Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 41: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 41: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá

1. Câu hỏi: Đọc thuộc bài thơ “Hồi hương ngẫu thư” (phần phiên âm và phần dịch thơ) của Hạ Tri Chương. Nêu nội dung của bài thơ?
2. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá ca) – Đổ Phủ
3. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. Tiếp xúc văn bản 1.Đọc a Tác giả: - Đổ Phủ (712-770) là nhà thơ Nêu vài nét về tác hiện thực vĩ đại của Trung Quốc ở giả Đỗ Phủ? đời Đường. - Cuộc đời nhiều bất hạnh. - Ông được tôn vinh là “thi Thánh” b Tác phẩm Đỗ Phủ ( 712 – 770)
4. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ a. Tác giả: - Đổ Phủ (712-770) là nhà thơ Bài thơ được sáng hiện thực vĩ đại của Trung Quốc tác trong hoàn ở đời Đường. cảnh nào? - Cuộc đời nhiều bất hạnh. - Ông được tôn vinh là “thi Thánh” b. Tác phẩm: Sáng tác năm 760
5. BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ Tháng tám, thu cao, gió thét già Cuộn mất ba lớp tranh nhà ta Tranh bay sang sông rải khắp bờ Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa Mảnh thấp bay lộn vào mương sa. Trẻ con thôn nam khinh ta già không sức, Nỡ nhè trước mặt xô cướp giật, Cắp tranh đi tuốt vào lũy tre Môi khô miệng cháy gào chẳng được, Quay về chống gậy lòng ấm ức! Giây lát, gió lặng, mây tối mực Trời thu mịt mịt đêm đen đặc. Mền vải lâu năm lạnh tựa sắt, Con nằm xấu nết đạp lót nát Đầu giường, nhà dột chẳng chừa đâu Dày hạt mưa, mưa, mưa chẳng dứt Từ trải cơn loạn ít ngủ nghê Đêm dài ướt át sao cho trót ? Ước được nhà rộng muôn ngàn gian Khắp thiên hạ, kẻ sĩ nghèo đều hân hoan, Gió mưa chẳng núng, vững vàng như thạch bàn Than ôi! Bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt, Riêng lều ta nát, chịu chết rét cũng được!
6. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ . Tác giả: - Đổ Phủ (712-770) là nhà thơ hiện thực vĩ đại của Trung Quốc ở đời Đường. - Cuộc đời nhiều bất hạnh. - Ông được tôn vinh là “thi Thánh” . Tác phẩm: Sáng tác năm 760 Nêu vài nét về bố cục? 3. Bố cục:
7. Tháng tám, thu cao, gió thét già Cuộn mất ba lớp tranh nhà ta Đ1: Cảnh nhà bị gió Tranh bay sang sông rải khắp bờ Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa thu phá Mảnh thấp bay lộn vào mương sa. Trẻ con thôn nam khinh ta già không sức, Nỡ nhè trước mặt xô cướp giật, Đ2: Cảnh lũ trẻ cướp Cắp tranh đi tuốt vào lũy tre Môi khô miệng cháy gào chẳng được, tranh Quay về chống gậy lòng ấm ức! Giây lát, gió lặng, mây tối mực Trời thu mịt mịt đêm đen đặc. Đ3: Cảnh đêm trong nhà Mền vải lâu năm lạnh tựa sắt, bị gió phá mất mái Con nằm xấu nết đạp lót nát Đầu giường, nhà dột chẳng chừa đâu Dày hạt mưa, mưa, mưa chẳng dứt Từ trải cơn loạn ít ngủ nghê Đêm dài ướt át sao cho trót ? Ước được nhà rộng muôn ngàn gian Khắp thiên hạ, kẻ sĩ nghèo đều hân hoan, Đ4: Ước vọng của Gió mưa chẳng núng, vững vàng như thạch bàn Than ôi! Bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt, nhà thơ Riêng lều ta nát, chịu chết rét cũng được!
8. Tháng tám, thu cao, gió thét già Cuộn mất ba lớp tranh nhà ta Tranh bay sang sông rải khắp bờ Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa Mảnh thấp bay lộn vào mương sa. Trẻ con thôn nam khinh ta già không sức, Nỡ nhè trước mặt xô cướp giật, Cắp tranh đi tuốt vào lũy tre Môi khô miệng cháy gào chẳng được, P1: Những nỗi khổ Quay về chống gậy lòng ấm ức! của nhà thơ Giây lát, gió lặng, mây tối mực Trời thu mịt mịt đêm đen đặc. Mền vải lâu năm lạnh tựa sắt, Con nằm xấu nết đạp lót nát Đầu giường, nhà dột chẳng chừa đâu Dày hạt mưa, mưa, mưa chẳng dứt Từ trải cơn loạn ít ngủ nghê Đêm dài ướt át sao cho trót ? Ước được nhà rộng muôn ngàn gian Khắp thiên hạ, kẻ sĩ nghèo đều hân hoan, P2: Ước vọng của nhà Gió mưa chẳng núng, vững vàng như thạch bàn Than ôi! Bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt, thơ Riêng lều ta nát, chịu chết rét cũng được!
9. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ a. Tác giả: - Đổ Phủ (712-770) là nhà thơ hiện thực vĩ đại nhất của Trung Quốc ở đời Đường. - Cuộc đời nhiều bất hạnh. - Ông được tôn vinh là “thi Thánh” b. Tác phẩm: Sáng tác năm 760 3. Bố cục:
10. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ Xác định phương hướng biểu đạt cho mỗi đoạn trong văn bản bằng cách đánh dấu vào ô em chọn trong bảng sau: Phương thức Miêu Tự sự Kết Biểu Miêu biểu đạt tả kết kết hợp cả Miêu cảm tả kết Đoạn Tự sự hợp hợp 3 tả trực hợp tự biểu biểu phươn tiếp sự cảm cảm g pháp Đoạn 1  Đoạn 2  Đoạn 3  Đoạn 4 
11. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ II. Phân tích văn bản 1. Nhà tranh bị gió thu phá bay Tranh rải Xơ xác, treo tiêu điều → Nghèo Tháng tám, thu cao, gió thét già → Bàng hoàng, ngao ngán, Cuộn mất ba lớp tranh nhà ta Tranh bay sang sông rải khắp bờ buồn. Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa Mảnh thấp bay lộn vào mương sa. Từ đó em hãy hình dung TrưEmớ cPhươnghNgôi cãảynh cho nh tưà ợthbichngứếỉ tnhưcc ầ tranhbin ểmvuậộ y t trận cuĐộcầ đuờ tiêni củ atá chc giủ ảnhânchú emđư ợthcửgi miêuóhìlnhớn dungđtảã ctốụ ctâm thhếểt tr nhưtranhạng , em đýạtmiêunhư của th tkhảếđổnốàthơio? tượ nngày của tánhc giậnả xnhưét g ìthvếềnngôiào? nhà? thểlnnàààgo?o?ì?
12. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. II. 1. Nhà tranh bị gió thu phá 2. Cảnh lũ trẻ cướp tranh → Bọn trẻ : Khinh, nhè, xô, cướp giật, đi tuốt → Trắng trợn, trơ tráo. Trẻ con thôn nam khinh ta già không sức, →Xã hội loạn lạc, bất công Nỡ nhè trước mặt xô cướp giật, Cắp tranh đi tuốt vào lũy tre Tác giả: ấm ức, tức giận Môi khô miệng cháy gào chẳng được, Quay về chống gậy lòng ấm ức! → Căm phẫn xã hội rối Các em thử đoán xem chúng cướp NhàTrưthơớ ct ứtìcnh gi ậcnảnh vì nhưlũ tr ẻthnhưngế em ren, điên đảo. tranhĐTheoể bi vểemuề đ hểạàtl nhànmộ iđ gdungộìng? Ch cư trênúớngp t thđácáể nggihiảệnđ ã Thừtheoìnhđó dunggiemú pông emnhư chiò thnể uếtứ nvcàề ogihi vậệềnn tâm bthởựi cltrí ạdong Emsử hdãụthươngyng tì mphương nh hayđiữngề đanguth gtứừìc? nggibiậểữn?u đđặạct ntàảo?bọn trẻ? xãnàhoộ in Trungữa? Qunhốàc thơ?lúc bấy giờ?
13. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. Giây lát, gió lặng, mây tối mực II. Trời thu mịt mịt đêm đen đặc. 1. Nhà tranh bị gió thu phá Mền vải lâu năm lạnh tựa sắt, Con nằm xấu nết đạp lót nát 2. Cảnh lũ trẻ cướp tranh Đầu giường, nhà dột chẳng chừa đâu 3.Cảnh nhà trong đêm mưa Dày hạt mưa, mưa, mưa chẳng dứt Bên ngoài: Từ trải cơn loạn ít ngủ nghê Đêm dài ướt át sao cho trót ? Mây tối mực; đêm đen đặc; Mưa: dày hạt , chẳng dứt Trong nhà Đọc khổ thơ 3 và Haicho câu bi cuết ốphươngi nói tá cth giứcả ít Mền vải lạnh tựa sắt; nhà Đoạn thơ 3: bên ngoài trời và Nếu đưngbiợểủcu, chtheođạứt ngch em íkinh ếv nìlà sao?cgảnhì? dột chẳng chừa đâu trong nhà của tác giả như thế nhà Đỗ Phủ như vậy em sẽ Từ cảnh sống nhưnào? thế em có nhận Em thử hìnhl dungàm gì tâm? trạng → Cơ cực, thiếu thốn → khổ xét gì về cảnh nhà ĐỗPh ủ? của tác giả? → Đau xót vô cùng
14. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. Đọc - Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản Ước được nhà rộng muôn ngàn gian Khắp thiên hạ, kẻ sĩ nghèo đều hân hoan, 1. Nhà tranh bị gió thu phá Gió mưa chẳng núng, vững vàng như 2. Cảnh lũ trẻ cướp tranh thạch bàn Than ôi! Bao giờ nhà ấy sừng sững dựng 3.Cảnh nhà trong đêm mưa trước mắt, 4. Ước vọng của tác giả Riêng lều ta nát, chịu chết rét cũng được! Theo em thông Em hãy đthưọc ờkhngổ khithơ sống cuối vào chotrong bi ếhot tàánc cảnh giả ướckh mơổ cđiựềcu ngư gì?ời ta sẽ mơ ước điều gì?
15. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. Ước được nhà rộng muôn ngàn gian II. Khắp thiên hạ, kẻ sĩ nghèo đều hân hoan, 1. Nhà tranh bị gió thu phá Gió mưa chẳng núng, vững vàng như thạch bàn 2. Cảnh lũ trẻ cướp tranh Than ôi! Bao giờ nhà ấy sừng sững dựng 3.Cảnh nhà trong đêm mưa trước mắt, 4. Ước vọng của tác giả Riêng lều ta nát, chịu chết rét cũng được! Ước : nhà rộng→ Che khắp thiên hạ Tác giả có ước mơ cho →Ước mơ cao cả, thể mình không? hiện lòng nhân đạo, vị Qua đó em cảm nhận thế tha. nào về ước mơ của tác giả?
16. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. Đọc - Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản Khổ thơ cuối em 1. Nhà tranh bị gió thu phá thấy tác giả sử 2. Cảnh lũ trẻ cướp tranh dụng phương thức 3.Cảnh nhà trong đêm mưa biểu đạt nào? 4. Ước vọng của tác giả Ước : nhà rộng→ Che khắp thiên hạ Khổ thơ cuối có vai →Ước mơ cao cả, thể trò như thến ào đối hiện lòng nhân đạo, vị với toàn bài thơ? tha. → Biểu cảm trực tiếp
17. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. Đọc - Tìm hiểu chung +Nội dung: II. Tìm hiểu văn bản 1. Nhà tranh bị gió thu phá - Nỗi khổ của những người nghèo trong cơn hoạn nạn.→ Giá trị hiện thực 2. Cảnh lũ trẻ cướp tranh 3.Cảnh nhà trong đêm mưa - Khát vọng cao cả của nhà thơ.→ 4. Ước vọng của tác giả Giá trị nhân đạo. III. Tổng kết + Nghệ thuật * Ghi nhớ (SGK) - Kết hợp các phương thức biểu đạt : Tự sự- miêu tả – biểu cảm EmQua nh viắệcc ltạìim xem hiể ub àemi thơthấ yđư toợáct vilênết nhsửữdngụng nộ i nhữdungng phương lớn nà tho?ức biểu đạt nào?
18. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. Đọc - Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản LIÊN HỆ THỰC TẾ 1. Nhà tranh bị gió thu phá 2. Cảnh lũ trẻ cướp tranh 3.Cảnh nhà trong đêm mưa Hiện nạy đồng bào miền 4. Ước vọng của tác giả trung đang bị thiên tai lũ lụt, là một công dân, III. Tổng kết học sinh em thấy mình * Ghi nhớ (SGK) cần phải làm gì?
19. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ I. Đọc - Tìm hiểu chung II. Tìm hiểu văn bản 1. Nhà tranh bị gió thu phá 2. Cảnh lũ trẻ cướp tranh 3.Cảnh nhà trong đêm mưa Đọc diễn cảm hai đoạn 4. Ước vọng của tác giả cuối của bài thơ? III. Tổng kết * Ghi nhớ (SGK) IV. Luyện tập
20. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ LUYỆN TẬP NÂNG CAO: Qua bài thơ này, em hãy sưu tầm một số câu ca dao, tục ngữ thể hiện tình yêu thương con người - Thương người như thể thương thân - Lá lành đùm lá rách - Bầu ơi thương lấy bí cùng Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
21. Tiết 41 BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ (Mao ốc vị thu phong sở phá́ ca) – Đỗ Phủ Dặn dò: -Học thuộc một đoạn trong bài. -Nắm được nội dung và nghệ thuật của bài. - Đọc soạn trước bài tiếng Việt bài TỪ ĐỒNG ÂM.
22. TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ HẾT XIN CẢM ƠN CÁC EM! KÍNH CHÚC: SỨC KHỎE, HẠNH PHÚC, THÀNH ĐẠT