Bài giảng môn Sinh học khối 11 - Bài 41: Sinh sản vô tính ở thực vật

Nội dung text: Bài giảng môn Sinh học khối 11 - Bài 41: Sinh sản vô tính ở thực vật

1. I. Khái niệm chung về sinh sản II. Sinh sản vô tính ở thực vật 1. Sinh sản vô tính là gì? 2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật 3. Phương pháp nhân giống vô tính 4. Vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống thực vật và con người
2. Ví dụ nàoVậy dưới sinh đây sản biểu là gì?hiện Gồm của sinhnhững sản? hình Ví dụ nào không phảithức là biểusinh hiệnsản củanào? sinh sản? 2 1 Thằn lằn đứt đuôi → mọc đuôi mới Lợn mẹ đẻ đàn con 4 Củ nẩy mầm → cây mới 3 Hạt đậu nẩy mầm → cây mới
3. I.Khái niệm chung về sinh sản: 1.Khái niệm sinh sản: Là quá trình tạo ra những cá thể mới, đảm bảo quá trình phát triển liên tục của loài. 2.Các hình thức sinh sản: Có 2 hình thức: + Sinh sản vô tính Sinh+ Sinh sản sản hữulà gì?tính Sinh sản vô tính Sinh sản hữu tính
4. II.Sinh sản vô tính ở thực vật: 1.Sinh sản vô tính là gì? Cây con mọc lên từ bộ phận nào của cơ thể mẹ? Có sự kết hợp giữa Củ khoai lang mọc mầm giao tử đực và giao tử cái để tạo thành cây con hay không?
5. II.Sinh sản vô tính ở thực vật: 1.Sinh sản vô tính là gì? Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự kết hợp của giao tử đực và giao tử cái. Con sinh ra giống nhau và giống cây mẹ. Bản chất của sinh sản vô tính là quá trình nguyên phân
6. II.Sinh sản vô tính ở thực vật: 2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật: Thực vật có những hình thức sinh sản vô tính nào? Sinh sản bào tử Sinh sản sinh dưỡng ( Rêu, dương ( Khoai tây, lá thuốc xỉ, ) bỏng, )
7. 2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật: a.Sinh sản bào tử Quan sát sơ đồ sau:
8. Ảnh chụp túi bào tử của rêu.
9. 2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật: a.Sinh sản bào tử Cây rêu đực Túi tinh Tinh trùng (n) (n)1 (n) Thể giao tử Hợp tử Thụ tinh (cây rêu) (2n)3 Nguyênphân Cây rêu cái Túi noãn Trứng phát & triển (n) (n) (n)2 & phát triển phát & Nguyên phân Nguyên Bào tử Túi bào tử Thể mang túi (n)4 (2n) (2n) TBT Chu trình sinh sản của rêu
10. - CáSinhthể con sản bào tử ở Rêu đượcSinhhình sản thànhbằngtừ bàotế bàotử đãlà đượchình biệtthứchóa sinhcủa cơsảnthể mẹnhưgọi là thếbào nàotử. ? - Bào tử được hình thành trong túi bào tử của cây trưởng Thành (thể bào tử).
11. Túi bào tử Túi bào tử → Giải phóng bào tử → Nguyên phân nhiều lần thành cá thể mới. Sinh sản bằng bào tử ở Dương xỉ
12. 2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật: b.Sinh sản sinh dưỡng (SSSD) Sinh sản sinh dưỡng là hình thức sinh sản mà cá thể con có thể phát triển từ một phần của cơ quan sinh dưỡng của cơ thể mẹ (rễ, thân, lá).
13. 2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật: b.Sinh sản sinh dưỡng (SSSD) SSSD bằng thân bò SSSD bằng thân rễ ( rau má) ( cỏ gấu)
14. 2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật: b.Sinh sản sinh dưỡng (SSSD)
15. 2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật: b.Sinh sản sinh dưỡng (SSSD) Sinh sản sinh dưỡng là hình thức sinh sản mà cá thể con có thể phát triển từ một phần của cơ quan sinh dưỡng của cơ thể mẹ (rễ, thân, lá).
16. 2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật: - Các hình thức sinh sản sinh dưỡng: +SSSD tự nhiên (thân củ, thân bò, lá, rễ, ): khoai lang, rau má, gừng, thuốc bỏng Cơ quan sinh dưỡng nguyên phân hình thành cá thể mới. +SSSD nhân tạo (nhân giống vô tính): giâm, chiết, ghép, nuôi cấy mô TB thực vật.
17. 3.Phương pháp nhân giống vô tính: Nội dung Biện pháp kỹ Đối tượng Ý nghĩa Phương pháp thuật áp dụng Ghép chồi và ghép cành Chiết cành Chiết cành và giâm cành Giâm cành Nuôi cấy tế bào mô thực vật PHT: Tìm hiểu các phương pháp nhân giống vô tính ở thực vật
18. 3.Phương pháp nhân giống vô tính: a. Ghép chồi và ghép cành: Nội dung Đối tượng Biện pháp kỹ thuật Ý nghĩa Phương pháp áp dụng Lấy một đoạn thân, Phối hợp Bưởi, cam, cành hay chồi của cây được các đặc táo ta, khế Ghép chồi này ghép lên thân hay tính tốt của ngọt, . và ghép gốc của cây khác (gốc các cây khác cành ghép) sao cho ăn khớp nhau. → Cây ghép.
19. Để giảm thoát Vì sao phải bỏ hết lá ở cành hơi nước, tập ghép? trung chất dinh dưỡng nuôi cành ghép.
20. 3.Phương pháp nhân giống vô tính: b. Chiết cành và giâm cành: *Chiết cành: Nội dung Đối tượng Biện pháp kỹ thuật Ý nghĩa Phương pháp áp dụng Chọn cành chiết cạo Duy trì các đặc Chanh, lớp vỏ, bọc đất mùn và tính tốt của cây, Chiết cam, hoa đợi đến khi ra rễ →Cắt rút ngắn thời cành hồng, rời cành → Đem trồng gian sinh trưởng, thành cây mới. sớm thu hoạch.
21. 3.Phương pháp nhân giống vô tính: b. Chiết cành và giâm cành: *Chiết cành: Tại sao ở cây ăn quả lâu năm người ta thường trồng bằng phương pháp chiết cành? Trồng cây ăn quả lâu năm bằng chiết cành có thể rút ngắn thời gian sinh trưởng, sớm thu hoạch và biết trước đặc tính của quả.
22. 3.Phương pháp nhân giống vô tính: b. Chiết cành và giâm cành: *Giâm cành: Nội dung Đối tượng Biện pháp kỹ thuật Ý nghĩa Phương pháp áp dụng Cắt một đoạn thân, lá, Tạo cây con dễ Khoai, sắn, Giâm rễ hoặc cành, cắm dàng, nhanh dâu tằm, cành hoặc vùi vào đất ẩm. chóng. mía,
23. Ưu điểm của chiết cành, giâm cành so với cây trồng từ hạt? Đảm bảo được các tính trạng di truyền mong muốn như: sinh trưởng tốt, ra hoa sớm, năng suất cao mang lại hiệu quả kinh tế cao.
24. Cơ sở sinh học của Lợi dụng khả năng biện pháp giâm, sinh sản sinh chiết, ghép là gì? dưỡng của thực vật nhờ quá trình nguyên phân
25. TB hoặc mô Nuôi cấy Hình thành cây mới
26. 3. Phương pháp nhân giống vô tính Mô tả quá trình c. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật nuôi cấy mô? - Cách tiến hành: Lấy các tế bào từ các phần khác nhau của cơ thể thực vật → nuôi trong môi trường dinh dưỡng thích hợp → cây con.
27. Phát triển chồi Cây con hoàn thiện Mô sẹo (Mô callus)
28. 3.Phương pháp nhân giống vô tính: c. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật Nhân giống chuối bằng nuôi cấy mô
29. 3.Phương pháp nhân giống vô tính: c. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật Nhân giống phong lan bằng nuôi cấy mô
30. 3.Phương pháp nhân giống vô tính: c. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật Nội dung Đối tượng Biện pháp kỹ thuật Ý nghĩa Phương pháp áp dụng Lấy tế bào bất kì ở bộ +Đảm bảo được Hoa ly, phận nào của cơ thể tính trạng di phong lan, thực vật ( đỉnh sinh truyền mong khoai tây Nuôi cấy trưởng, củ , lá, bao muốn. mô tế bào phấn, hạt phấn, ) +Nhân nhanh thực vật đem nuôi cấy trong được số lượng phòng thí nghiệm( lớn cây ( cây quý invitro)→Cây mới hiếm), giá thành rẻ.
31. 4. Ưu và nhược điểm của sinh sản vô tính a. Ưu điểm Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra cá thể mới (có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp). Tạo ra số lượng lớn cá thể giống nhau và giống cá thể mẹ trong thời gian ngắn. Tăng hiệu suất sinh sản (không tiêu tốn năng lượng cho việc tạo giao tử và thụ tinh). → Tạo ra nhiều cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ít biến động → quần thể phát triển nhanh.
32. b. Nhược điểm - Không có sự tổ hợp các đặc tính di truyền của bố mẹ → Kém đa dạng di truyền → cơ thể con kém thích nghi khi điều kiện sống thay đổi.
33. Em hãy nêu vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống thực vật? Đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển của loài.
34. Em hãy nêu một số vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống con người
35. 4.Vai trò của sinh sản vô tính: a.Đối với đời sống thực vật: ➢ Giúp cho sự tồn tại và phát triển của loài b.Đối với con người: ➢ Duy trì được tính trạng tốt phục vụ cho con người trong trồng trọt ➢ Nhân nhanh giống cây trồng (đặc biệt giống quý hiếm, sinh sản chậm). ➢ Tạo giống cây sạch bệnh. Rút ngắn thời gian thu hoạch. → Hiệu quả kinh kế cao, giá thành thấp
36. Câu 1: Trong sinh sản sinh dưỡng ở thực vật, cây mới được tạo ra: A. từ một phần của cơ quan sinh dưỡng của cây B. chỉ từ rễ của cây C. chỉ từ một phần thân cây D. chỉ từ lá của cây
37. Câu 2: Sinh sản vô tính ở thực vật là cây non được sinh ra mang đặc tính: A. giống cây mẹ, có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái. B. giống cây mẹ, không có sự kết hợp giữa giaogiao tửtử đực và giao tử cái C. giống cây bố mẹ, có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái. D. giống bố mẹ, không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái.
38. Câu 3: Trong thiên nhiên cây tre có thể sinh sản bằng: A. rễ phụ B. lóng C. thân rễ D. thân bò
39. Câu 3: Các câu sau đây những câu nào đúng? A.Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất của các giao tử đực và cái. Đ B. Trong sinh sản vô tính con cái sinh ra giống nhau và giống cơ thể mẹ. Đ C. Sinh sản bào tử không phải là một hình thức sinh sản vô tính của thực vật. S D. Một trong những lợi ích của nhân giống vô tính là giữ nguyên được tính trạng di truyền mà con người mong muốn nhờ cơ chế nguyên phân. Đ