Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài học: Đức tính giản dị của Bác Hồ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài học: Đức tính giản dị của Bác Hồ

1. “ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ” (Phạm Văn Đồng).
2. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. I. §äc, t×m hiÓu chó thÝch 1. §äc 2. Chó thÝch a.T¸c gi¶: - Phạm Văn Đồng (1906- 2000). - Quê ở Đức Mộ, Quảng Ngãi - Là nhà cách mạng,nhà văn hóa lớn. - Là học trò và người cộng sự gần gũi của Bác Hồ.
3. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. I. §äc, t×m hiÓu chó thÝch 1. §äc 2. Chó thÝch a.T¸c gi¶: b. T¸c phÈm : - Xuất xứ: Văn bản "Đức tính giản dị của Bác Hồ" trích từ bài diÔn v¨n: "Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của thời đại” trong Lễ kỉ niệm 80 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh n¨m 1970. c. Gi¶i nghÜa tõ khã: - Chú thích SGK trang 54.
4. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. KiÓu v¨n b¶n: NghÞ luËn V¨n b¶n nµy cã thÓVÊn chia ®Ò lµmnghÞ mÊy luËn - Phương pháp lập luận:Chứng phÇn?trong Néiv¨n dungb¶n lµ minh, kết hợp giải thích, bình luận. cñag×? mçi phÇn? 2. Bè côc: 2 phÇn Phần 1: Nhận định về đức tính giản dị của Bác Hồ. Phần 2: Chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ. Đức tính giản dị của Bác Hồ.  Luận điểm chÝnh
5. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n “Rất lạ lùng và rất kì diệu là trong 3. Ph©n tÝch 60 năm của một cuộc đời đầy sóng gió diễnEmra ở cãrất nhËnnhiều nơi trên thế a. Nhận định về đức tính giản giới cũngxÐtnhư g× vÒở nướccách ta, Bác Hồ dị của Bác Hồ: - Sự nhất quán giữa đời hoạt vẫn giữnêunguyên vấnphẩm đề chất cao quí động chính trị và đời sống bình của ngườicủachiến tác sĩgiả?cách mạng, tất cả thường giản dị. vì - Gi¶i thÝch, b×nh luËn më réng nước,Tácvì dân, giả nhậnvì sự địnhnghiệp về lớn,đức trong vÊn ®Ò. sáng, tínhthanh giảnbạch dị, củatuyệt Bácđẹp” như.  Cách nêu vấn đề :trực tiếp, thế nào? ng¾n gän, s©u s¾c, lµm næi bËt Câu thứ hai có ®øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå. vai trß g×?
6. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n - Trong ®êi sèng hµng ngµy 3. Ph©n tÝch a. Nhận định về đức tính giản -Trong lêi nãi vµĐể bµi làm viÕt sáng tỏ đức tính dị của Bác Hồ:  LuËn ®iÓm phôgiản dị của Bác Hồ,tác b. Nh÷ng biÓu hiÖn vÒ ®øc giả đã chứng minh ở tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå - B÷a c¬m¬inhững ë phương diện nào -C¸ch lµm viÖctrong đời sống và con *. Gi¶n dÞ trong ®êi sèng hµng -Quan hÖ víingười mäi ngBác?êi ngµy:
7. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n: 3. Ph©n tÝch b.Nh÷ng biÓu hiÖn vÒ ®øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå: *. Gi¶n dÞ trong ®êi sèng hµng ngµy: - B÷a c¬m: §¹m b¹c, tiÕt kiÖm - N¬i ë: Tao nh·, ®¬n s¬,tho¸ng m¸t
8. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n: *. Gi¶n dÞ trong ®êi sèng hµng ngµy: - B÷a c¬m:§¹m b¹c, tiÕt kiÖm C¸ch lµm viÖc cña - N¬i ë: Tao nh·, ®¬n s¬, B¸c nhNhËnư thÕ xÐt nµo? vÒ dÉn tho¸ng m¸t chøng cña t¸c - C¸ch lµm viÖc: TØ mØ, tËn gi¶? t©m, tËn lùc . Em thÊy t×nh c¶m cña - Quan hÖ víi mäi ngưêi: B¸c víi mäi ngưêi như GÉn gòi, th©n mËt, yªu thÕ nµo? thư¬ng - DÉn chøng cô thÓ, toµn diÖn, ch©n thùc, tiªu biÓu, chän läc  Lµm næi bËt lèi sèng gi¶n dÞ hµng ngµy cña B¸c.
9. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n: 3. Ph©n tÝch “Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh *. Gi¶n dÞ trong ®êi sèng hµng tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. ngµy: Bác Hồ sống đời sống thanh bạch, - Gi¶i thÝch, b×nh luËn më réng ®i Em học được điều gì giản dị như vậy, bởi vì Người sống s©u vµo vÊn ®Ò từ lối sống giản dị của sôi nổi, phong phúBác đời Hồ? sống và cuộc  Lèi sèng§o¹ ngi¶n v¨n dÞ trªn cña cã B¸c vai Hå trß đấu tranhTác gian giả khổ bình và luận ác liệt như của lµ biÓu hiÖn cña ®êig ×sèng? v¨n quần chúngthế nào nhân về dân.lối sống Đời giảnsống vật minh mµ con ngêi cÇn lµm theo. chất giản dịdị càng của hòaBác hợpHồ? với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất. Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay”.
10. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n: 3. Ph©n tÝch b. Nh÷ng biÓu hiÖn vÒ ®øc tÝnh Để làm sáng tỏ sự giản dị trong gi¶n dÞ cña B¸c Hå: -“Không có gì quý hơn độc lờiVì nói Bác và muốn bài viết cho của quần Bác, chúng tác “Nhữnglập,tự do.”chân lí giản dị mà sâu *. Gi¶n dÞ trong ®êi sèng hµng giảnhân đã Vdândẫn× sao hiểuchứng B¸c được, bằngl¹i nãi nhớ những được, ngµy : sắccâu- đó“Nướcnói lúc nào? thâm Việt Em Namnhập nhận làvào xét một, quả gì dânvề Emlàm h·yđược.vµ viÕtkÓ thªm gi¶n métdÞ nh sèư c©u nãi *. Gi¶n dÞ trong lêi nãi vµ bµi timcáchtộc và lựaViệt bộ chọn ócNam của dẫn là hàng một, chứng triệu sông ấy? con có thể hoÆcEm họcc©u đượcth¬vËy? cña điều B¸c gì ®Óqua thÊy ®- viÕt: ngườicạn, đangnúi có chờ thể đợi mòn, nó, song thì đó chân lí îclối B¸c nói nãi và vµviết viÕt của gi¶n Bác? dÞ? Em - B¸c nãi, viÕt dÔ hiÓu, dÔ nhí, dÔ là ấysứcTác không mạnh giả bìnhbao vô địch, giờluận thay đónhư làđổi.” thế chủ hãy kể thêm một số câu nói hoặc lµm theo. nghĩanào anh về hùng tác dụngcách lốimạng”. nói câu thơgiản của dị Báccủa đểBác thấy Hồ? được - DÉn chøng tiªu biÓu. - B×nh luËn s©u s¾c Bác nói và viết giản dị?
11. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ. III. Tổng kết 1. Nghệ thuật: Nªu ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña v¨n b¶n? - KÕt hîp chøng minh, gi¶i thÝch vµ b×nh luËn. - LuËn ®iÓm râ rµng, rµnh m¹ch. Nªu néi dung cña - C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, s¾c s¶o. v¨n b¶n? - DÉn chøng cô thÓ, ch©n thùc, tiªu biÓu. 2. Nội dung: Qua văn bản, tác giả ca ngợi đức tính giản dị của Bác Hå, ®ồng thời thể hiện tình cảm chân thành đối với Bác. * Ghi nhí ( SGK trang 55) III. Luyện tập
12. Bài tập 1 Sưu tầm một số tác phẩm ca ngợi phẩm chất sống giản dị, thanh cao của Bác? Hôm nay sáng mồng hai tháng chín Dép Bác, đôi dép cao su Thủ đô hoa, vàng nắng Ba Đình Bác đi từ ở chiến khu Bác về Muôn triệu tim chờ chim cũng nín Phố phường, trận địa, nhà máy, Bỗng vang lên tiếng hát ân tình đồng quê Hồ Chí Minh! Hồ Chí Minh! Đều in dấu dép Bác về Bác ơi Dép này Bác trải đường dài Người đứng trên đài, lặng phút giây Đã cùng Bác vượt chông gai Trông đàn con đó, vẫy hai tay Xây non nước nhà Cao cao vầng trán Ngời đôi mắt Độc lập bây giờ mới thấy đây! Đường đi chiến đấu gần xa Đôi dép Cha già dẫn lối con đi. Người đọc tuyên ngôn Rồi chợt hỏi: (Đôi dép Bác Hồ – Tạ Hữu Yên) “Đồng bào nghe tôi nói rõ không?” Những lời thơ ca ngợi công lao to lớn, sự Ôi câu hỏi, hơn một lời kêu gọi vĩ đại của Bác. Nhưng đó còn là những Rất đơn sơ mà ấm bao lòng! lời thơ ca ngợi sự giản dị của một vị lãnh (Theo chân Bác – Tố Hữu) tụ kính yêu
13. * Một số câu thơ viết về sự giản dị của Bác: - Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị, Màu quê hương bền bỉ đậm đà. ( Sáng tháng Năm – Tố Hữu ) - Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời, Áo nâu, túi vải đẹp tươi lạ thường. ( Việt Bắc – Tố Hữu ) - Bác để tình thương cho chúng con Một đời thanh bạch chẳng vàng son Mênh mông áo vải hồn muôn trượng Hơn tượng đồng phơi những lối mòn. ( Bác ơi – Tố Hữu ) * Bài hát : “ Đôi dép Bác Hồ ” – NSND Thu Hiền thể hiện.
14. Bài tập 2: Có một bài viết nhận xét về văn bản “Đức tính giản dị của Bác Hồ” (Phạm Văn Đồng) bị nhoè một số từ. Em hãy lựa chọn những từ sau: cụ thể, toàn diện, tiêu biểu, sâu sắc, chặt chẽ, chân thành, bình dị để điền cho thích hợp. “Bằng mạch lập luận (1) , với những dẫn chứng .(2), (3), . (4) với lời bình luận (5) và tình cảm . .(6), . .(7), bài viết “Đức tính giản dị của Bác Hồ” đã khiến cho người đọc, người nghe thấm thía về một nét phẩm chất cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh”.
15. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ 1. Đọc kĩ lại bài văn, học thuộc nội dung ghi nhớ 2. Tìm thêm những dẫn chứng trong đời sống, trong thơ văn viết về đức tính giản dị của Bác Hồ 3. Hãy viết một bài văn về sự cần thiết của đức tính giản dị trong đời sống. Gợi ý: a. Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: sự cần thiết của đức tính giản dị trong cuộc sống. b.Thân bài: - Giải thích: Giản dị là sự đơn giản, không cầu kì, phô trương. - Biểu hiện của đức tính giản dị: Không quá đề cao vẻ bề ngoài hào nhoáng, sang trọng. Sống thanh cao, bình dị với nhịp chậm dãi và êm đềm. Không ăn mặc quá kiểu cách, tỏ ra phô trương và khoe khoang. Dẫn chứng: Bác Hồ, - Bình luận: Người giản dị là người ưa sự tĩnh tại, hiền hòa, cân đối.Tâm hồn dường như trở nên thanh cao, thanh thản và điềm đạm hơn. Cuộc sống không quá cầu kì, không gây áp lực, tạo cảm giác thỏa mái. - Bàn bạc: Giản dị không có nghĩa là sơ thoáng, hà tiện và xuyền xoàng dễ dại. Đó là sự chắt lọc về chất một cách tinh hoa và bình đạm nhất. c. Kết bài: Nêu cảm nhận và khẳng định lại vai trò của tính giản dị trong cuộc sống. 4. Chuẩn bị bài : Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG