Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 105: Nhân hóa

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 105: Nhân hóa

1. TIẾT 105: NHÂN HÓA
2. KIỂM TRA BÀI CŨ ? Có mấy kiểu so sánh?Cho ví dụ và nêu tác dụng của phép so sánh? ĐÁP ÁN: có 2 kiểu so sánh: - so sánh ngang bằng; - so sánh không ngang bằng. Tác dụng: - gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động; - biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc. 2
3. Tiết 105: NHÂN HÓA I. NHÂN HÓA LÀ GÌ? 1, Ví dụ: SGK (56) Ông trời Trời gọi Ông Mặc áo giáp đen Trời tả Mặc áo giáp đen Ra trận Ra trận Muôn nghìn cây mía Mía tả Múa gươm Múa gươm Kiến Kiến tả Hành quân Hành quân Đầy đường. ( Trần Đăng Khoa)
4. Tiết 105: NHÂN HÓA I. NHÂN HÓA LÀ GÌ? 1, Ví dụ: SGK (56) 2, Nhận xét Từ ngữ Trời gọi Ông để gọi, tả Trời tả Mặc áo giáp đen con người Nhân Ra trận dùng gọi, hóa Mía tả Múa gươm tả con Kiến tả Hành quân vật, cây cối, đồ vật
5. Tiết 105: NHÂN HÓA I. NHÂN HÓA LÀ GÌ? 1, Ví dụ: SGK (56) 2, Nhận xét a)Khái niệm: Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người. b) Tác dụng của nhân hóa
6. Hãy so sánh 2 cách diễn đạt sau đây, cách diễn đạt nào hay hơn .Vì sao? Cách 1 Cách 2 Ông trời - Bầu trời đầy mây Mặc áo giáp đen đen. Ra trận - Muôn nghìn cây Muôn nghìn cây mía mía ngả nghiêng, Múa gươm lá bay phấp phới. Kiến Hành quân - Kiến bò đầy đường. Đầy đường (Trần Đăng Khoa ) * Trả lời: Cách 1 hay hơn cách 2 vì cách 1 có sử dụng nhân hóa làm cho quang cảnh sống động, sự vật gần gũi với con người hơn.
7. Tiết 105: NHÂN HÓA I. NHÂN HÓA LÀ GÌ? 1, Ví dụ: SGK (56) 2, Nhận xét a)Khái niệm:  Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người. b) Tác dụng của nhân hóa  - Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật gần gũi với con người.
8. Ví dụ: Núi cao bởi có đất bồi Núi chê đất thấp, núi ngồi ở đâu ? Xác định sự vật được gán cho những hành động của con người và đó là những hành động gì? Tác dụng? Núi cao bởi có đất bồi Núi chê đất thấp, núi ngồi ở đâu Biểu thị những suy nghĩ, tình cảm của con người
9. Tiết 105: NHÂN HÓA I. NHÂN HÓA LÀ GÌ? 1, Ví dụ: SGK (56) 2, Nhận xét a)Khái niệm: Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người. b) Tác dụng của nhân hóa - Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật gần gũi với con người. - Biểu thị những suy nghĩ, tình cảm của con người. 3, Ghi nhớ: SGK tr.57
10. Tiết 105: NHÂN HÓA I. NHÂN HÓA LÀ GÌ? 1, Hãy chỉ ra những sự vật được nhân hóa 1, Ví dụ: SGK (56) 2, Nhận xét (a). Từ đó, lão Miệng, bác 3, Ghi nhớ: SGK tr.57 a)Khái niệm: Tai, cô Mắt, cậu Chân, Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cậu Tay lại thân mật sông cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người. với nhau, mổi người một b) Tác dụng của nhân hóa việc, không ai tị ai cả. - Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật gần gũi với con người. (Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng) - Biểu thị những suy nghĩ, tình cảm của con người. II. CÁC KIỂU NHÂN HÓA Lão, bác, cô, cậu là - Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật những từ vốn gọi người lại dùng để gọi miệng, tai, mắt, chân, tay (vật)
11. Tiết 105: NHÂN HÓA I. NHÂN HÓA LÀ GÌ? 1, Hãy chỉ ra những sự vật được nhân hóa 1, Ví dụ: SGK (56) 2, Nhận xét (b). Gậy tre, chông tre chống lại 3, Ghi nhớ: SGK tr.57 sắt thép của quân thù. Tre xung a)Khái niệm: phong vào xe tăng, đại bác. Tre Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà được dùng để gọi hoặc tả con người. tranh, giữ đồng lúa chín. (Thép Mới) b) Tác dụng của nhân hóa - Làm cho thế giới loài vật, cây cối, - Gậy tre, chông tre đồ vật gần gũi với con người. - Chống lại, xung phong, giữ - Biểu thị những suy nghĩ, tình cảm của con người. II. CÁC KIỂU NHÂN HÓA Chống lại, xung phong, giữ - Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật là những từ vốn dùng để chỉ - Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, hoạt động, tính chất của tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật người lại dùng để chỉ hoạt động, tính chất của tre ( vật)
12. Tiết 105: NHÂN HÓA I. NHÂN HÓA LÀ GÌ? 1, Hãy chỉ ra những sự vật được nhân hóa 1, Ví dụ: SGK (56) 2, Nhận xét 3, Ghi nhớ: SGK tr.57 (c). Trâu ơi, ta bảo trâu này a)Khái niệm: Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây Trâu ra ngoài ruộng trâu cày cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn với ta được dùng để gọi hoặc tả con người. b) Tác dụng của nhân hóa (Ca dao) - Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật gần gũi với con người. - Biểu thị những suy nghĩ, tình cảm Ơi Là từ dùng khi trò của con người. chuyện, xưng hô với người II. CÁC KIỂU NHÂN HÓA - Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật Lại dùng để trò chuyện , - Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, xưng hô với vật tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật - Trò chuyện, xưng hô với vật như với người
13. II. CÁC KIỂU NHÂN HÓA  * Ghi nhớ: SGK tr.58 * Có 3 kiểu: 1- Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật. 2-Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật. 3-Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người. III. LuyÖn tËp
14. Tiết 105: NHÂN HÓA Bài tập vận dụng : TL NHÓM 3phút Coù con chim vaønh khuyeân nhoû. Daùng troâng thaät ngoan ngoaõn quaù. Goïi daï baûo vaâng. Leã pheùp ngoan nhaát nhaø. Chim gaëp baùc Chaøo Maøo, “chaøo baùc!”. Chim gaëp coâ Sôn Ca, “ chaøo coâ!”. Chim gaëp anh Chích Choeø, “ chaøo anh!”. Chim gaëp chò Saùo Naâu, “chaøo chò!”. (Con chim vaønh khuyeân – Hoaøng Vaân)
15. Tiết 105: NHÂN HÓA TL NHÓM 3phút: Hãy tìm những từ ngữ chỉ gọi tên, hoạt động, tính chất và cách xưng hô của con người trong trích đoạn sau: Coù con chim vaønh khuyeân nhoû. Daùng troâng thaät ngoan ngoaõn quaù. Goïi daï baûo vaâng. Leã pheùp ngoan nhaát nhaø. Chim gaëp baùc Chaøo Maøo, “chaøo baùc!”. Chim gaëp coâ Sôn Ca, “ chaøo coâ!”. Chim gaëp anh Chích Choeø, “ chaøo anh!”. Chim gaëp chò Saùo Naâu, “chaøo chò!”. (Con chim vaønh khuyeân – Hoaøng Vaân) ĐAṔ AN:́ TỪ NHÂN HÓA KIÊU NHÂN HÓA Bác, cô, anh, chị Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật Ngoan ngoãn, dạ, vâng, lễ Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của phép, chào, ngoan người để chỉ hoạt động, tính chất của vật Gọi, bảo Trò chuyện, xưng hô với vật như với người
16. III. LuyÖn tËp Bài tập 1–SGK 58: Hãy chỉ ra và nêu tác dụng của phép nhân hóa. Bến cảng lúc nào cũng đông vui. Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra. Tất cả đều bận rộn. (Phong Thu) Tác dụng: Quang cảnh bến cảng được miêu tả sống động hơn, khiến ta dễ dàng hình dung ra cảnh nhộn nhịp, bận rộn của các phương tiện trên cảng.
17. Bài tập 2–SGK 58: So saùnh hai ñoaïn vaên ñeå tìm ra söï khaùc nhau trong caùch dieãn ñaït: 1. Beán caûng luùc naøo cuõng ñoâng 2. Beán caûng luùc naøo cuõng raát vui. Taøu meï, taøu con, ñaäu ñaày nhieàu taøu xe. Taøu lôùn, taøu maët nöôùc. Xe anh, xe em tíu beù ñaäu ñaày maët nöôùc. Xe tít nhaän haøng veà vaø chôû haøng to, xe nhoû nhaän haøng veà vaø ra. Taát caû ñeàu baän roän chôû haøng ra. Taát caû ñeàu ( Phong Thu) hoaït ñoäng lieân tuïc. 1 2
18. Bài tập 2–SGK 58: So saùnh hai ñoaïn vaên ñeå tìm ra söï khaùc nhau trong caùch dieãn ñaït: 1. Beán caûng luùc naøo cuõng ñoâng 2. Beán caûng luùc naøo cuõng raát vui. Taøu meï, taøu con, ñaäu ñaày nhieàu taøu xe. Taøu lôùn, taøu maët nöôùc. Xe anh, xe em tíu beù ñaäu ñaày maët nöôùc. Xe to, tít nhaän haøng veà vaø chôû haøng xe nhoû nhaän haøng veà vaø ra. Taát caû ñeàu baän roän chôû haøng ra. Taát caû ñeàu (Phong Thu). hoaït ñoäng lieân tuïc. 1 2 Đoạn 1 sử dụng nhiều phép nhân hóa , nhờ vậy mà đoạn văn sinh động và gợi cảm hơn.
19. BÀI TẬP SỐ 3: SO SÁNH HAI CÁCH VIẾT Caùch 1 Caùch 2 Trong hoï haøng nhaø choåi Trong caùc loaïi choåi, choåi thì coâ beù Choåi Rôm vaøo rôm vaøo loaïi ñeïp nhaát. loaïi xinh xaén nhaát. Coâ coù Choåi ñöôïc teát baèng rôm chieác vaùy vaøng oùng khoâng neáp vaøng töôi, ñöôïc teát saên ai ñeïp baèng. Aùo cuûa coâ laïi thaønh sôïi vaø quaán baèng rôm thoùc neáp vaøng quanh thaønh cuoän. töôi, ñöôïc teát saên laïi, cuoán töøng voøng quanh ngöôøi, troâng nhö aùo len vaäy. (Vuõ Duy Thoâng)
20. BÀI TẬP SỐ 3: SO SÁNH HAI CÁCH VIẾT Caùch 1 Caùch 2 Trong hoï haøng nhaø choåi Trong caùc loaïi choåi, choåi thì coâ beù Choåi Rôm vaøo loaïi rôm vaøo loaïi ñeïp nhaát. xinh xaén nhaát. Coâ coù chieác vaùy vaøng oùng khoâng ai ñeïp Choåi ñöôïc teát baèng rôm baèng. Aùo cuûa coâ baèng rôm neáp vaøng töôi. Tay chổi thoùc neáp vaøng töôi, ñöôïc teát ñöôïc teát saên laïi thaønh sôïi saên laïi, cuoán töøng voøng vaø quaán quanh thaønh quanh ngöôøi, troâng nhö aùo cuoän. len vaäy. (Vuõ Duy Thoâng) VB BIỂU CẢM VB THUYẾT MINH Đáp án: ở cách 1, tác giả dùng nhiều phép nhân hóa (các từ gạch chân), ngay cả từChổi Rơm cũng được viết hoa như tên riêng của người làm cho việc miêu tả chổi gần với cách miêu tả người, chổi rơm trở nên gần với con người, có tính biểu cảm cao hơn. Cách 1 thích hợp cho văn biểu cảm, cách 2 thích hợp cho văn bản thuyết minh về chiếc chổi rơm.
21. Hai cầu thủ tí hon Ba anh em chơi vui quá! Mèo chuột cùng nô đùa Em tiếp sức cho anh.
22. Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người. NHÂN HÓA - Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật. -Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật. -Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người.
23. *Hướng dẫn về nhà - Học bài: Ghi nhớ SGK/ 57-58 - Hoàn thành các bài tập. * Chuẩn bị bài: - Đọc và làm các bài tập Bài Ẩn dụ
24. TRÒ CHƠI Ô CHỮ * NHÂN HOÁ 1 Đ O À N G I Ỏ I 2 P H Ó T Ừ 3 P H Â N T Ừ 4 B É C L I N 5 T Ả C Ả N H 6 L A O X A O 7 C Á T V À N G CâuCâu 75:: TênMột mộtthể loạiloạitậpvậtlàmliệuvănxâyđượcdựnghọccó ởtrùnglớp CâuCâuCâu 2: Từ16: :chuyênTácTêngiảmột đicủa kèmvănvăn vàbản bổbản sungcủaSông ýtác nghĩanướcgiả choDuyCà độngMau?Khán từ và 16CâuCâu?tiếng34:với:MộtThủmộtquyđôthứtắcnướcmàkimcậuloạiĐứcbéquý?Phrănglà? không thể đọc tínhđượctrong từ? khichươngthầy Hatrình-menNgữkiểmvăntra?- học kì II, lớp 6? 24