Bài giảng môn Ngữ văn 9 - Sang thu

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn 9 - Sang thu

1. Với Đỗ Phủ: Khóm cúc chen ngang dòng lệ cũ Con thuyền buộc chặt mối tình già
2. Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt Với Nguyễn Khuyến: Ngõ trúc quanh co khách vắng teo .
3. Với Xuân Diệu: Đây mùa thu tới mùa thu tới Với áo mơ phai dệt lá vàng
4. Con nai vàng ngơ ngác Với Lưu Trọng Lư: Đạp trên lá vàng khô
5. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. - Hữu Thỉnh (1942), quê ở Vĩnh Phúc. - Ông thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ. Từ một người lính trong binh chủng Tăng thiết giáp, ông trở thành nhà thơ quân đội. - Hữu Thỉnh viết nhiều và viết rất hay về những con người, cuộc sống ở nông thôn. - Thơ ông thiên về cảm nhận vẻ đẹp tĩnh lặng, thanh bình của thiên nhiên đất nước và cuộc sống, mang cảm xúc bâng khuâng, vấn vương trước đất trời trong trẻo, biến chuyển nhẹ nhàng.
6. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. - Hữu Thỉnh (1942), quê ở Vĩnh Phúc. - Ông thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ. Từ một người lính trong binh chủng Tăng thiết giáp, ông trở thành nhà thơ quân đội. - Hữu Thỉnh viết nhiều và viết rất hay về những con người, cuộc sống ở nông thôn. - Thơ ông thiên về cảm nhận vẻ đẹp tĩnh lặng, thanh bình của thiên nhiên đất nước và cuộc sống, mang cảm xúc bâng khuâng, vấn vương trước đất trời trong trẻo, biến chuyển nhẹ nhàng. - Những tác phẩm chính: “Từ chiến hào
7. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. 2. Tác phẩm. a. Xuất xứ. - Bài thơ viết cuối năm 1977 khi đất nước đã thống nhất. - In trong tập thơ “Từ chiến hào về thành phố.” b. Chủ đề: Những cảm nhận tinh tế về biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt của đất trời từ hạ sang thu.
8. I. TÌM HIỂU CHUNG. Văn bản: Sang thu 1. Tác giả. (Hữu Thỉnh) 2. Tác phẩm. Bỗng nhận ra hương ổi c- Thể thơ: 5 chữ Phả vào trong gió se K1: Cảm nhận dấu hiệu Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về d,Cấu trúc: báo thu sang . K2: Cảm nhận sự đổi thay của - 3 phần Sông được lúc dềnh dàng cảnh vật lúc sang thu. Chim bắt đầu vội vã K3: Cảm nhận mùa thu bằng suy Có đám mây mùa hạ ngẫm, trải nghiệm. Vắt nửa mình sang thu II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi. ? Em có nhận xét gì về thể thơ và cấu trúc bài thơ.
9. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. Bỗng nhận ra hương ổi 2. Tác phẩm. Phả vào trong gió se II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. Sương chùng chình qua ngõ 1/. Cảm nhận tinh tế của tác giả Hình như thu đã về trước những dấu hiệu báo thu. ? Nhà thơ nhận ra tín hiệu của sự chuyển mùa qua dấu hiệu nào và bằng những giác quan nào?
10. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. Bỗng nhận ra hương ổi 2. Tác phẩm. Phả vào trong gió se II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. 1/. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước Sương chùng chình qua ngõ những dấu hiệu báo thu. Hình như thu đã về Cảm nhận Hương ổi Gợi hình dung b ng c th , g i s ằ Gió se ụ ể ợ ự kh u v n đ ng nh ứ Phả ậ ộ ẹ giác, xúc nhàng. Dấu giác S ng Sương ươ hiệu Cảm nhận Nhân chùng thu có ý sang bằng thị hoá chình chậm lại, thu giác quấn quýt Cảm giác Bỗng bên ngõ bất ngờ Cảm xúc xóm Hình như Cảm giác mơ hồ, chưa rõ ràng.
11. I. TÌM HIỂU CHUNG. Sông được lúc dềnh dàng 1. Tác giả. Chim bắt đầu vội vã 2. Tác phẩm. Có đám mây mùa hạ II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. Vắt nửa mình sang thu 1/. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu. ? Không gian mùa thu được cảm nhận từ NT nhân hóa, động từ, TPTình những hình ảnh nào. thái cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của nhà thơ khi thu sang . 2/. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu.
12. I. TÌM HIỂU CHUNG. Sông được lúc dềnh dàng 1. Tác giả. Chim bắt đầu vội vã 2. Tác phẩm. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. Có đám mây mùa hạ 1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước Vắt nửa mình sang thu những dấu hiệu báo thu. Sự giao thoa của tạo vật. cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của nhà thơ. 2. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu Sông được lúc dềnh dàng + Sông dềnh dàng >< chim vội vã sự vận động tương phản, nghệ thuật nhân hoá + từ láy Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt. Chim bắt đầu vội vã
13. I. TÌM HIỂU CHUNG. Sông được lúc dềnh dàng 1. Tác giả. Chim bắt đầu vội vã 2. Tác phẩm. Có đám mây mùa hạ II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. Vắt nửa mình sang thu 1. Đọc – cảm nhận chung. 2. Đọc – hiểu chi tiết. a. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu. cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của nhà thơ. ? Em hãy phân tích cái hay của biện b. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu pháp nhân hoá trong Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt. hai câu thơ cuối.
14. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. Sông được lúc dềnh dàng 2. Tác phẩm. Chim bắt đầu vội vã II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. Có đám mây mùa hạ 1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu Vắt nửa mình sang thu hiệu báo thu. Sự giao thoa của tạo vật. cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của nhà thơ. 2.Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu. Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt. Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu Mây mỏng như dải lụa treo trên bầu trời Nghệ thuật nhân hoá Ranh giới giữa mùa hạ - mùa thu Cảm xúc say sưa, tâm hồn giao cảm với thiên nhiên.
15. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. Vẫn còn bao nhiêu nắng 2. Tác phẩm. Đã vơi dần cơn mưa II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. Sấm cũng bớt bất ngờ a. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước Trên hàng cây đứng tuổi. những dấu hiệu báo thu. Sự giao thoa của tạo vật. cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của nhà thơ. b. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu. Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt. Cảm xúc say sưa, tâm hồn giao cảm với thiên nhiên. c. Cảm nhận về mùa thu bằng suy ngẫm, trải nghiệm.
16. Vẫn còn bao nhiêu nắng Sấm cũng bớt bất ngờ Đã vơi dần cơn mưa Trên hàng cây đứng tuổi. ? Những biểu hiện khác biệt nào của thời tiết khi chuyển từ hạ sang thu.
17. Vẫn còn bao nhiêu nắng Sấm cũng bớt bất ngờ Đã vơi dần cơn mưa Trên hàng cây đứng tuổi. Nắng mưa sấm hàng cây Vẫn còn đã vơi cũng bớt đứng tuổi Sự chuyển biến của các hiện tượng tự nhiên: hạ nhạt dần – thu đậm nét hơn.
18. I. TÌM HIỂU CHUNG. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. 1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu. Sự giao thoa của tạo vật. cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của nhà thơ. Sấm cũng bớt bất ngờ b. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu. Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt. Cảm xúc say sưa, tâm hồn giao cảm với thiên nhiên. c. Cảm nhận về mùa thu bằng suy ngẫm, trải nghiệm Sự chuyển biến của các hiện tượng tự nhiên: hạ nhạt dần – thu đậm nét hơn. Trên hàng cây đứng tuổi. Sự quan sát tinh tế, tâm hồn nhạy cảm của nhà thơ. Có 2 tầng nghĩa: + Tả thực:Sang thu sấm thưa và nhỏ dần, không đủ sức lay động hàng cây đã bao mùa thay lá. ? Hai câu cuối mang Sấm: những vang Khi đã từng trải, con nhiều tầng nghĩa? + Ẩn động bất thường của người sẽ vững vàng Hãy phân tích. dụ: ngoại cảnh hơn trước những Hàng cây đứng tuổi: thử thách cuộc đời Con người đã từng trải.
19. III. Nội dung Nghệ thuật - Thể thơ 5 chữ. - Những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt của đất trời từ cuối hạ - Nghệ thuật nhân hoá ẩn dụ sang thu qua cảm nhận tinh tế sáng tạo. của tác giả. - Hình ảnh giàu sức gợi cảm, - Tình yêu tha thiết vẻ đẹp quê mang ý nghĩa tượng trưng. hương và những suy nghĩ sâu sắc về con người, cuộc đời.
20. ? Vẽ bản đồ tư duy, khái quát lại nội dung bài học
21. - Học thuộc bài thơ. - Sưu tầm một số bài viết về mùa thu. - Soạn bài: “Nói với con”.
22. TIẾT HỌC KẾT THÚC