Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 108: Hoạt động ngữ văn: Thi làm thơ năm chữ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 108: Hoạt động ngữ văn: Thi làm thơ năm chữ

1. MƠN NGỮ VĂN 6
2. KIỂM TRA BÀI CŨ ? Em hãy đọc thuộc lịng ba khổ thơ đầu trong bài thơ “Lượm” của Tố Hữu? ? Bài thơ này được viết theo thể thơ gì?
3. Tiết 108 – Hoạt động Ngữ văn : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I. Đặc điểm thơ năm chữ 1. Ví dụ:
4. Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi Đoạn 1 Đoạn 2 Đoạn 3 Anh đội viên nhìn Bác Mỗi năm hoa đào nở Em đi như chiều đi Càng nhìn lại càng thương Lại thấy ơng đồ già Gọi chim vườn bay hết Người Cha mái tĩc bạc Bày mực tàu giấy đỏ Em về tựa mai về Đốt lửa cho anh nằm Bên phố đơng người qua. Rừng non xanh lộc biếc Em ở trời trưa ở Rồi Bác đi dém chăn Bao nhiêu người thuê viết Nắng sáng màu xanh che. Từng người từng người một Tấm tắc ngợi khen tài: (Chế Lan Viên) Sợ cháu mình giật thột “Hoa tay thảo những nét * Bác nhĩn chân nhẹ nhàng Như phượng múa rồng bay”. - Thơ ngũ ngơn - Mỗi khổ 4 câu, cũng cĩ Anh đội viên mơ màng Nhưng mỗi năm mỗi vắng khi 2 câu hoặc khơng Như nằm trong giấc mộng Người thuê viết nay đâu ? chia khổ Bĩng Bác cao lồng lộng Giấy đỏ buồn khơng thắm ? Chỉ ra cách ngắt nhịp Ấm hơn ngọn lửa hồng Mực đọng trong nghiên sầu trong 3 đoạn thơ trên? (Minh Huệ) (Vũ Đình Liên) Nêu đặc điểm của thơ năm chữ (số chữ mỗi dịng, khổ thơ, nhịp, vần) ?
5. Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi Đoạn 1 Đoạn 2 Đoạn 3 Anh đội viên / nhìn Bác Mỗi năm / hoa đào nở Em đi / như chiều đi Càng nhìn / lại càng thương Lại thấy / ơng đồ già Gọi chim vườn / bay hết Người Cha / mái tĩc bạc Bày mực tàu / giấy đỏ Em về / tựa mai về Đốt lửa / cho anh nằm Bên phố / đơng người qua. Rừng non / xanh lộc biếc Em ở / trời trưa ở Rồi Bác / đi dém chăn Bao nhiêu người / thuê viết Nắng sáng / màu xanh che. Từng người / từng người một Tấm tắc / ngợi khen tài: (Chế Lan Viên) Sợ cháu mình / giật thột “Hoa tay / thảo những nét * Bác nhĩn chân / nhẹ nhàng Như phượng múa / rồng - Thơ ngũ ngơn bay”. - Mỗi khổ 4 câu, cũng Anh đội viên / mơ màng cĩ khi 2 câu hoặc khơng Như nằm / trong giấc mộng Nhưng mỗi năm / mỗi vắng chia khổ Bĩng Bác / cao lồng lộng Người thuê viết / nay đâu ? - Nhịp 3/2 hoặc 2/3 Ấm hơn / ngọn lửa hồng Giấy đỏ / buồn khơng thắm ? Chỉ ra cách gieo vần Mực đọng/ trong nghiên sầu (Minh Huệ) trong 3 đoạn thơ trên? (Vũ Đình Liên) Nêu đặc điểm của thơ năm chữ (số chữ mỗi dịng, khổ thơ, nhịp, vần ) ?
6. ĐOẠN 3: Em đi như chiều đi ĐOẠN 1: ĐOẠN 2: Gọi chim vườn bay hết Anh đội viên nhìn Bác Mỗi năm hoa đào nở Em về tựa mai về Càng nhìn lại càng thương Lại thấy ông đồ già Rừng non xanh lộc biếc Người cha mái tĩc bạc Bày mực tàu giấy đỏ Em ở trời trưa ở Đốt lửa cho anh nằm Bên phố đông người qua. Nắng sáng màu xanh che. ( Chế Lan Viên) Rồi Bác đi dém chăn Bao nhiêu người thuê viết Từng người từng người một Tấm tắc ngợi khen tài Sợ cháu mình giật thột “Hoa tay thảo những nét Bác nhĩn chân nhẹ nhàng Như phượng múa rồng bay”. Anh đội viên mơ màng Nhưng mỗi năm mỗi vắng Như nằm trong giấc mộng Người thuê viết nay đâu? Bĩng Bác cao lồng lộng Giấy đỏ buồn không thắm Ấm hơn ngọn lửa hồng Mực đọng trong nghiên sầu (Minh Huệ ) ( Vũ ĐìnhLiên )
7. Tiết 108 – Hoạt động Ngữ văn : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I. Đặc điểm thơ năm chữ 1. Ví dụ: 2. Nhận xét: Vậy em hãy cho - Mỗi dịng thơ gồm 5 chữ. biết đặc điểm thể - Mỗi khổ cĩ 4 câu, hoặc 2 câu, hoặc khơng chiathơ khổ. năm chữ? - Số câu: khơng hạn định. - Nhịp 3/2 hoặc 2/3. - Gieo vần: vần chân, vần lưng, vần liền, vần cách. - Thích hợp với lối thơ vừa kể chuyện vừa miêu tả . *Ghi nhớ: Sgk/105
8. • Em cịn biết bài thơ, đoạn thơ nào thuộc thể thơ năm chữ? Thuyền và biển Chỉ cĩ thuyền mới hiểu Biển mênh mơng nhường nào Chỉ cĩ biển mới biết Thuyền đi đâu về đâu Những ngày khơng gặp nhau Biển bạc đầu thương nhớ Những ngày khơng gặp nhau Lịng thuyền đau rạn vỡ Nếu từ giã thuyền rồi Biển chỉ cịn sĩng giĩ Nếu phải cách xa anh Em chỉ cịn bão tố. (Xuân Quỳnh)
9. Tiết 108 – Hoạt động Ngữ văn : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I. Đặc điểm thơ năm chữ II. Thi làm thơ năm chữ 1. Thi làm thơ năm chữ theo mơ phỏng Mặt trời càng lên tỏ Bơng lúa chín thêm vàng Sương treo đầu ngọn cỏ Sương lại càng long lanh Bay vút tận trời xanh Chiền chiện cao tiếng hĩt. (Trần Hữu Thung)
10. Mơ phỏng đoạn thơ trong SGK và điền các từ thích hợp vào chỗ trống để hồn thiện đoạn thơ năm chữ cĩ vần, nhịp tương tự? Sách giáo khoa Đoạn thơ 1 Đoạn thơ 2 Mặt trời càng lên tỏ Một buổi tối đầy sao Bơng lúa chín thêm vàng Hơm qua em đến Ngước lên . nhìn trời Sương treo đầu ngọn cỏ Mẹ dắt tay từng bước Muơn vì sao lấp lánh Sương lại càng long lanh Hơm nay mẹ lên . Ai ai cũng nhìn ngắm Bay vút tận trời xanh Một mình em đến lớp Kỉ niệm xưa . nào. Chiền chiện cao tiếng hĩt. (Trần Hữu Thung) (Nguyễn Văn Tý)
11. Mơ phỏng – Tập làm đoạn thơ năm chữ Sách giáo khoa Đoạn thơ 1 Đoạn thơ 2 Mặt trời càng lên tỏ Một buổi tối đầy sao Bơng lúa chín thêm vàng Hơm qua em đến trường Ngước lên cao nhìn trời Sương treo đầu ngọn cỏ Mẹ dắt tay từng bước Muơn vì sao lấp lánh Sương lại càng long lanh Hơm nay mẹ lên nương Ai ai cũng nhìn ngắm Một mình em đến lớp Bay vút tận trời xanh Kỉ niệm xưa năm nào. Chiền chiện cao tiếng hĩt. (Trần Hữu Thung) (Nguyễn Văn Tý)
12. Tiết 108 – Hoạt động Ngữ văn : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I. Đặc điểm thơ năm chữ II. Thi làm thơ năm chữ 1. Thi làm thơ năm chữ theo mơ phỏng 2. Thi làm thơ năm chữ theo chủ đề THẢO LUẬN NHĨM: 5 phút ? Hãy làm một bài thơ 5 chữ (từ 4 câu trở lên) với chủ đề viết về mẹ
13. Mẹ là những cánh hoa Cho con bao hạnh phúc Mẹ là những vần thơ Ru con tháng năm dài Trên đường con bước tới Mẹ là ánh sao đêm Những lúc lịng buồn thêm Mẹ luơn là điểm tựa
14. Trên con đị bến cũ Con nhớ dáng mẹ về Gánh hàng xơi, hàng bánh Bán kiếm tiền nuơi con Giờ đây con khơn lớn Lại thấy dáng mẹ về Về lại trong giấc ngủ Quạt mát buổi trưa hè
15. Nhiều dịng, mỗi dịng 5 chữ Ngắt nhịp 2/3,hoặc 3/2 ĐẶC ĐIỂM Vần thơ khơng thay đổi, khơng nhất thiết là vần liên tiếp Khổ thơ: Mỗi khổ bốn câu, hai câu hoặc khơng chia khổ THƠ NĂM CHỮ CÁCH GIEO VẦN Vần chân, lưng, liền, cách . Theo mơ phỏng THI LÀM THƠ Theo đề tài
16. Hướng dẫn tự học •Học thuộc bài . •Chuẩn bị bài mới : “Cây tre Việt Nam” Tìm đại ý và bố cục bài văn *Nhớ đặc diểm về vần, nhịp của thơ năm chữ *Sưu tầm một số thơ năm chữ *Tập sáng tác bài thơ năm chữ.
17. TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC CHÚC QUÍ THẦY CƠ VÀ CÁC EM VUI, KHỎE