Bài giảng môn Ngữ văn lớp 10 - Tuần 30: Đọc văn: Chí khí anh hùng (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du)

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn lớp 10 - Tuần 30: Đọc văn: Chí khí anh hùng (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du)

1. CHÍCHÍ KHÍKHÍ ANHANH HÙNGHÙNG • I. TÌM HiỀU CHUNG • 1. Vị trí đoạn trích. • Từ Hải là người cứu Kiều thoát khỏi cảnh ô nhục. Hai người sống hạnh phúc bên nhau được nửa năm thì Từ Hải lại ra đi vì sự nghiệp lớn. • Đây là đoạn trích nói về cuộc chia tay giữa Từ Hải với Thúy Kiều. • Từ câu 2213-2230 / 3254 câu thơ trong Truyện Kiều
2. CHÍCHÍ KHÍKHÍ ANHANH HÙNGHÙNG 2. Ý nghĩa nhan đề: •-“ Chí”: chí hướng, mục đích cao cả cần hướng tới. •-“ Khí”: Khí khái, nghị lực để đạt tới mục đích. • => “ Chí khí anh hùng”: lí tưởng, nghị lực và mục đích cao cả của người anh hùng.
3. CHI ́ KHI ́ ANH HUNG̀ (TrÝch TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du) Nửa năm hương lửa đương nồng, Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương. Trông vời trời bể mênh mang, Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong, Nàng rằng: ‘phận gái chữ tòng’, Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”. Từ rằng: ‘Tâm phúc tương tri’, Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
4. Bao giờ mười vạn tinh binh, Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường. Làm cho rõ mặt phi thường, Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia. Bằng nay bốn bể không nhà, Theo càng thêm bận biết là đi đâu? Đành lòng chờ đó ít lâu, Chầy chăng là một năm sau vội gì!”. Quyết lời dứt áo ra đi, Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.
5. CHI ́ KHI ́ ANH HUNG̀ (TrÝch TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du) 3. Bố cục đoạn trích Đoạn trích Có thể chia đoạn trích thành mấy 2 câu cuối: 4 câu đầu: 12 câu tiếp: Từ Hải phần? Nêu nội dung Khát vọng lên Lý tưởng người dứt áo đường của Từ Hải anh hùng Từ Hải mỗi phẩn? ra đi Chí khí của nhân vật Từ Hải
6. II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN • 1. Khát vọng lên đường của Từ Hải. Nửa năm / hương lửa đương nồng, Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương. Trông vời trời bể mênh mang, Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong, • Hương lửa: Hình ảnh ước lệ -> tình yêu. •H­¬ng löa ®ang nång  tình yªu nång nµn, say ®¾m cña Thóy KiÒu- Tõ H¶i
7. II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN • 1. Khát vọng lên đường của Từ Hải. - Hoàn cảnh ra đi: Cuộc sống vợ chồng đang, hạnh phúc nồng nàn, đằm thắm. - Lí do ra đi: •Từ Hải là một trượng phu: người đàn ông có tài năng xuất chúng.-> Tác giả ND thể hiện lòng kính phục, trân trọng. •Từ Hải đã động lòng bốn phương: ý chí muốn làm nên sự nghiệp lớn. Ø Khát khao được vẫy vùng, tung hoành bốn phương là một sức mạnh tự nhiên không gì có thể ngăn cản nổi-> ra ®i theo tiÕng gäi cña ý chÝ, lí tưởng
8. II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN • 1. Khát vọng lên đường của Từ Hải. - Tư thế ra đi: + Thanh g­¬m yªn ngùa:1 m×nh,1 g­¬m,1 ngùa. + Th¼ng rong: ®i liÒn một m¹ch. T­ thÕ oai phong, hµo hïng s¸nh ngang víi trêi ®Êt-> ®Æt nh©n vËt s¸nh ngang víi ko gian trêi bÓ mªnh mang. Ngîi ca ng­êi anh hïng mang tÇm vãc vò trô.
9. II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN • 2. Lí tưởng người anh hùng Từ Hải. • a) Lời Thúy Kiều • Nàng rằng: ‘phận gái chữ tòng’ • Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi - Thúy Kiều một lòng một dạ muốn theo chồng mình: + Cã thÓ nµng muèn ra ®i ®Ó cïng chia sÎ, tiÕp søc vµ cïng g¸nh v¸c khã kh¨n cïng Tõ H¶i. → §ã lµ mong muèn chÝnh ®¸ng, hîp lÝ, thuËn t×nh. →Thóy KiÒu ko nh÷ng lµ một ng­êi vî mµ cßn lµ một tri kØ cña Tõ H¶i. Nµng ko chØ yªu mµ cßn hiÓu, kh©m phôc vµ kÝnh träng chµng.
10. II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN • 2. Lí tưởng người anh hùng Từ Hải. • a) Lời của Thúy Kiều. • b) Lời của Từ Hải. • Từ rằng: ‘Tâm phúc tương tri’, •Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình? - Từ Hải đã từ chối mong muốn của Thúy Kiều: + Tâm phúc tương tri: hai người đã hiểu nhau sâu sắc, là tri âm, tri kỉ. + Sao chưa dứt khỏi nữ nhi thường tình: khuyên Thúy Kiều vượt lên chính mình để trở thành một người mạnh mẽ.
11. II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN 2. Lí tưởng người anh hùng Từ Hải. • a) Lời của Thúy Kiều. • b) Lời của Từ Hải. - Hứa hẹn ngày trở về vinh quang: • Bao giờ mười vạn tinh binh, • Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường. Làm cho rõ mặt phi thường, Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia. + Mười vạn tinh binh, tiếng chiêng dậy đất: Đã xây dựng một cơ đồ to lớn. + Môc ®Ých ra ®i: lµm cho râ mÆt phi th­êng - chøng tá kh¶ n¨ng, ý chÝ phi phµm cña m×nh. + Rước nàng nghi gia: đem lại địa vị và danh phận cho nàng.
12. Ø H×nh ¶nh ng­êi anh hïng oai hïng, k× vÜ, b¶n lÜnh víi lÝ t­ëng cao c¶, ý chÝ vµ hoµi b·o lín lao.
13. II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN 2. Lí tưởng người anh hùng Từ Hải. • a) Lời của Thúy Kiều. • b) Lời của Từ Hải. Bằng nay bốn bể không nhà, Theo càng thêm bận biết là đi đâu? Đành lòng chờ đó ít lâu, Chầy chăng là một năm sau vội gì!”. - Những khó khăn hiện tại +Từ Hải gi·i bµy, ph©n trÇn vÒ hoµn c¶nh hiÖn t¹i ( bèn bÓ ko nhµ, theo cµng thªm bËn)  nh÷ng khã kh¨n ban ®Çu. + Lêi høa hÑn: Một năm sau-> tÝnh døt kho¸t, quyÕt t©m s¾t ®¸ cña Tõ Hải.
14. II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN 1. Khát vọng lên đường của Từ Hải 2. Lí tưởng người anh hùng Từ Hải. • a) Lời của Thúy Kiều. • b) Lời của Từ Hải. 3. Từ Hải ra đi. • Quyết lời dứt áo ra đi Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi • “Quyết lời dứt áo ra đi”: Chàng dứt khoát ra đi với một quyết tâm sắt đá • - Hình ảnh “chim bằng”: • + Tượng trưng cho khát vọng, lí tưởng của những người anh hùng. • + Ước mơ tự do.
15. • → Khẳng định quyết tâm và tự tin vào thành công. Thể hiện lí tưởng của một kẻ anh hùng khao khát lập nên một sự nghiệp có ý nghĩa.
16. III. TỔNG KẾT • - HỌC THUỘC THƠ + GHI NHỚ