Bài giảng môn Sinh học 8 - Bài học 15: Đông máu và nguyên tắc truyền máu

Nội dung text: Bài giảng môn Sinh học 8 - Bài học 15: Đông máu và nguyên tắc truyền máu

1. Sinh học LỚP 8A6
2. Tiết 15: Bài 15:
3. I/Đông máu:
4. Cấu tạo hiển vi cục máu đông
5. 1. Khái niệm sự đông máu? - Đông máu Là hiện tượng máu lỏng chảy ra khỏi mạch tạo thành cục máu đông bịt kín vết thương. Thảo luận 2. Sự đông máu liên quan tới yếu tố nào của nhóm 3 phút máu? - Hoạt động của tiểu cầu là chủ yếu. 3. Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ đâu? - Tơ máu kết mạng lưới ôm giữ các tế bào máu tạo thành khối máu đông bịt kín vết thương. 4. Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu? - Giải phóng enzim giúp hình thành tơ máu để tạo thành khối máu đông.
6. I/Đông máu: + Khái niệm: + Cơ chế đông máu :
7. Hồng cầu Bạch cầu Tế bào máu Tiểu cầu vỡ enzim Khối máu 2+ Ca đông Máu Chất sinh tơ máu Tơ máu lỏng (axitamin, Ca2+) Huyết tương Huyết thanh
8. Cấu tạo hiển vi cục máu đông
9. + Ý nghĩa đông máu:
10. Tại sao máu chảy trong hệ mạch lại không bị đông ? • Vận tốc máu chảy trong hệ mạch là đều đặn và ổn định. Bạch cầu • Mặt trong của hệ mạch rất nhẵn và trơn nên không làm cho tiểu cầu bị vỡ ra để giải phóng các yếu tố đôngTiểu cầumáu. • Một số tế bào còn tiết ra yếu tốHồngchống cầuđông tự nhiên như muối oxalat, xitrat ➢Do vậy mà máu chảy trong mạch không bị đông
11. Khi bị mất nhiều máu do tai nạn chúng ta phải làm gì đây?
12. II/ Các nguyên tắc truyền máu: 1/ Các nhóm máu ở người:
13. Thí nghiệm của Các Lanstâynơ Các Lanstâynơ (Karl Landsteiner) đã dùng hồng cầu của một người trộn với huyết tương của những người khác và ngược lại, lấy huyết tương của một người trộn với hồng cầu của những người khác.Ông nhận thấy: -Có 2 loại kháng nguyên trên hồng cầu là A và B - Có 2 loại kháng thể trong huyết tương là (gây kết dính với A) và  (Gây kết dính với B) Ông nhận thấy rằng con người có bao nhiêu nhóm máu? - Ở người có 4 nhóm : O, A, B và AB.
14. Thí nghiệm Các Lanstaynơ (Kaarl Landsteiner) Huyết tương Hồng cầu của các nhóm máu người cho Hồng cầu của các nhóm không bị máu (người O A B AB nhận) kết dính O ( , ) A () B ( ) Hồng cầu bị kết AB (0) dính
15. Trong mỗi nhóm máu có kháng nguyên và kháng thể nào? (antibodies β) (antibodies α) (α, β) Các nhóm Kháng nguyên trên Kháng thể trong máu hồng cầu huyết tương O Không có α, β A A β B B α AB A, B Không có
16. - Sơ đồ “Mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu” Thí nghiệm Các Lanstaynơ (Kaarl Landsteiner) Huyết tương Hồng cầu của các nhóm máu người cho Hồng cầu của các nhóm không bị máu (người O A B AB nhận) kết dính O ( , ) A () B ( ) Hồng cầu bị kết AB (0) dính
17. - Sơ đồ “Mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu” Hãy đánh dấu mũi tên để phản ánh mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu để không gây kết dính hồng cầu trong sơ đồ sau: A A O O AB AB B B
18. II/ Các nguyên tắc truyền máu 1/ Các nhóm máu ở người 2. Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu:
19. 1- Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho - Không. Vì gây kết dính với người có nhóm máu O được và  không? Vì sao? 2- Máu không có cả kháng - Được. Vì không gây kết nguyên A và B có thể truyền dính cho người có nhóm máu O được không? Vì sao? 3- Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm - Không. Vì gây nhiễm gan B, virut HIV, ) có thể bệnh cho người nhận máu. đem truyền cho người khác được không? Vì sao?
20. Ở những trường hợp nào thì phải truyền máu ? Khi truyền máu cần tuân thủ theo nguyên tắc gì?
21. Truyền máu có ý nghĩa gì cho cơ thể ?
22. Bài tập vận dụng Một người bị tai nạn mất rất nhiều máu được đưa vào viện cấp cứu, Bác sĩ cho truyền máu ngay mà không xét nghiệm người tai nạn nhóm máu gì. Vậy máu đem truyền là nhóm gì? Vì sao không cần xét nghiệm?
23. Bài tập vận dụng Trong một gia đình người bố có nhóm máu A,người mẹ có nhóm máu O, người con trai có nhóm máu A. Người con trai bị tai nạn giao thông mất rất nhiều máu, cần truyền máu gấp. Vậy ai là người trong gia đình có thể truyền máu?
24. Ở Việt Nam lấy ngày 7/4 là ngày HIẾN MÁU NHÂN ĐẠO
25. Củng cố Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng. 1. Tế bào máu tham gia vào quá trình đông máu: a. Hồng cầu. b. Bạch cầu. c. Tiểu cầu. d. Cả 3 loại tế bào trên.
26. Củng cố 2. Máu không đông được là do: a. Tơ máu không được hình thành. b. Huyết tương chứa nhiều prôtêin. c. Có bạch cầu.
27. Hướng dẫn về nhà - Học bài và trả lời câu hỏi sgk. - Đọc mục “Em có biết”. - Xem bài 16; trả lời 2 câu hỏi SGK : - Hệ tuần hoàn máu gồm những thành phần nào? - Hệ bạch huyết gồm những thành phần nào?
28. Chúc Thầy và Cô sức khỏe Chúc các em học tốt