt trận phía Tây: quân Anh - Kế họach “đánh nhanh thắng đổ bộ vào lục địa châu Âu nhanh” của Đức thất bại - Hai bên ở vào thế cầm cự trên một Mặt trận dài 780 km. 1915 - Mặt trận phía Đơng: 1916 - Mặt trận phía Tây:
15. Kế hoạch ban đầu của Đức
16. ANH BỈ Đ Ứ C PA RI PHÁP ÁO HUNG CTTG I – 1914 – Mặt trận phía Tây
17. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916) Thời gian Chiến sự Kết quả 1914 - Mặt trận phía Tây : ngay đêm -Đức chiếm được Bỉ, một phần 3.8 Đức tràn vào Bỉ,đánh sang nước Pháp, uy hiếp thủ đơ Pa- Pháp. ri. Pháp cĩ nguy cơ bị tiêu diệt -Mặt trận phía Đơng: Nga tấn -Cứu nguy cho Pa-ri. cơng Đơng Phổ. - Mặt trận phía Tây: quân Anh - Kế họach “đánh nhanh thắng đổ bộ vào lục địa châu Âu nhanh” của Đức thất bại - Hai bên ở vào thế cầm cự trên một Mặt trận dài 780 km. 1915 - Mặt trận phía Đơng: (nhĩm 2) 1916 - Mặt trận phía Tây:
18. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916) Thời gian Chiến sự Kết quả 1914 - Mặt trận phía Tây : ngay đêm -Đức chiếm được Bỉ, một phần 3.8 Đức tràn vào Bỉ,đánh sang nước Pháp, uy hiếp thủ đơ Pa- Pháp. ri. Pháp cĩ nguy cơ bị tiêu diệt -Mặt trận phía Đơng: Nga tấn -Cứu nguy cho Pa-ri. cơng Đơng Phổ. - Mặt trận phía Tây: quân Anh - Kế họach “đánh nhanh thắng đổ bộ vào lục địa châu Âu nhanh” của Đức thất bại - Hai bên ở vào thế cầm cự trên một Mặt trận dài 780 km. 1915 - Mặt trận phía Đơng: Đức, Áo - Hung dồn binh lực tấn cơng Nga. 1916 - Mặt trận phía Tây:
19. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916) Thời gian Chiến sự Kết quả 1914 -Mặt trận phía Tây : ngay đêm -Đức chiếm được Bỉ, một phần 3.8 Đức tràn vào Bỉ,đánh sang nước Pháp, uy hiếp thủ đơ Pa-ri Pháp. -Mặt trận phía Đơng: Nga tấn -Cứu nguy cho Pa-ri. cơng Đơng Phổ. Hai bên ở vào thế cầm cự trên - Mặt trận phía Tây: quân Anh một Mặt trận dài 780 km. đổ bộ vào lục địa châu Âu 1915 - Mặt trận phía Đơng: Đức, Áo - Hai bên ở vào thế cầm cự trên (Nhĩm 2) Hung dồn binh lực tấn cơng một Mặt trận dài 1200 km. Nga. 1916 - Mặt trận phía Tây:
20. Năm 1915 Măt trận phía Đông N G A
21. Binh lính Nga ra mặt trận
22. Binh sĩ Ấn Độ ở Pháp
23. Hệ thống chiến hào
24. Đại bác
25. Tàu chiến (Anh)
26. Tàu ngầm Đức (1915)
27. Tàu Anh bị Đức bắn chìm
28. Xe tăng (Anh)
29. Máy bay chiến đấu (Đức)
30. Mặt nạ chống hơi độc của Đức (1915)
31. Pháp huy động cả taxi ra mặt trận
32. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916) Thời gian Chiến sự Kết quả 1914 -Mặt trận phía Tây : ngay đêm -Đức chiếm được Bỉ, một phần 3.8 Đức tràn vào Bỉ,đánh sang nước Pháp, uy hiếp thủ đơ Pa-ri Pháp. -Mặt trận phía Đơng: Nga tấn -Cứu nguy cho Pa-ri. cơng Đơng Phổ. Hai bên ở vào thế cầm cự trên - Mặt trận phía Tây: quân Anh một Mặt trận dài 780 km. đổ bộ vào lục địa châu Âu 1915 - Mặt trận phía Đơng: Đức, Áo - Hai bên ở vào thế cầm cự trên Hung dồn binh lực tấn cơng một Mặt trận dài 1200 km. Nga. 1916 - Mặt trận phía Tây: (Nhĩm 3)
33. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916) Thời gian Chiến sự Kết quả 1914 -Mặt trận phía Tây : ngay đêm -Đức chiếm được Bỉ, một phần 3.8 Đức tràn vào Bỉ,đánh sang nước Pháp, uy hiếp thủ đơ Pa-ri Pháp. -Pháp cĩ nguy cơ bị tiêu diệt. -Mặt trận phía Đơng: Nga tấn -Cứu nguy cho Pa-ri. cơng Đơng Phổ. Hai bên ở vào thế cầm cự trên - Mặt trận phía Tây: quân Anh một Mặt trận dài 780 km. đổ bộ vào lục địa châu Âu 1915 - Mặt trận phía Đơng: Đức, Áo - Hai bên ở vào thế cầm cự trên Hung dồn binh lực tấn cơng một Mặt trận dài 1200 km. Nga. 1916 - Mặt trận phía Tây: Đức chuyển mục tiêu về phía Tây tấn cơng pháo đài Véc-đoong.
34. II. Diễn biến của chiến tranh 1.Giai đoạn thứ nhất của chiến tranh (1914 - 1916) Thời gian Chiến sự Kết quả 1914 -Mặt trận phía Tây : ngay đêm -Đức chiếm được Bỉ, một phần 3.8 Đức tràn vào Bỉ,đánh sang nước Pháp, uy hiếp thủ đơ Pa-ri Pháp. -Pháp cĩ nguy cơ bị tiêu diệt -Mặt trận phía Đơng: Nga tấn -Cứu nguy cho Pa-ri. cơng Đơng Phổ. Hai bên ở vào thế cầm cự trên - Mặt trận phía Tây: quân Anh một Mặt trận dài 780 km. đổ bộ vào lục địa châu Âu 1915 - Mặt trận phía Đơng: Đức, Áo - Hai bên ở vào thế cầm cự trên Hung dồn binh lực tấn cơng một Mặt trận dài 1200 km. Nga. 1916 - Mặt trận phía Tây: Đức chuyển - Đức khơng hạ được Vec- mục tiêu về phía Tây tấn cơng đoong. Hai bên thiệt hại nặng pháo đài Véc-đoong.
35. Đ Ứ C VECĐOONG PHÁP 1916 –Mặt trận phía Tây – Trận Vec-đoong (Pháp)
36. Trận Véc- đoong (Verdun) • Véc-đoong là một thành phố xung yếu ở phía Đơng Pari, Pháp bố trí cơng sự phịng thủ ở đây rất kiên cố với 11 sự đồn với 600 cỗ pháo. • Về phía Đức ý đồ của tổng tư lệnh quân đội Đức tướng Phran Ken hen, chọn Véc-đoong làm điểm quyết chiến chiến lược, thu hút phần lớn quân đội Pháp vào đây để tiêu diệt, buộc Pháp phải cầu hịa. Vì vậy Đức huy động vào đây một lực lượng lớn : 50 sư đồn, 1200 cỗ pháo, 170 máy bay. • Véc-đoong trở thành chiến dịch mang tính chất quyết định của quân Pháp. Chiến dịch Véc-đoong diễn ra vơ cùng quyết liệt từ ngày 12.2.1916. Để chống cự được với quân Đức, nước Pháp đã phải sử dụng con đường quốc lộ từ phía Nam nước Pháp lên Véc-đoong “Con đường thần thánh” để vận chuyển quân đội, vũ khí, thuốc men, lương thực từ hậu phương ra tuyền tuyến. Từ ngày 27/2/1916 trở đi cứ mỗi tuần một đồn xe tải gồm 3900 chiếc vận chuyển được 190.000 lính, 25.000 tấn đạn dược và các quân trang, quân dụng khác. • Đây là cuộc vận chuyển quy mơ lớn lần đầu tiên trong lịch sử chiến tranh, trước sức chống cự ngoan cường của quân Pháp, tướng Đức Hinđenbuốc buộc phải đình chỉ tấn cơng Véc-đoong. Nhân cơ hội đĩ quân Pháp phản cơng lấy lại những trận địa đã mất, tháng 12/1916 chiến dịch Véc-đoong kết thúc, cả hai bên thiệt hại nặng nề. • Số đạn đổ ra ở đây ước tính đến 1.350.000 tấn. Số thương vong cả 2 phía lên đến 70 vạn người. Trong lịch sử trận Véc-đoong được gọi là “mồ chơn người” của Chiến tranh thế giới thứ nhất.
37. Nhĩm 4: Em cĩ nhận xét gì về giai đoạn một của chiến tranh? • Những năm đầu Đức, Áo - Hung giữ thế chủ động tấn cơng. Tuy nhiên kế họach “đánh nhanh thắng nhanh” bị thất bại.Từ cuối 1916 trở đi. Đức, Áo - Hung chuyển sang thế phịng ngự ở cả hai mặt trận Đơng Âu và Tây Âu. Hết tiết 1. Hẹn tái ngộ
38. 2. Giai đoạn thứ 2 (1917 - 1918) Thời gian Sự kiện Kết quả 2/1917 Cách mạng dân chủ tư sản ở Nga thành cơng. 2/4/1917 Mĩ tuyên chiến với Đức, tham gia vào chiến tranh cùng phe Hiệp ước. Cả năm Chiến sự diễn ra trên cả 2 Mặt 1917 trận Đơng và Tây Âu. 11/1917 Cách mạng tháng 10 Nga thành cơng 3/3/1918 Chính phủ Xơ viết ký với Đức Hiệp ước Bơ-rét Li-tốp Đầu 1918 Đức tiếp tục tấn cơng Pháp 7/1918 Mĩ đổ bộ vào châu Âu, chớp thời cơ Anh - Pháp phản cơng. 9/11/1918 Cách mạng Đức bùng nổ 1/11/1918 Chính phủ Đức đầu hàng
39. 2. Giai đoạn thứ 2 (1917 - 1918) Thời gian Sự kiện Kết quả 2/1917 Cách mạng dân chủ tư sản ở Chính phủ tư sản lâm thời ở Nga vẫn Nga thành cơng. tiếp tục chiến tranh. 2/4/1917 Mĩ tuyên chiến với Đức, tham gia Phe Hiệp ước cĩ lợi vào chiến tranh cùng phe Hiệp ước. Cả năm chiến sự diễn ra trên cả 2 Mặt Hai bên ở vào thế cầm cự. 1917 trận Đơng và Tây Âu. 11/1917 Cách mạng tháng 10 Nga thành Chính phủ Xơ viết thành lập cơng 3/3/1918 Chính phủ Xơ viết ký với Đức Nga rút khỏi chiến tranh Hiệp ước Bơ-rét Li-tốp Đầu 1918 Đức tiếp tục tấn cơng Pháp Một lần nữa Pa-ri bị uy hiếp 7/1918 Mĩ đổ bộ vào châu Âu, chớp thời Đồng minh của Đức đầu hàng: Bungari cơ Anh - Pháp phản cơng. 29/9, Thổ Nhĩ Kỳ 30/10, Áo - Hung 2/11 9/11/1918 Cách mạng Đức bùng nổ Nền quân chủ bị lật đổ 1/11/1918 Chính phủ Đức đầu hàng Chiến tranh kết thúc
40. Cách mạng Tháng Mười Nga thắng lợi
41. Nga rút khỏi cuộc chiến
42. Vì sao Mỹ tham gia chiến tranh? • Lý do: - Được chia phần sau khi chiến tranh kết thúc - Ngăn chặn phong trào cách mạng thế giới đang lan rộng
43. Đức đầu hàng
44. III. Kết cục của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất 1. Thiệt hại: + 10 triệu người chết. + 20 triệu người bị thương. + Tiêu tốn 85 tỉ đơ la. 2. Cách mạng tháng Mười Nga thành cơng đánh dấu buớc chuyển lớn trong cục diện thế giới.
45. Tổn thất về người
46. Em hãy rút ra tính chất của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất Tính chất: Đây là cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa.