Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết dạy 38: Ếch ngồi đáy giếng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết dạy 38: Ếch ngồi đáy giếng

1. Trường THCS Trần Quang Diệu
2. Nêu ý nghĩa của truyện: Ông lão đánh cá và con cá vàng? Ý nghĩa tượng trưng của hình tượng cá vàng cũng là ý nghĩa chủ đề của truyện: Cá vàng thể hiện niềm biết ơn đối với những tấm lòng nhân hậu; cá vàng thể hiện ước mơ công lí về sự trừng phạt đối với kẻ vong ân bội nghĩa, đối với lòng tham lam, ích kỉ đến độc ác
3. NGỮ VĂN 6-TIẾT 38: “ ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG” (Truyện ngụ ngôn)
4. I.Đọc hiểu chú thích 1.Khái niệm truyện ngụ ngôn Nêu hiểu biết của em về truyện ngụ ngôn ?
5. Hình thức: kể bằng văn xuôi hoặc văn vần Truyện Đối tượng, nội dung: ngụ mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con ngôn người, để bóng gió, kín đáo kể chuyện con người -Truyện ngụ ngôn: Có hai lớp nghĩa - Ngụ: hàm ý, ngụ ý kín đáo Mục đích: khuyên nhủ, răn - Ngôn: lời nói dạy bài học nào đó trong Ngụ ngôn: lời nói hàm chứa ý kín cuộc sống. đáo để người đọc tự suy ra mà hiểu.
6. 2. Chú thích: - Chúa tể: Kẻ có quyền lực cao nhất, chi phối những kẻ khác - Nhâng nháo: Ngông nghêng, không coi ai ra gì và nghĩ mình là trên hết.
7. 3.Đọc – bố cục – tóm tắt b. Bố cục a. Đọc. Lưu ý: Nêu bố cục của - Đọc: To, rõ vănràng bản. Nội + Giọng đọcdung? chậm. + Giọng đọc bình tĩnh xen chút hài hước kín đáo
8. (Truyện ngụ ngôn) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Hàng ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng, khiến các con vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể. Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài. Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu ồm ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp. + Phần 1.Từ đầu→“oai như một vị chúa tể”:Ếch khi ở trong giếng. + Phần 2. Còn lại: Ếch khi ra ngoài giếng.
9. Sắp xếp các sự việc của truyện dựa vào tranh 1 2 3 4 10 Quen thói cũ, ếch Trời mưa to Có con ếch sống Nó bị con trâu đi nghêng ngang đi nước trong giếng ở trong giếng, qua giẫm bẹp. lại, chả thèm để ý dềnh lên, đưa xung quanh có vài đến xung quanh. ếch ra ngoài. con vật nhỏ bé
10. 3 2 1 4 11 Quen thói Có con ếch Trời mưa cũ, ếch cứ Nó bị con sống ở trong to, nước nghêng trâu đi qua giếng, xung trong giếng ngang đi lại giẫm bẹp. quanh có vài dềnh chả thèm để con vật nhỏ lên,đua ếch ý đến xung bé ra ngoài quanh.
11. c. Tóm tắt - Ếch sống lâu ngày trong giếng vì tiếng kêu to nên như một vị chúa tể. - Một năm trời mưa lớn, nước ngập giếng đã đưa ếch ra ngoài. - Ếch nhâng nháo nên cuối cùng bị trâu giẫm bẹp
12. d. Kể truyện theo tranh . 13 1 2 3 4
13. II. Tìm hiểu chi tiết 1. Ếch khi ở trong giếng
14. 1.Ếch ở đáy giếng: - Cuộc sống của ếch Trong môi + Sống lâu ngày trong giếng Khi ở trong giếng, trườngcuộc như vậy, sống+ Xung của quanh ếch diễn chỉ racó nhưếchvài conthế có hành nào?cua, ốc, nhái động và suy nghĩ =>Môi trường sống: nhỏ bé, chật hẹp, tăm tối, đơnnhư giản. thế nào? - EmSuy nghĩcó nhận và hành xét động gì về cuộc+ BầuEm sống trờithấybé đặc củabằng điểm ếchcái gìvung ? + Mìnhtronglà tínhchúa cáchtể của ếch? + Cất tiếng kêu ồm ộp - Nhận thức và tính cách: + Hạn hẹp + Kiêu căng, ngạo mạn
15. Qua tính cách của ếch em rút ra được bài học gì?
16. KĨ NĂNG SỐNG - Sống hòa đồng, yêu thương mọi người - Biết giao tiếp, ứng xử có văn hóa.
17. 2.Ếch ra ngoài giếng: - MôiẾchtrường rasống khỏirộng giếng, luôn thay đổi, có nhiều sự vật khác bằngnhau cách nào? -KhôngSuy nghĩ và gian hành bênđộng ngoài có gì+Khi cấtkhác tiếngở ngoài kêuso giếngồmvớiộp khôngếch có hành gian trong+động nghênh vàgiếng?ngang suy nghĩđi lại như thế nào. + nhâng nháoNhậnnhìn xétbầu trời? + chả thèm để ý - Tính cách: vẫn chủ quan, kiêu ngạo, không thay đổi 18
18. Chính thái độ nhâng nháo đã khiến cho ếch phải chịu hậu quả gì?
19. - Hậu quả: bị trâu giẫm bẹp. 20
20. Từ hậu quả của ếch em rút ra được bài học gi?
21. KỸ NĂNG SỐNG - Cần phải biết khiêm tốn, lắng nghe. - Không được chủ quan, kiêu ngạo dù ở môi trường nào. - => Ngu dốt lớn nhất của đời người là “ Tự cao tự đại”
22. III. Tổng kết – Luyện tập. 1. Tổng kết a.Nội dung – ý nghĩa
23. BẮT ĐẦU THẢO LUẬN NHÓM - Thời gian: 3 phút 3:000:010:020:030:040:050:060:070:080:090:100:120:130:140:150:160:170:180:190:200:210:220:230:240:250:260:270:280:290:300:310:320:330:340:350:360:370:380:390:400:410:420:430:440:450:460:470:480:490:500:510:520:530:540:550:560:570:580:591:001:011:021:031:041:051:061:071:081:091:101:111:121:131:141:151:161:171:181:191:201:211:221:231:241:251:261:271:281:291:301:311:321:331:341:351:361:371:381:391:401:411:421:431:441:451:461:471:481:491:501:511:521:531:541:551:561:571:581:590:11 - Hình thức: 2 bàn/ 1 nhóm - Nhóm trưởng ghi lại các ý kiến và trình bày kết quả thảo luận cuả nhóm. - Nội dung: N1: Nếu không muốn trả giá quá đắt như ếch, em phải làm gì? N2: Mượn chuyện con ếch, tác giả phê phán điều gì? N3: Bài học rút ra từ câu chuyện “Ếch ngồi đáy giếng”
24. Truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng” a. Nội dung -Ý nghĩa b.Nghệ thuật. N2:Phê N3:Khuyên N1:Khuyên luôn phán không chủ quan sát môi những kẻ quan, kiêu trường sống, thay hiểu biết ngạo, cố gắng đổi, thích nghi nông cạn mở rộng tầm với môi trường mà lại kiêu hiểu biết. mới, ứng xử phù căng hợp.
25. (Chọn đáp án đúng) A. Nhân hóa, ẩn dụ, cách giáo huấn tự nhiên. B. Bố cục rõ ràng, chặt chẽ. C. Kết thúc truyện tự nhiên, bất ngờ D. Xây dựng hình tượng nhân vật gần gũi đời sống. E. Cả A, B, C,D
26. Truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng a. Nội dung -Ý nghĩa b.Nghệ thuật. Phê Khuyên N2:Khuyên Nhân hóa, Xây Bố cục Kết phán không chủ luôn quan ẩn dụ, dựng chặt thúc những quan, kiêu sát môi cách giáo hình chẽ, bất kẻ hiểu ngạo, cố trường sống, huấn tự tượng rõ ngờ, biết gắng mở thay đổi, nhiên nhân vật ràng nông rộng tầm thích nghi tự cạn mà hiểu biết. với môi gần gũi nhiên lại kiêu trường mới, với đời căng ứng xử phù sống. hợp.
27. 2. Luyện tập Bài 1: Tìm một số thành ngữ tương ứng với chuyện:Thành Ếchngữ ngồi: “Ếch đáyngồi giếngđáy giếng” Thành ngữ: “Coi trời bằng vung”
28. Bài 2: Tình huống xảy ra trong tiết học Văn khi các nhóm tiến hành thảo luận. Cô quan sát thấy một số bạn khi thảo luận nhóm vẫn ồn, chưa nghiêm túc,không tham gia thảo luận điều đó khiến em suy nghĩ gì? Nếu là bạn thân của những bạn ấy em khuyên bạn điều gì?
29. Kĩ năng hoạt động tập thể: - Tôn trọng thầy cô, bạn bè - Thích nghi môi trường hoạt động tập thể
30. A. Đúng Bài tập 3a: Chọn câu trả lời đúng. - Con người, con vật, đồ vật B. Sai đều có thể là nhân vật trong truyện ngụ ngôn?
31. - Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai Bài tập 3b: Tìm hai câu văn như một vị chúa tể. trong truyện mà em cho là quan trọng nhất trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa câu - Nó nhâng nháo đưa chuyện. cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
32. Trả lời nhanh bằng một câu văn Bài tập 3c: Nếu viết lại kết - Sau bài học nhớ cục mới cho truyện “Ếch ngồi đáy giếng” em sẽ viết như thế đời, Ếch sửa chữa nào? sai lầm và sống vui vẻ cùng đồng loại.
33. BÀI TẬP CHUẨN BỊ Ở NHÀ Bài tập 4: Viết đoạn văn ngắn (khoảng 5-7 câu) nêu một kỹ năng sống mà em nhận thức được sau khi đọc và soạn bài “Ếch ngồi đáy giếng”.
34. 1. Đề tài: + không chủ quan, kiêu ngạo +Sống hòa đồng, hợp tác với mọi người + Tích cực tham quan, du lịch mở mang kiến thức lịch sử, xã hội. + Tích cực trau dồi tri thức, khiêm tốn học hỏi 2.Ví dụ: Nhân dân ta thường có câu: “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”(1) Lời khuyên ấy đến nay vẫn còn nguyên giá trị. (3) Con người ta nếu sống mãi trong một ngôi trường nhỏ bé, chật hẹp, không giao lưu sẽ hạn chế tầm hiểu biết. (4) Vì thế muốn nâng cao tầm nhìn, nâng cao trí tuệ chúng ta phải thường xuyên mở rộng mối quan hệ và môi trường sống, tích cực trau dồi tri thức. Đúng như Lê Nin đã từng nói: “Học, học nữa, học mãi”
35. IV.CỦNG CỐ- HƯỚNG DẪN HỌC: - Học đặc điểm truyện ngụ ngôn và ghi nhớ SGK. - Tìm các câu tục ngữ, thành ngữ có hình ảnh con ếch hoặc những câu có nội dung tương tự “Ếch ngồi đáy giếng” . - Chuẩn bị bài “Thầy bói xem voi”.